یبوست هنگام روزه ‌داری شایع است

یبوست هنگام روزه ‌داری شایع است

برلیانت بزرگمهر، متخصص تغذیه در گفتگو با خبرنگار فارس گفت:

در تهیه زولبیا و بامیه مقدار زیادی روغن استفاده می ‌شود. در اکثر موارد روغن مصرفی از نوع جامد و اشباع ‌شده است که برای سلامت قلب و عروق بسیار مُضر است. افراط در مصرف این مواد باعث چاقی، افزایش چربی ‌های بد خون، افزایش فشار خون و در نتیجه بروز اختلالات قلبی و عروقی می ‌شود.

به جای زولبیا و بامیه می‌ توان از خرما، کشمش، انجیر خشک و سایر میوه‌ های خشک و عسل استفاده کرد.



نخوردن وعده سحری عواقب ناگواری می‌تواند برای سلامتی فرد روزه‌ دار در برداشته باشد. از آنجایی که شخص روزه ‌دار بعد از سحر روزی پُرتحرک از نظر جسمی و فکری را در پیش رو دارد و برای گذراندن چنین روزی به تغذیه کامل، متنوع و کافی نیاز دارد، باید غذای اصلی خود را در وعده ی سحر مصرف کند تا نیازهای تغذیه ای اش تامین شود.



یبوست یکی از اختلالات مهم در روزه ‌داری است که معمولا در ماه رمضان به دلایل مختلفی می ‌تواند بروز پیدا کند. مصرف کم آب در وعده سحری و افطار می ‌تواند باعث یبوست شود.

کاهش استفاده از مواد غذایی فیبردار مانند انواع سبزی‌ ها، میوه‌ ها‌، حبوبات و غلات سبوس‌ دار می ‌تواند باعث یبوست شود و نداشتن تحرک بدنی در زمان روزه داری نیز یکی از دلایل بروز یبوست در ماه رمضان است.



مصرف مواد غذایی ای که حاوی مقدار زیادی آب هستند مانند انواع سبزی‌ ها، میوه‌ ها، سوپ و آش می ‌تواند از بروز تشنگی در ساعات روزه‌ داری جلوگیری کند. بنابراین برای پیشگیری از تشنگی در ماه رمضان باید در فاصله ی افطار تا سحر، به مقدار کافی آب و مایعات مصرف شود.



میوه‌ ها با وجود آن که بسیار مفید هستند، ولی افراط در مصرف آن‌ ها به خصوص میوه ‌های شیرین باعث افزایش وزن و چاقی می ‌شود. همچنین جلوی اشتها را می گیرد و مانع مصرف غذای اصلی می‌ شود.

روزه‌داری، حفظ بدن از آسیب‌های حیاتی

روزه‌داری، حفظ بدن از آسیب‌های حیاتی

تغذیه > توصیه‌ها و آداب- فتانه انفرادی:
کارشناسان علم پزشکی و تغذیه معتقدند که روزه‌داری اثرات بسیار مثبتی بر سلامت اندام هاو دستگاه‌های مختلف بدن دارد.

آنها می‌گویند فرد روزه‌دار در ‌ماه مبارک رمضان به دستگاه‌های مختلف بدن فرصت می‌دهد که در این مدت استراحت و برای فعالیت دوباره تجدید حیات کرده و بازسازی شوند. برای اینکه بدانیم چه فعل و انفعالاتی سبب بازسازی اندام‌های مختلف فرد روزه‌دار می‌شود، با دکترمحمدرضا واعظ‌مهدوی، استاد دانشگاه و متخصص فیزیولوژی گفت‌وگو کرده‌ایم.

هم‌کــارشناسـان تغـذیه و هم کارشناسان فیزیولوژی معتقدند که روزه‌داری اثرات بسیار مثبت و تأثیرگذاری بر سلامت فرد روزه‌دار دارد. روزه‌داری چگونه به طریق علمی می‌تواند به سلامت جسمی فرد روزه‌دار کمک کند؟

در سال‌های گذشته لاغری و کمبود انواع ویتامین‌ها، عمده‌ترین مشکل سوءتغذیه بوده اما در حال حاضر، مشکل سوءتغذیه بیشتر به سمت پرخوری و چاقی تغییریافته است به‌طوری که مطالعات مختلف نشان می‌دهد بیش از 55 تا 60درصد از افرادی که سوءتغذیه دارند دچار اضافه وزن یا چاقی بوده و این مسئله عارضه جدی است که جوامع امروزی با آن مواجه هستند.

اما روزه‌داری در‌ماه مبارک رمضان، می‌تواند این افزایش وزن و حجم زیاد غذا را تحت کنترل و نظم قرار دهد. مطالعات مختلف در جهان نیز نشان می‌دهد که کاهش حجم غذا می‌تواند منجر به افزایش طول عمر و ارتقای سلامت افراد شود. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که چنانچه میزان حجم غذا 40درصد کاهش یابد طول عمر افراد حدود دوبرابر افزایش می‌یابد. بنابراین هم محدود کردن میزان کالری دریافتی و هم محدود‌کردن حجم غذا اثرات بسیار زیادی در افزایش طول عمر دارد. از سوی دیگر، به‌دلیل عادات بدغذایی و به‌دنبال آن حجم زیاد غذا، امروزه شاهد بروز انواع بیماری‌ها هستیم. دیابت و افزایش کلسترول خون و به‌دنبال آن بیماری‌های قلبی و عروقی تنها نمونه‌هایی از بیماری‌هایی است که به‌دلیل عادات بدغذایی و حجم بالای غذا افزایش یافته و بسیار هم شایع شده است. اما از آنجا که در ماه رمضان، با محدود شدن میزان غذا، میزان کلسترول خون کاهش می‌یابد و علاوه برآن میزان قندخون هم تحت کنترل قرار می‌گیرد، بنابراین روزه‌داری می‌تواند اثرات تعیین‌کننده و چشمگیری بر کاهش انواع بیماری‌ها داشته باشد. عامل مهم دیگری که روزه‌داری بر کاهش و یا حتی مهار آن بسیار تأثیر دارد استرس اکسیداتیو است.

استرس اکسیداتیو چیست و روزه‌داری چگونه می‌تواند استرس اکسیداتیو را کاهش دهد و یا مهار کند؟

استرس اکسیداتیو یعنی تهاجم رادیکال‌های آزاد بر دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن؛ حالتی که در جریان فعالیت‌های سوخت‌و‌سازی‌ بدن رخ می‌دهد به‌ویژه در شرایطی که یک موجود در مواجهه با استرس قرار می‌گیرد. در جریان این سوخت‌وساز موادی آزاد می‌شوند که بخشی از این مواد مضر و غیرضروری هستند. از مهم‌ترین این مواد که در جریان این پدیده آزاد می‌شوند رادیکال‌های اکسیژنی یا یون‌های اکسیژنی فعال هستند که اصطلاحا به رادیکال‌های فعال اکسیژنی موسوم هستند.

آزادشدن رادیکال‌های فعال اکسیژنی در جریان استرس اکسیداتیو باعث چه آسیب‌هایی در بدن می‌شود؟

آزادشدن رادیکال‌های فعال اکسیژنی در جریان فعالیت‌های سوخت‌وسازی، آسیب‌های شدیدی به ساختارهای حیاتی سلول‌ها وارد کرده که این آسیب‌ها شامل آسیب به آنزیم‌ها و پروتئین‌های درون‌سلولی، رسوب کلسترول بد در جداره عروق، جهش‌های نابه‌جا در سلول‌ها و به‌دنبال آن مستعد شدن فرد برای ابتلا به انواع بیماری‌ها ازجمله انواع سرطان‌هاست.

قلب عضو پرکار بدن است که خون را به همه بخش‌های بدن از سلول‌ها و عضلات گرفته تا استخوان‌ها و سایر اعضا، پمپ می‌کند. روزه‌داری چه تأثیر مثبتی بر سلامت قلب دارد؟

یکی از سیستم‌هایی که در اثر استرس اکسیداتیو به‌شدت آسیب می‌بیند سیستم قلب‌و‌عروق است. به این دلیل که استرس اکسیداتیو سبب می‌شود که تغییرات ساختمانی در کلسترول بد رخ دهد و این کلسترول بد در جداره عروق رسوب کند و این مسئله باعث تنگ‌شدن عروق، افزایش فشارخون، آسیب‌های مختلف در درازمدت برای قلب و در نهایت ممکن است به انواع سکته‌های قلبی نیز منجر شود. اما نکته قابل تامل این است که با روزه‌داری می‌توان از تولید رادیکال‌های آزاد اکسیژنی که روی سیستم قلب تأثیر نامطلوب می‌گذارند، جلوگیری کرد. از سوی دیگر متخصصان قلب همواره به بیماران خود توصیه می‌کنند که حجم غذای خود را کاهش داده و به این ترتیب وزن خود را کم کنند چرا که این اقدام اثرات مثبتی در سیستم قلب و عروق نیز می‌گذارد. در‌ماه مبارک رمضان هم به‌دلیل اینکه درهرحال حجم غذای افراد کم می‌شود و وزن افراد نیز طبیعتا کاهش می‌یابد روزه‌داری باعث عملکرد بهتر قلب و عروق می‌شود.

دستگاه گوارش فرد روزه‌دار در ماه مبارک رمضان دچار چه تحولات مثبتی می‌شود؟

در ماه مبارک رمضان مدت زمانی که غذا نمی‌خوریم، دستگاه گوارش، آنزیم‌ها و مواد مورد نیاز را برای هضم غذا ترشح نمی‌کند و به این ترتیب رادیکال‌های آزاد نمی‌توانند بر دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن غلبه کنند. به‌عبارت بهتر، دستگاه گوارش اصلی‌ترین سیستم بدن است که هنگام روزه‌داری فعالیت خود را کاهش داده و تقریبا در مدت زمانی که فرد روزه‌دار است در استراحت به سر می‌برد و زمانی که دستگاه گوارش در حال استراحت است سلول‌هایی که در نتیجه استرس اکسیداتیو آسیب دیده‌اند، بازسازی می‌شوند.

تاثیر روزه‌داری بر کاهش میزان رادیکال‌های آزاد اکسیژنی در بدن 

مطالعات مختلف نشان می‌دهد که روزه‌داری و محدود کردن حجم غذای دریافتی استرس اکسیداتیو را در بدن مهار می‌کند و میزان رادیکال‌های آزاد اکسیژنی را نیز کاهش می‌دهد و علاوه برآن، فرایندهای سوخت‌وسازی را از سوخت‌وساز گلوکزی به سوخت‌وساز لیپیدی تغییر می‌دهد. به‌عبارت ساده‌تر سوخت‌وساز موادقندی به مواد چربی تغییر پیدا می‌کند و از آنجا که عوامل مربوط به استرس اکسیداتیو عمدتا در جریان سوخت‌وساز گلوکز و مواد قندی در بدن ایجاد می‌شود روزه‌داری تأثیر فوق‌العاده‌ای بر کاهش تولید رادیکال‌های آزاد اکسیژنی دارد. هنگامی که فرد روزه می‌گیرد بدن، قند و مواد غذایی دریافت نمی‌کند و از ذخایر چربی خود استفاده می‌کند. بنابراین در جریان سوخت‌وساز، بدن عوامل استرس اکسیداتیو را یا تولید نمی‌کند یا خیلی کم تولید می‌کند. مطالعات مختلف، نشان می‌دهد زمانی که فاصله دریافت بین دو وعده غذا بیش از 9تا 12ساعت طول بکشد سوخت‌وساز مواد قندی کاهش و سوخت‌وساز مواد چربی افزایش می‌یابد که این خود باعث کاهش رادیکال‌های آزاد اکسیژنی و کاهش استرس اکسیداتیو در بدن می‌شود. اینها همه سبب می‌شود که سطح سلامتی افزایش یابد.

منبع : همشهری

روزه ورزشکاران

روزه ورزشکاران

سلامت > عمومی- زهرا رفیعی:

شروع‌ماه رمضان پایان ورزش روزانه یا حرفه‌ای نیست. برخی متخصصان تغذیه معتقدند که اگر برنامه غذایی ورزشکاران حرفه‌ای و حتی غیرحرفه‌ای مناسب و اصولی باشد می‌توان درماه رمضان امسال که با 16ساعت گرسنگی و تشنگی همراه است نیز ورزش کرد.

در گفت‌وگوی زیر که با دکتر رامین امیر ساسان انجام شده به اصولی که ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای باید رعایت کنند اشاره شده است. وی دانشیار فیزیولوژی و تغذیه ورزشی دانشگاه تبریز، مربی تغذیه و ریکاوری تیم‌های ملی کشتی آزاد و فرنگی ایران در المپیک لندن و مشاور تغذیه کاروان ورزشی ایران در المپیک لندن است. وی سال‌ها نیز مربی تغذیه تیم‌های والیبال، ژیمناستیک و کشتی بوده است.
آیـا روزه‌داری بـر بیولـوژی ورزشکاران تأثیری دارد؟

همیشه به فردی که ورزش حرفه‌ای می‌کند یا کسی که ورزش را برای سلامتی بدن انجام می‌دهد توصیه می‌شود که در کنار ورزش رژیم غذایی مناسبی داشته باشد. در‌ماه رمضان این رژیم و نوع ورزش برنامه خاص خود را طلب می‌کند. رمضان امسال با ساعت‌های طولانی گرسنگی و تشنگی همراه است. ‌ورزش، استرس متابولیکی به بدن ورزشکاران وارد می‌کند و روزه‌داری نیز چنین تأثیری دارد. فارغ از تأثیرات مثبتی که روزه بر کبد، دستگاه گوارش و سایر اعضای بدن دارد، ورزشکاری که می‌خواهد در این‌ماه هم روزه بگیرد و هم ورزش‌کند باید به چند نکته مهم و اساسی توجه داشته باشد.

بدن در این فصل دهیدراته می‌شود؛ به این معنا که آب خود را از دست می‌دهد و منابع انرژی نیز در این‌ماه به‌صورت ویژه در کبد کم می‌شود. زمان اجرای ورزش چه برای ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
چه زمانی برای ورزش کردن مناسب‌تر است؟

از لحاظ زمانی، بهترین توصیه برای ورزشکاران حرفه‌ای دو ساعت و نیم بعد از افطار است. اگر قرار است یک جلسه تمرین سنگین در روز انجام دهند این بهترین زمان است؛ با احتساب اینکه سحری و افطاری خورده و در میان تمرین، مجاز به مصرف آب یا نوشیدنی ورزشی بوده و بعد از تمرین هم می‌توانند میوه و آب مصرف کنند.
یعنی ورزشکاران در روز ورزش نکنند؟

البته ورزشکار حرفه‌ای در روز هم می‌تواند تمرین بکند ولی باید به این نکته اساسی توجه کند که آیا تحمل اجرای تمرین را در این شرایط دارد یا نه. اگر چنین تحملی را دارد پیشنهاد من قبل از افطار است. اولویت و بهترین فرصت این است که دو‌ساعت قبل از افطار، تمرین را انجام بدهد تا بعد از تمرین آب و مواد خوراکی مورد نیاز را بتواند دریافت کند. حرفه‌ای‌ها اگر دو تمرینه هستند یکی را قبل از افطار و یکی را بعد از افطار اجرا کنند. این کار به‌خصوص برای کسانی که نیاز به کنترل وزن و چربی‌سوزی دارند بسیار مفید است.
ورزشکاران غیرحرفه‌ای چطور؟

خیلی‌ها شاید بتوانند در ساعات اولیه روز ورزش بکنند ولی بستگی به این دارد که چقدر توان تحمل تشنگی پس از آن را داشته باشند. ضمن اینکه کسانی که ورزش غیرحرفه‌ای می‌کنند احتمالا شغل دیگری نیز دارند. کسانی که به‌صورت غیرحرفه‌ای ورزش می‌کنند هر ساعتی از روز را می‌توانند انتخاب کنند مشروط بر اینکه آن خستگی و بی‌آبی تأثیری بر کار روزمره آنها نداشته باشد. ما در شرایط عادی ورزش می‌کنیم که سرحال باشیم، سیستم گوارشمان خوب کار کند و اشتهایمان تنظیم شود. اگر کسی نمی‌تواند تحمل کند توصیه می‌کنم که این تمرین را به عصر منتقل کرده و پس از آن افطار را صرف کند. در بعد سلامتی، تحمل و عادت‌های فرد در تعیین زمان ورزش تأثیرگذار است.
آیا ورزش در زمانی غیراز زمان معمول تغییراتی در بدن ایجاد خواهد کرد؟

البته ورزش بعد از افطار برای ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای سیستم و الگوی خواب را تغییر خواهد داد. ورزشکاران حرفه‌ای به‌دلیل اینکه شغلشان ایجاب می‌کند، تغییر زمان خواب برایشان مشکلی نخواهد بود ولی کسانی که شغل دیگری دارند تغییر خواب مشکل ساز خواهد بود.
تغذیه ورزشکاران در این ‌ماه چگونه باید باشد؟

بیشترین آسیب در‌ماه رمضان برای ورزشکاران، ناشی از کمبود آب و کم الکترولیتی بودن بدن است. بنابراین بهترین توصیه این است که بین افطار و سحر بدون توجه به حس تشنگی هر نیم تا یک ساعت یک‌بار مقداری آب یا آبمیوه ومیوه‌های آبدار فصل مثل هندوانه مصرف شود.

در وعده افطار حتما یک نوع غذای مایع مثل فرنی، سوپ و‌ آش به‌ویژه‌ آش سبزیجات که حاوی انواع املاح است، قرار دهید. در کنار این وعده می‌توان غذاهایی مصرف کرد که معمولا شبه صبحانه است و شامل پنیر، خرما، سبزیجات تازه و... است.

کسانی که ورزش می‌کنند باید پس از افطار یک میان وعده مانند موز یا هر نوع آبمیوه دریافت کنند و یا به جای آن برگه‌های میوه مصرف کرده که هم حاوی آب و املاح باشد و هم انرژی به بدن بدهد. من به ورزشکاران توصیه می‌کنم که طول تمرین به جای آب خالی نوشیدنی ورزشی مصرف بکنند.
نوشیدنی ورزشی چه ویژگی‌هایی دارد؟

این نوشیدنی می‌تواند دست‌ساز باشد یا آماده خریداری شود. این نوشیدنی که به آن هیپوتونیک می‌گویند می‌تواند حاوی پنج تا هشت درصد کربوهیدارت (به نسبت وزن آب) باشد. پیشنهاد می‌کنم به یک بطری آب معدنی نیم لیتری حدود 25تا 35گرم کربوهیدرات مثل عسل، شکر یا کربوهیدرات آماده داروخانه‌ها و یک قاشق آبلیمو به‌عنوان طعم‌دهنده و کمی نمک طعام یددار اضافه کرده و مابین ورزش مصرف کنید. نوشیدنی ورزشی هیپوتونیک همیشه برای ورزشکاران لازم است و در‌ماه رمضان به‌صورت ویژه برای ورزشکاران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای توصیه می‌شود.
غذای مناسب سحری برای ورزشکاران باید شامل چه چیز‌هایی باشد؟

ورزشکاران باید با توجه به ذائقه خود غذایی شبیه به ناهار که کربوهیدراتی مثل برنج و یا ماکارونی داشته باشد انتخاب بکنند. در کنار آن از پروتئین و سبزیجاتی مثل سالاد حتما استفاده بکنند. استفاده از پروتئین در سحری گرسنگی را به تعویق می‌اندازد و قند خون را حفظ می‌کند؛ مثل گوشت، شیر، حبوبات و غلات. حمایت‌کننده قند خون، قند گلیکوژن است. بدن از بعد از ظهر که قندخون کاهش می‌یابد به سراغ قند کبد (گلیکوژن) می‌رود و وارد پروسه چربی‌سوزی می‌شود. در این حالت کتون‌بادی‌ها تولید می‌شود که عامل بوی بدن دهان است. در واقع بوی بدن دهان نشانه ورود بدن به فاز چربی‌سوزی است.
برای افطار چه توصیه‌ای دارید؟

در فاصله افطار تا سحری ورزشکاران دو لیوان شیر، دو کاسه ماست (ماست و میوه) مصرف بکنند. مصرف ماست و شیره یا مربا بهترین معجون برای ورزشکاران است که هم کربوهیدرات و هم پروتئین دارد. دریافت لبنیات در افطار می‌تواند شامل فرنی و شیر برنج باشد. در میان وعده (بعد از تمرین ورزشی) شیرکاکائو یا شیر عسل و در سحری ماست باشد. در این توصیه‌های کلی هم الگوی سلامت و هرم غذایی رعایت می‌شود و هم تأکید بیشتر بر مصرف غذاهای آبکی، مایعات غنی از املاح مثل سوپ و آش سبزی می‌شود.

منبع : همشهری

روزه ‌بگیرید تا سلامت بمانید

سلامت > عمومی- سرطان بیماری‌ای است که در آن سلول‌های بدن به‌طور غیرعادی تقسیم و تکثیر می‌شوند و بافت‌های سالم را نابود می‌کنند.

تقسیم سلولی در یک جاندار سالم با تعادل همراه است اما در حالت سرطانی ازدیاد سلول‌ها کنترل نمی‌شود و اگر روزه‌داری با کاهش متوسط دریافت کالری همراه باشد، می‌تواند اثراث مفیدی در کاهش خطر سرطان و روند درمان داشته باشد. این مطلب به کمک گروه روزه‌داری اسلامی پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه شده است.

ابتدا لازم است عوامل سرطان‌زا را بشناسیم. برخی از این عوامل چنین هستند:
- سابقه خانوادگی سرطان در بستگان درجه یک
- مواجهه با مواد سرطان‌زا مانند آرسنیک، جیوه، سرب، آزبست از طریق هوای آلوده، مواد غذایی آلوده، آلودگی‌های صنعتی
- پرتوها: برخی از پرتوها مثل پرتوهای فرابنفش خورشید، اشعه ایکس و... موجب سرطان‌هایی مانند سرطان پوست می‌شوند.
- عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی: ویروس هپاتیت بی‌ و ویروس هپاتیت سی در ایجاد سرطان کبد نقش دارند. یک نوع باکتری نیز با سرطان معده ارتباط دارد.
- مصرف دخانیات یا مواجهه با دود آن مانند سیگار، قلیان، پیپ و... مصرف دخانیات در ایجاد سرطان در مجاری تنفسی نقش اساسی دارد.
- رژیم غذایی نامناسب
- چاقی و عدم‌تحرک بدنی

در ادامه تلاش شده است با تأکید بر چگونگی تغییر این عوامل خطر در‌ماه رمضان به سؤالات مرتبط با اثرات روزه‌داری بر پیشگیری و روند درمان سرطان پاسخ داده شود.

استفاده از سیگار ازجمله مواردی است که روزه را باطل می‌کند. به همین علت اغلب مصرف آن در ‌ماه رمضان کاهش می‌یابد زیرا مصرف آن به فاصله افطار تا سحری موکول می‌شود. این کاهش استفاده از دخانیات در ایام‌ماه مبارک رمضان می‌تواند انگیزه و زمینه‌ای برای کاهش استفاده و حتی ترک آن شود. از آنجا که دود دخانیات حاوی یک ماده سرطان‌زای قوی است کاهش مواجهه با این ماده مضر می‌تواند خطر برخی سرطان‌ها را کاهش دهد.

تغییرات در رژیم غذایی خطر سرطان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. کیفیت رژیم غذایی ازجمله مواردی است که می‌تواند خطر سرطان را کاهش یا افزایش دهد. مصرف زیاد روغن‌های حیوانی و روغن‌های نباتی جامد حاوی اسیدهای چرب مضر، مصرف نادرست روغن‌های گیاهی (روغن‌های مایعی که مخصوص سرخ کردنی نیستند، برای سرخ کردن استفاده شود) خطر سرطان‌ها را افزایش می‌دهد.

مصرف زیاد غذاهای آماده یا فست‌فود به‌دلیل حرارت دیدن شدید روغن مورد استفاده در تهیه آنها خطر سرطان را افزایش می‌دهد زیرا روغن مورد استفاده تغییر‌شکل داده و مواد سرطان‌زا در آن تولید می‌شود. مصرف زیاد نمک و غذاهای پرنمک خطر بسیاری از سرطان‌ها به‌خصوص سرطان معده را افزایش می‌دهد. مصرف کم غذاهایی که فیبر بالایی دارند، خطر سرطان را افزایش می‌دهد. مواد غذایی دارای فیبر بالا شامل نان و غلات سبوس‌دار، آرد قهوه‌ای، حبوبات، میوه‌ها و سبزیجات است.

میوه و سبزی علاوه بر دارا بودن فیبر که خطر سرطان را کاهش می‌دهد، حاوی برخی ترکیبات به‌نام آنتی اکسیدان هستند که از سلول‌های بدن محافظت کرده و خطر سرطان را کاهش می‌دهند.پرخوری و چاقی و عدم‌تحرک بدنی خطر سرطان‌های مختلف ازجمله سرطان سینه، روده و کبد را افزایش می‌دهد. کاهش متوسط مصرف غذا و کاهش وزن خطر سرطان را کاهش می‌دهد. منظور از کاهش کالری دریافتی، دریافت کم غذاست نه سوء‌تغذیه. به این معنی که تمام مواد مورد نیاز بدن ازجمله ویتامین‌ها و املاح به مقدار کافی از طریق رژیم غذایی دریافت شود. درحالی‌که در سوء‌تغذیه مقادیر کافی از مواد ذکر‌شده دریافت نشده و باعث می‌شود بدن اعمال خود را به‌درستی انجام ندهد. کاهش متوسط انرژی دریافتی بدون تأثیر بر کیفیت رژیم غذایی خطر سرطان را کاهش و طول عمر را افزایش می‌دهد. اما دریافت زیاد کالری از چه طریقی خطر ایجاد سرطان را افزایش می‌دهد.

دریافت زیاد کالری از مواد غذایی موجب ترشح بیشتر انسولین می‌شود و محدودیت انرژی ترشح کمتری از این هورمون به همراه دارد. محدودیت کالری دریافتی از طریق کاهش انسولین خون خطر سرطان را کاهش می‌دهد. لیپتین هورمونی است که از سلول‌های بافت چربی ترشح می‌شود و هر چه تعداد سلول‌ها و میزان بافت چربی در بدن بیشتر باشد این هورمون بیشتر تولید شده و وارد خون می‌شود. دریافت غذا نیز منجر به تحریک ترشح هورمون لیپتین می‌شود. بنابراین کاهش‌کالری دریافتی ممکن است از طریق کاهش غلظت لیپتین خون خطر سرطان را کاهش دهد. برخی هورمون‌های استروئیدی مانند (استروژن و پروژسترون) در غلظت‌های بالاتر از حد طبیعی با برخی از انواع سرطان‌ها مانند سرطان سینه ارتباط دارند. بافت چربی محل اصلی ترشح استروژن در زنان یائسه است همچنین وجود التهاب مزمن طولانی‌مدت در بدن با چاقی و سرطان ارتباط مستقیم دارد. با محدود کردن متوسط کالری دریافتی می‌توان اثر سوء عوامل التهابی و خطر سرطان را کاهش داد.

تأثیر کاهش مقادیر غذایی مصرفی بر کنترل عوارض شیمی‌درمانی

بسیاری از افراد بر این باورند که کاهش مصرف غذا در بیماران مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی مضر است. با این حال تحقیقات نشان‌دهنده این است که کاهش مصرف غذا می‌تواند از طریق محافظت از سلول‌های طبیعی، عوارض جانبی شیمی‌درمانی را کاهش دهد. اگر در طول شیمی‌درمانی، مصرف مواد غذایی تا حدودی کاهش یابد، به‌دلیل اینکه سوخت‌وساز سلولی کاهش می‌یابد، اثرات سوء داروهای شیمی‌درمانی بر سلول‌های طبیعی کاهش می‌یابد. گرسنگی (کم خوری) مقاومت سلول‌های طبیعی (نه سلول‌های سرطانی) در برابر داروهای شیمی‌درمانی و عوامل سرطان‌زا را تا 10برابر افزایش می‌دهد.

مشکلاتی که احتمالاً در اثر محدود کردن مصرف غذا به‌وجود می‌آید شامل درجات خفیفی از گرسنگی، سردرد و سرگیجه است که پس از قطع شیمی‌درمانی و بازگشت به رژیم معمول بهبود می‌یابد. کاهش دریافت غذا حالت خستگی و ضعف ناشی از شیمی‌درمانی را نیز کاهش می‌دهد.

تأثیر گرسنگی در از بین بردن سلول‌های سرطانی

در حالت گرسنگی، سلول‌های غیرطبیعی موجود در بدن که نقش خود را به درستی انجام نمی‌دهند، مثل سلول‌های سرطانی طی فرایندی به نام خودکشی برنامه‌ریزی شده خود را از بین می‌برند و به این ترتیب سلول‌های غیرطبیعی توسط یک شعور سلولی از بین می‌روند. این مکانیسم می‌تواند به روند درمان سرطان کمک کند.

در حالت گرسنگی یا کاهش مصرف غذا، غلظت هورمون‌هایی مثل انسولین و لیپتین که قبلاً در مورد آنها توضیح داده شد، در خون کاهش می‌یابد. می‌دانیم که بالا بودن غلظت این هورمون‌ها در خون با پیشرفت سرطان ارتباط دارد. بنابراین با کاهش کالری دریافتی و کاهش سطح این هورمون‌ها در خون می‌توان اثر داروهای شیمی‌درمانی را در از بین بردن سلول‌های سرطانی افزایش داد. اگر روزه‌داری ماه رمضان با کاهش متوسط دریافت کالری همراه باشد، می‌تواند اثراث مفیدی در کاهش خطر سرطان و نیز روند درمان این بیماری داشته باشد.

منبع : همشهری

آنچه بیماران روزه‌دار باید بدانند

آنچه بیماران روزه‌دار باید بدانند

سلامت > عمومی- آرش نهاوندی:

بدن انسان برای حفظ سلامتی خود همواره مقداری چربی به‌عنوان انرژی در نقاط مختلف ذخیره می‌کند.

این چربی‌ها به مرور ممکن است مقداری از کاروتنوئیدهای خورده شده توسط فرد را در خود ذخیره کرده و تغییر رنگ دهند. به علاوه در مدت طولانی اگر این چربی‌ها در بدن باقی بمانند، فشرده‌تر می‌شوند و احتمال مورد استفاده قرار گرفتن چربی‌های قرار گرفته در مرکز بدن نیز کمتر می‌شود. روزه‌داری به بدن فرصت می‌دهد تا این چربی‌هایی که در طول زمان تجمیع شده است را بسوزاند و پس از پایان دوره روزه‌داری، به جای آنها چربی تازه و مناسب‌تری را جایگزین کند. به‌ویژه برای افرادی که چربی زیادی در بدن خود ذخیره کرده‌اند، فرصت مغتنمی فراهم می‌شود تا مقداری از چربی‌ها را برای تولید انرژی به مصرف رسانند و از اضافه وزن خود بکاهند. گرچه روزه حتی برای افراد لاغر نیز می‌تواند مفید باشد ولی ذکر این نکته ضروری است که اگر فرد بسیار لاغر یا دارای بیماری لطمه زننده یا شرایط فیزیولوژیک خاصی باشد که طبق نظر پزشک، روزه‌داری منجر به صدمه به بدن او می‌شود، روزه‌داری برای او قابل توصیه نخواهد بود.

برای پی بردن به این مسئله که بیماران خاص در چه شرایطی و با رعایت چه مواردی می‌توانند روزه بگیرند و اینکه آیا روزه‌داری برای همه بیماران از نظر پزشکی توصیه می‌شود یا خیر، گفت‌وگویی با دکتر احمدرضا درستی، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران انجام داده‌ایم که در پی ‌می‌آید.
روزه‌داری از نظر جسمانی چه فوایدی دارد؟

هنگام روزه‌داری، سطح انسولین خون طی روز پایین‌تر از روزهای معمولی است. در واقع بدن از ذخایر انرژی خود یعنی گلیکوژن یا قند حیوانی ذخیره شده در کبد و عضلات و همچنین از چربی موجود در بافت چربی برای تأمین انرژی استفاده می‌کند که اینها موجب افزایش سطح انسولین خون نمی‌شوند و به همین دلیل، هنگام روزه‌داری میزان انسولین خون کمی پایین‌تر از روزهای دیگر است. کاهش انسولین خون احتمال ذخیره چربی (شروع چاقی) و همچنین احتمال مقاوم شدن سلول‌ها به انسولین (که خود زمینه‌ساز شروع دیابت است) را کاهش می‌دهد. روزه‌داری علاوه بر اینکه منجر به استراحت دستگاه گوارش می‌شود، سوخت‌وساز بدن را تنظیم کرده و احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها ازجمله افسردگی و استرس، افزایش فشارخون، میگرن، افزایش وزن، بی‌خوابی و گاهی دیابت را کاهش می‌دهد. با این حال، در برخی موارد روزه‌داری می‌تواند لطماتی را به سلامت فرد بیمار وارد سازد که به‌همین دلیل لازم است این افراد برای اطمینان از بی‌خطر بودن روزه‌گرفتن با پزشک خود مشورت کنند تا درصورت احتمال لطمه به سلامتی، از روزه گرفتن خودداری کنند.
آیا برای همه افراد حتی بیماران و آنهایی که توانایی روزه‌گرفتن ندارند، انجام این فریضه الهی واجب است؟

در عین حال که روزه‌داری به سلامت افراد کمک شایانی می‌کند ولی هرگونه عملی که موجب آزار و ضرر به‌خود یا دیگران شود نیز در اسلام پذیرفته نیست؛ زیرا اسلام فرموده «لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام». بنابراین گرچه در دین اسلام روزه برای تمام افرادی که قادر به روزه‌داری باشند، واجب دانسته شده است ولی اگر روزه‌داری موجب لطمه‌زدن به بدن فرد شود، مورد تأیید نخواهد بود. با وجود مزایای فراوان روزه‌داری برای حفظ سلامت افراد، دین اسلام برای افراد بیمار، روزه‌داری را ممنوع کرده است. بنا بر قوانین اسلامی، روزه‌گرفتن برای کودکان خردسال نه‌تنها ضروری نبوده بلکه صحیح نیز نیست. در عین حال، به تغذیه کودکان بزرگ‌تر (12-9سال) و نوجوانان (18-13سال) و فعالیت بدنی آنان در طول روز نیز باید توجه خاص شود؛ چرا که دریافت ناکافی مواد غذایی می‌تواند به رشد و نمو آنها لطمات جبران‌ناپذیری وارد کند. نوجوانانی که دچار وقفه در رشد یا نمو شوند در مواردی با کوتاهی قدشان، لاغری یا چاقی بیمارگونه قابل تشخیص هستند؛ ولی متأسفانه اختلالاتی که در اثر وقفه رشد و نمو در ساختمان دستگاه‌های بدنی آنها اتفاق می‌افتد عموما قابل رویت نیست.
آیا بیماران دیابتی می‌توانند روزه بگیرند؟

دیابت ازجمله بیماری‌هایی است که بسته به میزان شدت و همچنین نوع آن، توصیه‌های متفاوتی برای روزه‌داری خواهد داشت. افراد مبتلا به دیابت که دارو دریافت می‌کنند، با توجه به‌شدت بیماری و با مشورت پزشک ممکن است مجاز به روزه‌داری باشند. در مبتلایان به دیابت غیروابسته به انسولین (دیابت نوع 2) که دارای اضافه وزن بالا باشند (BMI بالاتر از 28دارند) و با دریافت منظم دارو (به‌صورت دو بار در شبانه‌روز) قندخون خود را کنترل می‌کنند، روزه‌داری نه‌تنها مضر نیست بلکه می‌تواند مفید نیز باشد.
افراد مبتلا به دیابت در طول‌ماه مبارک رمضان چه مواردی را باید رعایت کنند؟

از نظر تغذیه‌ای، افزایش دریافت مواد غذایی پرچرب و پرکربوهیدرات و به‌طور کلی پرخوری در طول ماه مبارک رمضان در افراد دیابتی، منجر به افزایش قندخون و افزایش وزن خواهد شد. بیماران دیابتی در طول روزهای‌ ماه رمضان مانند روزهای معمولی باید از دریافت کالری بیش از حد و همچنین مواد غذایی حاوی کربوهیدرات ساده مانند قندوشکر بپرهیزند. انجام فعالیت بدنی سبک یا متوسط در افراد مبتلا به دیابت غیروابسته به انسولین، عارضه‌ای نخواهد داشت. در طول ساعات روزه‌داری حتما قندخون و ادرار بایستی در چندین نوبت بررسی شود. وزن فرد باید در طول‌ماه رمضان روزانه کنترل شده و درصورت هرگونه کاهش وزن شدید یا افزایش وزن بیشتر از دوکیلوگرم، حتما با پزشک مشورت شود. درصورت احساس هرگونه علائم ناشی از کاهش یا افزایش شدید قندخون، فرد ناگزیر خواهد بود روزه خود را باز کند. بعد از پایان‌ماه مبارک رمضان میزان و نوع داروی مصرفی و همچنین رژیم غذایی به حالت قبل از ماه رمضان برمی‌گردد.

اگر بعد از افطار قند خون فردی بالای ۲۵۰ باشد، لازم است شب بعد 20درصد از کالری دریافتی وی کم شود. اگر هنگام سحر نیز قند خون بالای ۲۰۰ باشد، باید از غذای سحری دفعات بعدی ۲۰درصد کم شود. چنانچه قند خون بالای ۳۵۰ باشد، توصیه می‌شود اصولا روزه نگیرند. چنانچه مصرف قرص فراموش شود (خصوصا درصورتی که معمولا قندخون بالاست)، بهتر است فرد آن روز را روزه نگیرد.
آیا روزه‌داری باعث کاهش افسردگی در افراد می‌شود؟

به اعتقاد روانپزشکان و متخصصان، روزه‌داری در بیماران مبتلا به افسردگی و بیماری‌های خفیف علاوه بر اینکه انجام فریضه دینی است، به‌عنوان یک شیوه روان‌‌درمانی و تغییر رفتار محسوب شده و سلامت روانی را تقویت می‌کند. روزه‌داری همچنین قدرت اراده و تصمیم‌گیری و توان اجرایی این بیماران را نیز افزایش می‌دهد. البته بیماران مبتلا به اختلالات روانی، باید علاوه بر تغذیه مناسب در ایام روزه‌داری، برنامه‌ریزی خاصی برای مصرف داروهای خود در افطار و سحر نیز داشته باشند. لازم به یادآوری است که اگر این بیماران طی مراحل بهبود از تغذیه مناسب برخوردار نباشند، از نظر مکانیسم‌های تطابق روانی ضعیف‌تر عمل کرده و به خوبی نمی‌توانند با تغییرات حاصله از نظر سبک زندگی روزانه در این‌ماه کنار بیایند؛ در نتیجه با عود یا تشدید علائم بیماری مواجه می‌شوند که به همین دلیل توصیه می‌شود این قبیل بیماران از روزه‌داری مستمر یک ماهه خودداری کنند.
چه توصیه‌ای برای روزه‌داران باردار دارید؟

زنان باردار در سه‌ماه اول بارداری به‌ویژه هشت هفته اول به‌دلیل تشکیل سلول‌های مغزی جنین نباید روزه بگیرند. پس از آن نیز تنها درصورتی یک خانم باردار می‌تواند روزه بگیرد که فعالیت روزانه کمی داشته باشد و آزمایش‌های خون و ادرار او نیز طبیعی باشد. خانم‌های شیرده از ‌ماه دوم شیردهی درصورتی که کاهش شیر در آنها اتفاق نیفتد و احساس ضعف و بی‌حالی شدید یا سردرد و عوارض مشابه نداشته باشند، می‌توانند همزمان روزه بگیرند.
آیا مبتلایان به نقرس هم می‌توانند روزه بگیرند؟

به اعتقاد پزشکان، غذا نخوردن، روزه‌داری‌‌های طولانی و رژیم‌های کم کربوهیدرات به‌دلیل ایجاد حالت کتوز می‌توانند موجب تسریع حملات نقرس شوند. این بیماری گاه منجر به جراحی می‌شود. با پیشرفت بیماری، علائم سریع‌تر و برای مدت طولانی‌تر بروز می‌کنند. برای جلوگیری از تشدید بیماری نقرس، عموما (طبق توصیه متخصص) بهتر است روزه‌داری انجام نشود.
افراد مبتلا به صرع چطور؟

افراد مبتلا به صرع که باید قرص‌های ضد‌تشنج استفاده کنند، نمی‌توانند روزه بگیرند؛ زیرا ممکن است در طول روز دچار کاهش کلسیم یا قند خون شده و تشنج کنند.
آیا روزه‌داری برای مبتلایان به کم خونی مناسب است؟

پزشکان معتقدند در کسانی که سطح شاخص‌های خونی در مرز پایین محدوده طبیعی است، کاهش دریافت مواد مغذی در‌ماه رمضان ممکن است میزان این شاخص‌ها را باز هم کاهش دهد. چنانچه شدت کم‌خونی در افراد بالا باشد به‌گونه‌ای که نیازمند دریافت مکمل آهن در چند نوبت روزانه باشند، روزه‌داری قابل توصیه نخواهد بود. کسانی که مبتلا به کم‌خونی خفیف تا متوسط هستند باید به کیفیت غذای مصرفی خود در این‌ماه مبارک توجه بیشتری داشته باشند و مصرف مواد غذایی غنی از آهن و پروتئین‌ها به‌ویژه پروتئین‌های هم نوع (اولویت گوشت قرمز به پروتئین گیاهی) را افزایش دهند. همچنین مصرف میوه‌های خشک به‌خصوص زردآلو و تمشک و مصرف آجیل خام (مانند پسته و بادام) برای آنها مفید است. این افراد باید از مصرف چای تا دوساعت بعد از غذا به‌ویژه پس از مصرف مواد غذایی غنی از آهن پرهیز کنند.

منبع : همشهری

باورهای غلط غذایی در‌ماه رمضان

باورهای غلط غذایی در‌ماه رمضان

تغذیه > توصیه‌ها و آداب- در رابطه با تغذیه انسان‌ها همیشه خوردن متعادل همراه با تنوع در مصرف توصیه می‌شود مخصوصا‌ ماه رمضان که مسلمانان از طلوع تا غروب خورشید نمی‌خورند و نمی‌آشامند.

برای سالم ماندن یکی از مهم‌ترین نکات، مصرف صحیح گروه‌های اصلی غذایی است. تغذیه صحیح در‌ ماه رمضان بسیار اهمیت دارد و باید مواد غذایی‌ای نظیر گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و سبزی‌ها، قسمت اعظم رژیم غذایی شخص را در برگیرد.روزه گرفتن در‌ماه مبارک رمضان منافع معنوی، جسمانی، روحی و اجتماعی به همراه دارد، ضمن اینکه باید رعایت نکات پزشکی و نحوه تغذیه نیز مورد توجه قرار گیرد. بنابراین نیاز به مصرف غذای زیاد هنگام افطار و سحر نیست، بلکه آنچه مهم است نحوه رژیم غذایی در این‌ماه است. بدن مکانیسم‌های تنظیم‌کننده‌ای دارد که طی روزه‌داری فعال می‌شوند و سوخته‌شدن مؤثر چربی بدن در این‌ماه رخ می‌دهد. یک رژیم غذایی متعادل برای حفظ سلامت و فعالیت فرد طی‌ماه رمضان کافی است. اختلال‌های به‌وجود آمده در این‌ماه ناشی از مصرف زیاده از حد غذا، مصرف نامتعادل غذا و خواب کم است.به‌رغم اینکه بسیاری از ما نکات تغذیه‌ای ‌ماه مبارک رمضان را بارها خوانده‌ایم یا درباره آنها بسیار شنیده‌ایم اما همچنان برخی از ما از عادات غلط تغذیه‌ای در این‌ماه مبارک پیروی می‌کنیم. شاید به همین دلیل باشد که برخی از‌ ما پس از‌ماه مبارک رمضان به جای آنکه چند کیلو از وزن خود کم کرده باشیم، دچار اضافه وزن می‌شویم.

به‌منظور آگاهی بیشتر از باورهای غلط تغذیه‌ای رایج در ماه مبارک رمضان و نحوه تغذیه صحیح در این‌ماه گفت‌وگویی با دکتر سیدمسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی، استاد انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
برخی از افراد بر این باورند که روزه‌داری در‌ماه مبارک رمضان می‌تواند باعث بروز زخم معده شود. این باور تا چه حد درست است؟

ایجاد زخم معده از باورهای نادرست درباره‌ ماه مبارک رمضان است درحالی‌که روزه به هیچ وجه نمی‌تواند عامل زخم معده باشد. اگر این حس در افرادی در زمان روزه‌داری ایجاد شده است به آن دلیل است که پیش‌تر زخمی در معده آنها به‌عنوان زمینه‌ساز زخم معده ایجاد شده بود ه است. اصولا 15تا 17ساعت گرسنگی زمینه‌ساز بروز زخم معده نیست بلکه این بیماری دارای زمینه‌های درونی است. این به آن معناست که میزان ترشح اسید کلریدریک در دوازدهه زیاد است یا میزان مقاومت و نوع بافت معده و دوازدهه ضعیف است.
تصور تعدادی نیز بر این است که افراد دارای چشم ضعیف بهتر است روزه نگیرند. نظر شما در این‌باره چیست؟

برخی از افراد نیز بر این باورند که روزه بر آن دسته از افرادی که دارای ضعف بینایی هستند، واجب نیست، اما این باور از نظر پزشکی صحیح نیست. این باور تنها می‌تواند درباره افرادی صدق کند که نمره چشم آنها بسیاربسیار بالاست یا بیماری‌های چشمی دارند. این افراد امکان دارد در زمان روزه‌داری در چشم خود مقداری احساس ضعف کنند.
آیا نوشیدن چای باعث تشنگی در طول روز می‌شود؟

باور دیگر این است که گفته می‌شود چای مدر است و نوشیدن آن در سحر باعث ایجاد حس تشنگی در افراد روزه‌دار در طول روز می‌شود. این تصور درستی نیست. اگر چای به‌ویژه چای پررنگ را بیش از حد مصرف کنیم ممکن است مدر باشد، اما روزی دو تا سه فنجان چای با رنگ معمولی نه چندان پررنگ می‌تواند حتی باعث رفع عطش در طول روز شود و کمک‌کننده باشد. در واقع چای نوشیدن به اندازه، باعث تأمین نیاز آب بدن می‌شود. اینکه ما بگوییم روزه‌داران در زمان سحری چای نخورند حرف صحیحی نیست.
آیا تصور برخی از افراد مبنی بر اینکه باید وعده افطار را از شام جدا کرد صحیح است؟

برخی از افراد نیز معتقدند باید وعده‌ای جداگانه برای افطار و شام درنظر گرفت، چرا که تصور می‌کنند افراد هنگام افطار امکان دارد زیاده‌روی کنند اما این تصور درست نیست و تفکیک افطار و شام از نظر گوارشی امری درست تلقی نمی‌شود؛ چرا که درصورت جداکردن افطار از شام نباید سحری بخوریم. درصورتی که سحری بخوریم سه وعده غذا آن هم در مدت زمان کوتاهی مصرف کرده‌ایم. برخی تصور می‌کنند که بازکردن روزه هنگام افطار با غذایی حجیم نظیر‌‌ آش و حلیم می‌تواند باعث برطرف‌کردن گرسنگی فرد روزه‌دار شود و از پرخوری وی هنگام افطار جلوگیری کند. این هم باور غلطی است چرا که در زمان افطار باید بیشتر از مواد قندی استفاده کرد. البته این ماده قندی نباید زولبیا و بامیه و حلوا باشد، این به آن معناست که مواد قندی حاوی چربی خوب نیستند. این مواد قندی تنها باید شیرین باشند؛ مانند خرما، قند و شکر.
برخی از افراد معتقدند با سحری نخوردن بهتر روزه می‌گیرند. نظر شما در این‌باره چیست؟

سحری نخوردن کار بسیار اشتباهی است زیرا بدن ما هشت تا 10ساعت می‌تواند تأمین‌کننده قند خون باشد. درست است که بعد از 10ساعت چربی‌ها، انرژی بدن را تأمین می‌کنند اما بعد از 10تا 12ساعت در برخی از افراد افت قند پیدا می‌شود و اگر این افراد سحری نخورده باشند این افت قند شدید می‌شود و امکان دارد این افراد را در وضعیتی قرار دهد که دچار غش و ضعف شوند. به‌عنوان مثال در مدرسه پیش می‌آید که دانش‌آموزی در زمان‌ماه مبارک رمضان دچار حالت غش و ضعف می‌شود. این در واقع به‌دلیل آن است که این دانش‌آموز سحری نخورده و قند خون وی به‌شدت افت کرده است. بنابراین افراد باید کلیت‌ماه مبارک رمضان و روزه‌داری را بپذیرند و نباید به‌خاطر چند ساعت خواب بیشتر و سحری نخوردن خود را دچار مخاطرات جسمانی کنند. آن دسته از افرادی که طی 24ساعت یک وعده غذا می‌خورند خود را از نظر جسمانی اذیت می‌کنند.
آیا همچنان مانند سال‌های قبل به عادت غلط خود مبنی بر خوردن غذای سنگین در زمان سحر ادامه می‌دهیم؟

بله. همچنان این عادت در میان ما و جود دارد. افرادی که در زمان سحر غذای خیلی سنگین می‌خورند در طول روز تشنگی بر آنها غلبه می‌کند؛ مخصوصا افرادی که در سحری برنج زیاد یا ته دیگ می‌خورند. سحری باید در واقع وعده‌ای مشابه یک ناهار معمولی یا یک صبحانه کامل باشد. در کل در‌ماه مبارک رمضان افراد باید حدود 30درصد یا یک سوم کمتر از سایر ماه‌های سال غذا بخورند. به هر حال قرار است که ما روزه بگیریم و کمتر غذا بخوریم و بخشی از هزینه‌ای را که در ماه‌های عادی برای مواد غذایی صرف می‌کنیم در‌ماه مبارک رمضان در اختیار مستمندان قرار دهیم. قرار نیست هر روز سحری حلیم یا کله پاچه بخوریم. باید غذاهای مفید را به اندازه کفایت و نه بیشتر مصرف کنیم تا چربی‌های بدنمان آب شود. برخی از افراد رعایت نمی‌کنند و به همین دلیل پس از‌ماه مبارک رمضان حتی دچار اضافه وزن نیز می‌شوند.

منبع : همشهری

خوردن چه غذاهایی در افطار مضر است؟

خوردن چه غذاهایی در افطار مضر است؟

تغذیه > توصیه‌ها و آداب- افطار را باید باآرامش کامل و به‌دور از استرس و نگرانی میل کرد و هر یک از لقمه‌های غذا باید کاملا جویده شود و اینطور نباشد که هنوز لقمه در دهان در حال جویدن است، لقمه بعدی را وارد دهان کنیم.

دکتر مجید امتیازی، متخصص طب سنتی، راز ماندگاری طب سنتی ایران را عقلانیت منطبق بر اخلاق و ادب موجود در این مکتب طبی دانست و اظهار داشت: تمام مواردی که به‌عنوان الگوی صحیح، قابلیت ماندگاری در ذهن تاریخی بشر را دارند تابع همین دو قاعده کلی هستند. وقتی که از این دو قاعده به‌عنوان اصل مهم و اساسی در طب سنتی ایران‌زمین نام برده می‌شود، موجودیت آن را در تمام موارد و مبانی این مکتب طبی پویا می‌توان مشاهده کرد. به‌طوری که در مباحث پیشگیری و درمان صحیح بیماری‌ها هم این دو قاعده کلی به‌طور کامل رعایت شده است.

دکتر مجید امتیازی خاطرنشان ساخت: بر این اساس بخشی از حفظ سلامتی انسان هم تابع رعایت اخلاق و ادب در خوردن و پرهیزکردن است. درست غذاخوردن و به موقع غذا خوردن هم شرط رعایت این دو قاعده در فرهنگ سنتی ما بوده است که الان متأسفانه به دلایل نامشخص و بهانه‌های بی‌اساس رعایت نشده و حتی در مواردی خلاف آن را به‌کار می‌بریم که یا به‌دلیل ندانستن موضوع است و یا پیروی کورکورانه.

این متخصص طب سنتی به روزه‌داران توصیه کرد وعده غذای افطار و سحری جزو مواردی است که باید مصرف شوند ولی نوع غذا باید متناسب با وضعیت و مزاج بدن فرد باشد. وی افزود: فراموش نکنیم که سفره سحری و به‌طور ویژه سفره افطار، میدان مسابقه در خوردن نیست.

دکتر امتیازی با تأکید بر اینکه از نوشیدن آب هنگام صرف هر یک از این وعده‌های غذایی به‌شدت پرهیز شود ادامه داد: مناسب‌ترین زمان نوشیدن آب حداقل یک‌ساعت‌و‌نیم بعد از خوردن است. وی متذکر شد: نوشیدن آب خیلی سرد و به قولی «تگری» حتی در این فاصله زمانی هم بسیار مضر و آسیب رساننده به سیستم گوارشی، کبدی و هضمی است. پس بعد از گذشتن زمان مناسب از غذا خوردن، نوشیدن آبی که خیلی سرد نباشد مانند نوشیدن برخی از شربت‌های سنتی بلامانع است.

دکتر امتیازی با اشاره به اینکه غذا‌ها در هر یک از وعده‌ها باید با آرامش کامل و به دور از استرس و نگرانی میل شود، توصیه کرد: هریک از لقمه‌های غذا باید کاملا جویده شود و اینطور نباشد که هنوز لقمه در دهان در حال جویدن است، لقمه بعدی را وارد دهان کنیم.

وی با تأکید براینکه از درهم خوری و خوردن چند نوع مختلف غذا در یک وعده غذایی پرهیز شود، گفت: درصورتی که میل به خوردن سالاد است باید با فاصله و قبل از غذای اصلی میل شود. البته زمان خوردن آن بسته به نوع مزاج فرد و شدت اشتها متفاوت است و از طرف دیگر مقدار آن هم نباید زیاد باشد که باعث اختلال هضم شود.

دکتر امتیازی خطاب به روزه‌داران خاطرنشان ساخت: درصورتی که قصد، خوردن شام باشد باید با فاصله زمانی مناسب از خوردن افطاری باشد. اینطور نباشد که بلافاصله بعد از خوردن افطار اقدام به خوردن شام شود. این متخصص طب سنتی با تأکید بر اینکه وعده شام هم باید غذایی نسبتا سبک باشد تصریح کرد: از خوردن غذاهای پر ادویه، شور و سرخ کردنی‌ها پرهیز شود زیرا باعث شدت عطش می‌شوند.

منبع : همشهری

روزه از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌کند

محققان فرانسوی اثبات كردند:

روزه از ابتلا به سرطان پیشگیری می‌کند

محققان فرانسوی دریافتند که روزه از ابتلا به بیماری سرطان پیشگیری می‌کند و علائم پیری و احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خبرگزاری فارس، تحقیقات گروهی از محققان دانشگاه گرنوبل فرانسه قدرت روزه را در مبارزه با بیماریهای مزمن و کاستن از علائم پیری که بر سلولهای مغز تاثیر منفی می گذارد؛ نشان داد.

این تحقیقات همچنین نشان داد که روزه می تواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهد.محققان فرانسوی دریافتند که روزه غیرمتناوب به افزایش مقاومت بدن در برابر سلولهای سرطانی منجر می‌شود.

خبرگزاری خاورمیانه در این رابطه نوشت: این تحقیقات به ارتباط این نظام روزه داری و کاهش میانگین ظهور برخی تومورها از جمله تومورهای سیستم ایمنی بدن موسوم به لنفوم اشاره کرد. محققان براساس آزمایش‌های خود روی پستانداران به نقش روزه غیرمتناوب در کاهش میانگین بروز برخی تومورهای لنفاوی تا حد تقریبا صفر اشاره کردند.

تحقیقات دیگری نیز نشان داد که روزه غیرمتناوب میانگین نجات افراد مبتلا به آسیب‌های بافت کبدی را که قابلیت تبدیل شدن به تومور در آینده را دارد؛ بالا می برد.

محققان آمریکایی و ایتالیایی نیز اخیرا در تحقیقات تازه خود فواید بیشمار روزه گرفتن برای سلامت انسان و تاثیر پیشگیرانه و درمانی آن را در بسیاری از بیماریها کشف کردند.

این تحقیقات اثبات کردند که روزه گرفتن به مدت 2 روز باعث کاهش کالری‌ها می‌شود که این امر به افزایش مقدار سلول‌های عصبی منجر می‌شود که اعصاب را فعال می‌سازد.

براساس این تحقیقات روزه گرفتن به مدت 10 روز پیاپی همراه با دنبال کردن یک رژیم غذایی مبتنی بر سبزی به بیماران دچار التهاب مفاصل در کاهش میزان درد ناشی از آن کمک می‌کند و همین وضعیت درباره بیماریهای مربوط به قلب نیز صدق می‌کند. همچنین روزه گرفتن به مدت 12 روز نیز فواید خودش را در بیماران دارای فشار خون بالا نشان می‌دهد.

این تحقیقات همچنین نشان داد: روزه گرفتن به مدت یک ماه کامل خطرات بیماری دیابت را به میزان 40 درصد کاهش می‌دهد زیرا بدن به جای گلوکز، کلسترول ترشح می‌کند که از چربی‌ها به عنوان منبع انرژی استفاه می‌کند و این وضعیت سلولهای چربی در بدن را کاهش می‌دهد.

بر اساس این تحقیقات، روزه گرفتن همچنین از برخی بیماری‌ها پیشگیری می‌کند و نقش درمانی آن در سرطان‌های پوست، سینه و مغز به همان اندازه شیمی درمانی است و گرفتن روزه به مدت 5 روز به کاهش رشد تومورهای سرطانی کمک می‌‌کند.

در همین حال، محققان ژاپنی نیز تحقیقاتی را روی 380 بیمار دچار برخی از بیماری‌های روانی مثل افسردگی و فروپاشی عصبی انجام دادند و یک برنامه روزه گرفتن به مدت 110 روز را برای آنها اجرا کردند که باعث شد آنها به میزان 87 درصد از این علائم رهایی یابند.

منبع : همشهری

هنگام افطار، سبزی را فراموش نکنید

هنگام افطار، سبزی را فراموش نکنید

تغذیه > توصیه‌ها و آداب- مردم از فواید مصرف میوه و سبزی آگاهی کافی دارند ولی به اندازه کافی مصرف نمی‌کنند و هنوز هم می‌توان گفت که میوه و سبزی در سبد غذایی ایرانیان بسیار محدود است و به مصرف میوه و سبزی توجه کافی ندارند.

با توجه به اینکه در‌ ماه مبارک رمضان قرار داریم لازم است تا به برخی از رفتارهایی که باید هنگام افطار به آنها توجه داشته باشیم اشاره کنیم. میوه و سبزی در سبد غذایی بسیار اهمیت دارد و می‌تواند به‌عنوان یک میان‌وعده باارزش مصرف شود.

امروزه همه می‌دانند که میوه‌ها و سبزی‌ها کلسترول و فشار خون را کاهش می‌دهند ولی باید دانست عملکرد مهم میوه‌ها و سبزی‌ها بیان ژن‌ها در بدن است. مواد شیمیایی موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها ژن‌هایی را وارد کبد کرده و تبدیل به پروتئین‌هایی می‌شوند که مواد سمی را از خون پاک می‌کند. زمانی که در یک مکان با آب‌و‌هوای آلوده زندگی می‌کنیم باید مواد سمی را از بدن خارج کنیم که سم‌زدایی از خون توسط میوه‌ها و سبزی‌ها به خوبی صورت می‌گیرد. البته ویتامین‌های موجود در میوه‌ها و سبزی‌ها خاصیت ضدسرطانی دارد و به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند. میوه‌ای که زود خراب می‌شود ازنظر تغذیه‌ای بسیار ارزشمندتر از میوه‌ای است که 20روز در یخچال سالم می‌ماند؛ به‌دلیل اینکه به برخی از میوه‌ها هورمون زده‌می‌شود که مانع خراب شدن و بزرگی بیش‌از حد آنها می‌شود.

سبزی‌های تازه نقش آنتی‌اکسیدانی دارند و مصرف آنها موجب افزایش حافظه می‌شود. درواقع سبزی‌های تازه با خنثی‌کردن رادیکال‌های آزاد می‌توانند حالت ارتجاعی رگ‌های خونی را حفظ کنند و موجب خون‌‌رسانی بهتر به مغز و اعصاب ‌شوند و بدین‌ترتیب از کاهش توانایی‌های فکری و حافظه پیشگیری کند.

سبزی‌ها انواع مختلفی از گیاهان هستند که در حقیقت اگرچه ترکیبات یکسانی ندارند اما از نظر مواد تشکیل‌‌دهنده مشابه هم هستند. به‌عنوان نمونه تمامی گیاهان با درصدهای متفاوتی از نظر وجود آب، چربی، میزان کم یا زیاد فیبر و رنگ با هم مشترک هستند اما در مواردی نیز برخی از مواد تشکیل‌‌دهنده فقط در یک نوع گیاه وجود دارد و این مسئله باعث متمایز بودنشان می‌شود. به‌طور کلی اگر از نظر وجود B1، B6، B5، روی، املاح، پتاسیم و منگنز جدولی را درنظر بگیریم و در آن 10گیاه را در کنار هم قرار دهیم، اگرچه ممکن است گاهی اوقات درصد آنها شبیه به‌هم باشد اما به‌هم ریختگی خاصی از نظر ترکیبات، قابل مشاهده است.

از سوی دیگر، با توجه به اینکه هر گیاه املاح و ویتامین خاص خود را دارد، باید توجه داشت که مصرف نوع خاصی از آن باعث ورود پتاسیم، آهن، روی، منگنز یا ویتامین C بیشتر به بدن می‌شود و در نتیجه تمامی مواد مورد نیاز و ضروری با خوردن یک نوع سبزی دریافت نخواهد شد. بنابراین مصرف مخلوط سبزی خوردن به‌عنوان یک عادت غذایی مناسب توصیه می‌شود.

نگهداری سبزی خوردن در یخچال

برای نگهداری سبزی خوردن در یخچال، ابتدا آن را پاک کنید و بشویید. سپس در پارچه نازکی بریزید و داخل یخچال بگذارید. درصورتی که مقدار سبزی زیاد است، برای اینکه سالم‌تر بماند، پس از پاک‌کردن، قسمتی را به‌صورت نشسته داخل کیسه بریزید و در یخچال نگه دارید و هنگام مصرف بشویید.

حتما سحری بخورید

افرادی که در ماه مبارک رمضان سحری نمی‌خورند، دچار افت قند خون و انرژی می‌شوند که این مسئله بر کل سیستم بدن آنها تأثیر منفی می‌گذارد.دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه گفت: ضعف و بی‌حالی، کاهش کارایی مغز، بی‌حوصلگی و کاهش آستانه تحمل افراد تنها بخشی از اثرات منفی نخوردن سحری است. وی افزود: نخوردن سحری سبب می‌شود که فرد روزه‌دار بیش از سایرین، در وعده افطار میل به خوردن غذا داشته باشد و حتی در برخی موارد پرخوری و یا بدخوری کند که این امر روی سوخت‌وساز بدن تأثیر منفی دارد.وی گفت: به‌دلیل آنکه ماه رمضان امسال در فصل تابستان است، باید در وعده سحری غذاهایی مصرف شود که نیاز به آب و عطش را کاهش دهد و از مصرف غذاهای پرچرب، پرنمک، پرپروتئین و پرادویه نیز خودداری شود.

دکتر رضایی گفت: برخی از افراد تصور می‌کنند که اگر در وعده سحر، کله‌پاچه میل کنند، دیرتر گرسنه می‌شوند، درحالی‌که کله‌پاچه غذایی است پرچرب، پرنمک، پرپروتئین و پرادویه و اینها همه باعث می‌شود که فرد روزه‌دار زودتر تشنه شود. این متخصص تغذیه افزود: از مصرف انواع فست‌فودها و غذاهای سرخ‌کردنی نیز در وعده سحر، به‌دلیل داشتن نمک و روغن زیاد باید پرهیز کرد چرا که نیاز بدن به آب را در طول روز افزایش می‌دهد. بهتر است در وعده سحر، غذاهای پرکالری کربوهیدرات‌داری که به شکل نشاسته باشند نظیر نان، برنج، سیب‌زمینی، انواع آش و سبزیجات سبک مصرف شود چراکه با مصرف آنها افراد کمتر دچار افت قند خون می‌شوند و این امر به‌دلیل آن است که به‌دنبال سوخت‌وساز کربوهیدرات‌ها نه‌تنها نیاز بدن به آب کاهش می‌یابد بلکه هنگام سوختن کربوهیدرات‌ها، مقداری آب و مایعات نیز تولید می‌شود.

برای وعده سحری چه بخوریم؟

سحری یکی از وعده‌های غذایی اصلی در‌ماه مبارک رمضان است و بسیاری از پزشکان و متخصصان تأکید ویژه‌ای بر خوردن سحری دارند. کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی‌گفت: برای وعده غذایی سحر بهتر است غـــذاهای حـــــــاوی کربوهیدرات‌های پیچیده، میوه، سبزی‌ها و آب کافی مصرف شود زیرا کربوهیدرات‌های پیچیده شامل برنج، مرغ، ماهی، سویا، ‌گوشت، تخم‌مرغ، میوه تازه و سبزی‌ها دیرهضم است بنابراین احساس گرسنگی کمتری در طول روز ایـــجاد می‌شود.

دکتر فروزان صالحی اضافه کرد: همچنین در سحر از نوشیدن چای زیاد باید اجتناب شود، زیرا کافئین موجود در چای، باعث دفع مقادیر زیادی آب و نمک‌های معــــــــدنی مورد نیاز بدن می‌شود. به گفته این متخصص تغذیه، بهتر است در سحر آب کافی (دو لیوان) نوشیده و از خوردن نمک، فلفل و ترشی خودداری شود.

دکتر صالحی خاطرنشان کرد: خوردن چند خرما یا کشمش و مقداری عسل در سحر بسیار مناسب است. وی توصیه کرد: پس از سحری، دندان‌ها مسواک زده و نخ دندان شود و همچنین برای خوشبو ماندن دهان، قسمت داخلی لب‌ها، سقف دهان و زبان را نیز مسواک کنید.

کارشناس دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اضافه کرد: افراد باید از مصرف غذاهای سرخ شده، چرب، ادویه‌دار و حاوی قند بالا خودداری کنند و هنگام سحر از خوردن مواد غذایی در حجم بالا بپرهیزند. وی با تأکید بر اینکه داشتن برنامه بهداشتی و تغذیه‌ای مناسب در ایام‌ماه مبـارک رمضان ضروری است؛ توصیه کرد: روزه‌داران حتی‌الامکان سعی کنند که برنامه غـــذایی جدید به‌گونه‌ای باشد که منجر به افزایش وزن نشود.

منبع : همشهری

بیماران و روزه داری

توصيه انجمن ديابت ايران به افراد تحت درمان با انسولين در مورد روزه گرفتن



* تاثيرات روزه‌داري

در اين زمينه مطالعات و بررسي‌هاي متعددي انجام شده است برخي از اين مطالعات که درباره اثرات روزه‌داري بر متابوليک بدن و سطح سرمي قند و انواع چربي‌ها انجام شده حاکي است قند خون چند ساعت پس از آغاز روزه‌داري حدود 60 تا 70 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر کاهش مي‌يابد، که اين ميزان کاهش توسط بدن جبران و تنظيم مي‌شود و به سطح طبيعي باز مي‌گردد.

روزه‌داري بر کنترل سطح چربي‌هاي خون نيز تاثير دارد. ممکن است سطح کلسترول در چند روز اول روزه‌داري کاهش يابد و سپس به سطح قبل از روزه‌داري بازگردد.

مطالعات جديد نشان داده است سطح چربي HDL(چربي‌هاي مفيد) در روزه‌داري افزايش مي‌يابد.


* روزه‌داري در مبتلايان به ديابت

بيماراني که مبتلا به ديابت غيروابسته به انسولين هستند، يا به انسولين کنترل شده وابسته مي‌باشند، مشکل عمده‌اي براي روزه گرفتن ندارند بنابراين اکثر اين بيماران در کنترل قند خون خود مسئله‌اي نخواهند داشت اما بيماراني که ديابت وابسته به انسولين دارند با توجه به اينکه اين نوع بيماري به سختي قابل کنترل است، لذا توصيه مي‌شود روزه نگيرند

* روزه‌داري در بيماري‌هاي قلب و عروق

کساني که بيماري دريچه‌اي کنترل شده يا بيماري اسليمي خفيف عروق دارند، مشکلي در روزه‌داري ندارند.

روزه‌داري متمادي بيمار قلبي مي‌تواند موجب کاهش فشار خون و ضربان قلب شود، اما در چند روز اول روزه‌داري مشکل عمده‌اي براي آنان در اين زمينه رخ نمي‌دهد.

* روزه‌داري در بيماران مبتلا به عوارض آسم ريوي

با روزه‌داري در اثر کم نوشيدن آب و مايعات در طول روز مخاط دستگاه تنفسي در اثر کم‌آبي ممکن است وضعيت تنفسي را دشوارتر کند، البته برخي از پزشکان به بيماران مبتلا به آسم خفيف اجازه روزه‌داري مي‌دهند.

* اثرات روزه‌داري بر دستگاه گوارش

اثرات روزه‌داري بر دستگاه گوارش و ميزان حرکات و ترشحات سيستم گوارشي در حال مطالعه است و اکنون متخصصان توصيه مي‌کنند: مبتلايان به زخم معده فعال از روزه‌داري خودداري کنند. اما افراد بدون علامت مي‌توانند با مصرف دارو تحت نظر پزشک معالج خود و با مشورت پزشک روزه بگيرند.

از اثرات جنبي روزه‌داري کاهش وزن از 7/1 تا 7/3 کيلوگرم در افراد با وزن طبيعي گزارش شده است.

نکته مورد توجه وجالب آن است که ا فراد با وزن بيش از اندازه طبيعي بيشتر از کساني که وزن طبيعي و يا کمتر از آن دارند، کاهش وزن خواهند داشت.


* روزه‌داري در بيماران مبتلايان به زخم معده فعال

از روزه‌داري خودداري کنند اما افراد بدون علامت مي‌توانند با مصرف دارو تحت نظر پزشک معالج خود روزه بگيرند.

* روزه داري در افراد مبتلا به چربي خون

بطور کلي روزه داري در افراد مبتلا به چربي خون اگر همراه با يک رژيم غذايي متعادل باشد، مي تواند کلسترول بد (LDL) را کاهش داده و سبب افزايش کلسترول خوب خون (HDL) شود.

در حين روزه داري بدن از ذخاير چربي جهت تامين انرژي استفاده مي کند، همين امرمي تواند سبب کاهش توده چربي بدن و در نهايت کاهش وزن شود که کاهش وزن، خود عامل بسيار مهمي در کاهش چربي خون است.

در افرادي كه چربي خون بالايي داشته و دارو مصرف مي کنند و يا با رژيم غذايي کلسترول خون خود را کنترل مي کنند توصيه مي شود در طول ماه مبارک رمضان از نان سبوس دار يا نان جو در سحر و افطار استفاده کنند. همچنين در فاصله بين افطار تا قبل از خواب مصرف سبزيجات مانند هويج و ميوه جاتي مانند سيب را فراموش نکنند.

آگهي

ورزش، ‌پياده روي و امساک از مصرف روغن يا غذاهاي حاوي روغن فراوان مانند حليم نيز، به روند کاهش چربي خون به هنگام روزه داري کمک مي کند.

دكتر " مسعود شاه‌بيگي " متخصص مغز واعصاب و استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي به نقل از ايرنا

روزه گرفتن براي افرادي كه مبتلا به انواع بيماريهاي مغز و اعصاب هستند، مضر است.

* روزه‌داري در بيماران مبتلايان صرع

روزه براي بيمار مبتلا به آن، مضرر تشخيص داده شده است.

* روزه‌داري در بيماران مبتلايان ام.اس

از روزه گرفتن بپرهيزند.

* روزه‌داري در بيماران مبتلايان سكته مغزي

بيماراني كه دچار سكته مغزي شده‌اند، گفت: اين افراد بايد با مشورت پزشك معالج خود روزه بگيرند.

* روزه‌داري در بيماران مبتلايان ميگرن

روزه گرفتن براي افراد مبتلا به ميگرن كه هنگام گرسنگي تشديد مي‌شود نيز مضر است.


* روزه‌داري در بيماران مبتلايان اضطراب و افسردگي

با مشورت پزشك روزه بگيرند.

توصيه انجمن ديابت ايران به افراد تحت درمان با انسولين در مورد روزه گرفتن

افرادي كه تحت درمان با انسولين قرار دارند نمي‌توانند تزريق خود را متوقف كنند مگر در مواقع خاص كه حتما بايد تحت نظر پزشك اين كار انجام شود.

افراد تحت درمان با داروهاي خوراكي (قرص) حتمابايد با پزشك خود مشورت كنند و به طور كلي افرادي كه توانسته اند قند خود را به طور دايمي در حد طبيعي حفظ و كنترل نمايند با حفظ شرايطي مي توانند روزه بگيرند.

از جمله اين شرايط اين است كه مدتي قبل از شروع ايام ماه مبارك رمضان ،به طور آزمايشي روزه داري را آغاز كنند و طي روز به ترتيب قند خود را آزمايش نمايند.

به اينصورت كه ميزان قند خون قبل از سحر حداكثر ميلي گرم درصد، ساعت بعد از سحرحداكثر ميلي گرم درصد،بين ساعت تا بعدازظهر كمتر از ميلي گرم درصد نباشد ،قبل از افطار حداكثر ميلي گرم درصد و ساعت بعد از افطار حداكثر ميلي گرم درصد باشد.


درصورتي كه مقدار قند خون اين افراد در محدوده مقادير ذكر شده قرار داشته باشد آنها قادر خواهند بود روزه بگيرند.كه در اين صورت بايد هنگام افطار قبل از خوردن هر غذايي قرص خود را ميل كنند و پس از مدتي شروع به خوردن غذا نمايند.

هنگام سحر نيز بايد مقدار دارو را تقريبا به نصف كاهش دهند و حتما دو ساعت بعد از افطار و ساعت بعد از خوردن سحري ،قند خون يا قند ادرار خود را آزمايش كنند.

علاوه بر اين بايد مقدار غذاي افطار خود را نيز به تا وعده تقسيم كنند و هنگام افطار از خوردن همه مواد غذايي در يك زمان جدا خودداري كنند.

نبايد فراموش كرد كه طي روزه داري مقدار كالري دريافتي روزانه بايد به دو،سوم مقدار معمول كاهش يابد يعني يك،سوم كمتر از حد معمول، غذا ميل شود.

منبع : http://www.4mybody.blogfa.com

این افراد روزه نگیرند

این افراد روزه نگیرند


رمضان یک هدیه از سوی خداست كه بهره‌مند شدن از برکات آن، فقط با امساک از نوشیدن و خوردن حاصل نمی‌شود. پرهیز از خوردن و آ‌شامیدن فقط یکی از آداب روزه‌دا...


«اگر مكلف از گفته پزشك یقین پیدا كند كه روزه براى او ضرر دارد یا از گفته وى یا منشأ عقلایى دیگرى براى او خوف از ضرر حاصل شود...



« روزه گرفتن براى او واجب نیست، بلكه جایز هم نیست.» این، پاسخ قاطبه مراجع عظام در پاسخ به استفتایی است که می‌پرسد: «اگر پزشك شخصى را از روزه گرفتن منع كند، آیا عمل به گفته او واجب است؟»


نباید فراموش‌کنیم که کتاب آسمانی‌مان توصیه‌های زیادی در مورد حفظ سلامت، این نعمت گرانبهای خدادادی به ما داشته است. نباید یادمان برود که هدف از این ماه، تزکیه‌نفس و عبادت است؛ نه فقط پرهیز از خوردن و آشامیدن، به‌خصوص اگر این امتناع، سلامت دستگاه‌های متعدد بدن را تهدید کند.

اگر دچار بیماری مزمن یا شرایط خاص جسمی هستید، پیش از آغاز ماه رمضان و ایام روزه‌داری با پزشک متخصص مشورت کنید و درمورد مصرف داروهایتان و اینکه آیا روزه برای شما ممنوع است یا نه، از او کسب اجازه کنید. برای آشنایی بیشتر شما با این موضوع از استادان دانشگاه در رشته‌های قلب‌و‌عروق، زنان، کلیه، غدد، گوارش، ریه و چشم خواسته‌ایم تا نظرات علمی خود را در این مورد بیان کنند.




کدام بیماران ریوی روزه نگیرند؟

بیماران ریوی به‌خصوص آنهایی که شغلشان ایجاب می‌کند که در محیط باز فعالیت کنند و گرمای روزهای بلند تابستان، بدن آنها را دچار کم‌آبی می‌کند، روزه نگیرند. این بیماران حتما باید بررسی شوند و به صلاح نیست با مصرف نکردن مایعات، احتمال خطر را برای خود افزایش دهند.

مصرف‌كنندگان داروهای استنشاقی: اگر بررسی شده‌اید و طبق مشاوره و نظر پزشک می‌توانید روزه بگیرید اما از داروهای استنشاقی استفاده می‌کنید، داروهای استنشاقی خود را در طول روز هم مصرف کنید چون طبق فتوای مراجع، روزه را باطل نمی‌کنند. اگر هم داروهای خوراکی مصرف می‌کنید، قطعا دوز آنها باید به‌وسیله پزشکتان تنظیم شود.


مبتلایان به آسم و برونشیت: اگر دچار آسم و برونشیت مزمن هستید، غلیظ شدن خلط از مشکلاتی است که بیماری‌تان را تشدید می‌کند، یعنی اگر مایعات کافی در طول روز مصرف نکنید، این کم‌آبی به علاوه گرمی هوا (دقیقا شرایط رمضان امسال) بر شدت بیماری‌تان می‌افزاید. درست است که روزه واجب است و ثواب دارد اما اگر سلامت شما را تهدید کند، نه‌تنها واجب نیست بلکه حرمت هم دارد. پس حتما توصیه پزشکتان را جدی بگیرید و اصرار بی‌جهت برای روزه‌داری نداشته باشید.





آیا افرادی که عینک می‌زنند، نباید روزه بگیرند؟
آیا روزه‌داری باعث ضعیف‌تر شدن چشم‌های آنها و بالا رفتن شماره عینک می‌شود؟

تاکنون هیچ مدرکی که ثابت کند روزه‌داری مشکلات انکساری چشم را بیشتر می‌کند یا شماره عینک را تغییر می‌دهد، وجود نداشته است. تنها در یك مورد منع روزه‌داری از سوی متخصصان چشم توصیه می‌شود و آن هم به مبتلایان به آب‌سیاه یا گلوکوم است. زیرا فشار داخل چشم این بیماران بالاست و اگر روزه بگیرند، در اثر کم‌آبی با مشکل مواجه می‌شوند. به‌خصوص اینکه هنگام افطار که مایعات مصرف و به‌اصطلاح روزه را افطار می‌کنند، یک دفعه فشار مضاعفی به آنها وارد می‌شود که خطرناک است.





شیردهی، مانع روزه داری نیست؟

داشتن تغذیه خوب و مناسب در تمام دوران زندگی ضامن بقا و سلامت ما انسان‌هاست اما در برخی دوره‌ها مثل دوران بارداری و شیردهی، اهمیت آن بیشتر است. در 3 ماهه نخست بارداری، روزه گرفتن خانم‌ها اصلا جایز نیست چون سلول‌های حیاتی بدن جنین در حال رشد هستند و از خون مادر تغذیه می‌کنند. خوشبختانه بیشتر مادران باردار و شیرده متوجه این اهمیت ویژه هستند و خودشان به سلامت جنین در دوران بارداری و سلامت کودک شیرخوارشان اهمیت می‌دهند.






کدام بیماران گوارشی روزه نگیرند؟

مبتلایان به زخم‌معده: زخم‌های فعال دستگاه گوارش شامل زخم معده و زخم اثنی‌عشر هستند. اگر به‌تازگی آندوسکوپی کرده‌اید و تشخیص زخم معده برایتان داده شده است، نباید روزه بگیرید.


مبتلایان به مشكل كبدی: بیماران کبدی که تحت‌درمان هستند ولی علایم پیشرفته کبدی ندارند، برای مثال نارسایی ‌کبد یا سیروز کبدی پیش نیامده است، می‌توانند با نظر پزشک خود داروهایشان را تنظیم کنند و روزه بگیرند اما اگر به نارسایی کبد یا مشکلات کبدی همراه با تورم بدن دچارند و تنظیم پروتئین بدن و دیگر فاکتورهای حیاتی آنها از طریق داروها تحت کنترل درآمده است، هرگز نباید روزه بگیرند.


مبتلایان کولیت اولسروز: کسانی که به بیماری‌ کولیت اولسروز یا کرون مبتلا هستند به دلیل تشدید مشکلات در اثر روزه‌داری بهتر است از روزه‌داری اجتناب کنند.


مبتلایان به یبوست: کم‌آبی، یبوست مزمن را در کسانی که به این مشکل دچارند تشدید خواهد کرد. با وجود این، اگر تمایل دارید روزه بگیرید، برای جلوگیری از مشکل جدی‌تر، حجم مواد فیبری مانند میوه و سبزی‌ها را در وعده غذایی خود بیشتر کنید. تحرک داشته باشید و در طول شبانه‌روز 8 تا 10 لیوان مایعات بنوشید. مصرف چای تان را کم کنید.


مبتلایان به سوءهاضمه: از نظر علمی، روزه‌داری برای کسانی که سوءهاضمه دارند، جایز نیست و به‌طور قطع علامت‌های آنها تشدید خواهد شد اما این تصمیم‌ به عهده شماست و امیدوارم با توصیه‌های ما موفق به روزه‌داری شوید. به طور معمول افراد زیادی علایم برگشت اسید، حالت ترش‌کردن، سوزش سردل و بدمزه شدن دهان را تا به حال تجربه کرده‌اند. علایم این افراد در اثر خالی ماندن معده‌ و ترشح اسیدمعده، تشدید می‌شود ولی به‌هر حال تصمیم با شماست.

اگر باوجود این علایم تمایل دارید روزه بگیرید، برای جلوگیری از این حالت‌های ناخوشایند باید پیش از مصرف سحری و افطاری داروهای خود را مصرف کنید و حجم وعده‌غذایی‌‌تان را کاهش دهید و پرخوری نکنید. از مصرف چای با حجم زیاد و به‌خصوص چای پررنگ و قهوه بپرهیزید. غذاهای کم‌چرب و کم‌ادویه، برای شما بسیار مناسب‌تر است.






دیالیزی ها روزه نگیرند

در کسانی که مشکلات کلیوی دارند و به سختی با مراقبت‌های دقیق و همکاری با هم توانسته‌ایم کراتینین آنها را به تعادل برسانیم، معمولا روزه گرفتن عوارضی به دنبال خواهد داشت بنابراین از همه شما عزیزان که اصرار دارید روزه‌هایتان را بگیرید خواهش می‌کنم به نكات مهمی كه اشاره می‌کنم، توجه كنید:
کراتینین شما چند است؟ اگر کراتینین 5/1 تا 7/1 دارید، ریسك نكنید و روزه نگیرید یا حداقل پشت‌سرهم روزه نگیرید و چند روز به کلیه‌ها استراحت بدهید و پس از 4 روز روزه‌داری، باید آزمایش‌ از شما به‌عمل آید. مبادا یک ماه بدون مراجعه به متخصص روزه بگیرید و پایان ماه رمضان با مشکلی غیرقابل جبران مواجه شوید.


کلیه‌های سنگ‌ساز: آنهایی که کلیه‌هایشان مکررا سنگ‌سازی می‌کند و سابقه چند نوبت سنگ‌سازی دارند یا در حال حاضر سنگ دارند، باید در طول روز مقادیر زیادی آب بنوشند تا سنگشان بزرگ نشود پس نمی توانند روزه بگیرند.


اگر پیوند کلیه شده‌اید: کسانی که پیوند کلیه شده‌اند و هنوز یک سال از موعد پیوند آنها نگذشته است، نباید روزه بگیرند. اگر یک سال از پیوند گذشته باشد و هیچ مشکلی نداشته باشند، شاید بتوانند با نظر پزشک روزه بگیرند.


مبتلایان به نارسایی کلیه: از نظر ما نارسایی کلیه مراحل متعددی دارد. در افرادی که کراتینین خونشان 2 یا بالای 2 است، ننوشیدن آب در طول روز به ایجاد ایسکمی یا نرسیدن خون حاوی موادغذایی به بافت کلیه می‌انجامد و شرایط را بدتر می‌کند. مبتلایان به فشارخون، به‌خصوص افرادی که ساعت‌های نزدیک به افطار فشارخونشان خیلی بالا می‌رود منع روزه‌داری دارند.


دیالیزی‌ها: دیالیزی‌ها اصلا نباید روزه بگیرند و مانند دیگر گروه‌ها، به مصرف آب و مایعات کافی در طول روز نیاز دارند.





کدام بیماران قلبی نباید روزه بگیرند؟

مشكل دریچه‌ای قلب: به‌طوركلی مبتلایان به مشکلات دریچه‌ای قلب منع روزه‌داری ندارند ولی باید با پزشک‌ خود مشورت کنند. شاید ابتلای آنها به برخی بیماری‌های همراه یا شرایط خاص سنی یا جسمی‌شان به بررسی بیشتر نیاز داشته باشد.


فشارخون: بیمارانی که فشارخون‌ کنترل‌نشده دارند، نباید روزه بگیرند. هرگونه تغییر در حجم خون و شرایط فیزیکی بدن باعث عدم تعادل آب و الکترولیت‌ها در خون و برهم خوردن فشارخون می‌شود و این بیماران منع روزه‌داری دارند.


نارسایی قلبی: نارسایی قلبی یک نشانگان بالینی است که در آن اختلال ساختمانی یا عملکرد قلب به عدم توانایی قلب در به گردش درآوردن خون، با سرعت لازم برای تامین نیازهای بافت‌های متعدد، می‌انجامد. نارسایی قلبی به‌طورمعمول باعث تظاهرات بالینی‌ای مانند اختلال در گردش خون، تنگی نفس‌، ضعف و خستگی می‌شود. علل نارسایی قلبی بسیار متنوع است اما بیماری‌های ایسکمی قلب (اختلال در خونرسانی به قلب در اثر تنگی عروق) و مشکلات مادرزادی، از مهم‌ترین علت‌ها هستند.


عمل جراحی: گروه دیگری که به‌دلیل تنگی رگ‌های قلبی تحت عمل آنژیوپلاستی قرار گرفته یا جراحی قلب شده‌اند (بای‌پس انجام داد‌ه‌اند) و در حال حاضر هیچ مشکلی ندارند و تحت‌کنترل پزشک هستند، با اینکه منع روزه‌داری ندارند اما باید حتما درباره انجام این فریضه با پزشک خود مشورت کنند و توصیه‌های او را در مورد مصرف دارو یا رژیم خاص در طول ماه مبارک رمضان جدی بگیرند.





گرسنگی برای تشنج ضرر دارد ؟
کسانی که با روزه گرفتن سردردشان تشدید می‌شود، آیا این مشکل باعث منع روزه‌داری می‌شود؟

شاید در مواردی که تشنج بیمار کاملا تحت کنترل است (وضعیت دارویی و نوارمغز مطلوب است)، با صلاحدید پزشک اجازه روزه‌داری داده‌شود اما در کسانی که تشنج غیرقابل کنترل دارند یا بیم آن می‌رود که به دلیل روزه‌داری و برهم خوردن تعادل داروها بیمار دچار تشنج شود، روزه‌داری مضر تشخیص داده می‌شود چرا که خود گرسنگی ممکن است باعث بروز تشنج شود.


بیمارانی هستند که به‌دلیل ماهیت بیماری‌شان یا اقدام‌های درمانی دچار ضعف مفرط عمومی می‌شوند و این ضعف با روزه بدتر و علایم اولیه بیماری شعله‌ورتر خواهدشد. مثلا بیمارانی که به دلایلی به درمان‌های جنبی مثل رادیوتراپی و شیمی‌درمانی نیاز دارند، باید وضعیت تغذیه‌ای صحیحی داشته باشند. هرگونه اختلال تغذیه‌ای، ضعف عمومی آنها را تشدید و عدم مصرف غذا به صورت مکفی سیستم ایمنی‌‌شان را تهدید می‌کند و روند درمان را به تاخیر می‌اندازد، پس باید از روزه گرفتن اجتناب کنند.





آداب روزه دیابتی‌ها

• مبتلایان به دیابت: مهم‌ترین مساله‌ای که در روزه، آن هم در فصل گرم، فرد مبتلا به دیابت را تهدید می‌کند، افت قندخون است. رمضان یک هدیه از سوی خداست كه بهره‌مند شدن از برکات آن، فقط با امساک از نوشیدن و خوردن حاصل نمی‌شود. پرهیز از خوردن و آ‌شامیدن فقط یکی از آداب روزه‌داری این ماه و تزکیه‌نفس و فیض بردن از ماه رمضان است. چرا دیگر موارد مانند نیکی و رسیدگی به نیازمندان و... را در نظر نمی‌گیرید؟ شما می‌توانید با رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهایتان، سلامت خود را حفظ و تضمین کنید و با شادابی، شکر نعمت را برآورید و به امور خیریه در این ماه برسید.


• اگر مشكوك به ابتلا به دیابت‌ هستید: اگر در معرض دیابتی شدن هستید، یعنی اختلال در تست قندخون ناشتا داشتید و عوامل خطری چون زمینه خانوادگی، چاقی و وجود تخمدان‌های پلی‌کیستیک در شما تشخیص داده شده باید تحت نظارت پزشک، رژیم غذایی و فعالیت بدنی مناسب قراربگیرید چون مستعد دیابت هستید. 5/4 میلیون نفر از مردم تست قندخون ناشتای غیرطبیعی دارند و مستعد دیابت هستند در حالی که این خطر را نمی‌شناسند. از همین حالا باید حواستان به مصرف مواد شیرین و چرب و زولبیاوبامیه و از این دست غذاها که استفاده از آن متاسفانه در افطار سنتی ما به‌وفور شایع است، باشد.


• اگر انسولین تزریق می‌كنید: برای کسانی که به تزریق انسولین نیاز دارند، یا کسانی که نوسانات قندخون آنها کنترل نشده است، روزه‌داری ممنوع است.


• آداب روزه در دیابتی‌ها: به هر حال، اگر قرار شد روزه ‌بگیرید، یادتان باشد محدودیت‌هایی دارید. از خوردن وعده‌های چرب و مواد شیرین بپرهیزید و آن را کاهش دهید. مواظب باشید فشارخونتان بالا نرود. اختلالات چربی خون یا هرگونه تغییری را در کنار مشکل دیابت باید به پزشکتان گزارش دهید. قندخونتان را پیش از افطار (قندخون ناشتا) اندازه بگیرید و نتیجه را به‌طور جدی به منظور حفظ سلامت کلیه‌هایتان یادداشت کنید. اگر قندخون در بدن شما و ادرارتان بالا رود، بافت کلیه آسیب می‌بیند. اگر علایم قندخون مانند تعریق، گیجی و لرزش اندام‌ها، از دست دادن تمرکز و... را مشاهده کردید سماجت و لجاجت نکنید و سریع روزه تان‌ را افطار کنید.

گردآوری : گروه جوان پارسی

وضعیت روزه‌داری در بیماران قلبی - عروقی چگونه است؟

يك متخصص بیماری‌های قلبی و عروقی با اشاره به بیماران قلبی که دارای فشارخون بالا هستند، افزود: بیماری این افراد چنانچه در طول روز با یک وعده قرص کنترل شود، مشکلی برای روزه‌داری ندارند، اما باید دقت داشته باشند که قبل از افطار، فشار خود را کنترل کنند و در صورت بالا بودن نباید روزه‌دار باشند.


دکتر محمدرضا سعیدی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه کرمانشاه، گفت: انواع بیماری‌های قلبی متفاوت است و از دسته افراد دارای فشارخون بالا تا بیماران با نارسایی قلبی، بیماری‌های عروق کرونر و نامنظمی قلب را شامل می‌شود.


سعیدی تأکید کرد: گاهی در بیماران قلبی و عروقی، بیمار باید سه وعده دارو مصرف کند، ولی فاصله زیاد اذان صبح تا مغرب و روزه‌داری به او این اجازه را نمی‌دهد، بنابراین به این افراد توصیه نمی‌شود که روزه‌دار باشند؛ چرا که در اثر روزه‌داری فشارخونشان بالا می‌رود و مشکلات بیمار تشدید می‌شود.



وی با بیان اینکه گروه افرادی که نارسایی قلبی دارند نیز نباید روزه بگیرند، اظهار كرد: بیماران با نارسایی قلبی باید داروهای متعددی را مصرف کنند و در صورت عدم مصرف قدرت انقباضی قلبشان کاهش پیدا کرده و خطرآفرین می‌شود.



این متخصص بیماری‌های قلبی وعروقی گفت: بیمارانی که دارای نامنظمی ریتم قلبی هستند و در یک وعده دارو استفاده می‌کنند می‌توانند روزه بگیرند، اما اگر این بیماران باید در سه وعده دارو مصرف کنند مجاز به گرفتن روزه نیستند.



سعیدی با اشاره به وضعیت بیماران قلبی با تنگی عروق کرونر، تصریح کرد: زمان روزه‌داری در تابستان امسال حدود 16 ساعت است، بنابراین هر بیماری که روزه‌دار است باید قدرت بدنی لازم برای روزه‌داری داشته باشد. مخصوصا در بیمارانی که دارای بیماری با تنگی عروق کرونر هستند، این مهم الزامی است.



وی افزود: این بیماران باید دو تا سه وعده دارو استفاده کنند و در صورت عدم مصرف دارو بیماری آنها تشدید می‌شود.




دکتر هاشم کازرانی، يكي ديگر از متخصصين بیماری‌های قلبی و عروقی در گفت وگو با ایسنا، منطقه کرمانشاه گفت: بیمارانی که سکته‌های خفیف قلبی داشته‌اند و در زمان حاضر تست ورزش خوبی دارند، می‌توانند روزه بگیرند.



وی تأکید کرد: بیمارانی که سکته‌های خفیف قلبی همراه با نارسایی قلبی دارند نباید روزه‌دار باشند، چرا که روزه‌داری تغییراتی در سیستم بدنی فرد ایجاد می‌کند و نارسایی قلبی در وی تشدید می‌شود.



کازرانی گفت: افرادی که فشارخون کنترل شده دارند و یا بیمارانی که دارای بیماری‌های سخت دیابت هستند و همراه با این موارد از بیماری‌های قلبی عروقی رنج می‌برند، تحمل روزه‌داری در آنها مشکل است.



این متخصص بیماری‌های قلبی وعروقی گفت: تغییر فشارخون با افزایش تپش قلب در بیماران قلبی به شدت بیماری فرد را افزایش می‌دهد.

وی با تأکید براینکه در بیماران با موارد شدید تنگی رگ‌های قلب روزه‌داری ممنوع است، اظهار كرد: در افرادی که آنژیوگرافی انجام شده است، ولی در حال حاضر فرد مشکلات چندانی را ندارد و از تنگی‌های شدید رگهای قلبی رنج نمی‌برد، محدودیتی برای روزه‌داری وجود ندارد.

منبع : http://www.ghatreh.com

چند خبر در مورد تغذیه در ماه رمضان

نخوردن سحری موجب سردرد می‌شود

دكتر حسن مظفری متخصص تغذیه درباره نخوردن ‌سحری در ماه مبارك رمضان گفت: از نظر تغذیه‌ای روزه بی سحری توصیه نمی‌شود . در افرادی که بی‌سحری روزه می‌گیرند ، کمبود بیش از حد انرژی باعث می شود، بدن از منابع چربی برای تامین انرژی استفاده کند و در اثر سوخت ناقص چربی ها ، ترکیبات ستونی در بدن ایجاد می شوند که منجر به ایجاد بوی بد دهان، سردرد، دردهای عضلانی می‌شوند و فرد احساس می‌كند كه سالم نیست.

دكتر افرا درخشی متخصص تغذیه نیز گفت: صرف سحری برای همه روزه‌داران به خصوص نوجوانان در حال رشد ضروری بوده و سحری باید شامل یك وعده غذای كامل برای هر فرد باشد.

یك روزه‌دار در طول روز با كمبود آب و نمك‌ها یا الكترولیت و قند مواجه است، بنابراین در هنگام افطار به نحو شایسته‌ای این كمبودها باید جبران شود. شروع افطار با مایعات گرمی مانند آب، چای، شیر، سوپ سبزیجات به همراه چند عدد خرما مناسب است.

وی افزود: مصرف نان، پنیر، سبزی و مایعات، به همراه خرما بهترین افطار به شمار می‌رود و صرف شام به منظور جلوگیری از ولع بعد از افطار دو ساعت بعد توصیه می‌شود. اما درمورد نوجوانان و افرادی كه تازه به سن تكلیف رسیده‌اند (چون در دوران رشد هستند ) باید افطار و شام در یک وعده با هم خورده شوند. غذای شام باید شامل مواد گوشتی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، سالاد و ماست باشد.

كشمش و خرما جایگزین زولبیا و بامیه شود

یك متخصص تغذیه توصیه كرد كه به جای مصرف زولبیا و بامیه در ماه مبارك رمضان، كشمش و خرما را كه از سودمندترین قندهای طبیعی هستند ، مصرف کنند كه اثرات جانبی بسیار كمی هم دارند.

دكتر مظفری در مورد مصرف و تولید بسیار بالای زولبیا، بامیه و نقل و نبات در ماه رمضان گفت: باید مصرف شیرینی بخصوص شیرینی‌هایی مصنوعی متعادل باشد، چون مصرف بیش ار حد قند در بروز بیماری های قلبی و عروقی نقش دارد و به نسبت افزایش مصرف آن ، بدن از دریافت مواد غذایی دیگر محروم می‌شود.

وی درمورد فواید و مضرات مصرف غذاهایی نظیر سوپ و آش در هنگام افطار گفت: اینكه برخی افراد هنگام افطار غذاهای بسیار ساده‌ای نظیر آش و سوپ مصرف می‌كنند و بعد از چند ساعت شام می‌خورند، بد نیست چون دستگاه گوارش ابتدا با حجم كمی از غذا آماده فعالیت می‌شود و از میزان عطش نیز كاسته می‌شود و بدن با دست آوردن حالت ثبات آماده شام می‌شود؛ اما اینكه برخی از همان ابتدا افطار و شام را با هم مصرف می‌كنند و یك دفعه مواد غذایی بسیاری را وارد دستگاه گوارش می‌كنند زیاد مطلوب نیست و روش اول بسیار بهتر است.

زنان شیرده روزه‌دار مواد غذایی با كیفیت بخورند

دکتر مظفری در پاسخ به این سوال كه زنان شیرده روزه دار چه نكات غذایی را باید رعایت كنند، گفت: چون بخش عمده‌ای از مواد غذایی كه زنان شیرده مصرف می‌كنند، وارد شیر شده و به كودك می‌رسد، نیازهای تغذیه‌ای آنها بالا می‌رود. لذا برای شیردهی موفق نیازمند مصرف مواد غذایی بیشتری از نظر كمی و كیفی هستند و در صورت روزه‌دار شدن باید هنگام سحر و افطار، مواد غذایی را با كمیت و كیفیت مطلوبی مصرف كنند تا لطمه‌ای به كودك وارد نشود.

نمی‌توان برای همه افراد در ماه رمضان یك الگوی تغذیه‌ای واحد پیاده كرد

یك متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی مشهد اعتقاد دارد كه در ماه مبارك رمضان نمی‌توان برای افراد یك الگوی تغذیه‌ای واحد پیاده كرد.

وی اظهارداشت: هرگونه نیاز بدن به غذا باید تامین شود كه حجم آن را خود فرد تعیین می‌كند. لذا افرادی هستند كه در وقت سحر نمی‌توانند غذا بخورند، به هر حال باید غذا به اندازه مورد نیاز مصرف شود و اگر بتوانیم آگاهی مردم را نسبت به منابع غذایی مواد مغذی افزایش دهیم ، می‌توانیم سلامت بدن را حفظ نماییم.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی مشهد به سحری به عنوان وعده مهمی در ماه رمضان اشاره كرد و گفت: باید سحری غذای كاملی باشد زیرا در طول روز بدن به پروتئین نیازمند است كه می‌توان با قرار دادن گوشت، برنج، حبوبات و سبزیجات در سحری پروتئین‌های مورد نیاز بدن را تامین كرد.

برای شروع افطار بهتر است از خرما، شیر گرم یا چای استفاده شود تا معده به آرامی كار خود را شروع كند یا بهتر است از مایعات و موادی مثل شله زرد استفاده كرد.

بیماران گوارشی از گرفتن روزه خودداری كنند

چنانچه بیماران گوارشی در حین روزه‌داری دچار علائمی چون دل درد خصوصا هنگام ظهر شوند، نشانه فعالیت بیماری بوده و باید از روزه‌داری پرهیز كنند.

دكتر علی فانی متخصص بیماری های گوارشی در مورد تغذیه افرادی كه برای اولین بار روزه می‌گیرند، گفت : غذاها خصوصا در موقع افطار باید سبك، نسبتا كم حجم و پركالری باشند، مثل لبنیات، عسل، خرما، برخی از شیرینی‌های ساده و مواد پروتئینی مثل گوشت و پرهیز از مصرف غذاهای پرحجم و نفاخ به دلیل استراحت معده در شب و نیز پرهیز از غذاهای چرب، سرخ كرده و چاشنی‌ها.

وی افزود: یك سوپ مناسب برای افطار، یك پیش غذای مناسب است چون آب بدن را تامین می‌كند و هضم خوبی دارد، ولی آش رشته كه هم كشك دارد و هم سنگین و نفاخ است باید مصرف نشود.

وی در مورد روزه گرفتن افرادی كه به بیماری‌ گوارشی مبتلا هستند، گفت: افرادی كه مبتلا به زخم های فعال سیستم گوارشی فوقانی مثل معده و اثنی عشر هستند، ترجیحا از روزه‌داری معاف هستند چون روزه داری با تشدید ترشح اسید معده منجر به فعال سازی زخم و عوارضی چون خونریزی می‌شود.

سنگ كلیه بیماری نیست كه مانع روزه‌داری شود

بیماران مبتلا به سنگ كلیه می‌توانند با نوشیدن 8 لیوان آب یا مایعات در فواصل افطار تا سحر روزه بگیرند.

دكتر روشنی متخصص بیماری های كلیوی تاكید كرد: سنگ كلیه بیماری نیست كه مانع روزه‌داری شود.

وی ‌افزود: همانطور كه به چنین بیمارانی در ایام غیر از ماه رمضان توصیه می‌شود 8 لیوان آب یا مایعات بنوشند، در ماه رمضان هم با تقسیم دفعات نوشیدن آب و مایعات در ساعات بین افطار تا سحر، می‌توانند روزه خود را بگیرند.

وی توصیه كرد كه افراد از نوشیدن نوشابه‌های گازدار در ابتدای افطار بپرهیزند، چرا كه این نوشابه‌ها هم موجب كمبود كلسیم در بدن و هم باعث تورم معده و ایجاد سیری كاذب می شوند.

* منبع : سایت ایسنا ( خبرگزاری دانشجویان ایران )

خوردن غذاهای پُر ادویه‌ در سحری، تشنگی را افزایش می‌دهد

متخصصان تغذیه می‌گویند: مصرف بادمجان، فلفل و سایر ادویه‌ها در هنگام سحر به دلیل ایجاد احساس تشنگی بیش‌تر، برای روزه‌داران توصیه نمی‌شود.

میترا زراتی کارشناس‌ارشد تغذیه در این خصوص گفت: شایع‌ترین مشکل گوارشی در روزه‌داران ابتلا به یبوست است که با رژیم غذایی مناسب می‌توان از این مشکل پیش‌گیری کرد.

وی افزود: بر این اساس خوردن میوه‌جات، هم چون خیسانده‌ی برگه آلو، انجیر  ، انگور  ، هندوانه  و مصرف  روغن زیتون  به همراه غذا در پیش‌گیری از یبوست بسیار موثرست.

زراتی به نوجوانان روزه‌دار که تحرک بیش‌تری نسبت به سایرین دارند، توصیه کرد: نوجوانان باید بین‌ افطار تا سحر، حداقل 8 لیوان آب  و نوشیدنی استفاده کنند، چرا که در طول روز به دلیل تحرک و تعریق زیاد، آب بدنشان کاهش می‌یابد.

وی در پایان تصریح کرد: استفاده‌ی روزانه‌ی روزه داران از مقادیر متنوع آجیل بدون نمک (پسته، گردو، بادام، فندق و ...) که حاوی چربی گیاهی غیراشباع و مفید است، ضمن عدم افزایش کلسترول خون، به هان میزان چربی‌های اشباع، برای بدن انرژی تامین می‌کند.

روزه گرفتن عوارض بیماری ام. اس را کاهش می دهد

تحقیقات یک گروه از پژوهشگران ایتالیایی نشان داده است که روزه گرفتن عوارض بیماری ام. اس  یا MS* را کاهش می دهد.

بررسی موش های مبتلا به نوعی بیماری نظیر بیماری MS نشان داد که گرسنه نگه داشتن آنها برای مدت 48 ساعت، مقدار آسیب های مغزی را کاهش می دهد و این حیوانات می توانند به نحو بهتری تعادل خود را هنگام راه رفتن حفظ کنند. همچنین از شدت عوارضی نظیر فلج شدن یا ضعف عمومی در آنها کاسته می شود.

به گفته رئیس گروه پژوهش ، هر چند روزه گرفتن بیماری MS را درمان نمی کند، اما استفاده از این روش به همراه دارو می تواند عوارض بیماری را کاهش دهد. البته بیمارانی که قصد روزه گرفتن دارند، باید از یک رژیم غذایی مناسب تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه استفاده کنند تا همه مواد لازم به بدن آنها برسد.

بر اساس نظریه های موجود، بیماری MS زمانی بروز می کند که عوامل دفاعی سیستم ایمنی بدن به بافت های مغز و نخاع شخص حمله ور می شوند و باعث از بین رفتن آنها شوند. این بیماری به طور معمول در سنین 20 تا 40 سالگی دیده می شود.

سلول های سیستم ایمنی با حمله به سلول های عصبی و نابود کردن سد دفاعی آنها، انجام فعالیت هایی مثل راه رفتن را برای شخص دشوار می سازند. همچنین عوارضی نظیر خستگی، لرزش و فلج را باعث می شوند.

تحقیقات جدید، توجه دانشمندان را به هورمون لپتین ** که در کاهش اشتها نقش دارد، جلب کرده است. این هورمون می تواند نحوه فعالیت سیستم ایمنی را تغییر دهد.

محققان ایتالیایی در بررسی خود مشاهده کردند که قبل از بروز بیماری در موش ها، میزان هورمون لپتین در بدن آنها به دو برابر افزایش یافت، اما در موش هایی که 48 ساعت گرسنگی کشیده بودند ( که معادل 7 تا 10 روز روزه گرفتن در انسان است ) مقدار هورمون لپتین کاهش یافت.

پی نوشت :

* MULTIPLE SCLEROSIS : M.S بیماری سیستم عصبی که با تحلیل تدریجی اعصاب همراه است.

** LEPTIN : لپتین پروتئینی که توسط سلول های چربی در بدن تولید می شود و در پلاسما وجود دارد.

منبع : تبیان

اهمیت روزه از دیدگاه پزشكی

اهمیت روزه از دیدگاه پزشكی ( 1 )

شهید دكتر سید رضا پاك نژاد در مجموعه ای كه " اولین دانشگاه و آخرین پیامبر" نام دارد و رساله دوره دكترای ایشان بوده، مطالب جالبی در مورد نكات بهداشتی و تربیتی اسلام متذكر شده اند. این شهید بزرگوار، بهره ای كه از دانش پزشكی داشتند، دلایل بسیاری از سنن و فرائض اسلامی را توضیح دادند. كتاب روزه ایشان نیز حاوی نكات پزشكی و علمی ارزشمندی است. به مناسبت حلول مبارك ماه رمضان بخشی از مطالب این كتاب در شماره های مختلف در اختیار بازدیدكنندگان عزیز قرار می گیرد. توجه شما را به آن جلب می نماییم.

1- روزه چیست؟

روزه ((Fast به معنای كم خوردن نیست ، بلكه به معنای خودداری از خوردن، آشامیدن ، داشتن روابط جنسی، سخن گفتن و بالاخره پرهیز از كار كردن در فرهنگهای مختلف به نام " روزه داری" شده است.

در میان بومیان استرالیا بر هر زنی واجب بوده كه پس از فوت شوهرش به تناسب از چند روز تا یكسال روزه بگیرد و سخن نگوید. روزه در دیانت یهود قبل از مسیحیت بود چنانچه حضرت مریم نیز بر طبق آیات نذر می نماید روزه بگیرد و با احدی سخن نگوید.

صائبی ها و مانویان و مسیحیان از بعضی خوردنیها اجتناب می كنند و ما مسلمانان از خوردن و آشامیدن خودداری می كنیم. و دستورات دیگری نیز در این رابطه هست كه البته با منع از خوردن همین مقدار ماده غذایی كه امعاء و احشاء را به فعالیت وادار می نماید، هدف از روزه حاصل نمی شود.

2- زمان روزه داری در قرآن كریم چیست؟

قرآن كریم آغاز روزه داری مسلمانان را از زمان بازشناخته شدن رشته های سیاه و سفید آسمانی از یكدیگر تعریف می كند.

مسلمانان در آن زمان ساعت نداشتند و به همین علت  بهترین شناسایی شروع وقت روزه داری نظر انداختن به آسمانها بوده .

در حقیقت تعیین زمان روزه یكی از هزاران معجزه ای است كه توسط قرآن مطرح شده است.

طرز طلوع و غروب خورشید در مناطق استوایی چنان است كه از وسط آسمان می گذرد و هر چه به دو قطب نزدیكتر می شویم. خوشید زاویه نشین تر می شود و از گوشه ها عبور می كند و در مكانهایی وجود دارند كه با یك چشمك زدن خورشید و سوسو كردن نور و در حقیقت پیدایش نوارهای سفید و روشن متمایز از سیاه، می توان شب و روز را از یكدیگر باز شناخت و در حقیقت تعیین وقت قرآن را به عنوان اعجاز پذیرفت( تمیز خطوط نورانی خورشید از تاریكی های شب در تمام نقاط مسكونی كره زمین، امكان پذیر و بهترین وسیله شناسایی است) طول روزه مسلمانان از طلوع اولین اشعه خورشید تا غروب آخرین شعاع آن است و بدین ترتیب در كشورهایی كه بین خط استوا تا مدارهای 67 درجه عرض جغرافیایی شمالی و جنوبی تقریباً واقعند، تشخیص زمان آغاز و هنگام پایان روزه داری آسان بوده و اگر كسانی باشند كه در اراضی بین 69 درجه تا قطبین واقعند بر حسب آنچه فقها اظهار داشته اند می توانند تقسیمات متعادلی بمنظور فوق بنمایند بدین ترتیب:

وقت روزه داری مسلمانان از طلوع فجر صادق تا مغرب شرعی بوده و تشخیص ایندو زمان یعنی آغاز و پایان آن برای همه و حتی كسانیكه حس تشخیص شان ضعیف است آسان می باشد.

3- چرا سی روز روزه می گیریم ؟

سالی چند روز روزه شدن و گاهی در یك ماه یك یا چند روز را انتخاب كردن مدت روزه داری است كه امروز جهانیان هر كدام بنحوی آنرا پذیرفته اند.

در بین مسلمانان روزه واجب هر ساله در انحصار ماه رمضان است كه تقریباً سی روز می شود.

بندیكت (Benedict) دانشمند فیزیولژی یك دوره روزه را سی و یكروز دانسته می گوید در این مدت در تركیب خون هیچگونه اختلاطی بهم نرسیده و آن نوری كه در بعضی از روزه داران دیده می شود یك حالت جوانی و نشاطی است كه برای روزه داران رخ می دهد.

دكتر ژان فروموزان(Jean Fromosan) می گوید ذخایر كلیكوژن كبدی و پروتئین خون و ذخیره چربی كه در مرد سی درصد و در زن بیست درصد است برای یك ماه بدن كافی است.

دكتر الكسیس كارل(222 انسان وجود ناشناخته) در باره روزه مطالبی دارد تا آنجا كه می گوید با روزه داری قند خون در كبد میریزد و چربیهائی كه در زیر پوست ذخیره شده اند و پروتئین های عضلات و غدد و سلولهای كبدی آزاد می شوند و بصرف تغذیه می رسند كه چون با سخن ژان فروموزان كه گفت بعضی عناصر ذخیره ای بدن برای سی روز كافیست در كنار یكدیگر قرار داده شود نتیجه می گیریم كه در ظرف مدت یك ماه روزه داری آدمی دارنده یك بدن تازه تعمیر شده و آزاد گردیده از قید و بند سموم و كهنه هاست. بعلاوه نباید اثر فاصله هلال تا محاق و ماه را كه قریب 30 روز می شود فراموش نمود یعنی گردش آسمانها نیز مدت روزه داری را سی روز اعلام داشته و می دارند.

كسانی دیگر نیز از متخصصین هستند كه ذخائر بدنی را برای سی روزه روزه داری مناسب و كافی دانسته اند و می دانیم اولین روز پس از ماه روزه یعنی روز اول شوال را نمی توان روزه گرفت و آنرا حرام شمرده اند، این مسئله برای یكنواخت بودن مسلمانان و تشویق آنها است در اینكه باید هماهنگ و در یك صف بوده و برای حفظ حدود و ثغور دستورات اسلامی كوشا باشد.

منبع : تبیان

اهميت روزه از ديدگاه پزشكي( 3)

6- ادامه مبحث گذشته در مورد شستشوي مواد مسموم بدن بوسيله روزه

مسلماني را در نظر آوريد كه يازده ماه تمام بدون وقفه نوها ببدنش وارد شده اند، ورود تازه ها از روي قاعده علمي و نظم بهداشتي نيست و برعكس خروج كهنه ها و فاسدها كه بوسيله ريه، كليه، كبد  و پوست و... انجام مي گيرد بحساب و نظم است.

ريه ها سموم را بنظم خارج مي سازند و كليه ها زهرها را بحساب دفع مي كنند و كبد به ترتيب مخصوص آنها را دور مي نمايد، لاجرم انبارهاي ذخيره اي، درست و مرتب پر نشده اند و متابوليسم شايد بصورت سوخته و نيم سوخته درآيد و ايجاد بيماريهاي تغذيه اي از اين نيم سوخته ها باشد كه اگر بوسيله روزه گرفتن نظم و حسابي در كار ذخائر بدني بوجود نيايد سبب پيدايش پيش آمدهاي ناگواري گردد و حتي در پايه هاي منابع ذخيره اي شكافي بوجود آيد( اين خود دليلي نيز بر اثبات وجوب روزه داري است. )

براي صادرات بدن فرض كنيد چرخ دندانه داري است و براي وارداتش نيز بهمين نحو چرخ دندانه دار ديگري.

زماني بدن به اعتدال و خوشي است كه اين دو چرخ دندانه هائي داشته باشند كه خوب در يكديگر جاي گيرند و بچرخند اما دندانه هاي واردات چون حسابي و نظمي نداشته و خوردن و آشاميدنها منظم نيست ولي دندانه هاي چرخ صادراتي بحساب است و از روي غرائز تعبيه گرديده لذا بايد دندانه هاي چرخ وارداتي را با روزه داري تعمير و منظم و پاك و روغن كاري نمود و اين همه اعمال با يكي دو روز روزه متوالي انجام نخواهد پذيرفت.

اينكه مي گوئيم صادرات بدن مرتب و وارداتش ناميزان است راست مي گوئيم!

كليه و كبد و ريه و پوست و... كه ارگانهاي صادراتي اند همه بنظم اند، كليه حتي فراموش نمي كند كه آدمي در شب احتياج به خواب دارد نبايد براي ادرار كردن بيدار شود لذا به تناسب تاريكي و سنگيني خواب از ترشحات خود كاسته و كمتر ادرار بوجود مي آيد، پوست همينطور و ريه ها و كبد و...

اما واردات آنچنان نامنظم است كه گاه آدمي بجاي طيبات و غذاهاي پاكيزه و حلال بدست خود غبارها، دودها، الكلها، و ناشايست هاي ديگر را به حساب واردات كشور بدن بسويش سرازير مي نمايد و در نتيجه حوض متابوليكي كه طاق تحمل فشارها و صدمه ها را ندارد شكاف برداشته آدمي را بروز سياه و روزگار سياه مي نشاند.

به عنوان مثال:

مي دانيم در شهرها، بخصوص شهرهاي صنعتي كه هواي آلوده دارند و داراي مقداري گازهاي فلزات سنگين مانند سرب و جيوه و آهن مي باشد . اين كارها  از راه ريه ها همراه هواي تنفسي وارد بدن مي شود و مثلاً سرب روي گلبولهاي قرمز خون انساج عصبي و استخواني ثابت شده ايجاد كم خوني وعصبانيت و لاغري و دردهاي استخواني مي كند و در صورتيكه با گرسنگي ملايم( روزه)، اسيدوز ترشي خون بالا رود اين مواد سمي گفته شده از محل هاي خود خارج شده وارد جريان خون گرديده از كليه ها دفع مي شوند يعني در حقيقت پيوسته حوض متابوليكي گفته شده بدفع سموم اشتغال دارد.

بدن مانند منبع ذخيره شده اي است از آنچه بنام خوردنيها و آشاميدنيها بآن وارد مي شود و چون بسياري از اعضاء براي دفع سموم در تلاش مداوم هستند لازم است به بدن فرصتي بمنظور خوب عملي ساختن دفع سموم داده شود كه جز با روزه داري و منظم ساختن كيفيت و كميت مواد وارداتي ببدن صورت تحقق نخواهد پذيرفت!

سئوال: عوض شدن مايع و مواد بين بافتي و پاك شدن بدن از سموم در ماه رمضان اين معني را مي دهد كه خالق ما با اين دستور مخلوق خود را ساليانه بطور مستمري يك ماه ميهماني كرده بقيه سال آنها را بخودشان وا مي گذارد!

جواب: اعمال بدن بوسيله دو دستگاه تنظيم كننده بسيار مهم اداره مي شوند. 1) دستگاه عصبي2) دستگاه هورموني يا غدد مترشحه داخلي .

دستگاه عصبي آن دسته از فعاليت هاي بدني را كه بسرعت تغيير مي يابند اداره مي كنند مانند حركات ارادي- انقباض عضلاني و بسياري از اعمال مترشحي غدد- دستگاه هورموني با اعمال گوناگون سوخت وساز بدن پيوستگي داشته اعمال نظم دهنده سرعت واكنشهاي شيميائي سلولها- ترتيب عبور مواد از جدار ياخته ها و ساير پديده هاي متابوليكي سلولي مانند رشد و ترشح و.. را بعهده دارند، آنچه اهميت دارد اثرات هورموني است كه بعضي در زمان كوتاهي حدود ثانيه اتفاق مي افتد ولي بيشتر آنها پس ازچند روز آغاز شده هفته ها، ماهها و حتي سالها دوام مي يابند. لذا چگونگي عمل دو دستگاه كنترل كننده عصبي و هورموني اختلاف زيادي با هم دارند( غده فوق كليوي- قسمت مغزي آن- و هيپوفيز خلفي با تحريكات عصبي ترشح خود را آغاز مي كنند و بطور كلي اصلاح هر كدام براي اصلاح ديگري نافع است).

با توجه به اثرهاي ماهيانه و ساليانه هورمونها كه حتي دوام اثرشان سالهاي متمادي نيز در بسياري موارد باقيست اين نكته را روشن مي سازد كه:

با شركت ساليانه- يك ماه- در ضيافتي كه بنام پروردگار برقرار است مي توان  بقيه سال را ببركت ميزبان معظمش در نعمت تعادل ترشحي و  در نتيجه در نعمت سلامتي بسر برد. بدين ترتيب كه هرموني از هيپوفيزمقدار ترشح ادرار را متعادل مي سازد.

(ه) باثبات رسيده كه بين لوزالمعده و فوق كليوي ارتباط بسيار نزديكي برقرار است.

(و) محقق داشته اند بتدريج با بالارفتن سن ترشحات هورموني لوزالمعده كاهش مي يابد ولي غدد فوق كليوي هورموني توليد مي كند كه مرور زمان در آن بي تاثير است.

(ز) اخيراً ولاديميرنيكي تين استاد بيوشيمي با سالها آزمايش و تجربه و تحقيق بر روي موشهاي صحرائي باثبات رساند بوسيله گرسنه- نگهداشتن موشها با متد مخصوص ميتوان عمر متوسط 5/2 ساله آنها را به چهار سال و نيم رساند، پرفسور نامبرده معتقد است كه اگر غدد فوق كليوي مدتي گرسنگي بكشند ناچار مي شوند هورمونهاي اضافي را كه موجب عدم تعادل شده اند بخورند از اينرو:

اگر در طول سال پيش آمدهاي ناگواري اعم از سوء تغذيه يا غير از آن تعادل ترشحات غددي را بهم زده باشند روزه مي تواند تعادل مجددي بين آنها براي مدتها برقرار سازد.

و لذا آوردن اين جمله معروف- يك روزه ميهمان و صد ساله دعاگو- بجاست كه: روزه دار يك ماه ميهمان است و يازده ماه دعاگو.

منبع : تبیان

اهمیت تغذیه در ماه رمضان

همزمان با حلول ماه مبارک رمضان، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اطلاعیه نکات تغذیه‌ای را در این ماه اعلام و هموطنان را به رعایت این نکات دعوت کرد.

در این اطلاعیه آمده است: در ماه رمضان به جای غذاهای چرب و سرخ شده از غذاهای آب‌پز، بخارپز و کبابی استفاده کنید.

همچنین بر ضرورت استفاده از پنج گروه اصلی غذایی (نان و غلات+ میوه‌ها+ سبزی‌ها+ گوشت و حبوبات و تخم‌مرغ+ شیر و لبنیات) تأکید فراوان شده است.

افراد روزه‌دار همانند زمانی که روزه نیستند، ملزم به استفاده از سه وعده غذایی هستند که این وعده‌ها شامل افطار، شام و سحر است، البته مصرف غذا در دو وعده(سحری و افطار) نیز اشکالی ندارد. بهتر است غذای مصرفی در سحر، ویژگی وعده ناهار در سایر ایام سال را داشته باشد.

مصرف شیر گرم و فرنی یا شیر برنج در هنگام افطار مناسب است.

همچنین استفاده از مواد غذایی آبكی مثل سوپ، آش، حلیم بدون روغن و مایعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و املا‌ح فرد روزه دار می شود .

استفاده از سبزی ها و میوه ها در هنگام افطار و در فاصله زمانی بین افطار تا سحر به دلیل اینكه منبع خوبی از فیبر هستند، برای دستگاه گوارش‌ بسیار مفید است و مانع بروز یبوست می شود.

مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی شود، زیرا با تحریك ترشح انسولین موجب ورود قند خون به داخل سلول ها و در نتیجه كاهش قند خون می شود .

همچنین مصرف مواد غذایی حاوی قندهای ساده مثل شیرینی و شكلا‌ت در وعده سحری موجب می شود شخص زودتر گرسنه شود .

برای تامین آب مورد نیاز پس از صرف افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای كمرنگ و سایر مایعات به ویژه آب نوشیده شود.

افطار خود را با كمی آب گرم و یا چای آغاز کرده و پس از آن می توان از خرما یا كشمش استفاده كنند، زیرا این دو سبب كنترل اشتها می شود.

مصرف خرما در ماه مبارك رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید است.

به جای مصرف انواع شیرینی ها مانند زولبیا و بامیه كه فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی ویتامین ها و املا‌ح هستند، از مواد غذایی طبیعی‌شیرین مثل خرما، كشمش و انواع میوه استفاده شود.

مصرف آب زیاد به هنگام صرف افطار سبب اختلا‌ل در هضم مواد غذایی می‌شود. همچنین مصرف مقدار زیاد آب پس از صرف سحری نیز توصیه نمی شود.

از مصرف غذاهای چرب و سرخ كردنی و غذاهای حاوی مقادیر زیاد قندهای‌ساده مانند قند و شكر پرهیز شود.

از نوشیدن بیش از حد چای در وعده سحری اجتناب شود، زیرا چای باعث افزایش ادرار و از دست رفتن نمك های معدنی بدن می شود.

از مصرف تنقلا‌ت زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز شود.این مواد موجب می شود به هنگام سحر به دلیل پر بودن معده میل به غذا كاهش پیدا كند.

منبع : تبیان

اثر روزه بر چربی های خون

مقایسهُ اثرات روزه ماه مبارك رمضان باالگوی غذایی كم چرب و نسبتا" كم كالری برلیپیدهای پلاسمائی افراد هیپرلیپیدمیك ( چربی خون بالا )

درماه مبارك رمضان مسلمانان رژیم غذائی خود را از سه وعده صرف غذا (صبح، ظهر و شب ) به دو وعده (قبل از صبح وابتدای شب) تغییر می دهند.

برای بررسی تاثیرالگوی غذائی ماه مبارك رمضان (دو وعده) برروی پارامترهای بدن سنجی و مقادیر چربی های خون وارزیابی تاثیرات فوق تا یكماه بعد از رمضان، تعداد 38 مرد دچار چربی خون بالا (هیپرلیپیدمیك) از افراد مختلف جامعه انتخاب شدند كه از این تعداد 28 نفر در گروه روزه دار و 10 نفر دیگر در گروه غیر روزه دار قرار داشتند. به این افراد در مورد رعایت الگوی غذایی كم چرب و نسبتا" كم كالری آموزش داده شد. این بررسی 20 روز قبل از رمضان شروع و تا یكماه بعد ازرمضان ادامه یافت. در ماه مبارك رمضان گروه روزه دار در طول شبانه روز از دو وعده غذا و گروه كنترل یا غیر روزه دار از سه وعده غذا استفاده می كردند . جهت ارزیابی های تغذیه ای و كنترل رعایت الگوی غذائی فوق از افراد تحت مطالعه 12 بار یاد آمد 24 ساعته خوراك در طول انجام طرح بعمل آمد. اندازه گیری های بدن سنجی و آزمایش های خونی شامل اندازه گیری مقادیر كلسترول -LDL ، كلسترول -HDL ، كلسترول تام و تری گلیسرید در چهار نوبت ( 20 روز قبل از ماه رمضان ، اول ، آخر و یكماه بعد از رمضان) انجام گردید. هدف از این مطالعه مقایسه بین اثرات روزه ماه مبارك رمضان و الگوی غذایی كم چرب و نسبتا" كم كالری بر چربی های پلاسمایی افراد هیپرلیپیدمیك بود.

بررسی نتایج حاصل نشان داد كه گروه روزه دار در طی ماه رمضان كاهش معنی داری در میزان انرژی و مواد مغذی دریافتی خود داشتند، ولی در گروه كنترل ( غیر روزه دار) تغییری در مقادیر فوق در طی بررسی مشاهده نگردید. همچنین در گروه روزه دار در پایان ماه رمضان مقادیر وزن، نمایه توده بدن ، كلسترول –LDL ، كلسترول تام و تری گلیسرید كاهش یافته بود، ولی مقدار كلسترول-HDL افزایش مختصری نشان داده بود و این تغییرات تا یكماه بعد از رمضان نیز ادامه داشت. در گروه غیر روزه دار تغییر معنی داری در مقادیر مذكور مشاهده نگردید.

 بنابراین به نظر می رسد رعایت الگوی غذایی مناسب، همراه با كاهش انرژی دریافتی در ماه مبارك رمضان تاثیر معنی داری در كاهش مقادیر چربی خون و پارامترهای بدن سنجی در افراد هیپرلیپیدمیك می تواند داشته باشد.

منبع : تبیان

روزه در بیماران دیابتی و قلبی

ماه رمضان، فرصتی است که همه دوست دارند در برکت‌ و رحمت‌ گسترده‌اش شریک باشند.

در این میان، بیماران، سالمندان و کسانی که وضعیت‌های خاص فیزیولوژیکی مانند بارداری و شیردهی را از سر می‌گذرانند، معمولا با یک سوال عمده مواجه‌اند: آیا می‌توانند روزه بگیرند یا نه؛ و این که اگر روزه بگیرند، آیا با مشکل روبه‌رو نخواهند بود؟

اگرچه نمی‌توان برای همه بیماران مزمن، یک حکم کلی صادر کرد و هر بیمار، شرایط خاص خود را دارد و فقط و فقط پزشک معالجش می‌تواند درباره این که او می‌تواند روزه بگیرد یا نه، نظر قطعی بدهد؛ با این حال نکاتی در مورد هر بیماری وجود دارد که می‌تواند به تصمیم‌گیری درست بیمار و پزشکان کمک کند.

مرور این نکات، شاید چند فایده مهم داشته باشد؛ اول این که در هر شرایطی، روزه گرفتن به صلاح فرد نیست و حتی از لحاظ شرعی هم توصیه نمی‌شود. دوم این که می‌توان با ایجاد برخی تنظیم‌ها در برنامه غذایی و دارویی و آگاهی از علائم هشدار، در بسیاری از بیماری‌ها به راحتی روزه‌داری کرد، بدون اینكه هیچ مشکل جدی‌ای به وجود آید.

در این نوشتار، برای رعایت اختصار، تنها به چند بیماری مزمن که شیوع بیشتری دارد، اشاره می‌شود.

بیماران دیابتی

بیمار دیابتی كه بدون انجام مشاوره با پزشك، روزه‌داری می‌كند، در معرض خطر جدی افزایش درازمدت قند خون قرار دارد كه این امر علاوه بر عوارض جسمی، عوارض جانبی دیگری از جمله افزایش هزینه و حتی غیر ممكن شدن درمان را در پی دارد.

حفظ مقدار قند خون در محدوده طبیعی، بین 60 تا 140 میلی گرم درصد، هدف اصلی در درمان دیابت است؛ از طرف دیگر نوع تغذیه، و بالطبع روزه‌داری، می‌تواند روی این شاخص مهم سلامت بیمار، تاثیر جدی بگذارد.

کارشناسان اعتقاد دارند افرادی كه قادر به كنترل قند خون خود در حد طبیعی هستند، با داروهای خوراكی یعنی قرص، با رعایت شرایط خاص و اندازه‌گیری به‌موقع قند خون‌شان، می‌توانند با سلامت و اطمینان کافی در این فریضه الهی شرکت کنند. بنابراین، شاید بتوان گفت:

اولین قدم برای فرد دیابتی که می‌خواهد در فریضه روزه همگام سایرین باشد، این است که تجهیزات لازم برای اندازه‌گیری قند خون، یا حداقل ادرار را در منزل داشته باشد.

بدون پایش مداوم قند خون، یا تخمین آن از طریق آزمایش ادرار، نمی‌توان از ایمن بودن روزه‌داری اطمینان کافی داشت.

به گفته متخصصان، میزان قند خون بیماران دیابتی روزه‌دار باید قبل از سحر حداكثر 120 میلی گرم درصد، دو ساعت بعد از سحر حداكثر 160 میلی گرم درصد، بین ساعت 1 تا 3 بعدازظهر حداقل 70 میلی گرم درصد، قبل از افطار حداكثر 120 میلی گرم درصد و دو ساعت بعد از افطار ‌حداكثر 160 میلی گرم درصد باشد.

پزشکان توصیه می‌کنند بیماران روزه‌دار در هنگام افطار، قبل از خوردن هر غذایی، قرص خود را میل كنند و پس از گذشت مدتی، غذا خوردن را آغاز كنند.

اما قضیه در مورد بیماران تحت درمان با انسولین فرق می‌کند. استفاده از این دارو با احتمال بالای افت قند خون همراه است، بنابراین لازم است این بیماران در فواصل نزدیک به‌هم غذا میل كنند، به همین دلیل، روزه‌داری به هیچ عنوان برای آنها توصیه نمی‌شود.

ضمن اینکه بیماران انسولینی، معمولا نمی‌توانند نوبت تزریق خود را، مگر در موارد خاص و زیر نظر مستقیم پزشك معالج، حذف یا جابه‌جا كنند. به همین دلیل توصیه تمام پزشکان و متخصصان به این بیماران این است که روزه نگیرند.

بیماری‌های قلبی

مطالعات نشان داده‌اند روزه‌داری می‌تواند با کم کردن عوامل خطر، به پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک کند. دكتر مظهری درباره اثر روزه می‌گوید: «در طول ماه مبارك رمضان، سطح هموسیستئین خون به مقدار قابل ملاحظه‌ای كاهش می‌یابد و این اثر در كنار كاهش میزان چربی‌های خون و حتی تعدیل وزن بدن، می‌تواند باعث کنترل بیماری‌های قلبی- عروقی شود.»

اما درباره افرادی که کارشان از این مرحله گذشته و به این بیماری‌ها مبتلا شده‌اند، چون باید داروهای خود را رأس ساعت مشخصی مصرف کنند، اغلب اجازه روزه گرفتن به آنها داده نمی‌شود.

افت سطح داروهای قلبی، باعث عوارض جبران‌ناپذیری نظیر بزرگ شدن قلب و حتی سكته و حملات قلبی می‌شود. ضمن این که به دلیل حساسیت این بیماران به انواع استرس‌ها، حتی احساس گرسنگی برایشان مناسب نیست.

دکتر فرنوش صفوی‌فر

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

تاثیر روزه بر بیماری های جسمی و روحی

از نظر پزشکی بیمارانی که مقاومت بدن آنها با روزه‌داری کاهش می‌یابد و یا روزه گرفتن باعث عود و تشدید بیماری آنها می‌شود، نباید به هیچ وجه روزه بگیرند.

 اینکه چه کسی می‌تواند روزه بگیرد و چه کسی نمی‌تواند، فرد باید در این باره با پزشک مشورت کند.

بیماران کلیوی و بخصوص افرادی که کلیه آنها سابقه سنگ سازی دارد، بیماران قلبی و عروقی بخصوص کسانی که دارو مصرف می‌کنند، دیابتی‌هایی که وابسته به انسولین هستند، افراد مبتلا به زخم معده و روده، مبتلایان به آسم ریوی و افرادی که دچار حملات صرع می‌شوند باید از روزه گرفتن منع شوند.

علاوه بر این توصیه می‌شود زنان باردار و شیرده در صورت اصرار داشتن به روزه‌داری حتماً با پزشک خود مشورت کنند تا فرزند آنها از این بابت دچار صدمه نشود.

مصرف نان، پنیر، سبزی و مایعات همراه خرما بهترین افطار به شمار می‌رود.

روزه گرفتن درافرادی که فشار خون بالا یا اختلالات غدد درون ریز دارند، با نظر پزشك مانعی ندارد.

کسانی که مشكلات روانی دارند یا كسانی كه داروهای خوراكی ضد انعقاد را به مدت طولانی مصرف می کنند( به صورت تنها یك بار مصرف شبانه ی دارو) نیز با مشورت پزشك می توانند روزه بگیرند.

به طور كلی اثرات مفید روزه داری در برخی از بیماری ها به ویژه فشار خون، چاقی،‌ دیابت و آرتریت به عنوان درمان شناخته شده است و نیز اثرات ضد روماتوئیدی روزه مورد مطالعه و تأیید قرار گرفته است.

بیماران مبتلا به دیابت غیر وابسته به انسولین در صورت كنترل رژیم غذایی با مشاوره و راهنمایی پزشک می توانند روزه بگیرند. در واقع دیابتی هایی كه بیماری آنها فقط با رژیم غذایی كنترل می شود، می توانند روزه بگیرند و با كاهش وزن آنها در ماه مبارك ممكن است، دیابت آنها بهبود پیدا كند یا حداقل بهتر شود.

دیابتی های وابسته به انسولین نباید روزه بگیرند، مگر اینکه داروهای هیپوگلیسمیك خوراكی را در وعده سحر و افطار مصرف كنند، البته با كنترل كامل قند خون و رژیم غذایی.

بیمارانی كه به مدت طولانی همودیالیز می شوند، ممكن است به دلیل مصرف غذا در شب غلظت پتاسیم و وزن مایعات در بین دوره دیالیز آنها بالا برود.

دكتر عبدالمجید بحرینیان، روانشناس می گویند:

تحقیقات نشان داده است تحمل كمی فشار روانی برای پیشبرد رفتار، ضروری و بی خطر به نظر می رسد. اما در عین حال ادامه فشار روانی شدید یا طولانی، دارای اثرات سوء فیزیولوژی و شناختی بر روی انسان هاست؛ به عنوان مثال تحقیقات روی تعدادی از حیوانات آزمایشگاهی نشان داده است که حیواناتی كه به هنگام وارد شدن شوك الكتریكی به آنها، قدرت دفاع از خود را ندارند و ناچار به تحمل ضربه هستند و به عبارتی پناهی برای خود نمی بینند،‌ بیشتر از حیواناتی كه قدرت قطع جریان الكتریسیته و دفاع از خود را دارند، به زخم های گوارشی مبتلا می شوند.

آدم ها هنگام روبرو شدن با فشار روانی به آن دسته از الگوهای رفتاری روی می آورند كه پیش از آن برایشان كارآیی داشته باشد و انسان های مؤمن كه تكیه گاه اصلی آنان خداست، این فشار را بهتر تحمل كرده و نه تنها به آن به عنوان امری زودگذر نگاه می كنند، بلكه بعضاً به تصور اینكه این فشار می تواند آزمایشی الهی باشد، ضمن رویا رویی با عامل فشار زا، برای كاهش اثرات سوء‌ آن گام های سریع تر به سوی خالق برمی دارند و در جهت مقرب تر شدن به درگاه الهی امتیازات بیشتری كسب می كنند.

رمضان كه خود سنگر مبارزه با نفس و پلیدی هاست،‌ شعله عشق به معبود را در دل بنده روزه دار گرم تر،‌فروزان تر و سوزاننده تر می كند و او كه خود را میهمان خدا می یابد، ذات باری تعالی را همواره و در همه لحظات شاهد و ناظر اعمال و رفتار خود می داند و نهایتاً با قلبی آرام و  مطمئن و اراده ای استوار عمل كرده و خدا را همواره حامی و یار و یاور خود فرض می كند و در نتیجه حتی شدیدترین تنش ها و فشارهای روانی در ذهن و روان او كوچك می نماید. اگر دستگاه عصبی خود مختاركه كار بسیح بدن را در موقعیت های اضطراری به عهده دارد، برای مدت طولانی بی وقفه فعالیت كند، ممكن است فرد را به زخم های گوارشی،‌ فشار خون، دردهای عصبی و بیماری های قلبی مبتلا سازد. اما فرد روزه دار كه خود را در دژ رمضان كه میزبان و فرمانده آن خداست، محصور می داند، پیامدهای رفتاری خود را در مقایسه با گروهی كه اعتقادی به این امر ندارند، قابل كنترل و تعدیل یافته تر می یابد و نه تنها از بیماری ها و اختلالات جسمانی كه منشاء ‌روانی دارند، مصون می ماند بلكه بسیاری از مشكلات را در سایه ی صعه ی صدر بر گرفته شده از آرامش روانی و پیوستگی به قدرت خداوند، حل می کند یا بر آنان غلبه می نماید.

منبع: طعام اسرار

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داری در بیماران گوارشی

مصرف با عجله سحری، بدترین نوع غذا خوردن است و موجب تشدید مشکلات گوارشی می ‌شود.

دکتر ناصرابراهیمی دریانی، فوق تخصص گوارش و کبد در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران، گفت: برخی افراد به ویژه نوجوانان در فاصله ی کوتاهی تا اذان صبح از خواب بیدار می ‌شوند و سریع سحری می ‌خورند در حالی که این کار، عوارض گوارشی را در پی دارد.

این فوق تخصص گوارش و کبد با اشاره به برخی از عادت‌ های غلط پس از صرف افطار اظهار کرد: برخی از افراد بلافاصله پس از خوردن این وعده ی غذایی برای هضم بهتر آن، دراز می ‌کشند و بعضی دیگر سیگار می ‌کشند در حالی که انجام این کارها باعث تشدید رفلاکس (برگشت اسید معده به مری) می ‌شود.

وی افزود: افراد مبتلا به رفلاکس هنگام افطار و شام باید از نوشیدن دوغ و نوشابه، خوردن غذاهای چرب و خوردن موادغذایی چون گوجه فرنگی و مرکبات خودداری کنند.

ابراهیمی دریانی، نفخ را یکی از مشکلات گوارشی دانست و توصیه کرد: موادی مانند نخود، لوبیا، باقلا، عدس، ماش و غذایی چون آش رشته بهتر است کمتر در ماه رمضان مصرف شود چون این مواد دارای رافینوز هستند. رافینوز در روده ی کوچک جذب نمی ‌شود و وارد روده ی بزرگ می شود و با تبدیل شدن به اسیدهای چرب، هیدروژن و بی ‌کربناک، گاز ایجاد می ‌کند.

وی افزود: مبتلایان به نفخ در صورتی که رفلاکس نداشته باشند، می ‌توانند یک قاشق مرباخوری عرق نعنا هنگام سحر و افطار مصرف کنند چرا که این ماده رفلاکس را تشدید می‌ کند؛ علاوه بر آن خوردن ریحان، بابونه و حتی زیره سیاه، نفخ را کاهش می ‌دهد.

این فوق تخصص گوارش و کبد بوی بد دهان را یکی دیگر از مشکلات برخی افراد در ماه رمضان برشمرد و گفت: اشخاص پس از سحر و افطار باید مسواک بزنند و نخ دندان استفاده کنند چون هر چه تکه‌ های بیشتری از غذا، لای دندان ها باقی بماند، بوی دهان تشدید می‌ شود.

وی در ادامه با اشاره به مبتلایان زخم معده اظهار کرد: اگر کسی مبتلا به زخم معده ی فعال است نباید روزه بگیرد، ولی زخم معده ی برخی افراد غیرفعال است و در آزمایش آندوسکوپی مشخص شده که زخم معده‌ ی آن‌ ها ترمیم شده است بنابراین می‌ توانند هنگام سحر و افطار با مصرف قرص هایی مانند امپرازول و پنتاپرازول روزه بگیرند.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: برخی افراد مبتلا به زخم معده بوده‌ اند و عوارض زخم را تجربه کرده ‌اند. به عنوان مثال زخم آن ها در گذشته خونریزی کرده یا سوراخ شده است، این گونه اشخاص نباید روزه بگیرند.

ابراهیمی دریانی با اشاره به مبتلایان به کولیت اظهار کرد:30 درصد مردم دچار این عارضه هستند. این بیماران دایم نفخ می‌ کنند، اسهال و یبوست متناوب دارند، در مدفوع آنان کف و بلغم دیده می‌ شود و شکم شان صدا می‌ کند. البته با توجه به آن که کولیت معمولا ریشه ‌های عصبی دارد، افراد با توجه به فلسفه ی روزه، که آرامش فکری و روحی است، می ‌توانند با رعایت بهداشت غذایی ضمن مصرف داروهای خود، روزه بگیرند.

وی افزود: افراد مبتلا به کولیت زخمی که اسهال دارند و همراه با آن خون، بلغم و چرک دفع می ‌کنند نباید روزه بگیرند. البته کولیت موارد نادری از بیماران، خاموش است که آنان با نظر پزشک و مصرف داروهای خود در سحر و افطار می ‌توانند روزه بگیرند.

ابراهیمی دریانی یبوست را یکی از مشکلات شایع گوارشی در ماه رمضان دانست و گفت: چون در این ماه یک وعده ی غذایی حذف می‌ شود، ‌حرکات روده کاهش پیدا می‌ کند. در نتیجه افراد حتی کسانی که زمینه‌ یبوست را ندارند، به ویژه در هفته‌ های اول ماه رمضان دچار یبوست می ‌شوند.

این فوق تخصص گوارش و کبد توصیه کرد: افراد بین افطار و سحر باید آب فراوانی بنوشند و سبزی، سالاد و روغن زیتونبخورند و از مصرف چربی خودداری کنند، چون دفع چربی از معده در مقایسه با پروتئین و کربوهیدرات کندتر است.

وی سوزش سردل پس از افطار را یکی دیگر از مشکلات برخی روزه داران دانست و گفت: افراد نباید پُرخوری کنند و تند تند غذا بخورند چون این کار باعث تشدید رفلاکس می ‌شود.

ابراهیمی دریانی در پایان توصیه کرد: افراد می ‌توانند روزه ی خود را با خرما، یک لیوان شیر یا حتی آب ولرم افطار کنند و هنگام خوردن افطاری نباید با کسی صحبت کنند. همچنین لازم است غذا را با آرامش بجوند، علاوه بر آن، نوشابه یا دوغ را با نی ننوشند چون همراه نوشیدنی، هوای زیادی وارد معده می‌ شود که نفخ و تشدید مشکلات گوارشی را در پی دارد.

 

منبع : تبیان

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داری در مبتلایان به صرع

معاون پژوهشی انجمن صرع ایران گفت:‌ بیماران مصروع در ماه رمضان در غذاهای خود از دانه زیره استفاده کنند و هنگام سحر و افطار نیز حتما خرمامصرف نمایند.

 

دکتر کوروش قره ‌گوزلی در گفت وگو با ایسنا، درباره تغذیه بیماران مصروع در ماه مبارک رمضان اظهار کرد: غذای این گونه افراد باید از پروتئین زیادی برخوردار باشد البته مصرف گوشت گوسفند و خودداری از خوردن گوشت گوساله و ماهی به آنان توصیه می ‌شود.

 

وی با بیان این که مبتلایان به صرع مواد غذایی معروف به "سردی" را مصرف نکنند، گفت: این بیماران بهتر است که از خوردن سبزیجاتی مانند خیار و گوجه فرنگی پرهیز کنند البته از نظر علمی رابطه خوردن این مواد با تشدید صرع ثابت نشده است اما گزارش ‌های زیادی از بیماران درباره افزایش حملات صرع پس از مصرف مواد غذایی موسوم به سردی دریافت شده است.

 

قره‌ گوزلی در پایان اظهار کرد: بیمارانی که باید ظهر دارو مصرف کنند در صورت مشورت با پزشک می ‌توانند زمان خوردن آن ‌ها را تغییر دهند.

منبع : تبیان

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داری در بیماران قلبی

بیماری‌های قلبی معمولا از آن دسته بیماری‌هایی‌ هستند که با کسی شوخی ندارند و بیمار و اطرافیانش باید کاملا مراقب اوضاع باشند.

 

 

از آنجا که این روزها بیماران زیادی از جمله بیماران قلبی، به پزشکان مراجعه می کنند و از آنها درباره روزه گرفتن یا نگرفتن سوال می‌ نمایند، باید چند توصیه پزشکی مهم را به این گروه از بیماران ارایه کرد:

 

1- این افراد به هیچ عنوان نباید بدون مشورت با پزشک، اقدام به کم و زیاد کردن و تغییر ساعت مصرف داروهایشان کنند، زیرا با این کار نه تنها خود، بلکه خانواده و تیم درمانی‌شان را هم به دردسر می‌اندازند.

 

2- این افراد می‌توانند یکی دو روز را روزه بگیرند. اگر تا زمان افطار طاقت آوردند و بعد از افطار هم دچار مشکل خاصی نشدند و پزشک‌شان هم صلاح‌ دید، می توانند بقیه روزه‌شان را بگیرند.

 

3- اگر روزه گرفتند و بعد از افطار دچار مشکلاتی مانند تپش یا درد قلب شدند، به هیچ عنوان نباید روزه‌داری را در روزهای بعد ادامه دهند.

 

4- بیماران قلبی باید بدانند که کم شدن حجم آب بدن در این روزهای گرم تابستانی ممکن است باعث لخته شدن خون در عروق چشم‌شان شود. بنابراین باید حسابی حواس‌شان جمع باشد. بهتر است این بیماران در روزهایی که روزه‌اند، ترجیحا از منزل بیرون نروند تا گرما اذیت‌شان نکند.

 

5- نکته آخر اینکه همه روزه‌داران، مخصوصا روزه‌دارانی که مشکل قلبی دارند، افطار را یک جا نخورند و آن را طی چند وعده میل کنند.

ضمن اینکه نوشیدن مایعات ولرم مناسب‌ترین خوراکی برای شروع افطار در این بیماران و سایر افراد است.

دکتر منوچهر قارونی - متخصص بیماری‌ های قلب و عروق

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

 

سئوالات یک دیابتی درباره روزه

در آستانه ماه مبارک رمضان، بیماران زیادی از پزشکان خود در مورد امکان روزه داری سئوال می کنند. بیماران دیابتی نیز با توجه به شرایط خاص بیماری، در این مورد پرسش های گوناگونی دارند. در اینجا سعی شده است که به تعدادی از این سؤالات پاسخ داده شود. قابل ذکر است که در مورد بیماران دیابتی ممنوعیت کامل روزه داری وجود ندارد.

 1-  من بیماری قند دارم و در حال حاضر برای پایین آوردن قند خونم از قرص قند استفاده می کنم. آیا می توانم روزه بگیرم؟

در صورتی که شما به بیماری مزمن دیگری مبتلا نیستید و در حال حاضر قند خونتان در حد قابل قبولی (در حالت ناشتا زیر 160 میلی گرم در دسی لیتر ) است و اخیراً دچار افت قند خون نشده اید، به احتمال زیاد می توانید روزه بگیرید.

2-  آیا دخترم که دیابتی است و انسولین تزریق می کند هم می تواند روزه بگیرد؟

بعید به نظر می رسد که ایشان بتواند روزه داری را تحمل کند. البته اگر اصرار بر روزه داری  داشته باشد، در صورتی که انسولین زیادی مصرف نمی کند و طی روز دچار افت قند خون نمی شود، با احتیاط کامل و رعایت نکاتی که بیان خواهد شد ممکن است بتواند، دوره روزه  داری را بدون خطر پشت سر بگذارد.

3- آیا اگر من روزه بگیرم ممکن است دچار عوارض بدی شوم؟

خطرناک ترین عارضه روزداری، کاهش بیش از حد قند خون است. شما طی روزه داری بیش از هر چیز باید مراقب باشید که قند خونتان زیاد افت نکند.

4- چگونه می توانم بفهمم که قند خونم پایین است؟

افت قند خون با علائمی مانند: ضعف و بی حالی شدید، عرق سرد فراوان ، تپش قلب، سرگیجه و تاری دید، گرسنگی شدید، لرزش بدن و در نهایت بیهوش شدن مشخص می گردد.

5-  اگر وسط روز دچار چنین مشکلی شدم چه کنم؟

در صورتی که شما گلوکومتر(دستگاه اندازه گیری قند خون) در اختیار دارید، فوراً قند خونتان را اندازه بگیرید، در صورتی که قند خونتان کمتر از 50 بود، حتماً باید روزه خود را افطار کنید. اما اگر گلوکومتر ندارید با بروز علائم افت قند خون، سریعاً روزه خود را افطار کنید و با مصرف شربت و شیرینی مختصر، از عوارض بعدی پیشگیری کنید.

6- آیا روزه گرفتن رژیم محسوب می شود یا اینکه طی ماه رمضان هم باید رژیم خاصی را رعایت کنم؟

رعایت رژیم دیابتی برای شما الزامی است. شما طی ماه رمضان بین افطار تا اذان صبح مواد غذایی مصرف می کنید، لذا باید نکاتی را رعایت نمایید که قند خون شما در این فاصله بیش از حد بالا نرود.

7- آیا میزان کل مواد غذایی مصرفی در ماه رمضان باید مانند رژیم قبلی ام باشد؟

بله، حتماً. شما نباید کالری دریافتی خود را در ماه رمضان نسبت به قبل افزایش دهید. خصوصاً مصرف مواد قندی و شیرین از جمله زولبیا و بامیه را حتماً محدود کنید. در صورت تمایل شدید به مواد شیرین می توانید از مربا یا نوشابه های رژیمی استفاده کنید و یا هنگام افطار دو عدد خرما همراه با چای کم رنگ مصرف کنید.

8- وعده های غذایی ام باید به چه صورت باشد؟

بهتر این است که با یک افطار ساده (مثلاً مشابه صبحانه)آغاز کنید و شام را با فاصله 2-1 ساعت بعد مصرف نمایید. قبل از خوابیدن هم می توانید، غذای مختصری (مشابه عصرانه) بخورید. سحری را هم حتماً میل کنید.

9- اگر برای خوردن سحری نتوانستم بیدار شوم چه کنم؟

بهتر است از روزه گرفتن آن روز منصرف شوید، چرا که احتمال پایین افتادن قند خونتان و عوارض دیگر زیاد است.

10- نوشیدن آب و مایعات غیر قندی تا چه اندازه مجاز است؟

بهتر این است که آب کافی بنوشید تا طی روز دچار کم آبی نشوید، توصیه می کنیم بعد از خوردن سحری قبل از شروع روزه ، حداقل 2-1  لیوان آب بنوشید.

11- آیا رفتن مرا به مهمانی های افطاری صلاح می دانید؟

مسلماً شرکت در جمع خانواده و دوستان از نظر روحی بسیار برایتان مناسب است، اما چه در ماه رمضان و چه غیر آن، هیچگاه در مهمانی ها فراموش نکنید که شما یک بیمار دیابتی هستید و باید در خوردن مواد غذایی احتیاط لازم را به جای آورید تا سال ها با سلامت کامل به زندگی ادامه دهید.

12- اگر بعد از افطار احساس کردم قند خونم بالاست چه کنم؟

در صورت امکان قند خونتان را اندازه گیری کنید. اگر بالای 250 بود، باید شب بعد 20 درصد از کالری دریافتی خود را کم کنید تا دچار مشکل نشوید. به هر حال متوجه باشید که اگر قند خونتان هنگام شب بالا باشد، نتایج مثبت روزه داری عاید شما نخواهد شد.

13- اگر هنگام سحر احساس کردم قند خونم بالاست چه کنم؟

در این صورت اگر قند خونتان بالای 200 باشد، باید از مواد غذایی سحری خود 20 درصد کم کنید؛ اما اگر قند خونتان بالای 350 بود، توصیه می کنم اصلاً روزه نگیرید.

14- اگر طی روز استراحت کنم بهتر است یا می توانم فعالیت داشته باشم؟

فعالیت فیزیکی شما باید در حد معمول بوده و استراحت زیاد ، به نفع شما نیست. اموری که نیاز به فعالیت جسمانی شدید دارد را بهتر است بعد از ظهرها انجام ندهید تا از افت شدید قند خون پیشگیری شود.

15- ورزش چطور؟

ورزش سبک 15-10 دقیقه ای هنگام صبح حتماً برایتان مناسب است، اما ورزش هنگام بعد از ظهر و قبل از افطار می تواند مشکل ساز باشد. باید در صورت امکان، در طول شب زمانی را به ورزش اختصاص دهید.

16- در ماه رمضان قرص هایم را در چه زمانی مصرف کنم؟

به طور کلی قرص های مصرفی صبح و ظهر را هم زمان هنگام افطار و قرص مصرفی شبانه را قبل از سحری مصرف کنید. البته اگر قند خونتان تحت کنترل است، ممکن است، تحت نظارت پزشک بتوانید تعداد قرص هایتان را کاهش دهید.

17- اگر فراموش کردم قرصم را مصرف کنم چه باید بکنم؟

از آنجا که عدم مصرف مایعات طی روز می تواند منجر به غلیظ شدن خون و بالاتر رفتن قند خون و عوارض دیگر شود، لذا توصیه می کنم حتماً قرص خود را به موقع مصرف کنید و اگر فراموش کردید خصوصاً در صورتی که معمولاً قند خونتان بالاست، بهتر است آن روز را روزه نگیرید.

18- بهترین زمان برای آزمایش قند خون در ماه رمضان چه زمانی است؟

باید هر بیمار دیابتی که روزه می گیرد، گلوکومتر در اختیار داشته باشد و قبل از افطار، دو ساعت بعد از افطار و قبل از سحری ، قند خون خود را اندازه گیری نماید. اما در صورتی که گلوکومتر در دسترس نباشد بهتر است، آزمایش های خود را تحت نظارت پزشک و در زمان تعیین شده انجام دهید. در ماه رمضان بررسی قند خون ناشتا باید قبل از افطار صورت گیرد که بسیار کمک کننده است.

19- آیا اگر روزه بگیرم چربی خونم هم پایین می آید؟

در صورتی که رژیم خود را رعایت کرده باشید می توانید، منتظر کاهش چربی های خونتان باشید. این مسئله در پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی و فشار خون هم به شما کمک می کند . طی ماه رمضان، رژیم غذایی در بسیاری از خانواده ها حاوی مواد قندی و نشاسته ای فراوان می باشد که ضمن اثر نامطلوب بر قند خون ، چربی های خون را هم بالا می برد.

20- آیا بیماران دیابتی که به نحوی دچار عوارض مزمن دیابت به صورت مشکل کلیه ها، چشم، قلب و ... شده اند، می توانند روزه بگیرند؟

هر چند ممکن است برخی از این افراد با روزه گرفتن دچار مشکل حادی نشوند، ولی برای پیشگیری از پیشرفت عوارض مزمن بهتر است، روزه نگیرند یا با پزشک متخصص مربوطه مشورت کنند.

منبع: طعام اسرار

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه در دیابتی های تحت درمان با انسولین

یک فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم گفت: آن دسته از بیماران دیابتی که تحت درمان با انسولین هستند و به دفعات باید در طول روز غذا میل کنند نمی توانند روزه بگیرند.   

دکتر مجتبی ملک در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا با اشاره به دسته بندی بیماران دیابتی افزود: تیپ یک بیماران دیابتی که از بدو تشخیص بیماری خود، بیش از یک بار در طول روز انسولین تزریق می کنند توصیه می شود از گرفتن روزه امتناع کنند.

وی با بیان این که بیماران دیابتی با مشورت و تحت نظر پزشک معالج خود اقدام به ادای فریضه دینی نمایند خاطر نشان کرد: گروه دوم بیمارانی دیابتی، افرادی هستند که پزشک برای درمان بیماری آنان تزریق انسولین به همراه قرص و دارو و رژیم غذایی مناسب تجویز کرده است که این بیماران به شرط آن که دچار نوساناتقند خون نشوند می توانند اقدام به روزه گرفتن نمایند.

ملک یاد آور شد: این بیماران درصورت تمایل زیاد به روزه ‌داری، با توجه به شرایط جسمانی و سلامت خود مانند نداشتن نوسانات شدید قند خون و نیز عوارض پیشرفته دیابت(عوارض چشمی، کلیوی، عصبی و قلبی- عروقی) با دستور پزشک معالج می توانند روزه بگیرند.

وی گفت: روزه گرفتن برای افرادی که تحت درمان با داروهای خوراکی(قرص) هستند و توانسته‌ اند قند خون خود را به ‌طور دائمی در حد طبیعی حفظ و کنترل کنند با حفظ شرایط زیر، از نظر پزشکی روزه‌ داری بلامانع است.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار داشت: این دسته از افراد می توانند قرص یا داروی خود را با توجه به توصیه های پزشک معالج و مقدار مصرف آن را در زمان افطار و هنگام سحر مصرف نمایند.

ملک ادامه داد: مهمترین اقدام هر فرد دیابتی که می ‌خواهد در فریضه روزه همگام سایرین باشد، این است که تجهیزات لازم برای اندازه‌ گیری قند خون، یا حداقل ادرار را در منزل داشته باشد.

وی با بیان این که در این افراد در طی روزه‌ داری مقدار کالری دریافتی روزانه باید به دو سوم مقدار معمول کاهش یابد به طوری که یک سوم کمتر از حد معمول، غذا میل شود افزود: وعده ی اصلی غذا باید در هنگام افطار مصرف شود و این افراد از رژیم پُرنمک و غذاهای چرب جدا خودداری کنند، مصرف سبزیجات، سالاد و میوه به همراه مایعات فراوان را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند.

وی گفت: بدون پایش مداوم قند خون، نمی‌ توان از ایمن بودن روزه‌ داری اطمینان کافی داشت به طوری که میزان قند خون بیماران دیابتی روزه‌ دار باید قبل از سحر حداکثر 120 میلی گرم درصد، 2 ساعت بعد از سحر حداکثر 160 میلی گرم درصد، بین ساعت یک تا 3 بعد از ظهر حداقل 70 میلی گرم درصد، قبل از افطار حداکثر 120 میلی گرم درصد و 2 ساعت بعد از افطار ‌حداکثر 160 میلی گرم درصد باشد.

فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم افزود: در مورد بیماران تحت درمان با انسولین وضعیت فرق می ‌کند. استفاده از این دارو با احتمال بالای افت قند خون همراه است، بنابراین لازم است این بیماران در فواصل نزدیک به‌ هم غذا میل کنند، به همین دلیل، روزه‌ داری به هیچ عنوان برای آن ها توصیه نمی ‌شود.

ملک با اشاره به این که شرایط جسمانی هر بیمار منحصر به فرد است افزود: اگر قند خون افراد دیابتی در حین روزه داری زیر 70 برسد و علایم چون بی حالی، تعریق سرد و اختلال در هوشیاری در فرد بروز کند یا اطرافیان متوجه چنین علایمی شوند فرد روزه دار باید روزه خود را افطار نماید.

وی ادامه داد: غذای افطار در بیمار دیابتی باید به چند وعده تقسیم شود، زیرا مصرف مواد غذایی به‌ صورت وعده کامل با افزایش قند همراه خواهد بود.

منبع : تبیان

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه‌دارانی کـه ‌سـردرد می‌گیـرنـد

شایع‌ترین مشکلی که در ایام روزه‌داری مردم را به مطب‌ها و درمانگاه‌ها می‌کشاند، سردرد است.

برای اینکه بتوانید با این نوع سردردها که عمدتا در نتیجه گرسنگی یا تشنگی پدید می‌آیند مقابله کنید، باید کمی الگوی خورد و خوراک‌تان را تغییر دهید، به این صورت که حجم غذای‌تان را کم کنید و کمتر هله‌هوله‌های پُرکالری بخورید و حتما سعی کنید تعداد و غلظت چای مصرفی روزانه‌تان را کاهش دهید تا به مروز بدن تان به چای کم عادت کند، زیرا یکی از عمده دلایل بروز سردرد در افراد روزه‌دار، کم نوشیدن چای است.

می‌توانید با کم نوشیدن و رقیق نوشیدن چای، کمتر دچار سردرد شوید.

 

ضمن اینکه حتما وعده سحری را بخورید و آن را پشت گوش نیندازید. آنهایی که می‌گویند: "ما ساعت 11 یا 12 شب غذا می‌خوریم تا مجبور نباشیم برای خوردن سحری بیدار شویم"، باید بدانند کهامتناع از خوردن سحری و حذف این وعده مهم غذایی در ماه رمضان باعث کاهش بازده کالری در طی روز و در نتیجه غیرمفید بودن‌شان می‌شود. این افراد حتی در ساعات اولیه ی روز هم توان تمرکز و توجه فکری برای کار یا درس خواندن را ندارند. با این حساب، نخوردن سحری کار معقول و صحیحی نیست.

 

از طرفی خوردن جدای افطار و شام از هم و با فاصله ی دو تا سه ساعت توصیه می‌شود تا افراد به یک‌باره هر غذایی که دم دست‌شان است، به سمت معده بیچاره‌شان روانه نکنند.

 

جمله آخر هم اینکه اگر یک برنامه‌غذایی منظم و سالم برای خود و خانواده‌تان ترتیب دهید، بدون ایجاد هیچ مشکل جسمی و روحی می‌توانید ماه مبارک رمضان را به سلامت سپری کنید.

دکتر مسعود کیمیاگر- متخصص تغذیه و رژیم درمانی

 

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داري و بيماري‌ ها

علم و تجربه نشان داده است که روزه در بسياري از بيماري ‌ها نه تنها مشکل ايجاد نمي ‌کند بلکه باعث کنترل، تخفيف و حتي درمان نيز مي ‌شود.

 بنابراين مي ‌توان گفت که به‌ عنوان قانون کلي، روزه منعي در بيماري ‌ها ندارد، مگر آن که شرايط بيمار و بيماري، خلاف آن ‌را اثبات کند.

در مصرف‌ کنندگان دارو نيز در بسياري از موارد مي ‌توان با تغيير ساعات مصرف، مقدار مصرف و نوع دارو، شرايط روزه‌ داري را فراهم کرد. پزشکان عالي قدر نيز با اطلاع از تمايل بيمار خود به روزه‌ داري، توصيه ‌هاي مناسب را جهت تغذيه، نوع وساعات مصرف دارو و شرايط مناسب بيمار و اين که آيا به ‌طور کلي، بيمار مجاز به روزه گرفتن هست يا خير، به وي ارائه مي ‌کنند.

نبي مکرّم اسلام (ص) در حديثي معده را خانه بيماري ‌ها و پرهيز را سرآمد درمان ‌ها معرفي مي ‌کنند و اين بر نقش روزه در درمان هم تأکيد مي ‌کند.

از طرفي بنا به گفته محققين، در طول تاريخ، غذاها بيشتر از سلاح‌ ها، آدم کشته ‌اند.

دانشمندي عقيده دارد که نخستين بيماري‌ ها مربوط به پُرخوري بوده و نخستين درمان‌ ها هم روزه است.

دانشمند ديگري را عقيده بر اين است که انسان با يک ‌چهارم غذايي که مي‌ خورد، زنده مي ‌ماند و با مابقي آن، اطبا امرار معاش مي ‌کنند.

ديگري مي‌ گويد روزه بهداشت کامل جسمي و شست ‌وشوي احشا است و روزه ‌داري باعث ايجاد جسمي تازه و آزاد شده از سموم مي ‌شود و ديگري بيان مي ‌دارد که اکثر بيماري ‌ها ناشي از تخمير غذا در روده است که با روزه درمان مي‌ شود.

به اعتقاد بسياري از اطبا، انواع بيماري ‌ها از غذاهاي زيادي که از معده مي ‌گذرد و تحليل نمي‌ رود، سرچشمه مي ‌گيرد و تنها راه درمان، روزه است.

بقراط و فيثاغورث در زمان خود به پرهيز از غذا و نوعي روزه‌ داري سفارش مي‌ کردند. در تاريخ طب سنتي ايران نيز حکماي عالي ‌مقام، بارها بر نقش روزه و پرهيزها در پيشگيري يا مداواي امراض تأکيد کرده و به بيماران خود توصيه و تجويز کرده ‌اند.

در کل مي‌ توان گفت که با روزه‌ داري، اعضاي بدن تمام سموم خود را براي ايجاد تعادل و نگهداري محيط بدن، قرباني مي‌ کنند.

نکته مهم در اين باب اين که، تصميم ‌گيري براي روزه گرفتن يک بيمار، به نوع بيماري، شرايط اختصاصي هر بيمار، نوع دارو و موارد متعدد ديگر بستگي دارد و براي هر شخص جداگانه بررسي مي ‌شود و نمي ‌توان قانون ثابتي را براي همه بيماران، حتي با بيماري مشابه، بيان کرد.

در اين موارد اگر خود بيمار نتواند نسبت به ضررهاي احتمالي روزه براي بيماري خود، اطمينان پيدا کند، بايد به طبيب حاذق، اعتماد کند.

در گروه‌ هاي خاص مانند کودکان و نوجوانان، زنان باردار و شيرده، سالمندان، ورزشکاران و بيماران خاص، تصميم‌ گيري براي روزه ‌داري براساس نظر پزشک معالج و شرايط خاص فردي صورت مي‌ گيرد.

دکتر مهدي شعباني- همشهري

 

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داری در بیماران کلیوی

هر فرد سالم دو کلیه دارد که در دو طرف پهلو قرار دارند، کلیه ها مواد زائد بدن را به صورت ادرار دفع می کنند، علاوه بر این که در خون سازی و ساختنویتامین D مشارکت دارند، در تنظیم خون و املاح بدن افراد نیز موثر هستند.

درباره بیماری‌ های مزمن و شدید کلیوی، چند مورد است که بنا به نظر اکثریت قاطع پزشکان منع قطعی برای روزه ‌داری به وجود می ‌آورد، چرا که در این حالت‌ها امکان تطابق مناسب با تغییرات آب و املاح وجود ندارد.

دکتر شمس وزیریان، فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری وضعیت روزه داری را در مبتلایان به بیماری های مختلف کلیوی متفاوت دانست و اظهار داشت: با توجه به نوع بیماری کلیه ها( بیماری های عفونی، سنگ کلیه وبیماری دیابت که ممکن است کلیه را درگیر کند) پزشک معالج توصیه به روزه داری یا عدم آن را به بیمار اعلام می نماید.

وی، افزود: بیماران کلیوی که نباید روزه بگیرند در گروه بیمارانی می گنجند که مصرف زیاد مایعات را باید داشته باشند.

دکتر وزیریان، گفت: مصرف زیاد مایعات باعث می شود تا حجم ادرار افراد به اندازه کافی باشد و مواد زائد بدن در کلیه ها ته نشین و مشکل ساز نشده و حتی مجاری ادراری و مثانه را نیز درگیر نکند.

روزه داری در بیماران مبتلا به نارسایی متوسط تا شدید کلیه

به گفته متخصصان بیماری ‌های کلیه، در صورت نارسایی متوسط و شدید کلیه، وقتی کلیه از کار افتاده و بیمار باید تحت درمان با دیالیز قرار گیرد، دفع شدید پروتئین از ادرار (که در هموگلوبینموپاتی ‌ها دیده می ‌شود و خطر لخته شدن خون بالا می ‌رود) و همچنین در صورت دفع مکرر سنگ ‌های کلیوی، روزه گرفتن از لحاظ پزشکی ضرر جدی دارد و منع شده است.

روزه داری در بیماران مبتلا به نارسایی خفیف کلیه

دكتر ایرج نجفی، متخصص كلیه می گوید: روزه ‌داری صحیح برای مبتلایان به نارسایی‌ های خفیف كلیه كه عمدتا علت زمینه ‌ای بیماری ‌شان، فشار خون، نفریت مزمن كلیه (در صورتی كه پروتئین زیاد دفع نكند) یا علل مادرزادی است، بسیار مناسب است؛ چرا كه بسیاری از این بیماران به چاقی مبتلا بوده و برای كنترل بیماری باید كاهش وزن داشته باشند. همچنین در رژیم غذایی آن ها لازم است از گوشت، نمك و چربی به میزان بسیار كم استفاده شود. استعمال سیگار نیز برای این بیماران مضر است. در مواردی كه امكان سنگ‌ سازی كلیه وجود دارد، لازم است هنگام سحر و افطار از آب و مایعات زیاد استفاده شود.

وی گفت: تحقیقات نشان داده كه تغذیه و چاقی می‌ توانند عامل ایجاد فشار خون بالا و به دنبال آن تخریب و نارسایی كلیه شوند. به این ترتیب به منظور جلوگیری از پیشرفت نارسایی كلیه، اصلاح عادات زندگی و الگوی تغذیه ‌ای و همچنین مصرف اصولی داروها توصیه می ‌شود.

روزه داری در بیماران مبتلا به سنگ کلیه

متخصصان علم پزشکی براین عقیده اند: افرادی که تشکیل سنگ ‌های ادراری در آن ها‌ ‌فعال بوده و بیش از دو سنگ ادراری ظرف مدت شش ماه داشته ‌اند یا هم اکنون‌ ‌دارای سنگ ادراری هستند، بهتر است در مورد روزه گرفتن احتیاط کنند.

دکتر وزیریان اضافه کرد: نخوردن آب باعث ته نشین شدن مواد زائد در لوله های ادراری یا مثانه و یا کلیه می شود و خطرات بعدی را برای فرد ایجاد می کند بنابراین به بیمارانی که کلیه های آن ها به طور دائم سنگ سازی می کند یا مبتلا به بیماری سنگ کلیه هستند، توصیه می شود روزه نگیرند.

به این ترتیب به دلیل این که مبتلایان به سنگ کلیه نیاز شدیدی به مصرف مایعات دارند نیز نباید روزه بگیرند.

روزه داری در بیماران مبتلا به عفونت کلیه و مثانه

دکتر وزیریان، شایع ترین بیماری کلیوی را بیماری های عفونی (عفونت در کلیه و مثانه) ذکر کرد و روزه داری در این افراد را بلامانع دانست و افزود: داروهای مصرفی این افراد در دو گروه آنتی بیوتیک های خوراکی و تزریقی می گنجد که در رمضان می توان با نظر پزشک به جای استفاده از دو تا سه نوبت آنتی بیوتیک خوراکی، از داروهایی استفاده کرد که اثر آن ها ماندگارتر باشد و در موقع سحر و بعد از افطار مصرف شود.

این فوق تخصص کلیه توضیح داد: طبق تحقیقات انجام شده در بیمارانی که مبتلا به بیماری های عفونی هستند و از داروهای تزریقی استفاده می کنند نیز می توان توصیه کرد که به جای استفاده در سه نوبت، هر 24 ساعت یک بار این داروها را تزریق کنند تا به این ترتیب بیمار به خاطر وقت مصرف دارو مجبور نباشد روزه نگیرند.

وی اظهارداشت: روزه داری در این افراد نه تنها مدت مصرف دارو در این بیماران را کاهش می دهد، بلکه درمان عفونت کلیه و مثانه آنان را نیز ارتقا می بخشد.

روزه داری در بیماران مبتلا به نقرس 

طبق تعریف علم پزشکی، نقرس بیماری است که خود را با افزایش اسید اوریک خون، التهاب دردناک مفاصل، رسوب کریستال‌های اورات سدیم و سنگ‌های کلیوی اسیداوریکی نشان می ‌دهد.

وزیریان با بیان این که نقرس نیز از جمله بیماری های کلیوی است که روزه داری برای مبتلایان به آن مفید است، خاطر نشان ساخت: بیماری نقرس اسید اوریک خون را بالا می برد و باعث می شود که اثرات سوئی برای کلیه ایجاد کرده و آن را درگیر کند، بنابراین روزه داری در این بیماران باعث می شود که از مصرف غذاهای اضافی جلوگیری کرده و اسید اوریک خون را پایین بیاورد و مشکلات بعدی نیز کمتر شود.

منابع: ایرنا و ایسنا

20 راهکار برای تغذیه درست در ماه رمضان

ماه رمضان، ماه نیایش با خداست. بهتر است با استفاده از اصول تغذیه ای زیر احساس ضعف ناشی از نخوردن غذا را در خود از بین ببریم تا بتوانیم به خوبی عبادت کنیم.

عادت تغذیه ای درست آن نیست که خود را از غذا خوردن محروم کنیم و یا یک نوع غذای خاص را بخوریم و غذاهایی را که دوست نداریم، مصرف نکنیم.

اولین و مهم ترین مورد در رژیم غذایی صحیح آن است که غذاهای متنوعی بخوریم. این امر بسیار مهم است، زیرا غذاهای گوناگون، دارای مواد مغذی مختلفی می باشند که هر کدام از آن ها برای سلامتی بدن لازم هستند.

میوه ها، سبزیجات ، غلات و حبوبات همه این ها دارای کربوهیدرات پیچیده، فیبر، ویتامین، عناصر معدنی هستند و کم چرب و بدون کلسترول می باشند. گذشته از این، کالری زیادی را برای بدن فراهم می آورند. بقیه انرژی را باید از لبنیات کم چرب،گوشت بدون چربی، مرغ و ماهی به دست آورید.

شما باید بین کالری ورودی به بدن و کالری خروجی از بدن تعادل برقرار کنید، زیرا در غیر این صورت دچار اضافه وزن خواهید شد.

برای جلوگیری از اضافه وزن، باید ورزش کنید. در این صورت با وجودی که غذا می خورید، اما تعادل در بدنتان برقرارخواهد بود.

بر طبق این نظریه، هر غذایی که به خوردن آن تمایل دارید را مصرف کنید. اگر رژیم غذایی شما متعادل و محتوی مواد مغذی و فیبر باشد، حتی مواد غذایی غیر مغذی را نیز می توانید بخورید فقط به اندازه ی کم و به ندرت تا موجب بروز مشکلاتی در سلامتی شما نگردد.

راهنمای داده شده در زیر، سازنده رژیم غذایی می باشد.

1- از غذاهای پُر فیبر، زیاد مصرف کنید. این غذاها شامل: میوه ها، سبزیجات، حبوبات و تمامی غلات می باشد. این ها جزو گروه کربوهیدرات های مفید می باشند. فواید آنها بسیار است، از جمله اینکه:

مغذی می باشند، باعث احساس سیری می شوند، نسبتا کم کالری می باشند، 30-20 گرم فیبر مورد نیاز در روز را تامین می کنند، به آرامی هضم می شوند، بنابراین اثر کمتری روی انسولین و قند خون دارند. همچنین دارای ویتامین ها و عناصر معدنی مفید برای سلامتی بدن هستند، مانند:ویتامین C ، ویتامین های گروه B و آهن .

2- در رژیم غذایی خود انواع سبزیجات و میوه های سبز، زرد و نارنجی را قرار دهید. مانند: کلم بروکلی ، هویج و لیمو. این گروه دارای آنتی اکسیدان می باشند که برای حفاظت از بدن در برابر سرطان و بیماری های دیگر بسیار مهم می باشند. بهتر است روزانه 5-4 عدد میوه و سبزی فراوانی مصرف کنید.

3- خوردن شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده نظیر: نان سفید و همین طور میان وعده های شور و چرب و چاشنی های تند را در رژیم خود کاهش دهید. بسیاری از غذاهای شیرین، چربی زیادی هم دارند، بنابراین کالری زیادی به بدن فرد می رسانند و فرد میل کمتری به غذاهای مفید پیدا می کند.

4- چربی های حیوانی را مصرف نکنید، زیرا دارای چربی اشباع می باشند که باعث افزایش مقدار کلسترول خون می گردند و مضرات فوق العاده زیادی برای سلامتی دارند. گوشت بدون چربی، مرغ بدون پوست و لبنیات کم چرب یا بدون چربی را مصرف کنید.

5- از روغن های نباتی جامد (روغن های مایع گیاهی هیدروژنه شده) در پخت غذا استفاده نکنید، زیرا این ها تبدیل به چربی های نوع ترانس(چربی های اشباع شده) می گردند. این نوع چربی ها در غذاهای آماده بیرون(فست فودها) نیز یافت می شوند.

6- آجیل و ماهی زیاد مصرف کنید، زیرا دارای چربی غیراشباع(چربی خوب) می باشند.

7- بشقاب خود را پُر نکنید. نه آن قدر غذا زیاد بریزید که نتوانید بخورید و نه آن قدر کم، که گرسنه بمانید. این امر را خصوصا در مورد غذاهای پُر کالری رعایت کنید.

8- کلسترول دریافتی را پایین تر از 300 میلی گرم در روز نگاه دارید. کلسترول در غذاهای حیوانی مانند: گوشت قرمز، مرغ، لبنیات و زرده تخم مرغ یافت می شود.

9- تنوع را در رژیم غذایی رعایت کنید. سعی نکنید احتیاجات غذایی خود را با خوردن یک نوع غذا تامین کنید، زیرا ممکن است شما به ماده مغذی ای احتیاج داشته باشید که در آن غذا موجود نباشد، بنابراین با مصرف انواع غذاها می توانید مطمئن باشید که تمام نیازهای تغذیه ای خود را تامین کرده اید.

10- به مقدار کافی کلسیم مصرف کنید. کلسیم برای استحکام استخوان هاو تقویت دندان ها بسیار مهم است. کلسیم را از منابع کم چرب نظیر: شیر کم چرب یا ماست کم چرب فراهم کنید. اگر شما به مقدار کافی کلسیم را از غذا دریافت نمی کنید، می توانید از مکمل کلسیم(با مشورت پزشک) استفاده کنید.

11- سعی کنید احتیاجات ویتامینی و عناصر معدنی خود را از طریق غذاها برآورده کنید، نه از مکمل های دارویی، زیرا مکمل ها نمی توانند جای غذا را بگیرند.

12- وزن خود را ثابت نگه دارید. ورزش کردن و اصولا فعال بودن را در زندگی روزمره خود فراموش نکنید. در ماه رمضان نیز ورزش کردن را فراموش نکنید. شما می توانید ورزش های کششی انجام دهید یا به پیاده روی بروید. رژیم غذایی+ ورزش= کنترل وزن و سلامتی.

13- در ماه رمضان، مصرف چای و قهوه را محدود کنید، زیرا این مواد باعث افزایش ادرار و از دست دادن آب بدن می شوند.

14- بهتر است مانند سایر اوقات، سه وعده غذایی داشته باشید: سحری، افطار و شام. همچنین بین افطار و شام باید فاصله باشد.

15- برای رفع یبوست و بوی بد دهان ، بهتر است میوه و سبزی را در سه وعده غذایی خود منظور کنید. بهتر است بعد از خوردن سحری، 2-1 عدد میوه و مقداری سبزی مصرف کنید و بقیه میوه و سبزی را در زمان شام مصرف کنید.

16- برای ثابت نگه داشتن قند خون، شیرینی و مواد غذایی ناسالم را استفاده نکنید، بلکه خرما بخورید.

17- در افطار از غذاهای حجیم استفاده نکنید، بلکه بدن خود را آرام آرام برای شام آماده کنید. در غیر این صورت شما دچارانواع بیماری های گوارشی از قبیل: سوزش معده ، نفخ و... می گردید.

18- آب را فراموش نکنید. آب در حدود دو سوم وزن بدن را تشکیل می دهد. آب باعث سرحالی و سرزندگی می شود و همچنین برای رساندن مواد غذایی به اندام های بدن لازم است. لذا توصیه می شود که بعد از افطار آب بنوشید.

آب بهتر است ولرم باشد، تا مواد سمی را از راه ادرار و تنفس از بدن خارج کند و همچنین جلوی ورود باکتری های مضر به بدن را بگیرد.

19- برای خوردن سحری وقت کافی قرار دهید و با آرامش و دور از استرس غذای خود را بخورید.

20- بهتر است در وقت سحر از کربوهیدرات های پیچیده استفاده کنید، زیرا این گروه تا 8 ساعت در بدن باقی می مانند. این در حالی است که کربوهیدرات های ساده(مانند: شکر) فقط 3 تا 4 ساعت در بدن می مانند. کربوهیدرات های پیچیده شامل: نان، عدس، جو، غلات، برنج، سیب زمینی ، میوه، سبزیجات و حبوبات می باشند.

ماهی پُربرکت همراه با سلامتی و تندرستی را برای شما آرزومندیم.

مریم سجادپور - کارشناس تغذیه

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ