نوار عصب نوار عضله
نوار عصب
سرعت هدايت عصبي (Nerve Conduction Study, NCV)
در اين تست سرعت هدايت امواج در طول يك عصب بررسي مي شود .براي اين كار ابتدا عصب توسط تحريك الكتريكي ،تحريك مي شود.
اين كار معمولا توسط قرار دادن دو الكترود از جنس نمدكه با سرم مرطوب شده اند و تحريك الكتريكي خفيف انجام مي شود. اين كار باعث تحريك عصب شده و موج عصبي حاصله توسط دو الكترود ديگر ثبت مي شود. سرعت هدايت عصبي بر اساس فاصله بين الكترود هاي تحريك كننده و ثبت كننده و همچنين زماني كه طول كشيده موج حاصله درعصب اين مسير را طي كند محاسبه مي شود. به جز موارد خاص ، همراه با تعين سرعت عصبي ،الكترو ميوگرافي نيز انجام مي شود .
آمادگي براي اين تست:
· دماي بدن نبايد پايين باشد
· از مصرف كرم وپماد خودداري شود
بيماراني كه تست هدايت عصبي به تشخيص انها كمك مي كند:
· نروپاتي ديابتي
· سندروم گيلن باره
· نروپاتي در اثر نارساي مزمن كليه
· سندرم كارپال تونل (گير افتادن عصب در مچ دست)
· آسيب شبكه عصبي گردن يا كمر
· شاركوت ماري توث
· بي حسي وگز گز اندامها در اثر نروپاتي
· فلج بلز (فلج عصب صورتي )
· اختلال يا آسيب در عصب اولنا ، مدين،راديال،پروتنال. تيبيال
احتياط:
در صورت داشتن پيس ميكر قلبي به پزشك اطلاع داده شود.
نوار عضله
الكترو ميو گرافي ( EMG, Electromyography )
الكترو ميو گرافي براي ارزيابي سلامت يك عضله يا عصب ان عضله انجام مي شود. براي انجام اين تست يك الكترود سوزني در عضله وارد مي شود وفعاليت الكتريكي عضله از اين طريق ثبت مي شود . نوع موج ايجاد شده بر صفحه مانيتور و صداي موج جهت تشخيص بكار مي رود.
بعد از قرار داشدن الكترود از بيمار خواسته مي شود كه عضله خود را ابتدا به مقدار كم وسپس با درجات بيشتري منقبض كند.
براي انجام تست فرد نبايد گرسنه باشد و لباس راحتي پوشيده باشد.
اين تست در افرادي كه دچار آسيب عصبي يا ضعف عضلاني شده باشند انجام مي شود. مي توان به بيماريهاي زير اشاره نمود:
· ضعف عضلاني
· پلي ميوزيت
· ميو پاتي/ ديستروفي عضلاني/ بيماري دوشن
· سندرم تونل كارپ
· آسيب عصب مديان،اولنا ،راديال و....
· آسيب شبكه عصبي
· كمر درد ، اختلال عملكرد عصب سياتيك
· درد گردن
· نروپاتي محيطي
در صورت وجود اختلال خونريزي دهنده يا ،بيماري قلبي پزشك اطلاع داده مي شود.
مراکز نوار عصب:
NCV مخفف بررسی سرعت هدایت عصبی Nerve Conduction Velocity می باشد. عملا بررسی سرعت هدایت Nerve Conduction Study (NCS شامل
1. تعیین سرعت هدایت عصبی، 2. تعیین "تاخیر زمانی" Latency از وقتی که عصب را تحریک می کنیم تا زمانی که موج حاصله ثبت می شود و بررسی ارتفاع موج است.
EMG چیست؟
الکترومیوگرافی شامل ثبت فعالیت الکتریکی عضله است که معمولا با الکترود
سوزنی
انجام می گیرد. الکترودهای سطحی نیز در مواردی که بخواهیم فعالیت کلی
عضله را ثبت کنیم بکار می روند.مثلا در بیو فیدبک یا در بررسی قدرت عضلات
اما در بررسی بیماریهای عصب و عضله انجام الکترومیوگرافی ضروری است.
آیا همیشه EMG و NCV با هم انجام می شوند؟
در اکثر موارد ایندو باید با هم انجام شوند. بطور استثنائی مثلا اگر پزشک تنها بخواهد وجود یا عدم وجود سندرم تونل کارپ را بداند و رد سایر بیماریها مثل درگیری ریشه گردنی را در نظر نگیرد و یا ممنوعیتی برای استفاده از سوزن وجود داشته باشد با درخواست پزشک معالج این کار انجام می شود.
روش ثبت موج حسی و حرکتی:
برای گرفتن موج حسی ،عصب را در یک محل تحریک کرده و پاسخ را از روی پوست ثبت می کنیم. برای گرفتن موج حرکتی، پاسخ از روی عضله ثبت می گردد.
برای اندازه گیری سرعت هدایت عصبی، عصب را در دو نقطه تحریک می کنیم و فاصله بین دو نقطه تقسیم بر زمان طی شده در این حالت سرعت هدایت عصبی است.
منبع:نوار عصب و عضله
دكتر بيژن فروغ استاد دانشگاه ،رئیس بخش بیمارستان فیروزگر و مدیر گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه،موسس مرکز تحقیقات دانشگاه، عضو انجمن بین المللی درد، عضو انجمن جهانی طب فیزیکی ،عضو انجمن جهانی توانبخشی مغز و اعصاب WFNR،عضو مرکز تحقیقات ضایعات نخاعی ،عضو مرکز تحقیقات دیابت