علل و انواع کمردرد

همهٔ ما حداقل یک بار درد کمر را در طول زندگی تجربه کرده ایم که عامل بالقوهِ وجود این شرایط به طور عمده مکان هـــای کاری می باشد. عوارض استخوانی ومفصلی ناشی از کار و تغییر شکل وضعیت طبیعی بدن از زمان هـــای قدیم شناخته شده اند.

مهندسین ارگونومیست (شاخه‌ای‌ از علم بهداشت حرفه ای) با جمع بندی و شناخت علل، ‌انواع کمر درد را به شرح زیر طبقه بندی کرده اند:

۱ ) سن : شایع ترین سن ابتلا‌ی به کمردرد ، سنین میانسالی است.

۲ ) بیماری ها: از جمله پوکی استخوان ، اسکولیوز (خمیدگی بیش از حد ستون فقرات(، تنگی کانال نخاع و آنفلوانزا را می توان نام برد.

۳ ) ضربه: ضربــه یـــا سقـوط به پشت می تواند باعث کشیدگی یا پارگی بافت های اطراف ستون فقرات یا حتی منجر به شکستگی استخوان شود.

۴ ) استرس یا عصبانیت: هیجانات شدید می تواند باعث انقباض عضلا‌ت پشت شود و عضلا‌ت منقبض شده می توانند درد ایجاد کنند. همچنین عضلا‌ت منقبض شده،‌ مستعد کشیده شدن هستند.

۵ ) نحوهٔ حرکت : حرکات ناشیانهٔ پیچ خوردگی یـــا تقلا‌ی بیش از حــد می تواند باعث کشش یا پارگی تاندونها، لیگامانها (رباطها (و عضلا‌ت موجود در ناحیه کمر شود.

۶ ) ورزش نکردن : ستون فقرات انسان باید توسط عضلا‌ت قوی هم در ناحیه جلو و هم عقب حمایت شوند ، اگر به اندازه کافی ورزش نکنیم این عضلا‌ت ضعیف گشته و ستون فقرات بدن را مستعـــــد آسیب می کند.

۷ ) ورزش های غلط : در صورتی که به طور مکرر مبتلا‌ به کمـــردرد می شوید باید در ورزش مورد علا‌قه تان که باعث پیچش یا خم شدن ستون فقراتتان می شود، تجدید نظر کنید.

۸ ) عادت خوابیدن : طرز خوابیدن می تواند منجر به کمردرد شود؛ در صورتی که به شکم خوابیده شود یا تشک خیلی نرم باشد یا بالش خیلی بزرگ باشـــد ستون فقرات بـدن ممکن است بیش از حد خـم و به کمر درد منجـر شود ؛ از طرفی در صورتی که تشک خیلی سفت باشد ستون فقرات بدن ممکن است بیش از حد صاف قرار گیرد و احساس ناراحتی شود.

۹ ) گرم کردن: فردی که بدون گرم کردن بدن ورزش می کند ممکن است دچار کمردرد شود ؛ علت این امر آن است که وقتی عضلا‌ت سرد و سفت هستند بیشتر مستعد کشیدگــــی می باشند.

۱۰) اضافه وزن: اضافه وزن احتمال کمردرد را در بدن افزایش می دهد. وزن اضافی باعث می شود که بار بیشتری بر کمر تحمیل شود.

۱۱ ) وضعیت های قرارگیری نامطلوب : در صورتی که ساعت ها با پشت قوز کرده یا شانه های افتاده بنشینیم یا بایستیم یا در حالت قوز کرده راه برویم احتمال ابتلا‌ به کمردرد افزایش می یابد؛ به خصوص خانم هایی که کفش های پاشنه بلند می پوشند باید مراقب باشند و علت آن این است که ستون فقرات در حالت طبیعی به شکل حرف S می باشد و ناحیه کمر قوسی به سمت داخل دارد.

۱۲) روش غلط برداشتن اشیای سنگین: برای انجام کارهای خیلی سنگین و سخت و یا کارهایی که به نیروی خیلی زیاد نیاز دارند سطح کار باید از حد معمول پایین تر باشد . از حمل و جابجا کردن وسایل سنگین با یک دست دوری نماییم.


منبع:تاجیکی نیوز

انواع کمر درد

 کمر درد گذرا 

دردی ناگهانی و شدید در ناحیه کمر،این نوع کمر درد ناشی از انجام حرکات نامناسب و یا کشیدگی بیش از حد ستون فقرات است. هر چند که این کمر درد گذرا است اما هیچگاه نباید کم اهمیت شمرده شود، چرا که میتواند اخطاری برای عود مجدد آن باشد و سریعا” باید جهت جلوگیری از تکرار کمر درد اقدام شود.

 

 کمر درد حاد

یک درد حاد در ناحیه کمر است ،این نوع کمر درد در اثر قرار گرفتن در وضعیتهای غلط، خم شدنهای مکرر و به مدت طولانی و یا ضربه به ستون فقرات کمری ایجاد می شود.

کمر دردی که کمتر از یکماه از شروع آن می گذرد را حاد می نامند.

این نوع کمر درد نشانه وقوع آسیب بافتی بوده و بدرجات مختلفی در فرد ایجاد ناتوانی می کند. هر چند که آسیب کوچک باشد ولی باید مراقب بود و از تکرار آن جلوگیری کرد. برای این منظور در وهله اول باید درمان علامتی جهت کنترل درد انجام شده و سپس در مورد بهبودی کامل اقدام و تمامی فعالیتهای طبیعی ستون فقرات را به شکل اولیه خود بازگرداند.

 

 کمر درد مزمن

 کمر دردی  که بیش از یکماه از بروز آن می گذرد را کمر درد مزمن می نامند. کمر درد مزمن در واقع در اثر عدم درمان و یا مقاومت به درمان کمر درد حاد ایجاد می گردد.

بدیهی است که درمان به موقع و مناسب کمر درد حاد، همواره درد مزمن را به حداقل می رساند، درد مزمن کمر باید به عنوان یک علامت جدی تلقی شده و کلیه معاینات بالینی و آزمایشات پاراکلینیکی جهت بیماریهای سیستمتیک انجام گردد. به هر صورت درد کمر مستلزم یک بررسی دقیق و درمان مناسب توسط گروهی درمانگر، متشکل از پزشک، متخصص فیزیوتراپی ، متخصص روانپزشکی و…. میباشد.

  درد موضعی

درد موضعی، دردی است که در اثر آسیب وارده به ناحیه کمر ایجاد شده و در همان منطقه احساس می گردد و معمولا” فرد قادر به درک محل دقیق آن است.

  درد راجعه

عبارتست از دردی که از یک ناحیه به ناحیه دیگر سرایت می کند. همه کمر دردها لزوما” به دلیل ناهنجاری ستون فقرات نیستند، بلکه می توانند بدلیل ضایعات احشایی باشند که درد آنها به ناحیه کمر ارجاع می شود. در نتیجه، بررسی و معاینه بالینی دقیق این مناطق توسط پزشک ضرورت دارد.

 درد انتشاری

غیر از درد انتشاری عصب سیاتیک که در بالا توضیح داده شده، ممکن است درد، منشاء عصب سیاتیک نداشته باشد و از نقاط دیگر به مسیر این عصب انتشار یابد. درد سیاتیک عموماً زمانی بروز می‌یابد که بخشی از این عصب در اثر فتق دیسک، خار (زائده) استخوانی ستون فقرات یا تنگ شدن کانال نخاعی تحت فشار قرار بگیرد. پی‌آمد این امر التهاب، درد و غالباً بی‌حسی تقریبی پای مربوط به آن بخش از عصب است. مهمترین منشاء دردهای انتشاری عبارتند از : مفاصل بین مهره ای، رباطهای مربوطه، رباطهای خلفی که مهره های کمری را به یکدیگر متصل می کنند و بالاخره عضلات اطراف آنها و عضلات ثبات دهنده لگن.

 

درباره ی کمردرد چه می دانید؟

 آیا تا به حال دچار کمردرد شده اید؟
 
 

 

اگر چنین دردی را تجربه کرده اید، مطمئن باشید که تنها نیستید. به طور میانگین، چهار نفر از هر پنج نفر دچار کمردرد می شوند. همچنین، کمردرد پنجمین بیماری و یا دردی است که افراد بخاطر آن به پزشک مراجعه می کنند.

 

کمردرد انواع مختلفی دارد. از بروز دردهای مبهم تا احساس سوزش در کمر از جمله انواع دردهای کمرهستند. این دردها ممکن است در هر فرد دلایلی متفاوت داشته باشند.

 

گاهی این دردها ناشی از شکستگی مهره های کمر، پیچ خوردگی و یا تصادفات هستند.

 

گاهی هم بیماری هایی مانند آرتروز ، فیبرومیالژی و تنگی کانال نخاعی از عوامل درد هستند. بسیاری از افراد نیز بخاطر اضافه وزن و کم تحرکی، به کمردرد دچار می شوند


 
 

انواع کمردرد

علل کمر درد :

بطور کلی کمر درد را می توان بر حسب علت به دو دسته عمده تقسيم بندی نمود: علل مکانيکی و علل غيره مکانيکی

کمر درد مکانيکی :

شامل آن دسته از بيماريهايی هستند که در اثر و يا به واسطه يک عامل مکانيکی مانند ضربه، حرکات فيزيکی نامناسب، کم بودن قوام عضلات و يا فشار بيش از حد به ناحيه ستون فقرات کمری و در اثر بد قرار گرفتن وضع بدن در حالت نشسته و ايستاده ايجاد می گردند. اين دسته از بيماريها 90% از علل کمر درد را تشکيل می دهند و نکته جالب اينکه براحتی قابل پيشگيری هستند.

دو سری از عوامل می توانند سبب آسيب پذيری ستون فقرات کمری و وقوع کمر دردهای مکانيکی گردند.

الف ) عوامل پيش زمينه ای يا مستعد کننده شامل :

  1. قرار گرفتن در وضعيت های نامناسب

  2. کاهش تحرک در نتيجه عدم استفاده و بهبود ناکافی

  3. استرس ناشی از کار

  4. چاقی

ب ) عوامل آشکارساز شامل :

  • استفاده جديد ( New Use )

  • استفاده نادرست ( Misuse )

  • استفاده بيش از حد ( Over Use )

  • ضربه ( Trauma,Abuse )

علل غير مکانيکی :

علل غير مکانيکی شامل آن دسته از علل طبی و يا بيماريهای سيستمی هستند که در سير بيماری به طرق مختلف ممکن است باعث کمردرد شوند و تشخيص و درمان اين بيماريها تماما" به عهده پزشک معالج شما می باشد.

- شايعترين علل طبی عبارتند از : بيماريهای التهابی، بيماريهای عفونی، سرطانها، و بيماريهای متابوليکی و مسموميت با فلزات سنگين راديوم

- و .... که تشخيص و درمان همه آنها همانطور که گفته شد بر عهده پزشک معالج شما می باشد.

عوامل زمينه ساز برای علل طبی کمر درد:

1- سن بالای 45 سال، بخصوص در بيماريهای غير التهابی و بيمارانيکه  سابقه ای از عوامل مکانيکی را ذکر نمی کنند.

2- کمر دردهای شبانه که با استراحت نيز بهبود نمی يابند.

3- وجود علائم و نشانه های همراه کمر درد مانند: تب، تعريق، کاهش وزن، ضعف و خستگی مزمن که با کنترل درد نيز بيمار احساس سلامتی نمی کنند.

در بسياری از موارد به رغم معاينه فيزيکی دقيق و انجام آزمايشات مختلف، علت مشخصی برای کمر درد پيدا نمی شود . بهتر است بدانيد سيگار با کاهش سطح اکسيژن در بافت نخاع موجب تاخير در بهبود اين درد می شود. 

بعضی مشاغل هم می توانند انسان را مستعد ابتلا به کمردرد کنند، مانند شغل هايی که نياز به رانندگی طولانی دارد و راننده را در معرض لرزش وسيله نقليه قرار می دهد؛ 

شغل هايی که نياز به ايستادن و نشستن طولانی دارد؛ کسانی که بايد بارهای سنگين را به دفعات جابه جا کنند . بنابراين اگر شغل شما چنين حرکاتی را ايجاب مي کند بهتر است بيشتر به فکر خود باشيد. کمر درد علاوه بر عوامل غير مکانيکی مانند عفونت و سرطان و..... که خيلی شايع نيستند، علل ديگری هم دارد؛ 

مانند گرفتگی های عضلانی ( اسپاسم ) کشيدگی و آسيب ّ رباط ها،  آرتروز،   فتق ديسک های بين مهره ای,   پوکی استخوان و ... اما فارغ از اسم های متفاوتی که اين بيماری ها دارند مشکل اصلی در اغلب آنها فشار بيش از حدی است که به ستون مهره ها و اجزای دور و بر آن مانند عضلات و  رباط ها وارد می آيد.

عامل اين فشارها زندگی پر از حرکات نامناسب است. منظور دقيقا" همان حرکاتی است که شايسته يک بدن سالم نيستند؛ مانند بد نشستن روی صندلی ، قوز کردن هنگام رانندگی، بد ايستادن و...... استفاده از عضلات کمر در حرکاتی که پيش از اين انجام نمی داده ايد، مانند بلند کردن يک مبل سنگين !

 

بطور کلی علل کمر درد عبارتند از :

  • تحت فشار قرار گرفتن ريشه های عصب نخاعی که به اندام تحتانی می روند .

  • کمر درد ناشی از کشيدگی ماهيچه ای يا رباط های کمر

  • درد ناشی از عفونتهای ستون مهره

  • درد ناشی از تومورهای ستون مهره

کمر درد از نظر ماهيت درد

کمر درد از نظر ماهيت درد به سه دسته تقسيم می شود:

1- کمر درد گذرا : دردی ناگهانی و شديد در ناحيه کمر و ناشی از انجام حرکات نامناسب و يا کشيدگی بيش از حد ستون فقرات است. هر چند که اين درد گذرا است اما هيچگاه نبايد کم اهميت شمرده شود، چرا که ميتواند اخطاری برای عود مجدد آن باشد و سريعا" بايد جهت جلوگيری از تکرار آن اقدام شود.

2- کمر درد حاد: يک درد حاد در ناحيه کمر است که در اثر قرار گرفتن در وضعيتهای غلط، خم شدنهای مکرر و به مدت طولانی و يا ضربه به ستون فقرات کمری ايجاد می شود. کمر دردی که کمتر از يکماه از شروع آن     می گذرد را حاد می نامند. نشانه وقوع آسيب بافتی بوده و بدرجات مختلفی در فرد ايجاد ناتوانی می کند.

 هر چند که آسيب کوچک باشد ولی بايد مراقب بود و از تکرار آن جلوگيری کرد. برای اين منظور در وهله اول بايد درمان علامتی جهت کنترل درد انجام شده و سپس در مورد بهبودی کامل اقدام و تمامی فعاليتهای طبيعی ستون فقرات را به شکل اوليه خود بازگرداند. 

البته اولين وقوع حمله حاد کمر درد، نيازی به نگرانی ندارد و ليکن بايد پيامدهای آن را در نظر گرفت و هر چه زودتر برای رفع آن اقدام نمود در غير اينصورت صدمه و جراحت شدت پيدا کرده و دوره ناتوانی ادامه خواهد يافت . به طوريکه طبق آمار، شانس بازتوانی موفق در بيمارانيکه کمر درد آنها بيش از 6 ماه مقاومت می کند کاهش يافته و حتی پس از سه ماه مقاومت درد، وضعيت روحی و روانی بيمار تغيير خواهد کرد. پس به طور جدی با تکرار يک حمله شديد کمر درد مقابله کنيد.

3- کمر درد مزمن: کمر دردی  که بيش از يکماه از بروز آن می گذرد را مزمن می نامند. کمر درد مزمن در واقع در اثر عدم درمان و يا مقاومت به درمان کمر درد حاد ايجاد می گردد. بديهی است که درمان به موقع و مناسب درد حاد، همواره درد مزمن را به حداقل می رساند، درد مزمن کمر بايد به عنوان يک علامت جدی تلقی شده و کليه معاينات بالينی و آزمايشات پاراکلينيکی جهت بيماريهای سيستمتيک انجام گردد.

 به هر صورت درد کمر مستلزم يک بررسی دقيق و درمان مناسب توسط گروهی درمانگر، متشکل از پزشک، متخصص فيزيوتراپی ، متخصص روانپزشکی و.... ميباشد.

انواع درد کمر :

1- درد موضعی : درد موضعی، دردی است که در اثر آسيب وارده به ناحيه کمر ايجاد شده و در همان منطقه احساس می گردد و معمولا" فرد قادر به درک محل دقيق آن است.

2- درد راجعه : عبارتست از دردی که از يک ناحيه به ناحيه ديگر سرايت مي کند. همه کمر دردها لزوما" به دليل ناهنجاری ستون فقرات نيستند، بلکه می توانند بدليل ضايعات احشايی باشند که درد آنها به ناحيه کمر ارجاع می شود. در نتيجه، بررسی و معاينه بالينی دقيق اين مناطق توسط پزشک ضرورت دارد.

3- درد انتشاری : غير از درد انتشاری عصب سياتيک که در بالا توضيح داده شده، ممکن است درد، منشاء عصب سياتيک نداشته باشد و از نقاط ديگر به مسير اين عصب انتشار يابد. مهمترين منشاء دردهای انتشاری عبارتند از : مفاصل بين مهره ای، رباطهای مربوطه، رباطهای خلفی که مهره های کمری را به يکديگر متصل می کنند و بالاخره عضلات اطراف آنها و عضلات ثبات دهنده لگن.


منبع:عصر ایران