علائم و درمان پوکی استخوان

 

 

 

پوکی استخوان یا استئوپورز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت(هیات ایجاد اتفاق نظر برای پیشگیری از استئوپروز)، یک اختلال اسکلتی است که ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد. در ادامه در مورد اینکه پوکی استخوان چیست و علایم و عوارض آن چیست، توضیح بیشتری داده شده است.

علایم پوکی استخوان

 از علائم پوکی استخوان میتوان گفت که برخلاف بسیاری از بیماری‌های مزمن دیگر که علائم و نشانه‌های متعددی دارند، استئوپروز یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود. که هفتصدهزار مورد آن در مهره‌ها، دویست و پنجاه هزار مورد در استخوان رادیوس، دویست و پنجاه هزار مورد در لگن و سیصدهزار مورد در سایر استخوان‎ها رخ می‎دهند.

شکستگی‌های لگن وخیم‌ترین عارضه استئوپروز بوده و میزان مرگ ومیر آن در سال اول بیش از ۲۰٪ است. شکستگی‌های ناشی از استئوپروز، شکستگی‌های هستند که به طور معمول در آن موقعیت‌ها در افراد سالم شکستگی استخوان رخ نمی‌دهد.

که این شکستگی‌ها به عنوان شکستگی ناشی از شکنندگی در نظر گرفته می‌شوند. شکستگی‌های لگنپس از سقوط رخ می‌دهند، اما دو سوم شکستگی‌های مهره‌ای به صورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و خم شدن رخ می‌دهند.

درمان پوکی استخوان

•     بیس‌فسفونات‌ها
•     آگونسیت - آنتاگونسیت‌های استروژن
•     هورمون درمانی جایگزین(HRT)

در پژوهشی به نام <<پیشگامان سلامت زنان>> که یک کارآزمایی بزرگ، تصادفی شده، کنترل‌شده با دارونما و چند مرکزی برای ارزیابی هورمون درمانی جایگزین بوده‌است، محققان گزارش کرده‌اند که شکستگی‌های گردن ران و مهره‌ها پس از ۲٫۵ سال، ۳۶٪ کاهش یافته‌اند. علاوه بر افزایش توده استخوانی، بهبود وضعیت لیپیدها، کاهش سرطان کولون و کاهش علائم یائسگی فواید دیگر این روش درمانی هستند.

با این حال به‌دلیل خطرات احتمالی HRT من‌جمله وقایع قلبی-عروقی، سرطان پستان، ترومبوز وریدی عمقی، آمبولی ریوی و مشکلات کیسه صفرا توصیه می‌شود این روش فقط باید برای تخفیف علائم یائسگی به‌کار رود و برای پیشگیری یا درمان پوکی استخوان یا استئوپروز از درمان‌های دیگری استفاده شود.


منبع:دکتر رئیسی 1 . 2

 

تشخیص و اهمیت پوکی استخوان

مهمترین اهمیت پوکی استخوان در عارضه اصلی آن یعنی شکستگی است.

پوکی استخوان در بیش از نیمی از افراد بالای 50 سال وجود دارد. نیمی از زنان در طول عمر خود دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان میشوند. از هر دو خانم با سن بالای 65 سال یکی دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان میشود. این نسبت در مردان با همین سن یک به پنج است. شکستگی های ناشی از پوکی استخوان بیشتر در ستون مهره، لگن، مچ دست و معمولاٌ بدنبال زمین خوردن ایجاد میشوند. این شکستگی ها هر ساله مقادیر بسیار زیادی هزینه اقتصادی و اجتماعی بر دوش دولت و مردم میگذارد.

مهمترین عارضه پوکی استخوان که بیشترین مشکلات را برای بیمار ایجاد میکنند شکستگی های لگن است. افراد با شکستگی لگن اکثراً کسانی هستند که تا قبل از شکستگی بطور مستقل زندگی میکرده اند ولی بسیاری از آنها بعد از شکستگی برای زندگی نیاز به کمک پیدا میکنند.

این بیماران تا ماهها بعد از شکستگی برای راه رفتن نیاز به عصای زیر بغل یا واکر دارند و تقریباً یک سوم از آنها تا آخر عمر باید از واکر یا عصای زیر بغل استفاده کنند. جدای از این مشکلات، شکستگی های ناحیه لگن بدنبال پوکی استخوان سالانه مبالغ هنگفتی را به بودجه بهداشتی کشورها تحمیل میکند.

در توضیح اهمیت پوکی استخوان دانستن همین نکته کافی است که حدود یک سوم کسانی که به علت این بیماری دچار شکستگی لگن میشوند در یک سال اول بعد از شکستگی میمیرند. و حدود یک سوم آنها که زنده میمانند توانایی زندگی مستقل خود را از دست میدهند. تنها یک سوم باقیمانده میتوانند به زندگی معمولی بازگردند.

در موارد پیشرفته پوکی استخوان، انحنای کمر افزایش یافته و بیمار قوز میکند.

تشخیص پوکی استخوان

پوکی استخوان در بسیاری اوقات در یک رادیوگرافی ساده دیده میشود. در این عکس برداری، پزشک ممکن است با دیدن کم شدن خطوط داخل استخوان اسفنجی و یا دیدن نازک شدن استخوان کورتیکال به وجود پوکی استخوان شک کند. وقتی پوکی استخوان در رادیوگرافی قابل تشخیص است هنگامی است که بیش از سی درصد تراکم استخوان از دست رفته است. با این حال رادیوگرافی ساده ابزار دقیقی برای سنجش میزان تراکم استخوان نیست.

امروزه برای سنجش تراکم استخوان بیشتر از روش Dual-energy X-ray  DXA استفاده میشود. در این روش که انجام آن حدود 15-5 دقیقه طول میکشد بیمار در معرض دوز های پایینی از اشعه ایکس قرار میگیرد.

منبع:ایران ارتوپد

درمان و پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان بیماری خاموش نام دارد زیرا اولین علامت آن می تواند شکستگی استخوانی باشد.

برای درمان ابتدا باید این بیماران را تشخیص دارد سپس بیماریهایی که ممکن است باعث پوکی استخوان می شود  را مشخص کرد. در صورت وجود چنین بیماریهایی که بیماری زمینه ای نامیده می شوند، این بیماریها باید درمان شوند.

درمان پوکی استخوان تا 50 درصد خطر شکستگی  استخوانی را کم می کند اما آنرا کاملا برطرف نمی کند. باید مشخص کنیم که چه بیمارانی علی رغم درمان هنوز در معرض خطر شکستگی استخوانی می باشند. باید توجه کرد که درمان پوکی استخوان درمانی برای تمام عمر است و تحقیقات نشان می دهد که حتی با درمانهای هفتگی 40 درصد بیماران از ادامه درمان پس از یک سال خود داری می کنند.

از طرف دیگر تمام بیمارانی که دچار شکستگی می شوند مبتلا به پوکی استخوان نیستند و کاهش دانسیته استخوانی آنها در این حد نباشد.

پوکی استخوان یا تحت درمان یا پیشگیری برای افراد در معرض خطر قرار می گیرد. درمان برای افرادی انجام می شود که دچار پوکی استخوان ثابت شده اند یا دچار شکستگی شده اند و برای پیشگیری از شکستگی مجدد تحت درمان قرار می گیرند.

علایم پوکی استخوان

پوکی استخوان معمولا در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد و علائم پوکی استخوان کم کم یعد از اینکه بیماری پیشرفت کرد خود را نشان می دهند، بعضی از علایم شایع شامل:

• درد مفاصل
• مشکل در ایستادن
• مشکل در راست نشستن
• کوتاه شدن قد در گذر زمان
• آسان شکستگن استخوان با ضربات کم شدت

 کلسیم

اکثر تحقیقات پیشنهاد می کنند که کلسیم همراه ویتامین د از ایجاد شکستگی ستون فقرات و لگن پیشگیری می کند. برای افراد بالای 70 سال روزانه 1200 میلی گرم کلسیم با 800 میلی گرم ویتامین د توصیه می شود. مقادیر بالای 2000 میلی گرم همراه با افزایش سنگ کلیه می باشند.

ویتامین D

دو سوم بیمارانی که دچار شکستگی لگن بوده اند کمبود کلسیم داشته اند. در یک مطالعه استفاده از کلسیم و ویتامین د باعث کاهش 33 درصدی احتمال شکستگی لگن بوده است. استفاده روزانه 800 میلیگرم ویتامین د در سالمندان توصیه می شود. بعلاوه ویتامین د باعث افزایش قدرت عضلانی سالمندان و پیشگیری از زمین خوردن می شود. در بیمارانی که کمبود ویتامین د دارند(سطح زیر 20 نانوگرم در میلی لیتر) استفاده از کپسول ویتامین د توصیه می شود.

 

منبع:فوق تخصص زانو تهران

علائم و درمان پوکی استخوان

 

پوکی استخوان یا استئوپورز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت(هیات ایجاد اتفاق نظر برای پیشگیری از استئوپروز)، یک اختلال اسکلتی است که ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد.اصلی ترین علت پوکی استخوان کمبود کلسیم در بدن می باشد.

علایم پوکی استخوان

برخلاف بسیاری از بیماری‌های مزمن دیگر که علائم و نشانه‌های متعددی دارند، استئوپروز یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود. که هفتصدهزار مورد آن در مهره‌ها، دویست و پنجاه هزار مورد در استخوان رادیوس، دویست و پنجاه هزار مورد در لگن و سیصدهزار مورد در سایر استخوان‎ها رخ می‎دهند.

شکستگی‌های لگن وخیم‌ترین عارضه استئوپروز بوده و میزان مرگ ومیر آن در سال اول بیش از ۲۰٪ است. شکستگی‌های ناشی از استئوپروز، شکستگی‌های هستند که به طور معمول در آن موقعیت‌ها در افراد سالم شکستگی استخوان رخ نمی‌دهد.

که این شکستگی‌ها به عنوان شکستگی ناشی از شکنندگی در نظر گرفته می‌شوند. شکستگی‌های لگن پس از سقوط رخ می‌دهند، اما دو سوم شکستگی‌های مهره‌ای به صورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و خم شدن رخ می‌دهند.

 

درمان پوکی استخوان

•     بیس‌فسفونات‌ها
•     آگونسیت - آنتاگونسیت‌های استروژن
•     هورمون درمانی جایگزین(HRT)

 

منبع:متخصص جراحی دیسک کمر و کمردرد

 

پوکی استخوان، عوارض و تشخیص

پوکی استخوان یا استئوپروز از دیرباز وجود داشته ولی زیاد مورد توجه قرار نمی‌گرفت به دلیل این‌که علائم خاصی به غیر از شکستگی استخوان در موارد پیشرفته از خود نشان نمی‌دهد.

پوکی استخوان شایع‌ترین بیماری متابولیک استخوان است که امروزه به عنوان یک معضل بهداشت عمومی شناخته می‌شود که با بالارفتن سن متوسط جامعه اهمیت آن روز به روز بیشتر می‌شود. به‌طوری که سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۹۱ پوکی استخوان را همراه با سرطان، سکته قلبی و سکته مغزی ۴ دشمن اصلی بشر اعلام کرد.

عوارض و تشخیص پوکی استخوان

برای آن‌که بدانید از پوکی استخوان رنج می‌برید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا اسکن استخوان بدهید، با‌توجه به این که ایران جامعه جوانی دارد، احتمال شیوع این بیماری در چند سال آینده زیاد است.

این بیماری بزرگ‌ترین دغدغه خانم‌ها برای روزهای میانسالی است. مشکلی که دیر یا زود سراغ همه ما را خواهد گرفت. بنابراین خود را آماده مقابله کنید.

پوکی استخوان «بیماری خاموش» نامیده می‌شود زیرا علائم بالینی نداشته و در صورت پیشگیری و درمان نکردن پیشرفت می‌کند و اولین بار خود را با عوارض جانبی که همان شکستگی استخوان و حتی گاهی مرگ است نشان می‌دهد، در حالی که این بیماری ناتوان‌کننده، در مراحل اولیه قابل تشخیص، پیشگیری و درمان است.

پوکی استخوان بیماری‌ای است که با کاهش توده استخوانی و تغییر ساختمان میکروسکوپی استخوان، منجر به افزایش شکستگی استخوان و افزایش ریسک شکستگی (نه لزوما بروز شکستگی) می‌شود.

منبع:متخصص جراحی دیسک کمر و کمردرد

تاثیر ورزش در درمان پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز (osteoporosis) در واقع شایع ترین بیماری متابولیکی استخوان است. در این بیماری تراکم استخوان کاهش می یابد و در واقع تخریب استخوانی شدیدتر از حالت طبیعی می شود.

تاثیر ورزش در درمان پوکی استخوان

 مهمترین تاثیر ورزش بر بدن انسان پیشگیری از پوکی استخوان است، بافت استخوانی و مجاری داخل آن تشکیل شده از کلسیم و دیگر املاح است. با ورزش میزان آن ها بیشتر می‌شود. در واقع از طریق ورزش خون‌رسانی به مغز استخوان بیشتر شده و در نتیجه فرآورده‌های سلول‌های بنیادی در مغز استخوان بیشتر می‌شود. در نتیجه این فعل و انفعالات کلسیم داخل خون افزایش یافته و روی سلول‌های مغز استخوان تاثیر مستقیم می‌گذارد.

از طرفی وقتی ورزش می‌کنیم سرعت متابولیسم هضم و جذب غذا به ویژه کلسیم‌ها بیشتر می‌شود و در نتیجه این ماده حیاتی بیشتر جذب بدن و از جمله مغز استخوان می‎شود. به همین دلیل است که ورزشکاران غالبا پاها و استخوان‌های محکمی دارند.

منبع:پارسینه.تغذیه و سلامت

عوامل و علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان عبارت است ازکاهش تراکم و قدرت طبیعی استخوان که منجر به سستی استخوان و مستعد شدن آن برای شکستگی می شود .این عارضه بیشتر در خانم های یائسه دیده می شود.

عوامل پوکی استخوان

۱-    کاهش توده استخوانی
۲-    اشکال در روند ترمیم آسیب های جزئی که به صورت طبیعی در اثر کشیدگی و ساییدگی استخوان ایجاد می شود.
۳-    افتادن یا سقوط از جایی

علائم پوکی استخوان

این بیماری اغلب بدون علامت بوده ولی از علائم شایع آن می توان به کمردرد ، تغییر شکل ستون فقرات به صورت قوز کردن ،کاهش قد ، بروز شکستگی با ضربه خفیف به ویژه در ناحیه استخوان ران و بازو و نیز درد ناگهانی پشت همراه با یک صدای خردشدگی که نشانه بروز شکستگی مهره هاست اشاره کرد.

منبع:الفبا.تندرستی

علت پوکی استخوان و تغذیه مناسب

 

استخوان‌ها بافتی زنده هستند و همیشه درحال سوخت‌و‌ساز. یعنی از سویی استخوان ساخته می‌شود و از سوی دیگر تخریب می‌شود. درجوانی سرعت ساخت بیشتر است و در دوران میانسالی سرعت تخریب بیشتر می‌شود و برای همین مسئله پوکی استخوان یا اوستئوپورز پیش می‌آید که این مسئله در زنان در دوران قبل از یائسگی شدیدتر است و باعث می‌شود که نیمی از زنان بالای ۵۰سال جهان حداقل یک‌بار شکستگی استخوانهای اصلی بدن خود را تجربه کنند و ۲۰درصد از زنان بالای ۵۰سال هم دچار پوکی استخوان گسترده در کل بدن می‌شوند.

علت پوکی استخوان در مردان

۱- سابقه وجود بیماری در فامیل (Family History)

2- سابقه استفاده ممتد از داروهای کورتیکواستروئید (کورتون)

۳- استعمال دخانیات (Smoking)

4- استفاده از روش زندگی بدون ورزش و تحرک کافی (Inactivity)

5- مصرف زیاد الکل و کافئین

۶- اختلالات دستگاه گوارش (بیماری کرن، زخم روده یا Ulcerative Colitis و بیماری سلیاک)

۷- وزن کمتر از حد معمول

۸- کمبود هورمون تستوسترون

۹- فعالیت بیش از حد غده تیروئید

تغذیه و پوکی استخوان

تغذیه سالم و رژیم غذایی متعادل و غنی از کلسیم و ویتامین D یکی از راه‌های پیشگیری از پوکی استخوان است. شیر، پنیر، ماست، سبزی‌ها، میوه‌ها، حبوبات و غذاهای دریایی به‌ویژه ماهی باید در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. مراقب باشید تامین کلسیم مورد نیاز سبب افزایش مصرف چربی نشود. در این خصوص باید با پزشک متخصص پوکی استخوان یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

 

منبع:متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تهران

عوارض و تشخیص پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز از دیرباز وجود داشته ولی زیاد مورد توجه قرار نمی‌گرفت به دلیل این‌که علائم خاصی به غیر از شکستگی استخوان در موارد پیشرفته از خود نشان نمی‌دهد.

پوکی استخوان شایع‌ترین بیماری متابولیک استخوان است که امروزه به عنوان یک معضل بهداشت عمومی شناخته می‌شود که با بالارفتن سن متوسط جامعه اهمیت آن روز به روز بیشتر می‌شود. به‌طوری که سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۹۱ پوکی استخوان را همراه با سرطان، سکته قلبی و سکته مغزی ۴ دشمن اصلی بشر اعلام کرد.

تراکم استخوان در نقطه مقابل پوکی استخوان قرار دارد. کسانی که درگیر بیماری پوکی استخوان نیستند، از موهبتی به نام تراکم استخوان استفاده می‌کنند، چیزی که امیدواریم برای همه شما پیش بیاید و وجود داشته باشد و پزشکان برای تشخیص پوکی استخوان از شاخص تراکم استخوان استفاده می کنند.

عوارض و تشخیص پوکی استخوان

برای آن‌که بدانید از پوکی استخوان رنج می‌برید یا نه، باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا اسکن استخوان بدهید، با‌توجه به این که ایران جامعه جوانی دارد، احتمال شیوع این بیماری در چند سال آینده زیاد است.

این بیماری بزرگ‌ترین دغدغه خانم‌ها برای روزهای میانسالی است. مشکلی که دیر یا زود سراغ همه ما را خواهد گرفت. بنابراین خود را آماده مقابله کنید.

پوکی استخوان «بیماری خاموش» نامیده می‌شود زیرا علائم بالینی نداشته و در صورت پیشگیری و درمان نکردن پیشرفت می‌کند و اولین بار خود را با عوارض جانبی که همان شکستگی استخوان و حتی گاهی مرگ است نشان می‌دهد، در حالی که این بیماری ناتوان‌کننده، در مراحل اولیه قابل تشخیص، پیشگیری و درمان است.

پوکی استخوان بیماری‌ای است که با کاهش توده استخوانی و تغییر ساختمان میکروسکوپی استخوان، منجر به افزایش شکستگی استخوان و افزایش ریسک شکستگی (نه لزوما بروز شکستگی) می‌شود.

منبع:متخصص جراحی و اتوپدی تهران

علت و درمان پوکی استخوان

چنانچه احساس می‌کنید که دچار ضعف بنیه شده‌اید و دائم در بدن‌تان احساس درد دارید به احتمال زیاد زمان آن فرارسیده که با یک آزمایش، سطح کلسیم را در بدن‌تان چک کنید چرا که ممکن است دچار کمبود کلسیم شده باشید که می تواند موجب پوکی استخوان شود.

علت پوکی استخوان

این بیماری در سالمندان شایع‌تر است، اما تنها علت آن سالمندی نیست. ژن‌ها، یائسگی، رژیم تغذیه یا نامناسب کم‌تحرکی در زندگی مدرن، تماس کم با نور خورشید و حتی مصرف برخی داروها هم می‌توانند سبب‌ساز پوکی‌استخوان شوند.‌ اما پزشکان می‌گویند دلیل این که چنین بیماری در زنان ایرانی شیوع قابل توجهی دارد، اولا در وهله اول عادت نداشتن به تحرک و ورزش و در وهله دوم بی‌توجهی آنها به رژیم‌های غذایی پرکلسیم است و به عبارتی دیگر بیشتر زنان ایرانی با الگوی صحیح زندگی که می‌تواند سلامت آنها را تامین کند، بیگانه‌اند.

همین مشکل سبب شده است سن ابتلا به این بیماری نیز کاهشی چشمگیر داشته باشد و حالا پزشکان مراجعان جوانی دارند که فرآیند پوک شدن استخوان‌ها در آنها آغاز شده است.

درمان پوکی استخوان

مکل هایی که توسط پزشک تجویز شده اند می توانند در درمان پوکی استخوان مؤثر باشند اما باید توجه داشت که مکمل‌ها را نباید بی‌حد و حساب خورد و زیاده‌روی در مصرف آنها نیز می‌تواند دردسرساز باشد و عوارض خطرناکی در پی داشته باشد. از طرفی خوردن مکمل‌های کلسیم در شرایطی که بدن واقعا کمبود کلسیم داشته باشد، می‌تواند مشکل کمبود کلسیم‌ را رفع کند و مانع از پوکی‌استخوان‌ در آینده شود. اما از کجا می‌شود فهمید چه وقت نیاز به استفاده از مکمل‌های کلسیم است؟ بنابراین بدون تجویز پزشک از مکملها در درمان پوکی استخوان استفاده نکنید.

چنانچه احساس می‌کنید که دچار ضعف بنیه شده‌اید و دائم در بدن‌تان احساس درد دارید به احتمال زیاد زمان آن فرارسیده که با یک آزمایش، سطح کلسیم را در بدن‌تان چک کنید چرا که ممکن است دچار کمبود کلسیم شده باشید.

کلسیم یک ریزمغذی حیاتی در بدن است که به انقباض و انبساط عضلات کمک می‌کند. همچنین رژیم غذایی غنی از کلسیم برای داشتن استخوان‌ها، دندان‌ها و بافت‌های نرم سالم ضروری است. برای جبران کمبود کلسیم و مشکلات مرتبط با آن، معمولا قرص‌های مکمل کلسیم تجویز می‌شود که البته مصرف این مکمل‌ها باید زیر نظر پزشک‌ متخصص باشد.

منبع:دکتر ریحانی متخصص جراحی و اتوپدی تهران

عوامل و نشانه پوکی استخوان

استخوان بافت زنده‌ای است که از دو لایه داخلی و خارجی تشکیل شده است. لایه داخلی ضخیم بوده و از شبکه‌های محکمی تشکیل شده که توده استخوانی را ایجاد می‌کند. در بدن انسان استخوان‌ها به طور مرتب ساخته شده و از بین می‌روند. البته سرعت این روند در تمام عمر فرد یکسان نیست؛ به طوری که توده استخوانی در سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی به حداکثر میزان خود می‌رسد و سپس به تدریج کاهش می‌یابد.

نشانه پوکی استخوان

اهمیت پوکی استخوان در این است که اغلب تا زمان شکستگی استخوانی علامتی ندارد. ستون فقرات، استخوان ران، لگن، ‌مچ دست و انتهای ساعد به ترتیب شایع‌ترین محل‌هایی هستند که در اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می‌شوند. بسیاری از شکستگی‌های ستون فقرات فقط با درد شدید پشت همراه هستند و علامت دیگری ندارند. انحراف ستون مهره‌ها در اثر جوش خوردن خودبخودی‌ آن‌ها می‌تواند از علایم این بیماری باشد.

عوامل پوکی استخوان

- سن و پوکی استخوان

با بالا رفتن سن، تراکم استخوان در هر دو جنس به تدریج کاهش می‌یابد؛ به طوری که از حدود ۴۰ سالگی نیم تا یک درصد در سال کاهش می‌یابد.

- جنس و پوکی استخوان

پوکی استخوان در زنان به دلیل کم بودن توده استخوان و پدیده یائسگی شایع‌تر است. زنان در هر سنی ۴ تا ۵ برابر مردان دچار شکستگی استخوان می‌شوند.

- یائسگی و کاهش هورمون‌های جنسی و پوکی استخوان

هورمون‌های جنسی نقش مهمی در استحکام استخوان‌ها دارند. بنابراین هر عاملی از جمله یائسگی که باعث کم شدن این هورمون‌ها شود پوکی استخوان را تسریع می‌کند.

- سابقه فامیلی و پوکی استخوان

در صورت سابقه شکستگی در بستگان نزدیک (پدر، مادر، خواهر و برادر)، احتمال ابتلا به شکستگی تا دو برابر افزایش می‌یابد.

- نژاد و عوامل ارثی و پوکی استخوان

نژاد آسیایی و افرادی که پوست و موی روشن دارند بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند.

- جثه بدنی و پوکی استخوان

استخوان بندی ظریف و جثه کوچک‌تر موجب افزایش احتمال پوکی استخوان می‌شود.

- بیماری‌ها و پوکی استخوان

برخی بیماری‌ها مانند بیماری‌های مزمن کبد و کلیه، دیابت نوع ۱، افزایش هورمون تیروئید و پاراتیروئید، اختلالات هورمون‌های جنسی، اسهال مزمن و اختلالات سوء جذب، بی‌اشتهایی عصبی، پیوند اعضا و برخی سرطان‌ها باعث افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان می‌شوند.

- مصرف داروها و پوکی استخوان

مصرف طولانی مدت داروهای حاوی کورتون، داروهای ضد صرع و داروهایی که برای درمان بیماری‌های تیروئید مصرف می‌شوند؛ موجب بروز پوکی استخوان می‌شود. این دسته داروها حتما باید با تجویز پزشک و در صورت نیاز با مکمل‌های دارویی مانند کلسیم و ویتامین «د» مصرف شوند.

- ورزش و فعالیت بدنی و پوکی استخوان

ورزش سبب افزایش رشد استخوانی به ویژه در کودکی و دوران بلوغ می‌شود. ورزش مناسب و متناسب با سن بطور مستمر موجب افزایش تراکم استخوانی می‌شود و در پیشگیری از پوکی استخوان مؤثر است.

- رژیم غذایی و پوکی استخوان

کلسیم باعث قوی شدن استخوان‌ها می‌شود. ویتامین «د» نیز مثل کلیدی است که باعث ورود کلسیم به استخوان‌ها و استحکام آن‌ها می‌شود. مصرف این دو ماده در رژیم غذایی به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند.

- مصرف دخانیات و الکل و پوکی استخوان

مصرف دخانیات شامل سیگار، قلیان، پیپ و چپق موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون‌های جنسی می‌شود که به تسریع پوکی استخوان می‌انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول‌های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می‌شود.

منبع:متخصص جراحی و اتوپدی تهران

عوامل،تشخیص و جلوگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز،عبارت از حالتیست که در اثر تخریب بافت استخوانی، توده‏ای استخوان کاهش یافته سرانجام به شکستگی استخوان منجر می‏شود (تعداد و اندازه‏ ی تیغه‏ های استخوانی بافت استخوانی کاهش می‏یابد). توده‏ ی استخوانی هر فرد معمولاً در ٣٠ تا ٣۵ سالگی به بیشترین حد خود می‏رسد. پس از این سن، کم شدن توده استخوان به صورت یک روند طبیعی آغاز می‏شود.

عوامل پوکی استخوان

- جنسیت: زنان بسیار بیشتر از مردان به پوکی استخوان و شکستگی ناشی از آن دچار می‏شوند.( در واقع ۴ برابر آقایان). زیرا زنان از ابتدا تراکم استخوان کمتری دارند و بیشتر هم عمر می‏کنند.

- سن: با افزایش سن احتمال بروز پوکی استخوان بیشتر می‏شود.

- شروع یائسگی: استروژن هورمون زنانه ‏ای است که از کاهش توده‏ ی استخوان جلوگیری می‏کند. تولید استروژن در تخمدانها بعد از یائسگی متوقف می‏شود، در نتیجه، از دست رفتن توده‏ ی استخوان تسریع می‏شود. زنانی که یائسگی زود رس دارند (قبل از ۴۵ سالگی)، مانند بانوانی که تخمدانهای آنها را با جراحی برداشته ‏اند بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان‏ اند.

تشخیص پوکی استخوان

معاینه جسمانی:  معاینه وسابقه‏ ی پزشکی کمک می‏کند تا مشخص شود آیا در معرض پوکی استخوان هستید یا نه؟ پزشکتان می‏تواند به شما کمک کند تا برنامه‏ ی پیشگیری برای خود تعیین کنید.

پرتوهای X و عکسهای رادیولوژی: معمولاً برای تشخیص پوکی استخوان از رادیولوژی استفاده نمی‏شود، ولی گاهی اوقات، وقتی به دلایل دیگری عکس رادیولوژی گرفته می‏شود، پوکی استخوان را که نسبتاً زیاد باشد هم در فرد مشخص می‏کنند.

جلوگیری از پوکی استخوان

- دریافت کلسیم و ویتامین دی کافی

- ترک سیگار

- داشتن فعالیت فیزیکی مداوم و متعادل (مثلاً حداقل ٣٠ دقیقه پیاده‏ روی روزانه)

- خانمهای یائسه‏ ای که دارای عوامل مستعد کننده‏ ی پوکی استخوان هستند و افراد مبتلا به بیماریهای تیروئید باید با پزشک خود در این باره مشورت کنند.

منبع:متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

علل،تشخیص و پیشگیری از پوکی استخوان

تشخیص پوکی استخوان

 قطعی‏ترین روش ” اندازه‏گیری تراکم استخوان“ می‏باشد که بدون درد است و با استفاده از دستگاه مخصوص میزان تراکم در استخوان ران و ستون مهره‏ها اندازه‏گیری می‏شود.

علل پوکی استخوان

این بیماری در دوران یائسگی زنان بسیار شایع است زیرا در این دوران استروژن بسیار در بدن زنان کم می‌شود. همچنین کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین دی و استعمال دخانیات مانند سیگار باعث پوکی استخوان می‌شود.

در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود را از بافت‌های استخوانی می‌گیرد و این کار در طول زمان باعث فقر استخوان‌ها از لحاظ مواد معدنی و در نتیجه پوکی استخوان می‌گردد. همچنین با بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند.

برخی از بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، کم کاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ و دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن و لووتیروکسین ٬فورزماید، هپارین ٬فنیتوئین نیز در طول زمان باعث پوکی استخوان می‌گردند. عوامل دیگری نیز مثل کم تحرکی یا کمبود وزن بیش از ۱۰٪ نسبت به وزن دوران جوانی یا بی‌ام‌آی کمتر از ۱۹ ٬عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل باعث پوکی استخوان هستند.

پیشگیری از بروز پوکی استخوان

• ورزش
• دریافت کافی کلسیم، ویتامین D و مواد مغذی دیگر
• مواجهه کافی با آفتاب
• عدم مصرف زیاد کافئین، الکل و عدم استعمال دخانیات

 منبع:دکتر ریحانی متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

علل،تشخیص و پیشگیری از پوکی استخوان

تشخیص پوکی استخوان

 قطعی‏ترین روش ” اندازه‏گیری تراکم استخوان“ می‏باشد که بدون درد است و با استفاده از دستگاه مخصوص میزان تراکم در استخوان ران و ستون مهره‏ها اندازه‏گیری می‏شود.

اهمیت تشخیص زودرس

 با تشخیص اولیه پوکی استخوان می‏توان آن را متوقف یا از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

علل پوکی استخوان

این بیماری در دوران یائسگی زنان بسیار شایع است زیرا در این دوران استروژن بسیار در بدن زنان کم می‌شود. همچنین کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین دی و استعمال دخانیات مانند سیگار باعث پوکی استخوان می‌شود.

در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود را از بافت‌های استخوانی می‌گیرد و این کار در طول زمان باعث فقر استخوان‌ها از لحاظ مواد معدنی و در نتیجه پوکی استخوان می‌گردد. همچنین با بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند.

برخی از بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، کم کاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ و دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن و لووتیروکسین ٬فورزماید، هپارین ٬فنیتوئین نیز در طول زمان باعث پوکی استخوان می‌گردند. عوامل دیگری نیز مثل کم تحرکی یا کمبود وزن بیش از ۱۰٪ نسبت به وزن دوران جوانی یا بی‌ام‌آی کمتر از ۱۹ ٬عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل باعث پوکی استخوان هستند.

پیشگیری از بروز پوکی استخوان

• ورزش
• دریافت کافی کلسیم، ویتامین D و مواد مغذی دیگر
• مواجهه کافی با آفتاب
• عدم مصرف زیاد کافئین، الکل و عدم استعمال دخانیات

منبع:متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

علل و درمان پوکی استخوان

علل ابتلا به پوکی استخوان

• کاهش و از بین بردن فعالیت عضو به علت حرکت طولانی مدت.

• رژیمهای غذایی با کمبود مواد پروتئین ، دریافت ناکافی کلسیم ، کمبود ویتامین D و مصرف زیاد کافئین.

• شروع یائسگی: استروژن هورمون زنانه‌ای که از کاهش توده استخوان جلوگیری می‌کند. تولید استروژن در تخمدانها بعد از یائسگی متوقف می‌شود، ‌در نتیجه از دست رفتن توده استخوان تسریع می‌شود. زنانی که یائسگی زودرس دارند (قبل از ۴۵ سالگی)، مانند بانوانی که تخمدانهای آنها با جراحی از بدن خارج شده است، بیشتر در معرض ابتلاء به پوکی استخوان هستند.

• سابقه خانوادگی: وراثت بر میزان استخوانهای شما و سرعت از دست رفتن آنها تاثیر دارند.

• استخوانهای کوچک: بانوانی که دارای استخوانهایی کوچک بوده یا کوتاه قد و یا لاغر هستند به خاطر وجود توده استخوانی کمتر، ‌به بروز پوکی استخوان مستعد‌ترند.

• پیشنیه قومی: بانوان اروپای شمالی یا آسیایی تبار بیشتر در معرض ابتلاء به پوکی استخوان هستند.

• بعضی بیماریها: بیماریهایی نظیر تیروئید، کلیه و برخی سرطانها ممکن است به پوکی استخوان منتهی شوند.

• تجویز بعضی داروها به مدت طولانی مثل کورتیکواستروئیدها.

شیوه درمان پوکی استخوان

در صورت مشخص بودن علت استئوپروز باید آن را درمان کرد. هدف از درمان ، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کمک به بهبود آن می‌باشد. تغییر در رژیم غذایی ، مواد پروتئینی ، کلسیم مکمل ، املاح و ویتامین‌ها و مخصوصا ویتامین D باید، مقدار کافی از راه غذایی و دارویی به این بیماران داده شود.

کلسی تونین ، از دست دادن استخوان را مهار می‌کند. تجویز استروژن یا استروژن همراه با پروژسترون و اندروژن و املاح فلوئور در درمان این بیماران موثر است.

اگر چه از علایم هشدار دهنده مهم در شما بروز نکرده باشد، ممکن است مبتلا به پوکی استخوان شده باشید. گرچه پوکی استخوان را نمی‌توان بطور قطعی درمان کرد، ولی درمان نسبی آن امکانپذیرست.

منبع:متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

درمان زودرس و پیشگیری از پوکی استخوان

پیشگیری از پوکی استخوان

کلسیم برای عملکرد مناسب قلب، عضلات، اعصاب و انعقاد خون لازم است. مقدار ناکافی کلسیم سبب پوکی استخوان می‌شود اما تنها از نیمی زنان و دختران جوان روزانه مقدار کافی کلسیم برای سلامت استخوان‌ها مصرف می‌کنند.

ویتامین «د» برای جذب کلسیم در بدن ضروری است. بدون مقادیر کافی ویتامین «د»، بدن قادر به جذب کلسیم از مواد غذایی نیست و کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان‌ها برداشت خواهد کرد. ویتامین «د» از دو منبع تامین می‌شود؛ تابش نور مستقیم آفتاب به پوست و رژیم غذایی. ویتامین «د» در شیر غنی شده، زرده تخم مرغ، ماهی آب‌های شور و جگر نیز وجود دارد.

درمان زودرس پوکی استخوان

پوکی استخوان به تنهایی ممکن است باعث آزار و اذیت شما نشود، ولی هنگامیکه با شکستگی استخوان همراه می‏شود، بخصوص استخوان‏های کوچک ستون مهره‏ ها، درد شدیدی خواهد داشت و اگر ادامه داشته باشد زندگی روزمره شما را مختل خواهد کرد. در صورت داشتن پوکی استخوان کارهای زیادی می‏توانید انجام دهید تا به سلامت استخوان‏های تان کمک کنید.

عوارض پوکی استخوان

شکستگی خود به خودی با کمترین ضربه به استخوان‌ها بویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست، درد شدید کمر در نقاط خاص که می‌تواند بر شکستگی مهره دلالت کند، قوز پشت که موجب انحنای پشت می‌شود و کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران جوانی به میزان بیش از ۲،۵ سانتی‌متر

منبع:دکتر ریحانی متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

ورزش و پوکی استخوان

بسیاری از کسانی که دچار پوکی استخوان می شوند، نه تنها سراغ ورزش و فعالیت جسمی نمی روند، بلکه حتی آن را خطرناک و دردسرساز هم می دانند. برای همین هم ترجیح می دهند زندگی بی تحرکی داشته باشند تا مشکلی برایشان پیش نیاید. افرادی که دچار پوکی استخوان می شوند، با تغییر سبک زندگی می توانند وضع را تغییر دهند.

چنین افرادی باید رژیم غذایی شان را تغییر دهند، به طوری که حاوی مقدار کافی کلسیم باشد و در صورت نیاز و با تجویز پزشک نیز از مکمل های کلسیم و داروهای مورد نیاز هم استفاده کنند. در کنار این موارد، حتما باید برنامه ورزشی مناسب و متناسب با شرایط فرد وجود داشته باشد.

 در این حالت هم به این افراد، انجام ورزش هایی توصیه می شود که همراه با تحمل وزن باشد.

 همچنین، در سنین میانسالی از بهترین فعالیت های فیزیکی، پیاده روی و پیاده روی سریع است که کمک می کند تراکم استخوانی تا حد قابل قبولی افزایش یابد.

 ورزش های دیگری هم می تواند در کنار پیاده روی قرار بگیرد، ولی  به بیمارانی که دچار پوکی استخوان هستند، توصیه می شودکه از انجام ورزش های پر برخورد و همچنین فعالیت هایی که احتمال افتادن در آن زیاد است، خودداری کنید؛ بویژه زمانی که هنوز از نظر درمانی، وضع مناسبی پیدا نکرده اند.

 انجام ورزش های قدرتی به این افراد توصیه می شود؛ کار با وزنه، دمبل یا کش در باشگاه های بدنسازی مناسب است؛ ولی باید دقت داشته باشند از انجام فعالیت ها و حرکاتی که همراه با خم کردن کمر و برداشتن وزنه است یا دراز و نشست که همراه با خم کردن کمر و پشت است، اجتناب کنند.

 انجام این ورزش ها برای افراد مبتلا به پوکی استخوان، بویژه کسانی که مشکل شان در ناحیه ستون فقرات شدت بیشتری دارد، ممنوع و ممکن است با شکستگی های ناحیه مهره همراه شود.

از طرف دیگر، بهتر است این بیماران، ورزش هایی را که همراه با چرخش های سریع و ناگهانی است، انجام ندهند.

 بنابراین توصیه می شود برای پیشگیری از بروز پوکی استخوان و همچنین درمان آن از ورزش هایی که همراه با تحمل وزن است مانند پیاده روی، دویدن آهسته یا ورزش های راکتی سبک کمک بگیرید و پس از آن نیز ورزش های قدرتی برای تقویت عضلات و بویژه عضلات اندام تحتانی و ناحیه پاها می تواند کمک کننده باشد.

منبع:دکتر ریحانی متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

دارو درمانی و پیشگیری از پوکی استخوان

دارو درمانی پوکی استخوان

بعضی داروها موجب کند شدن روند کاهش استخوان می‌شوند. داروهای دیگری نیز هستند که ممکن است پوکی استخوان را درمان کنند، گرچه تاثیربخشی آنها هنوز مورد بررسی می‌باشد. قبل از آغاز هرگونه دارو درمانی درباره فواید و ضررهای آن با پزشک خود صبحت کنید.

کلسیم کافی در برنامه غذایی خود بگنجانید، کلسیم کافی می‌تواند موجب پیشگیری و درمان پوکی استخوان شود.از این رهنمودها استفاده کنید.

میزان توصیه شده مصرف کلیسم در هر روز برای بانوان بین سنین ۱۱ تا ۲۴ سال هستند ۱۲۰۰ - ۱۵۰۰ میلی‌گرم، برای زنان باردار یا شیر می‌دهند ۱۲۰۰ - ۱۵۰۰ میلی گرم، برای آنهایی که ۲۵ تا ۴۹ ساله هستند (قبل از یائسگی) ۱۰۰۰ میلی‌گرم، برای آنهایی که ۵۰ تا ۶۴ ساله هستند (بعد از یائسگی) ۱۰۰۰- ۱۵۰۰ میلی‌گرم و برای آنهایی که ۶۵ ساله و به بالا هستند ۱۵۰۰ میلی‌گرم می‌باشد.

پیشگیری از پوکی استخوان

• بانوانی که دچار پوکی استخوان هستند روازنه ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم نیاز دارند.
• جهت حفظ سلامتی خود به طور منظم به قدر کافی کلسیم و ویتامین D مصرف کنید.
• یک برنامه غذایی متعادل سالم داشته باشید و سیگار نکشید.
• از مصرف داروهایی که موجب خواب آلودگی یا گیجی شما می‌شوند، خودداری کنید.

• از زمین خوردن پیشگیری کنید و کفشهای محکم بپوشید که دارای پاشنه‌های کوتاه و کف عاج‌دار باشد.
• مسیرهای و راه‌پله‌ها را کاملا روشن نگه دارید.
• در کنار دوش و دستشویی دستگیره نصب کرده و از آنها استفاده کنید.
• منزل خود را عاری از موقعیت‌هایی کنید که موجب به زمین خوردن افراد می‌شوند.

• از دستگیره و نرده پلکان استفاده کنید.
• از رفتن روی سطوح لغزنده نظیر مسیرهای یخ زده و زمینهای خیس و روغنی شده اجتناب کنید.
• بیشتر ورزش کنید. چون استخوانهای شما شکننده‌اند، درباره نحوه ورزش بی‌خطر مشورت کنید.

هم چنین مصرف میوه ها و سبزیجات هم چون پرتقال، انگور، زیتون، اسفناج، کرفس و جعفری نیز می تواند در پیشگیری از ابتلا به بیماری پوکی استخوان بسیار موثر باشند.

منبع:دکتر ریحانی متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

بهترین راه پیشگیری از پوکی استخوان

می توان با روش های بسیار ساده ای خطر پوکی استخوان را کاهش داد:

· با اطلاع از وضعیت استخوان ها به ویژه در خانم ها دردوران نزدیک به یائسگی، به وسیله مشورت با پزشک، به کار بردن روش تشخیص مناسب و در صورت نیاز تجویز دارو های ویژه می توان از پیشرفت بیماری و عوارض حاصل از آن پیش گیری کرد.

·تغذیه مناسب ، از روشهای موثر برای پیش گیری پوکی استخوان است. غذای انسان باید محتوی پروتئین ، املاح کافی و ویتامین های لازم باشد، تا روند پوکی استخوان کندتر شود.

بهترین منبع کلسیم و پروتئین، شیر، پنیر، ماست و غذاهای دریایی به ویژه ماهی است.

کلسیم یکی از اجزای سازنده استخوان است وغذای روزانه هر فرد بالغ ، باید حداقل حاوی ۱۰۰۰ تا۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم باشد. البته این مقدار در زنان باردار ، شیرده، یائسه ، افراد مسن و بچه ها بیشتر بوده و بین ۱۵۰۰تا۲۰۰۰ میلی گرم است .

همان طور که گفته شد، فرآورده های لبنی مانند شیر، ماست، کشک، قره قوروت، پنیر از منابع مهم و بسیار خوب کلسیم اند . سایر منابع حاوی کلسیم عبارتند از: سبزیجات برگ سبز ، کلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال ، انگور، توت فرنگی، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس، کشمش، بادام، پسته، گردو، حبوبات و غذاهای دریایی مانند ماهی به ویژه ماهی تن، کیلکا و ساردین.

در زیر به مقادیر تقریبی کلسیم در بعضی از مواد ذکرشده اشاره می شود:

نوع ماده غذایی    مقدار ماده غذایی    مقدار کلسیم به میلی گرم

شیر کم چرب           یک لیوان              ۲۹۰

ماست کم چرب        یک لیوان             ۴۱۵

پنیر                       ۳۰ گرم                ۱۵۰

کشک                  ۱۰۰ گرم               ۴۳۰

پسته                   ۱۰۰ گرم              ۱۴۰

اسفناج                ۱۰۰ گرم               ۹۳

پرتقال                یک عدد                 ۵۶

لوبیای خشک خام        ۱۰۰ گرم         ۱۴۴

انجیر خشک              ۵ عدد             ۱۲۶

پوکی استخوان یکی از مهمترین عوارض کاهش مصرف کلسیم است و در صورت همراهی با عواملی مانند:کمبود ویتامینC، کمبود ویتامین D، درمان با استروئیدها (کورتون)، بی حرکتی و... برشدت آن افزوده می شود. پس بیاییم با رعایت نکات زیر حافظ سلامتی استخوان ها و جلو گیری از پوکی استخوان خود ، در سن میانسالی و پیری باشیم.

۱٫   هم اکنون که مقدار نیاز روزانه کلسیم خود را می دانید، سعی کنید به میزان لازم از مواد حاوی کلسیم در روز استفاده کنید، تا دچار کمبود میزان کلسیم نشوید. این ذخیره سازی به ویژه در دهه دوم و سوم بسیار پر اهمیت است. در صورتی که نمی توانید مقدارلازم کلسیم را از فرآورده های غذایی طبیعی تهیه کنید ، برای جلوگیری از این بیماری نا خوشایند، سفارش می شود، به مصرف ترکیبات مکمل غذایی موجود در بازار بپردازید.

۲٫   ویتامین D برای سلامتی استخوان ها وجذب کلسیم لازم وضروری است. بنابراین زمانی را در بیرون از منزل بگذرانید، تا آفتاب بتواند پوست را برای ساختن ویتامین D تحریک کند.

منبع:دکتر ریحانی

درمان پوکی استخوان و ورزش مفاصل

 

محافظت از مفاصل در ورزش

هر ورزشی قدرتی که قصد دارید انجام دهید در ابتدا بدون وزنه آنرا ۱۰ مرتبه انجام دهید. این امر باعث جریان یافتن مایع سینویال می شود و مفاصل قبل از افزودن وزنه نرم می شود.

اگر انجام تمرینی بدون اضافه کردن وزنه برای شما مشکل است، از همان تمرین شروع کنید و زمانیکه ۱۵ مرتبه موفق به انجام ورزش شدید می توانید وزنه اضافه نمائید.

بعد از اضافه کردن وزنه زمانی که موفق شدید ۱۵ تکرار از آن تمرین داشته باشید. ۳۰ تا ۶۰ ثانیه استراحت کرده و مجدداً آن تمرین را تکرار کنید. یعنی ۲ ست با تکرار ۱۵ تایی، فرد مبتدی باید از وزنه های سبک و تعداد زیاد تمرین شروع کند. ورزش در درمان پوکی استخوان بسیار موثر است.

 

درد عضلات و مفاصل بعد از ورزش در درمان پوکی استخوان

قانون ساده ای وجود دارد که می گوید « اگر ورزشی آسیب رسان است آن را انجام نده.» این مسئله اغلب به این معناست که لازم است شما در دامنۀ حرکتی محدودی کار کنید.

وقتی شما یک برنامۀ ورزشی را شروع می کنید، مختصر درد و ناراحتی عضلانی در ابتدا طبیعی است. این حالت یک تا دو روز بعد از جلسات اول ورزش ممکن است ادامه یابد.

لازم است علائم بدن خود را بشناسید و دقت کنید تا یاد بگیرید چه چیزی طبیعی است و انجام دادن چه تمرینی برایتان مشکل است و یا چه تمرینی آسیب رسان است. عموماً شما نباید دردی در مفاصل خود داشته باشید. درد مفصلی که مدت زیادی طول بکشد باید بررسی شود.

درد عضلانی ناشی از ورزش طبیعی است ولی اگر بیشتر از چند روز طول بکشد ممکن است موردی مثل استرین (strain) عضلانی (نوعی آسیب به عضله) را نشان بدهد که در این صورت باید با پزشک مشورت شود.

ناتوانی در تحمل وزنه روی یک عضو، بی حسی، مورمور یا حس سوزن سوزن شدن احتیاج به توجه فوری دارد.

مشاهده فیلم آموزشی مگنت تراپی پوکی استخوان

مشاهده فیلم آموزشی

بر روی لینک زیر کلیک کنید

مگنت تراپی پوکی استخوان

عوارض و پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده می شود و شکننده شدن استخوان موجب می شود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت می کند و هیچ علامتی از خود بروز نمی دهد تا وقتی که شکستگی بوجود می آید.

عوارض پوکی استخوان

شکستگی خود به خودی با کمترین ضربه به استخوان‌ها بویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست، درد شدید کمر در نقاط خاص که می‌تواند بر شکستگی مهره دلالت کند، قوز پشت که موجب انحنای پشت می‌شود و کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران جوانی به میزان بیش از ۲،۵ سانتی‌متر.

 پیشگیری از پوکی استخوان

کلسیم برای عملکرد مناسب قلب، عضلات، اعصاب و انعقاد خون لازم است. مقدار ناکافی کلسیم سبب پوکی استخوان می‌شود اما تنها از نیمی زنان و دختران جوان روزانه مقدار کافی کلسیم برای سلامت استخوان‌ها مصرف می‌کنند.

ویتامین «د» برای جذب کلسیم در بدن ضروری است. بدون مقادیر کافی ویتامین «د»، بدن قادر به جذب کلسیم از مواد غذایی نیست و کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان‌ها برداشت خواهد کرد. ویتامین «د» از دو منبع تامین می‌شود؛ تابش نور مستقیم آفتاب به پوست و رژیم غذایی. ویتامین «د» در شیر غنی شده، زرده تخم مرغ، ماهی آب‌های شور و جگر نیز وجود دارد.

منبع:دکتر شجاعی. ایران ارتوپد

عوامل پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز Osteoporosis به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده میشود و شکننده شدن استخوان موجب میشود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت میکند و هیچ علامتی از خود بروز نمیدهد تا وقتی که شکستگی بوجود میاید.

پوکی استخوان میتواند در هر استخوانی از بدن ایجاد شود ولی معمولا در ستون مهره، لگن، مچ دست و دنده ها بیشتر دیده میشود.

پوکی استخوان که بسیاری از زنان و مردان را در سنین بالا گرفتار می‌کند،‌ تراکم استخوان را کاهش می‌دهد و خطر شکستگی استخوان را می‌افزاید

‌از جمله عوامل خطرساز برای پوکی استخوان می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• سن بالا و زن بودن
• داشتن سابقه خانوادگی پوکی استخوان
• قد کوتاه یا چارچوب استخوانی ظریف
• سفیدپوست، آسیایی‌تبار یا لاتین‌تبار بودن
• سابقه قبلی شکستگی استخوان
• میزان پایین هورمون‌های جنسی
• انجام ندادن ورزش کافی
• دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی
• خوردن رژیم غذایی حاوی کافئین، سدیم و پروتئین بالا
• سیگار کشیدن
• ابتلا به اختلالات خورد و خوراک (مانند بی‌اشتهایی عصبی) یا آرتریت روماتوئید
• مصرف برخی از داروها مانند داروهای استروئیدی (یا کورتونی)

منبع:ایران ارتوپد. همشهری

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان عارضه ای است که با بالارفتن سن به وجود می آید، در نتیجه از استحکام بافت و املاح استخوانی کم شده و از مقاومت آن کاسته می شود.

 رشد طولی استخوان‏ها تا قبل از 20 سالگی كامل و متوقف می‏ شود، اما افزایش استحكام استخوان‏ها بعد از سن 20 سالگی همچنان ادامه خواهد داشت و بین سن 30 تا 20 سالگی استخوان‏ها ضخیم و عریض می‏شوند و در سن 30 سالگی به حداكثر حجم تراكم استخوانی خود می‏رسد. بنابراین هرچه در سنین پایین ذخیره توده استخوانی شما بیشتر باشد در سنین بالا از استخوان‏های قوی ‏تری برخوردار خواهید بود.

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان علامتی ندارد، ولی اگر کاهش قدتان به میزان حدود ۳ سانتی‌متر نسبت به دوران جوانی برسد، قوزی در ستون فقرات ایجاد شود یا در اثر ضربه‌ای خفیف یا زمین خوردنی جزئی دچار شکستگی استخوان شوید به پزشک مراجعه کنید چون احتمالا به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید.

پیشگیری از پوکی استخوان

ـ‌ قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب به دریافت ویتامین D کمک می‌کند.

ـ‌ از منابع کلسیم و ویتامین D به اندازه کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.

ـ‌ از مصرف دخانیات به هر شکل (سیگار و قلیان) خودداری کنید.

ـ‌ ورزش مستمر و مناسب را در برنامه زندگی خود بگنجانید.

ـ‌ غلات، لبنیات، حبوبات، سبزی، ماهی و میوه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف روزانه ۳ لیوان شیر یا ماست کم‌چرب (یا دو قطعه پنیر به جای هر لیوان شیر) می‌تواند کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین کرده و به سلامت استخوان‌ها کمک کند.

منبع:funiha.پرشین وی

پیاده روی در پیشگیری از پوکی استخوان

پیاده روی در پیشگیری از پوکی استخوان

 اگر قادر به انجام انواع ورزشها نیستند، پیاده روی بهترین جایگزین برای ورزشهای مختلف به خصوص جلوگیری از پوکی استخوان و زمین خوردن خواهد بود. حداقل سه بار در هفته و هر بار به مدت 20 الی 30 دقیقه پیاده روی کنید. در صورت امکان به تدریج آن را به راه رفتن سریع تبدیل کنید.

این ورزش در بهبود گردش خون قلب و تقویت عضلات پا کمک می کند. یک زمان مناسب برای پیاده روی انتخاب کنید ( زمانی که تازه غذا خورده اید و یا وقتی هوا خیلی گرم یا خیلی آلوده است ورزش نکنید ). لباس و کفش مناسب و راحت انتخاب کنید . در ابتدا از زمان کم حدود 5 دقیقه پیاده روی شروع کرده  و به تدریج زمان و سرعت قدم زدن را افزایش دهید . توجه داشته باشید که راه رفتن سریع موجب نفس زدن کوتاه کوتاه می شود، اگر شما بیماری قلبی یا ریوی و ... دارید باید در مورد سطح فعالیتها با پزشک خود مشورت کنید.

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

ورزش درمانی و پوکی استخوان

ورزش درمانی و پوکی استخوان

بر اساس مرحلۀ بیماری، اهداف تمرین درمانی در بیماران و افرادی که در معرض خطر پوکی استخوان هستند متفاوت است.

یگ گروه، افرادی که دارای استئوپنی هستند یعنی افرادی که 10 الی 15 درصد کاهش تراکم بافت استخوانی دارند، آنهایی که در معرض خطر پوکی استخوان هستند  خانمها قبل از سن یائسگی در این گروه قرار می گیرند. تمرینات ورزش درمانی پر برخورد مانند لی لی کردن و جست و خیز کردن، بیشترین پتانسیل را برای بهبود تودۀ استخوانی دارند. تمرینات تقویتی به خصوص اگر با شدت بالا انجام شود و قدرت عضلات را افزایش دهد می تواند باعث افزایش بهبود تراکم تودۀ استخوانی شود. توجه داشته باشید که تمرینات پر برخورد برای افرادی مناسب است که به صورت منظم ورزش می کنند و بدن آنها آمادگی لازم را دارد. افرادی قبلاً ورزش های منظم داشته اند ولی در حال حاضر تمرینات را ترک کرده اند ، باید تمرینات را با شدت کمتر آغاز کنند. تمام تمرینات باید متناسب با وضعیت فرد باشند و از سطح کم شروع شوند. در ادامه به منظور اثر گذاری بهتر نیاز است که از نظر مقدار و شدت پیشرفت کنند.

ورزشهای قدرتی و پوکی استخوان

ورزشهای قدرتی این توانایی را دارد که استخوان از دست رفته را تا حدّی احیا کند و انجام هر کاری را در زندگی شما آسانتر کند. اگر شما در گذشته هرگز ورزشهای قدرتی را انجام نداده اید ، از تغییری که این تمرینات می تواند در شما ایجاد کند شگفت زده می شوید.

داشتن تعادل خوب باعث می شود شما بتوانید حرکات خود را در جهات مختلف با اطمینان و اعتماد بنفس و راحتی و ایمنی بیشتری انجام دهید.

ورزشهای تقویتی عضلات

-         ورزشهای ثبات دهنده

این ورزشها همزمان تمام عضلات شکمی و ستون مهره ای را تقویت می کند. این تمرینات به شما این امکان را می دهد که در هنگام برخورد شخصی به شما به صورت تصادفی، بتوانید از افتادنِ خود جلوگیری کنید.

-         ورزش برای قفسۀ سینه و بازوها

این تمرینات به توانایی شما برای انجام فعالیت های روزانۀ زندگی کمک می کند زیرا بسیاری از چیزهایی که شما انجام می دهید مثل حمل سبزیجات یا تمیز نمودن منزل و ... نیاز به قدرت قسمت فوقانی بدن شما دارد.

-         ورزش های شکمی

این ورزشها به شما در حفظ وضعیت بدنی مستقیم کمک می کند. عمیق ترین لایۀ عضلات شکمی عضلۀ عرضی شکم است. این عضله ارگانهای داخل حفرۀ شکمی را حمایت می کند و نقش مهم در ثبات ستون فقرات دارد. عضلۀ مستقیم شکمی به خصوص وقتی به صورت اکسنتریک ( باز شونده) تقویت شود، به ما در به دست آوردن وضعیت درست کمک می کند.

تقویت عضلات کف لگن همراه با قسمت شکمی باید انجام گیرد و در حفظ ارگانهای داخلی و جلوگیری از بی اختیاری ادرار مؤثر است.

 

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

 

درمان پوکی استخوان

درمان پوکی استخوان

مهمترین جنبه های برنامه درمانی پوکی استخوان شامل تاکید بر تغذیه مناسب، ورزش کافی و رعایت موارد ایمنی برای پیشگیری از سقوط و شکستگی های ناشی از آن می باشد.علت پوکی استخوان می تواند کمبود کلسیم، عدم فعالیت و ورزش و افزایش سن باشد. علاوه بر اینها با توجه به نظر پزشک یک یا چند دارو برای کاهش یا توقفتحلیل استخوان ها ، افزایش تراکم استخوانی و یا کاهش احتمال وقوع شکستگی ممکن است تجویز شود. طبق محاسبات انجام شده، فزایش 10% توده استخوانی می تواند تا 50 % خطر شکستگی را کاهش دهد.

درمان دارویی پوکی استخوان

در حال حاضر داروهای آلندرونیت، رالوکسی فن و ایاندرونیت توسط منابع معتبر مثل سازمان دارو و غذای آمریکا برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان پس از یائسگی مورد تأئید قرار گرفته اند.

بیس فوسفونات ها در درمانپوکی استخوان

 آلندرونیت، و ایاندرونیت از داروهای دسته بیس فوسفونات هستند. این داروها هم در پیشگیری و هم در درمان پوکی استخوان پس از یائسگی تائید شده اند. آلندرونیت برای درمان تحلیل استخوان ناشی از مصرف گلوکوکورتیکوئیدها و همینطور درمان پوکی استخوان در مردان نیز  مصرف می شود. ریسدرونیت نیز در درمان پوکی استخوان ناشی از مصر ف گلوکوکورتیکوئیدها مورد تایید قرار گرفته است. این داروها باعث افزایش توده استخوانی و کاهش بروز شکستگی استخوان ها در اثر پوکی استخوان می شوند. بیس فوسفونات ها باید با معده خالی البته همراه با یک لیوان پر آب ( ترجیحاً اول صبح قبل از صرف صبحانه) مصرف شوند. حداقل تا نیم ساعت پس از مصرفبیس فوسفونات ها باید از مصرف آب یا هرگونه ماده غذایی خودداری شود و حتما باید به بیمار گوشزد کرد که نباید در طی این مدت دراز بکشد. مشکلات گوارشی مثل اشکال در بلع، التهاب مری و زخم معده از عوارض جانبی داروهای این گروه هستند.

داروی تری پاراتید در درمان پوکی استخوان

تری پاراتید، شکل تزریقی هورمون پاراتیروئید انسانی است که برای مصرف در زنان و مردان مبتلا پوکی استخوان که خطر ایجاد شکستگی در آنها زیاد باشد مورد تائید قرار گرفته است. این دارو باعث تحریک استخوان سازی در ستون فقرات و استخوان ران می شود و خطر ایجاد شکستگی را نیز کاهش می دهد. از آثار نامطلوب این دارو می توان به تهوع، گیجی و گرفتگی عضلات پا اشاره کرد. مصرف این دارو حداکثر به مدت 24 ماه مجاز است.

درمان پوکی استخوان با هورمون استروژن

درمان با هورمون استروژن باعث کاهش تحلیل استخوان، افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر بروز شکستگی در زنان یائسه می گردد. این درمان هورمونی برای پیشگیری از پوکی استخوان مورد تائید قرار گرفته است و عموما به اشکال قرص یا برچسب پوستی مصرف می شود . مصرف استروژن به تنهایی ممکن است خطر ایجاد سرطان رحم را افزایش دهد، به همین سبب پزشکان عموماً استروژن راتوأم با یک پروژسترون تجویز می کنند که به این درمان ترکیبی، هورمون درمانی گفته می شود. از عوارض جانبی احتمالی درمان های اورمونی ایجاد خونریزی قاعدگی، دردناک شدن پستان ها، تغییرات خلقی، ایجاد لخته در سیاهرگ ها و بیماری های کیسه صفرا می باشد. به دلیل احتمال ارتباط هودمون درمانی با بعضی انواع سرطان های زنان، این نوع درمان حتما باید با مجوز پزشک در افراد با خطر بسیار زیاد ابتلا به پوکی استخوان و آن هم در حداقل زمان ممکن صورت گیرد.

 

 

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

 

 

پیشگیری از پوکی استخوان و تشخیص آن

پیشگیری از شکستگی ناشی از پوکی استخوان         

رعایت نکات ذیل برای حذف عواملی که منجر به سقوط و در نتیجه شکستگی ناشی از پوکی استخوان می شوند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هرچند ممکن است این موارد بیش از حد ساده به نظر برسد یا اینکه رعایت آنها ، فرد را ترسو یا ساده لوح جلوه دهد ولی باید در نظر گرفت که عدم رعایت هرکدام از آنها می تواند سبب سقوط و شکستگی در بیمار مبتلا به پوکی استخوان شود که عواقب جدی و وخیمی را در پی خواهد داشت.

مواردی که پیشنهاد می شود در خارج از خانه رعایت شود: 

·         سعی کنید که همیشه از عصا یا واکر استفاده نکنید تا پایداری و تعادل بدن افزایش یابد.

·         از کفش یا زیره لاستیکی استفاده شود تا احتمال لیز خوردن کم شود.

·         وقتی پیاده رو لغزنده است از حاشیه پیاده رو یا از چمن عبور کنید و یا مسیر دیگری را انتخاب کنید.

·         در زمستان یک کیسه کوچک نمک و شن به همراه داشته باشید تا روی محل یخ زده و لغزنده بپاشید و بعد از کمی تأمل ، از آن قسمت عبور کنید. در موقع یخبندان ، حتی المقدور از منزل خارج نشوید.

·         وقتی که روی کف پوش صاف و صیقلی راه می روید، به خصوص وقتی که خیس باشد، بسیار احتیاط کنید و قدم های کوتاه بردارید.

·         در مکان های شلوغ مانند فروشگاهها مراقب خود باشید. در شلوغی خطر شکستگی به وسیله تنه خوردن یا هل داده شدن وجود دارد.

·         اگر در فروشگاه مجبور به استفاده از پله برقی هستید، خیلی مراقب باشید. به خصوص در زمان پیاده شدن؛ زیرا در معرض خطر زیادی از نظر شکستگی ران قرار دارید. بهتر است به جای آن از آسانسور یا پلکان استفاده کنید. مواظب ضربۀ درهای آسانسور، درهای فروشگاهها و مانند اینها باشید.

تشخیص پوکی استخوان

بعد از توجه کردن به فاکتورهای خطرزا برای پوکی استخوان از خود سؤالهای زیر را بپرسید:

1-     آیا به تازگی قد من کوتاه شده است. از دست دادن 1cm یا بیشتر از قد ممکن است نشان دهندۀ از دست دادن تودۀ استخوانی باشد.

2-     آیا من حداقل 3 ساعت در روز سرِ پا هستم و بر روی پاهایم وزن اندازی می کنم؟ صرف زمانی کمتر از این مقدار نمی تواند حداقل تحریکی را که استخوانها نیاز دارند ایجاد کند. استراحتهای طولانی مدت در رختخواب در نتیجۀ بیماری با جراحت می تواند منجر به پوکی استخوان شود.

3-     اگر شما خانمی هستید که یائسه نشده اید: آیا من دوره های آمنوره ( قطع قاعدگی) را به مدت 6 ماه یا بیشتر داشته ام؟ فقدان استروژن مهمترین علت پوکی استخوان در زنان است.

4-     اگر شما مسن هستید و لاغر اندام هستید: آیا شکم من به سمت بیرون برجسته شده است ؟ این مسئله می تواند نشانگر وجود چندین شکستگی فشاری در ستون مهره ای شما در گذشته باشد.

5-     آیا من در قسمت تحتانی ستون فقرات سینه ای یا کمری در سمت راست یا چپ درد دارم؟ این نشانه ممکن است تنها یکی از علائم خطر باشد که باید پیگیری دقیق شود چون درد پشت، نشانۀ خیلی بیماریهای دیگر نیز می تواند باشد.

6-     آیا من شکستگی داشته ام؟ شکستگی های مچ دست اغلب اولین علامت پوکی استخوان است.

7-     آیا به تازگی دندان من افتاده است ؟ دندان جزء استخوان های بدن محسوب می شود و از دست دادن آنها ممکن است علامت کاهش شدید تودۀ استخوانی باشد.

اگر جوابهای شما به سؤالات بالا مثبت باشد نشانگر این مسئله است ممکن است پوکی استخوان داشته باشید از پزشک خود بخواهید تست سنجش تراکم استخوان را برای شما تجویز کند.

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

جلوگیری از پوکی استخوان در پیری

1-      جلوگیری از پوکی استخوان در پیری

2-       سنین کودکی، نوجوانی و اوائل جوانی زمانی است که تراکم استخوان در بافت استخوانی افزایش می یابد و این که در این هنگام فرد توده استخوانی خود را به حداکثر برساند بسیار مهم است.

3-       ژنتیک هر فرد تعیین کنندۀ قد و قدرت بافت اسکلتی است ولی نوع زندگی در دورۀ نوجوانی می تواند بر روی مقدار ذخیره استخوانی تاثیر گذارد.

5-       کسب حداکثر توده استخوانی به فرد کمک می کند تا در سنین بالای خود در مقابل کاهش توده کاهش توده استخوانی مقاومت بیشتری داشته باشد.

6-       اگر فردی در دهه سوم عمر خود یا بیشتر باشد، هدف از پیشگیری ، نگهداری قدرت استخوانی اوست.

7-         ورزش در پیشگیری از پوکی استخوان

استخوانها نیز مانند عضلات و دیگر قسمتهای بدن درصورتی که مورد استفاده قرار نگیرد ضعیف می شوند. نیاز است که ورزش های همرا با تحمل وزن به صورت مرتب انجام گیرد تا اثر وزن گذاری و کشیدگی انقباض عضلانی، قوی سازی استخوان را تحریک کند.

علاوه بر فعالیتهای تحمل وزن، عملکرد عضلات نیز در حفظ تراکم طبیعی استخوان مهم می باشد. در واقع فشار همزمان استخوان همراه فعالیت عضلات مربوط، برای ایجاد پتانسیل های الکتریکی داخل استخوان که رشد استخوان را تحریک کند ضروری می باشد.

افزایش استرس بر روی استخوانها ، تحریک استخوان سازی جدید را تسریع کرده و فقدان استر، موجب کاهش استخوان سازی و افزایش تجزیه استخوان می شود.

جرم استخوانی در مردان که شغل و حرفه فعالی مانند بنّایی یا کشاورزی دارند در مقایسه با افرادی که پشت میز نشین هستند، بیشتر می باشد و کمتر دچار کاهش جرم استخوانی می شوند. ورزشهایی مانند دو، تنیس، طناب زدن، کار کردن با وزنه و ورزشهای هوازی برای افزایش توده استخوانی و حفظ آن موثر است.

 راه رفتن تند نیز مفید می باشد. ورزشی مانند شنا با اینکه به عنوان ورزش های عمومی برای بدن مفید است ولی بر روی افزایش توده استخوانی تاثیر چندانی ندارد، زیرا در این ورزشها وزن اندازی روی اندامها صورت نمی گیرد.

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

پیشگیری از پوکی استخوان

پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان قابل پیشگیری است. آگاهی دادن به مردم به خصوص زنان مهمترین قدم در پیشگیری از پوکی استخوان است. به طور کلی در زنان در سه مرحله جلوگیری از پوکی استخوان مطرح است:

1-  *    قبل از یائسگی :           هدف کسب حداکثر توده استخوانی است.

2-  *   در حین یائسگی :         هدف جستجو برای وجود کاهش توده استخوانی است.

3-  *    بعد از یائسگی  :        هدف کنترل کاهش مواد معدنی استخوان است.

گرچه پوکی استخوان به معنای واقعی کلمه یک بیماری نیست ولی می تواند باعث ضایعات فراوان و حتی در برخی موارد مرگ شخص شود. به همین خاطر انتظار می رود در قرن آینده به همان اندازه ای که امروزه به کمبود ویتامین D توجه می شود، به پیشگیری پوکی استخوان نیز توجه مبذول گردد.

دستیابی به این هدف به دو عامل بستگی دارد:

1-    *   آموزش مردم به ویژه زنان درباره اهمبت افزایش دادن توده استخوانی قبل از یائسگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی

2-     *  معرفی زنان که در معرض خطر پوکی استخوان هستند به مراکز بهداشتی و درمانی

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

3