درمان و پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان بیماری خاموش نام دارد زیرا اولین علامت آن می تواند شکستگی استخوانی باشد.

برای درمان ابتدا باید این بیماران را تشخیص دارد سپس بیماریهایی که ممکن است باعث پوکی استخوان می شود  را مشخص کرد. در صورت وجود چنین بیماریهایی که بیماری زمینه ای نامیده می شوند، این بیماریها باید درمان شوند.

درمان پوکی استخوان تا 50 درصد خطر شکستگی  استخوانی را کم می کند اما آنرا کاملا برطرف نمی کند. باید مشخص کنیم که چه بیمارانی علی رغم درمان هنوز در معرض خطر شکستگی استخوانی می باشند. باید توجه کرد که درمان پوکی استخوان درمانی برای تمام عمر است و تحقیقات نشان می دهد که حتی با درمانهای هفتگی 40 درصد بیماران از ادامه درمان پس از یک سال خود داری می کنند.

از طرف دیگر تمام بیمارانی که دچار شکستگی می شوند مبتلا به پوکی استخوان نیستند و کاهش دانسیته استخوانی آنها در این حد نباشد.

پوکی استخوان یا تحت درمان یا پیشگیری برای افراد در معرض خطر قرار می گیرد. درمان برای افرادی انجام می شود که دچار پوکی استخوان ثابت شده اند یا دچار شکستگی شده اند و برای پیشگیری از شکستگی مجدد تحت درمان قرار می گیرند.

علایم پوکی استخوان

پوکی استخوان معمولا در مراحل اولیه علامت خاصی ندارد و علائم پوکی استخوان کم کم یعد از اینکه بیماری پیشرفت کرد خود را نشان می دهند، بعضی از علایم شایع شامل:

• درد مفاصل
• مشکل در ایستادن
• مشکل در راست نشستن
• کوتاه شدن قد در گذر زمان
• آسان شکستگن استخوان با ضربات کم شدت

 کلسیم

اکثر تحقیقات پیشنهاد می کنند که کلسیم همراه ویتامین د از ایجاد شکستگی ستون فقرات و لگن پیشگیری می کند. برای افراد بالای 70 سال روزانه 1200 میلی گرم کلسیم با 800 میلی گرم ویتامین د توصیه می شود. مقادیر بالای 2000 میلی گرم همراه با افزایش سنگ کلیه می باشند.

ویتامین D

دو سوم بیمارانی که دچار شکستگی لگن بوده اند کمبود کلسیم داشته اند. در یک مطالعه استفاده از کلسیم و ویتامین د باعث کاهش 33 درصدی احتمال شکستگی لگن بوده است. استفاده روزانه 800 میلیگرم ویتامین د در سالمندان توصیه می شود. بعلاوه ویتامین د باعث افزایش قدرت عضلانی سالمندان و پیشگیری از زمین خوردن می شود. در بیمارانی که کمبود ویتامین د دارند(سطح زیر 20 نانوگرم در میلی لیتر) استفاده از کپسول ویتامین د توصیه می شود.

 

منبع:فوق تخصص زانو تهران

علل،تشخیص و پیشگیری از پوکی استخوان

تشخیص پوکی استخوان

 قطعی‏ترین روش ” اندازه‏گیری تراکم استخوان“ می‏باشد که بدون درد است و با استفاده از دستگاه مخصوص میزان تراکم در استخوان ران و ستون مهره‏ها اندازه‏گیری می‏شود.

اهمیت تشخیص زودرس

 با تشخیص اولیه پوکی استخوان می‏توان آن را متوقف یا از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

علل پوکی استخوان

این بیماری در دوران یائسگی زنان بسیار شایع است زیرا در این دوران استروژن بسیار در بدن زنان کم می‌شود. همچنین کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین دی و استعمال دخانیات مانند سیگار باعث پوکی استخوان می‌شود.

در شرایط کمبود مواد معدنی در رژیم غذایی، بدن این کمبود را از بافت‌های استخوانی می‌گیرد و این کار در طول زمان باعث فقر استخوان‌ها از لحاظ مواد معدنی و در نتیجه پوکی استخوان می‌گردد. همچنین با بالا رفتن سن تخریب بافت استخوانی بیش از ساخت آن می‌شود و با گذشت زمان و در دوران کهنسالی این عارضه بروز می‌کند.

برخی از بیماری‌ها مثل پرکاری تیروئید، کم کاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ و دیابت و مصرف برخی داروها مثل کورتن و لووتیروکسین ٬فورزماید، هپارین ٬فنیتوئین نیز در طول زمان باعث پوکی استخوان می‌گردند. عوامل دیگری نیز مثل کم تحرکی یا کمبود وزن بیش از ۱۰٪ نسبت به وزن دوران جوانی یا بی‌ام‌آی کمتر از ۱۹ ٬عوامل وراثتی و اعتیاد به الکل باعث پوکی استخوان هستند.

پیشگیری از بروز پوکی استخوان

• ورزش
• دریافت کافی کلسیم، ویتامین D و مواد مغذی دیگر
• مواجهه کافی با آفتاب
• عدم مصرف زیاد کافئین، الکل و عدم استعمال دخانیات

منبع:متخصص جراحی و ارتوپدی تهران

بهترین راه پیشگیری از پوکی استخوان

می توان با روش های بسیار ساده ای خطر پوکی استخوان را کاهش داد:

· با اطلاع از وضعیت استخوان ها به ویژه در خانم ها دردوران نزدیک به یائسگی، به وسیله مشورت با پزشک، به کار بردن روش تشخیص مناسب و در صورت نیاز تجویز دارو های ویژه می توان از پیشرفت بیماری و عوارض حاصل از آن پیش گیری کرد.

·تغذیه مناسب ، از روشهای موثر برای پیش گیری پوکی استخوان است. غذای انسان باید محتوی پروتئین ، املاح کافی و ویتامین های لازم باشد، تا روند پوکی استخوان کندتر شود.

بهترین منبع کلسیم و پروتئین، شیر، پنیر، ماست و غذاهای دریایی به ویژه ماهی است.

کلسیم یکی از اجزای سازنده استخوان است وغذای روزانه هر فرد بالغ ، باید حداقل حاوی ۱۰۰۰ تا۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم باشد. البته این مقدار در زنان باردار ، شیرده، یائسه ، افراد مسن و بچه ها بیشتر بوده و بین ۱۵۰۰تا۲۰۰۰ میلی گرم است .

همان طور که گفته شد، فرآورده های لبنی مانند شیر، ماست، کشک، قره قوروت، پنیر از منابع مهم و بسیار خوب کلسیم اند . سایر منابع حاوی کلسیم عبارتند از: سبزیجات برگ سبز ، کلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال ، انگور، توت فرنگی، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس، کشمش، بادام، پسته، گردو، حبوبات و غذاهای دریایی مانند ماهی به ویژه ماهی تن، کیلکا و ساردین.

در زیر به مقادیر تقریبی کلسیم در بعضی از مواد ذکرشده اشاره می شود:

نوع ماده غذایی    مقدار ماده غذایی    مقدار کلسیم به میلی گرم

شیر کم چرب           یک لیوان              ۲۹۰

ماست کم چرب        یک لیوان             ۴۱۵

پنیر                       ۳۰ گرم                ۱۵۰

کشک                  ۱۰۰ گرم               ۴۳۰

پسته                   ۱۰۰ گرم              ۱۴۰

اسفناج                ۱۰۰ گرم               ۹۳

پرتقال                یک عدد                 ۵۶

لوبیای خشک خام        ۱۰۰ گرم         ۱۴۴

انجیر خشک              ۵ عدد             ۱۲۶

پوکی استخوان یکی از مهمترین عوارض کاهش مصرف کلسیم است و در صورت همراهی با عواملی مانند:کمبود ویتامینC، کمبود ویتامین D، درمان با استروئیدها (کورتون)، بی حرکتی و... برشدت آن افزوده می شود. پس بیاییم با رعایت نکات زیر حافظ سلامتی استخوان ها و جلو گیری از پوکی استخوان خود ، در سن میانسالی و پیری باشیم.

۱٫   هم اکنون که مقدار نیاز روزانه کلسیم خود را می دانید، سعی کنید به میزان لازم از مواد حاوی کلسیم در روز استفاده کنید، تا دچار کمبود میزان کلسیم نشوید. این ذخیره سازی به ویژه در دهه دوم و سوم بسیار پر اهمیت است. در صورتی که نمی توانید مقدارلازم کلسیم را از فرآورده های غذایی طبیعی تهیه کنید ، برای جلوگیری از این بیماری نا خوشایند، سفارش می شود، به مصرف ترکیبات مکمل غذایی موجود در بازار بپردازید.

۲٫   ویتامین D برای سلامتی استخوان ها وجذب کلسیم لازم وضروری است. بنابراین زمانی را در بیرون از منزل بگذرانید، تا آفتاب بتواند پوست را برای ساختن ویتامین D تحریک کند.

منبع:دکتر ریحانی

عوارض و پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده می شود و شکننده شدن استخوان موجب می شود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت می کند و هیچ علامتی از خود بروز نمی دهد تا وقتی که شکستگی بوجود می آید.

عوارض پوکی استخوان

شکستگی خود به خودی با کمترین ضربه به استخوان‌ها بویژه در نواحی کمر، لگن و مچ دست، درد شدید کمر در نقاط خاص که می‌تواند بر شکستگی مهره دلالت کند، قوز پشت که موجب انحنای پشت می‌شود و کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران جوانی به میزان بیش از ۲،۵ سانتی‌متر.

 پیشگیری از پوکی استخوان

کلسیم برای عملکرد مناسب قلب، عضلات، اعصاب و انعقاد خون لازم است. مقدار ناکافی کلسیم سبب پوکی استخوان می‌شود اما تنها از نیمی زنان و دختران جوان روزانه مقدار کافی کلسیم برای سلامت استخوان‌ها مصرف می‌کنند.

ویتامین «د» برای جذب کلسیم در بدن ضروری است. بدون مقادیر کافی ویتامین «د»، بدن قادر به جذب کلسیم از مواد غذایی نیست و کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان‌ها برداشت خواهد کرد. ویتامین «د» از دو منبع تامین می‌شود؛ تابش نور مستقیم آفتاب به پوست و رژیم غذایی. ویتامین «د» در شیر غنی شده، زرده تخم مرغ، ماهی آب‌های شور و جگر نیز وجود دارد.

منبع:دکتر شجاعی. ایران ارتوپد

عوامل پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز Osteoporosis به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده میشود و شکننده شدن استخوان موجب میشود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت میکند و هیچ علامتی از خود بروز نمیدهد تا وقتی که شکستگی بوجود میاید.

پوکی استخوان میتواند در هر استخوانی از بدن ایجاد شود ولی معمولا در ستون مهره، لگن، مچ دست و دنده ها بیشتر دیده میشود.

پوکی استخوان که بسیاری از زنان و مردان را در سنین بالا گرفتار می‌کند،‌ تراکم استخوان را کاهش می‌دهد و خطر شکستگی استخوان را می‌افزاید

‌از جمله عوامل خطرساز برای پوکی استخوان می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• سن بالا و زن بودن
• داشتن سابقه خانوادگی پوکی استخوان
• قد کوتاه یا چارچوب استخوانی ظریف
• سفیدپوست، آسیایی‌تبار یا لاتین‌تبار بودن
• سابقه قبلی شکستگی استخوان
• میزان پایین هورمون‌های جنسی
• انجام ندادن ورزش کافی
• دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی
• خوردن رژیم غذایی حاوی کافئین، سدیم و پروتئین بالا
• سیگار کشیدن
• ابتلا به اختلالات خورد و خوراک (مانند بی‌اشتهایی عصبی) یا آرتریت روماتوئید
• مصرف برخی از داروها مانند داروهای استروئیدی (یا کورتونی)

منبع:ایران ارتوپد. همشهری

پوکی استخوان در زنان

پوکی استخوان در زنان

پوکی استخوان، کاهش توده استخوانی و زوال بافت استخوانی است که منجر به نازکی استخوان و افزایش خطر شکستگی می شود. زوال بافت استخوانی می تواند توسعه یافته و پیشرفت کند. زنان ممکن است در طی دوره زندگی خود تا 50 درصد استخوانهای ترابکولار را که بیشتر در مهره ها و انتهای استخوانهای بزرگ واقع شده اند و محل اولیه شکستگی در اثر پوکی استخوان هستند را از دست بدهند.

بعد از یائسگی استخوانهای بدن نازکتر و ضعیف تر شده و با گذشت زمان، بیشتر در معرض خطر قرار می گیرند.کمبود کلسیم یکی از علت پوکی استخوان است بنابراین افزودن کلسیم و ویتامین D به رژیم غذایی به عنوان یک قدم اولیه خوب است ولی به احتمال زیاد برای درمان پوکی استخوان بعد از یائسگی کافی نیست.

 

منبع:برگرفته از کتاب پوکی استخوان

پیشگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان

پوکی استخوان یا استئوپروز Osteoporosis به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده میشود و شکننده شدن استخوان موجب میشود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت میکند و هیچ علامتی از خود بروز نمیدهد تا وقتی که شکستگی بوجود میاید.

پوکی استخوان میتواند در هر استخوانی از بدن ایجاد شود ولی معمولا در ستون مهره، لگن، مچ دست و دنده ها بیشتر دیده میشود. برای فهم بهتر پوکی استخوان ابتدا باید بدانیم جنس استخوان از چیست.

استخوان یک بافت زنده است. استخوان رگ خونی و سلول زنده دارد. همین زنده بودن است که به آن امکان میدهد رشد کند و خود را ترمیم کند. در طول عمر، بافت استخوانی بدن مرتبا به توسط سلول های خورنده ای که در آن است (به اسم استئوکلاست) جذب شده و در همان حال استخوان جدید به توسط سلول های استئوبلاست بر روی آن جایگزین میشود. به این ترتیب بافت همه استخوان های بدن مرتبا در حال نو شدن است.

در سنین بچگی و جوانی ساخته شدن بیش از جذب شدن است ولی در سنین بالا بیش از اینکه استخوان ساخته شود جذب میشود ولی حتی در شدیدترین حالات پوکی استخوان، بدن از ساخت استخوان جدید دست نمیکشد و فقط مقدار آن کم میگردد. بیشترین مقدار تراکم استخوان در حدود سن بیست سالگی است.

  پیشگیری از پوکی استخوان

۱- از مواد مغذی حیاتی بهره مند شوید!

از رژیم غذایی سالم که تامین کننده مواد مغذی چون پتاسیم، منیزیم، فسفر، کلسیم و ویتامین D است، هم استفاده کنید.

 ۲- ورزش کنید!

دست کم به مدت ۳۰ دقیقه از فعالیت‌های ورزشی قوی کننده استخوان در اکثر روزها بهره مند شوید. این فعالیت‌ها شامل ورزش‌های تحمل وزن همانند دویدن یا پیاده روی سریع و ورزش‌های استقامتی هستند.

 ۳- سیگار نکشید!

تخریب استخوان در سیگاری‌ها سریع تر انجام پذیرفته و میزان شکستگی در این افراد بالاتر است.

 ۴- شرایط خود را دریابید!

بسیاری از رهنمودها غربالگری اوستئوپروزیس (پوکی استخوان) را از طریق سنجش تراکم ماده معدنی استخوان (BMD) در آغاز سن ۶۵ سالگی توصیه می‌کنند. این تست برای افرادی که دارای سابقه بیماری‌های خاص هستند یا مصرف کننده داروهایی هستند که خطر شکستگی را افزایش می‌دهند، باید در سنین پایین‌تر انجام شود.

۵- استفاده از داروهای محافظت کننده استخوان

خانم‌هایی که در سنین پس از یائسگی قرار دارند و در گذشته دارای شکستگی استخوان بوده‌اند یا رتبه تست BMD آن‌ها ۵/۲- یا پایین‌تر از آن است باید از داروهای پیشگیری کننده پوکی استخوان استفاده کنند. خانم‌ها با داشتن رتبه ۲- تا ۵/۲- نیز باید از این داروها بهره گیرند.

 ۶- از افسردگی خود غافل نشوید!

محققان به ارتباطی بین افسردگی و کاهش تراکم استخوان دست یافتند. به عنوان نمونه تراکم توده استخوانی در خانم‌هایی با تاریخچه افسردگی ماژور کمتر و سطوح هورمون کورتیزول که با از دست دادن استخوان مرتبط است در آن‌ها بیشتر است. اگر شما در حال حاضر از نظر افسردگی تحت معالجه هستید از پزشک خود در خصوص نیاز به انجام تست BMD سئوال کنید.

 ۷- وزن خود را در حالت سلامت نگه دارید!

وزن پایین تر از ۵/۵۷ کیلوگرم یا داشتن توده بدنی زیر ۲۱ عامل خطر ساز برای پوکی استخوان محسوب می‌شود. از دست دادن وزن در دوران یائسگی احتمال کاهش توده استخوان را افزایش می‌دهد. از مصرف غذاهایی که از نظر کالری در حد بسیار پایینی هستند یا از غذاهایی که فاقد همه گروه‌های غذایی است، اجتناب کنید.

 ۸- از زمین خوردن اجتناب کنید!

با احتیاط و به آرامی گام بردارید. از روشنایی راه پله‌ها و مدخل ورودی ساختمان‌ها اطمینان حاصل کنید. به منظور تعادل و جلوگیری از سرخوردن در حمام از دست گیره‌هایی که در وان یا در کنار دوش نصب شده اند، استفاده کنید.

منبع:دکتر مغاری

پیشگیری از پوکی استخوان

استخوان‌ها بافتی زنده هستند و همیشه درحال سوخت‌و‌ساز. یعنی از سویی استخوان ساخته می‌شود و از سوی دیگر تخریب می‌شود. درجوانی سرعت ساخت بیشتر است و در دوران میانسالی سرعت تخریب بیشتر می‌شود و برای همین مسئله پوکی استخوان یا اوستئوپورز پیش می‌آید که این مسئله در زنان در دوران قبل از یائسگی شدیدتر است و باعث می‌شود که نیمی از زنان بالای ۵۰سال جهان حداقل یک‌بار شکستگی استخوانهای اصلی بدن خود را تجربه کنند و ۲۰درصد از زنان بالای ۵۰سال هم دچار پوکی‌استخوان گسترده در کل بدن می‌شوند.

تا همین چندسال قبل تصور می‌شد استفاده از داروها (مثل فوزامکس، آکتونل، بونیوا و...) هم برای پیشگیری و هم برای درمان پوکی استخوان مناسب هستند اما حالا همه مطالعات و تحقیقات جدید نشان داده که استفاده طولانی‌مدت از این داروها (بیشتر از ۵سال) باعث تضعیف استخوان‌ها و شکستگی‌های استخوان فک می‌شود.

رشد طولی استخوان‏ها تا قبل از ۲۰ سالگی کامل و متوقف می‏گردد. اما افزایش استحکام استخوان‏ها بعد از سن ۲۰ سالگی همچنان ادامه خواهد داشت. بین سن ۳۰-۲۰ سالگی استخوان‏ها ضخیم و عریض می‏شوند و در سن ۳۰ سالگی به حداکثر حجم تراکم استخوانی خود می‏رسد. بنابراین هرچه در سنین کم ذخیره توده استخوانی شما بیشتر باشد در سنین بالا از استخوان‏های قوی‏تری برخوردار خواهید بود.

تغذیه پوکی استخوان

تغذیه سالم و رژیم غذایی متعادل و غنی از کلسیم و ویتامین D یکی از راه‌های پیشگیری است. شیر، پنیر، ماست، سبزی‌ها، میوه‌ها، حبوبات و غذاهای دریایی به‌ویژه ماهی باید در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. مراقب باشید تامین کلسیم مورد نیاز سبب افزایش مصرف چربی نشود. در این خصوص باید با پزشک متخصص پوکی استخوان یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

می‌توانید با پیاده‌روی در هوای آفتابی ویتامین D مورد نیاز بدن را تامین کنید.

فعالیت بدنی مناسب برای پوکی استخوان

ورزش منظم سبب تقویت عضلات، تعادل، افزایش قدرت و استحکام استخوان‌ها، کاهش احتمال زمین خوردن و شکستگی ناشی از آن می‌شود. فعالیت ورزشی باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که سبب فشار زیاد بر استخوان‌ها و افزایش احتمال شکستگی نشود. این فعالیت‌ها در پیشگیری از پوکی استخوان در زنان کمتر از ۶۰سال مؤثر است.
ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن آهسته، کوه پیمایی، انجام حرکات هوازی با شدت ملایم، بالا رفتن از پله‌ها، ورزش‌های راکتی که در آنها وزن بدن توسط پاها حمل می‌شود و فعالیت عضلات و استخوان‌ها که در برابر نیروی جاذبه‌ صورت می‌گیرد مناسب‌ترین ورزش‌ها هستند.

منبع:دکتر مغاری