علائم و درمان پوکی استخوان

 

پوکی استخوان یا استئوپورز طبق تعریف انجمن ملی بهداشت(هیات ایجاد اتفاق نظر برای پیشگیری از استئوپروز)، یک اختلال اسکلتی است که ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد.اصلی ترین علت پوکی استخوان کمبود کلسیم در بدن می باشد.

علایم پوکی استخوان

برخلاف بسیاری از بیماری‌های مزمن دیگر که علائم و نشانه‌های متعددی دارند، استئوپروز یک بیماری خاموش و بدون علامت است تا زمانی که یک شکستگی ایجاد شود. که هفتصدهزار مورد آن در مهره‌ها، دویست و پنجاه هزار مورد در استخوان رادیوس، دویست و پنجاه هزار مورد در لگن و سیصدهزار مورد در سایر استخوان‎ها رخ می‎دهند.

شکستگی‌های لگن وخیم‌ترین عارضه استئوپروز بوده و میزان مرگ ومیر آن در سال اول بیش از ۲۰٪ است. شکستگی‌های ناشی از استئوپروز، شکستگی‌های هستند که به طور معمول در آن موقعیت‌ها در افراد سالم شکستگی استخوان رخ نمی‌دهد.

که این شکستگی‌ها به عنوان شکستگی ناشی از شکنندگی در نظر گرفته می‌شوند. شکستگی‌های لگن پس از سقوط رخ می‌دهند، اما دو سوم شکستگی‌های مهره‌ای به صورت خاموش بوده و با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و خم شدن رخ می‌دهند.

 

درمان پوکی استخوان

•     بیس‌فسفونات‌ها
•     آگونسیت - آنتاگونسیت‌های استروژن
•     هورمون درمانی جایگزین(HRT)

 

منبع:متخصص جراحی دیسک کمر و کمردرد

 

عوامل و علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان عبارت است ازکاهش تراکم و قدرت طبیعی استخوان که منجر به سستی استخوان و مستعد شدن آن برای شکستگی می شود .این عارضه بیشتر در خانم های یائسه دیده می شود.

عوامل پوکی استخوان

۱-    کاهش توده استخوانی
۲-    اشکال در روند ترمیم آسیب های جزئی که به صورت طبیعی در اثر کشیدگی و ساییدگی استخوان ایجاد می شود.
۳-    افتادن یا سقوط از جایی

علائم پوکی استخوان

این بیماری اغلب بدون علامت بوده ولی از علائم شایع آن می توان به کمردرد ، تغییر شکل ستون فقرات به صورت قوز کردن ،کاهش قد ، بروز شکستگی با ضربه خفیف به ویژه در ناحیه استخوان ران و بازو و نیز درد ناگهانی پشت همراه با یک صدای خردشدگی که نشانه بروز شکستگی مهره هاست اشاره کرد.

منبع:الفبا.تندرستی

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان عارضه ای است که با بالارفتن سن به وجود می آید، در نتیجه از استحکام بافت و املاح استخوانی کم شده و از مقاومت آن کاسته می شود.

 رشد طولی استخوان‏ها تا قبل از 20 سالگی كامل و متوقف می‏ شود، اما افزایش استحكام استخوان‏ها بعد از سن 20 سالگی همچنان ادامه خواهد داشت و بین سن 30 تا 20 سالگی استخوان‏ها ضخیم و عریض می‏شوند و در سن 30 سالگی به حداكثر حجم تراكم استخوانی خود می‏رسد. بنابراین هرچه در سنین پایین ذخیره توده استخوانی شما بیشتر باشد در سنین بالا از استخوان‏های قوی ‏تری برخوردار خواهید بود.

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان علامتی ندارد، ولی اگر کاهش قدتان به میزان حدود ۳ سانتی‌متر نسبت به دوران جوانی برسد، قوزی در ستون فقرات ایجاد شود یا در اثر ضربه‌ای خفیف یا زمین خوردنی جزئی دچار شکستگی استخوان شوید به پزشک مراجعه کنید چون احتمالا به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید.

پیشگیری از پوکی استخوان

ـ‌ قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب به دریافت ویتامین D کمک می‌کند.

ـ‌ از منابع کلسیم و ویتامین D به اندازه کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.

ـ‌ از مصرف دخانیات به هر شکل (سیگار و قلیان) خودداری کنید.

ـ‌ ورزش مستمر و مناسب را در برنامه زندگی خود بگنجانید.

ـ‌ غلات، لبنیات، حبوبات، سبزی، ماهی و میوه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف روزانه ۳ لیوان شیر یا ماست کم‌چرب (یا دو قطعه پنیر به جای هر لیوان شیر) می‌تواند کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین کرده و به سلامت استخوان‌ها کمک کند.

منبع:funiha.پرشین وی

علائم پوکی استخوان و علل آن

پوکی استخوان به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت استخوان کم شده و شکننده می شود و شکننده شدن استخوان موجب می شود احتمال بروز شکستگی در آن بیشتر شود. پوکی استخوان معمولاٌ بتدریج پیشرفت می کند و هیچ علامتی از خود بروز نمی دهد تا وقتی که شکستگی بوجود می آید. پوکی استخوان می تواند در هر استخوانی از بدن ایجاد شود ولی معمولا در ستون مهره، لگن، مچ دست و دنده ها بیشتر دیده می شود.

علل پوکی استخوان

افزایش سن، سابقه فامیلی ابتلا به بیماری، نژاد و عوامل ارثی، جثه کوچک، مصرف برخی داروهای خاص، رژیم غذایی نامناسب، مصرف دخانیات و الکل و بی‌تحرکی ازجمله عوامل سبب‌ساز پوکی استخوان هستند.

همچنین برخی بیماری‌های مزمن کبد و کلیه، دیابت نوع یک، افزایش هورمون تیروئید و پاراتیروئید، اختلالات هورمون‌های جنسی، اسهال مزمن و اختلالات سوءجذب، بی‌اشتهایی عصبی، پیوند اعضا و برخی سرطان‌ها باعث افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان می‌شوند. این بیماری در زنان بیشتر است.

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان علامتی ندارد، ولی اگر کاهش قدتان به میزان حدود ۳ سانتی‌متر نسبت به دوران جوانی برسد، قوزی در ستون فقرات ایجاد شود یا در اثر ضربه‌ای خفیف یا زمین خوردنی جزئی دچار شکستگی استخوان شوید به پزشک مراجعه کنید چون احتمالا به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید.

پیشگیری از پوکی استخوان

قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب به دریافت ویتامین D کمک می‌کند.

از منابع کلسیم و ویتامین D به اندازه کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.

از مصرف دخانیات به هر شکل (سیگار و قلیان) خودداری کنید.

ورزش مستمر و مناسب را در برنامه زندگی خود بگنجانید.

غلات، لبنیات، حبوبات، سبزی، ماهی و میوه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف روزانه ۳ لیوان شیر یا ماست کم‌چرب (یا دو قطعه پنیر به جای هر لیوان شیر) می‌تواند کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین کرده و به سلامت استخوان‌ها کمک کند.

از مصرف نوشابه یا قهوه خودداری کرده و دوغ کم نمک را جایگزین آن کنید. روزانه ۸ ـ ۶ لیوان آب بنوشید.

ماهی‌ها، جگر و تخم‌مرغ منابع غذایی حاوی ویتامین D هستند. از آنها در برنامه هفتگی غذایی خود استفاده کنید.

اگر قادر به انجام انواع ورزش‌ها نیستید، حداقل ۳ بار در هفته به مدت ۳۰ ـ ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. پیاده‌روی بهترین جایگزین برای انواع ورزش‌ها جهت جلوگیری از پوکی استخوان است

منبع: ایران ارتوپد , وبلاگ دکتر بیدکی

علائم و عوامل پوكي استخوان موريانه اي در استخوان

 ‌ پوكي استخوان،  شايع ترين بيماري متابوليك استخوان است كه با بالا رفتن اميد به زندگي، اهميت آن به عنوان يك معضل عمومي بيش از پيش شناخته شده است. آمار هاي موجود نشان دهنده ابتلاي بيش از75ميليون نفردر اروپا، ژاپن وايالات متحده به اين بيماري است. هزينه هاي تحميل شده ناشي از اين بيماري شامل هزينه بستري در بيمارستان، مراقبت سرپايي، خدمات پرستاري، درمان هاي دارويي وروزهاي كاري از دست رفته است.  علا‌وه بر اين  افزايش احتمال مرگ در مبتلايان، شكستگي هاي استخواني، زمين گيرشدن وعوارض ثانوي ناشي از آن، درد كمر وكاهش قد براي سلامتي سالمندان تهديد كننده  هستند . لذا پيشگيري از اين بيماري براي حفظ سلامتي، كيفيت زندگي و استقلال به خصوص در دوران سالمندي ضروري است.

 ‌تعريف پوكي استخوان

پوكي استخوان بيماري سيستميك اسكلتي است  كه منجربه كاهش توده استخواني و تخريب ميكروسكوپي نسج استخوان و افزايش شكنندگي آن مي شود. اين بيماري در مراحل اوليه بدون علامت بوده وغالبا تا زمان شكستگي استخوان تشخيص داده نمي شود.

 ‌‌فاكتورهاي خطر زاي پوكي استخوان در زنان 

حداكثر تراكم استخواني( ‌PBM‌ )  در زنان كمتر از مردان است. همچنين تغييرات هورموني پس از يائسگي در بروز پوكي استخوان تاثير گذار است. از سوي ديگرمتوسط طول عمردر زنان بيش از مردان است و در نتيجه كاهش توده استخواني درآن ها بيشتر خواهد بود. با بالا رفتن اميد به زندگي در بسياري از نقاط جهان زنان بيش از يك سوم عمرخود را پس از يائسگي طي مي كنندكه اين روند به خصوص در آسيا  با  توجه  به جمعيت انبوه قابل ملاحظه است. لذا درمجموع شيوع پوكي استخوان در زنان سه برابر مردان است. ‌

سن

‌ با افزايش سن ، خطربروز پوكي استخوان بالا مي رود به نحوي كه تا 75 سالگي 30% زنان سفيد پوست دچار پوكي استخوان مي شوند. ‌

نژاد

زردپوستان وسفيد پوستان در مقايسه با سياه پوستان از توده استخواني كم تراكم تري برخوردار ند. ‌

كاهش هورمون هاي جنسي

‌ هورمون هاي جنسي بر روي رشد استخوان موثر ند. توليد آن ها كمي قبل از بلوغ وپس از آن افزايش پيدا مي كند.  البته  سير زماني توليد آن ها كاملا با رشد توده استخواني تطابق ندارد. كاهش آن عامل اصلي پوكي استخوان در زنان پس از دهه پنجم زندگي است.

 ژنتيك

 نقش توارث در تراكم معدني استخوان(‌BMD‌)  شناخته شده است. اين تاثيردر تراكم فقرات كمري، گردن استخوان وديستال ساعد بيشتر و در پروگزيمال فمور وساعدكمتر مشهود است.  

ابتلا به بيماري ها و مصرف داروها

پركاري تيروئيد، هيپرپاراتيروئيديسم،  ديابت وابسته به انسولين، بيماري هاي گوارشي، بيماري هاي متابوليك وتغذيه اي، سرطان ها ومصرف داروها (مانند ضد تشنج ها وداروهاي ضد سرطان)سبب افزايش بروز پوكي استخوان مي شود.

رژيم غذايي

 مصرف كلسيم دركودكان، سن بلوغ وزنان قبل از يائسگي سبب افزايش تراكم استخوان مي شود. همچنين بر  طبق  بعضي مطالعات با هرگرم مصرف اضافي كلسيم ، خطرشكستگي استخوان لگن 25% كاهش پيدا مي كند.

سابقه شكستگي قبلي

‌ سابقه شكستگي استئوپروتيك قبلي در فرد يا شكستگي استخوان لگن در مادر فرد، خطرشكستگي بعدي را در هر دو جنس افزايش مي دهد.

مصرف سيگار

مصرف سيگار ‌ باعث ايجاد اختلال‌ در جذب‌ كلسيم‌ و ساخت‌ استخوان،   يائسگي زودرس ، كاهش وزن وتخريب استروژن مي شود.

مصرف الكل ‌

مصرف الكل  بر متابوليسم پروتئين وكلسيم، تحرك فرد وفعاليت غدد جنسي موثر بوده واثرسمي روي استئوبلاست ها دارد. ‌

بي تحركي ‌

ورزش سبب افزايش رشد استخواني به‌خصوص در كودكي ودوران بلوغ مي شود به نحوي كه تراكم استخواني بستگي به سطح فعاليت معمول روزانه دارد.

ورزش شديد

‌ ورزش بسيار سخت و شديد به علت تبعيت ورزشكار از يك برنامه غذايي خاص يا تاخير بلوغ به علت اختلالات هورموني ناشي از فعاليت شديد، خطر پوكي استخوان را افزايش مي‌دهد.

علائم باليني پوكي استخوان

پوكي استخوان هيچگونه علائم هشداردهنده اي ندارد و معمولا بيماران تا پيش از شكستگي استخوان ها علامتي ندارند. بنابراين علامت اصلي پوكي استخوان همان عارضه اصلي يعني شكستگي است. فاكتورهاي خطرزاي شكستگي شامل كم بودن تراكم استخواني و فشار به اسكلت دراثر تروما يا فعاليت روزانه است. شايع‌ترين نوع تروما درشكستگي هاي استئوپروتيك، سقوط يا زمين خوردن است. خطر  سالانه سقوط در زنان 85 سال به بالا 50% ودر مردان سالمند 33 % است.50%موارد سقوط به علت اختلال عملكرد اعضا مانند كاهش ادراك اندام هاي تحتاني، اختلال در راه رفتن، كاهش كنترل وضعيت، ضعف عضلات، كاهش رفلكس ها وكاهش ديد است. بيماري هاي مزمن مانندمشكلات عصبي، قلبي، حوادث عروقي مغز، بي اختياري ادرار، افسردگي، اختلالات شناختي ومصرف داروهاي آرام بخش و ضد افسردگي نيز خطرسقوط را افزايش مي دهند. مسائل محيطي مانند نوركم وسطوح لغزنده نيز در افزايش خطر زمين خوردن موثر هستند. احتمال شكستگي به جهت ونوع زمين خوردن، نرم يا سفت بودن محل وتراكم استخوان بستگي دارد. همچنين بدون توجه به سن، ميزان شكستگي در زنان پس از يائسگي3 برابر مردان است به نحوي كه خطرشكستگي در طول عمر يك زن سفيد پوست 15% است. شايع‌ترين محل هاي شكستگي، لگن ،مهره ها وساعد  و   جدي ترين، كشنده ترين، پرعارضه ترين و پرهزينه‌ترينآن ها شكستگي لگن است كه معمولا ناشي از تروما بوده وگاه خود به خود رخ مي دهد. سن متوسط رخداد آن در كشورهاي پيشرفته 80 سالگي و دركشورهاي در حال توسعه كمتر است. شكستگي لگن به‌طور متوسط نياز به 30 روزبستري دارد.

20 %بيماران در سال اول شكستگي عمدتا در اثربيماري زمينه اي قبلي فوت كرده،20% نياز به بستري طولاني در آسايشگاه پيدا كرده و تنها يك سوم بازماندگان به حد اوليه توانمندي خود مي رسند. شكستگي مهره در زنان به خصوص در سن بالاتر بيشتررخ مي دهد. بر اساس بررسي هاي راديولوژيك 26-19% زنان سفيد پوست پس از يائسگي تغيير شكل مهره ها به خصوص در وسط فقرات پشتي  يا محل اتصال مهره هاي سينه اي  به كمري دارند. بر خلاف شكستگي هيپ، ميزان مرگ دراين افراد زياد نيست ولي كيفيت زندگي شديدا مختل مي شود. علاوه بر پوكي استخوان درشكستگي ستون فقرات به خصوص در مردان، فشارهاي شغلي، تروما و تصادفات را بايد در نظر گرفت. شكستگي ساعد معمولا در اثر زمين خوردن رخ مي دهد. ميزان آن در زنان 5 سال پس از يائسگي بالا رفته و حداكثر آن در 70-60 سالگي است و پس از آن مجددا كاهش پيدا مي كند. مرگ ومير نادر ولي اين نوع شكستگي دردناك است و به6-4 هفته ماندن در گچ وگاه جراحي نياز دارد. ‌

پوكي استخوان در مراحل پيشرفته تر  موجب بروز:‌

•  شكستگي‌ خود به خود يا با كمترين ضربه بر استخوان ها مخصوصا در نواحي ران و لگن، كمر و ستون مهره‌ها.‌
•  كمر درد شديد در نقطه اي خاص كه نشانه شكستگي است.
•  قوز پشت كه موجب انحناي پشت يا قوز درآوردن و‌ كوتاه شدن قد مي شود .

بعضي از محققان عقيده دارند افتادن دندان ها در سال هاي بالا نيز ناشي از همين پوكي استخوان است . هنگامي كه  بيماري خيلي شديد باشد، فشارهاي خفيفي مثل خم شدن به جلو، عطسه يا سرفه كردن مي‌تواند باعث شكستگي مهره شود. ‌

منبع:پزشک بالینی