فيزيوتراپي ؛اصول و كاربردها
فيزيوتراپي
فيزيوتراپي، درماني غير دارويي است. اين روش درماني در بسياري از مشكلات جسماني كاربرد فراوان دارد. ازجمله موارد كاربرد اين روش مي توان به فيزيوتراپي پس از جراحي قلب، ارتوپدي، جراحي زنان و زايمان، جراحي هاي مغز و اعصاب، بيماري هاي مغز و اعصاب، پوست، كودكان معلول و... اشاره كرد. در فيزيوتراپي هدف بالا بردن عملكرد جسماني است. فيزيوتراپيست در اين رشته به عنوان درمانگر شناخته مي شود. دانش فيريوتراپيست براساس شناخت آناتومي بدن و فيزيولوژي حركت است. فيزيوتراپي به عنوان يك رشته باليني كه با استفاده از امكاناتي مانند مداليته‌ها ، درمانهاي دستي تمرينات بدني گروه‌هاي گوناگون بيماري و ناتواني‌ها را درمان مي‌كند. اين رشته همچنين با شناسايي گروه‌هاي خاص افراد اقدام به پيشگيري از بيماريها و غربال‌گري ناتواني‌ها مي كند.
فيزيوتراپي به شناسايي و افزايش پتانسيل‌هاي حركتي براي بهبود، پيشگيري ، درمان و ناتواني، مي‌پردازد. فيزيوتراپي شامل اثرات متقابل فيزيوتراپيست، بيمار و خانواده آن‌هـا يا ساير افرادي است كه از بيمار مراقبت مي‌كنند، بر يكديگر است، تا بتوانند پتانسيل‌هاي حركتي بيمار را ارزيابي كرده و در ايجاد اهداف مورد نظر با استفاده از دانش و مهارت‌هاي ممتاز فيزيوتراپيست به توافق برسند.
ديدگاه منحصر به فرد فيزيوتراپيست از بدن و نيازها و پتانسيل‌هاي حركتي آن براي رسيدن به تشخيص و استراتژي درماني نقش اساسي دارد و تثبيت كننده هر موقعيتي است كه در آن خدمات ارايه ميشود. اين شرايط با توجه به هدف فيزيوتراپي در بهبود سلامت، پيشگيري، درمان و بازتواني، متغير است.
فيزيوتراپي داراي دوره‌هاي تخصصي خاص خود است. مهم ترين آن‌ها عبارتند از : طب سوزني، كودكان، بهداشت زنان، ارتوپدي، سالمندي، نورولوژي، طب ورزش.
ماهيت فرايندهاي فيزيوتراپي
فيزيوتراپي، عملي است كه تنها توسط يا با هدايت و نظارت يك فيزيوتراپيست صورت مي‌گيرد و شامل : بررسي، تشخيص، برنامه ريزي درماني، مداخله و ارزيابي است. همچنين ويژگي‌هاي فيزيوتراپي به سه ديدگاه بيمار نگر)Holistic(، غير تهاجمي و ديدگاه سلامت نگر تقسيم مي شود.
بررسي (Assessment)
شــامـل معـاينـه انفـرادي و گـروهـي نقـص‌هـاي بـالقـوه يـا بـالفعـل، محـدوديـت‌هـاي عملكردي، ناتوانايي‌ها، يا ساير مشكلاتي كه توسط گرفتن تاريخچه، غربال‌گري و همچنين با استفاده از آزمايش‌هاي خاص و اندازه گيري و ارزيابي نتايج معاينات از طريق آناليز آن ها در چارچوب يك فرايند منطقي باليني مي‌توان به آن پي برد.
تشخيص (Diagnosis)
از معاينات و ارزيابي آن ها به دست مي‌آيد و بيانگر نتيجه حاصل از فرايند منطقي بـالـيـنـي اسـت. تـشـخـيـص مـمـكـن اسـت بـه صورت نقص حركتي بيان شود يا شامل دسته‌هاي گوناگوني از آسيب‌ها، محدوديت‌هاي حركتي، توانايي‌ها، ناتوانايي‌ها يا سندرم‌ها باشد.
برنامه ريزي (Planning)
برنامه ريزي با تعيين نياز به مداخله آغاز ميشود و معمولا به ايجاد برنامه‌اي براي مداخله ختم ميشود كه شامل اهداف نهايي قابل اندازه گيري كه با خانواده بيمار يا فردي كه از وي مراقبت مي‌كند، قابل بحث است.
مداخله (Intervention)
مداخله ها انجام مي‌شوند و براي رسيدن به اهداف توافق شده تغيير مي‌يابند و مي‌تواند شامل: درمان با دست، بهبود حركتي، استفاده از وسايل فيزيكي، مكانيكي و الـكتريكي-درماني، آموزش عملكرد، فراهم كردن وسايل كمكي و نحوه استفاده از آن‌ها، راهنمايي و ارائه مشورت به بيمار، مستند سازي، هماهنگي و ارتباطات باشد. مـداخـلات هـمـچـنـيـن مـمـكن است با هدف پيشگيري از آسيب‌ها، محدوديت‌هاي حركتي، ناتواني‌ها يا صدمات صورت گيرند كه در اين صورت شامل بهبود و حفظ سلامتي، كيفيت زندگي و توانايي در تمام سنين و جمعيت‌ها است.
ارزيابي (Evaluation)
ارزيابي مستلزم انجام دوباره معاينات با هدف ارزيابي نتايج حاصل است.
منبع:ایران بی مماگ
دكتر بيژن فروغ استاد دانشگاه ،رئیس بخش بیمارستان فیروزگر و مدیر گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه،موسس مرکز تحقیقات دانشگاه، عضو انجمن بین المللی درد، عضو انجمن جهانی طب فیزیکی ،عضو انجمن جهانی توانبخشی مغز و اعصاب WFNR،عضو مرکز تحقیقات ضایعات نخاعی ،عضو مرکز تحقیقات دیابت