درمان گرفتگی یا کرامپ عضله
گرفتگی عضلات ساق پا در حالت ایستاده وزن خود راروی پای دچار گرفتگی بیندازیدو بارامی زانو خود را خم کنید. اگر قادر به ایستادن نیستید، درحالی که نشسته اید وپا وزانو مستقیم هستند ،نوک پای دچار گرفتگی را بسمت سر وبدن خود بکشید و30 ثانیه نگه دارید. اینکار همچنین برای گرفتگی عضلات پشت ران (هامسترینگ) مناسب است.
برای رفع گرفتگی عضلات جلوی ران (عضله چهار سر ران یا کوادری سپس)،روی صندلی نشسته و پای خود را درسمت دچارگرفتگی بطرف باسن خم کرده وبکشید 30 ثانیه نگه دارید. برای رفع گرفتگی عضلات پا در شب پیش از خواب ورزشهای کششی را انجام دهید
● ورزش سبک
برای درمان گرفتگی شبانه عضلات پا چند دقیقه ورزش با دوچرخه ثابت پیش از خواب وسیله مناسبی است ومی تواند از رفتگی عضله هنگام خواب پیشیگیری کند.
● انتخاب کفش مناسب
کفش مناسب می تواند از گرفتگی عضلات پا پیشگیری کند. در مواردی که مشکلی در کف پا وجود دارد کفی مناسب با مشورت با متخصص طب فیزیکی می تواند بیمار را درمان کند
● پوشیدن لباسهای جادار یا باز کردن دکمه یا شل کردن کمربند لباس خواب می تواند از گرفتگی شبانه عضلات پا جلوگیری کند.
● استفاده از سرما وگرما
میتوان از یک کیسه محتوی قطعات خورد شده یخ برای بهبود گرفتگی عضله استفاده کرد. کیسه یخ را لای حوله پیچیده و تا به پوست اسیبی وارد نشود وبمدت 20 دقیقه برروی عضله دچار گرفتگی قرار دهید استفاده بیش از 20 دقیقه از یخ در هر نوبت ممنوع است زیرا به بافتها واعصاب اسیب وارد می کند. و اگر می خواهید دوباره ازیخ استفاده کنید،فاصله استفاده از یخ یکساعت باشد.
بعدا میتوانید از کیف اب داغ که لای حوله پیچیده اید بمدت حداکثر 20دقیقه نیز استفاده کنید. همچنین می توان از حوله گرم،یا پدهای گرما زا نیز بجای کیف اب گرم استفاده کرد درجه پد باید روی حداقل درجه باشد که به بدن اسیبی وارد نکند. حمام اب داغ نیز مناسب است البته حمام اب داغ در زنان حامله ممنوع است وزنان حامله میتوانند از حمام اب گرم استفاده کنند.
● سایر درمانهای گرفتگی یا کرامپ عضله
اگر درمانهای اولیه مشکل گرفتگی عضله را حل ننمود به پزشک مراجعه کنید پزشک علاوه بربررسی مشکل ،ممکن است برای درمان، ورزشهای کششی ودارو تجویزکند. ورزشهای توصیه شده توسط متخصص طب فیزیکی می تواند علاوه بر کمک به بهبودی شانس گرفتگی دوباره عضلات را کم کند.
همچنین نوشیدن اب کافی می تواند کمک کننده باشد .
نوشیدن اب ومایعات کافی باعث راحت تر شدن انبساط و انقباض عضلات می شود. همچنین این مسئله مهم است که هنگام فعالیت فیزیکی وورزش مایعات کافی بنوشید.
● درمانهای داروئی در درمان گرفتگی عضلات
مسکن ضد درد مانند استامینوفن وبروفن وپمادهای مسکن مانند دیکلوفناک،شل کننده های عضلات مانند دیازپام، سیکلوبنزاپرین (فلکسریل) ،متوکاربامول(روباکسین)،بکلوفن ، کاریزو پرودول( سوما)می باشند. در گذشته داروهای دیگری نیز برای رفع کرامپ عضله تجویز می شد که بعلت اثرات قلبی عروقی اکنون مصرف انها محدود شده است. مکملهای منیزیم نیز ممکن است موثر باشند. پزشک ممکن است برای گرفتگی مکررشبانه عضلات شما که اختلال در خواب ایجاد می کند دارو تجویز کند.
● ممکن است بیمار نیاز به فیزیوتراپی داشته باشد که برنامه آن توسط متخصص طب فیزیکی تعیین می گردد.استفاده از سایر روشهای طب فیزیکی مثل لیزر، مگنتوتراپی، طب سوزنی، اسپلینت و تزریق بوتاکس یا تزریقات تخصصی دیگر توسط متخصص طب فیزیکی انجام می شود. باید توجه شود که در صورتی که علت گرفتگی عضلات لخته خونی باشد، انجام ماساژ و اقدامات فوق ممنوع است و بیمار باید استراحت مطلق داشته باشد و تحت درمانهای اورژانس قرار گیرد وگرنه احتمال آمبولی ریه وجود دارد.
منبع:دکتر شجاعی
دكتر بيژن فروغ استاد دانشگاه ،رئیس بخش بیمارستان فیروزگر و مدیر گروه طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه،موسس مرکز تحقیقات دانشگاه، عضو انجمن بین المللی درد، عضو انجمن جهانی طب فیزیکی ،عضو انجمن جهانی توانبخشی مغز و اعصاب WFNR،عضو مرکز تحقیقات ضایعات نخاعی ،عضو مرکز تحقیقات دیابت