روزه در دیابتی های تحت درمان با انسولین

یک فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم گفت: آن دسته از بیماران دیابتی که تحت درمان با انسولین هستند و به دفعات باید در طول روز غذا میل کنند نمی توانند روزه بگیرند.   

دکتر مجتبی ملک در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا با اشاره به دسته بندی بیماران دیابتی افزود: تیپ یک بیماران دیابتی که از بدو تشخیص بیماری خود، بیش از یک بار در طول روز انسولین تزریق می کنند توصیه می شود از گرفتن روزه امتناع کنند.

وی با بیان این که بیماران دیابتی با مشورت و تحت نظر پزشک معالج خود اقدام به ادای فریضه دینی نمایند خاطر نشان کرد: گروه دوم بیمارانی دیابتی، افرادی هستند که پزشک برای درمان بیماری آنان تزریق انسولین به همراه قرص و دارو و رژیم غذایی مناسب تجویز کرده است که این بیماران به شرط آن که دچار نوساناتقند خون نشوند می توانند اقدام به روزه گرفتن نمایند.

ملک یاد آور شد: این بیماران درصورت تمایل زیاد به روزه ‌داری، با توجه به شرایط جسمانی و سلامت خود مانند نداشتن نوسانات شدید قند خون و نیز عوارض پیشرفته دیابت(عوارض چشمی، کلیوی، عصبی و قلبی- عروقی) با دستور پزشک معالج می توانند روزه بگیرند.

وی گفت: روزه گرفتن برای افرادی که تحت درمان با داروهای خوراکی(قرص) هستند و توانسته‌ اند قند خون خود را به ‌طور دائمی در حد طبیعی حفظ و کنترل کنند با حفظ شرایط زیر، از نظر پزشکی روزه‌ داری بلامانع است.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار داشت: این دسته از افراد می توانند قرص یا داروی خود را با توجه به توصیه های پزشک معالج و مقدار مصرف آن را در زمان افطار و هنگام سحر مصرف نمایند.

ملک ادامه داد: مهمترین اقدام هر فرد دیابتی که می ‌خواهد در فریضه روزه همگام سایرین باشد، این است که تجهیزات لازم برای اندازه‌ گیری قند خون، یا حداقل ادرار را در منزل داشته باشد.

وی با بیان این که در این افراد در طی روزه‌ داری مقدار کالری دریافتی روزانه باید به دو سوم مقدار معمول کاهش یابد به طوری که یک سوم کمتر از حد معمول، غذا میل شود افزود: وعده ی اصلی غذا باید در هنگام افطار مصرف شود و این افراد از رژیم پُرنمک و غذاهای چرب جدا خودداری کنند، مصرف سبزیجات، سالاد و میوه به همراه مایعات فراوان را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند.

وی گفت: بدون پایش مداوم قند خون، نمی‌ توان از ایمن بودن روزه‌ داری اطمینان کافی داشت به طوری که میزان قند خون بیماران دیابتی روزه‌ دار باید قبل از سحر حداکثر 120 میلی گرم درصد، 2 ساعت بعد از سحر حداکثر 160 میلی گرم درصد، بین ساعت یک تا 3 بعد از ظهر حداقل 70 میلی گرم درصد، قبل از افطار حداکثر 120 میلی گرم درصد و 2 ساعت بعد از افطار ‌حداکثر 160 میلی گرم درصد باشد.

فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم افزود: در مورد بیماران تحت درمان با انسولین وضعیت فرق می ‌کند. استفاده از این دارو با احتمال بالای افت قند خون همراه است، بنابراین لازم است این بیماران در فواصل نزدیک به‌ هم غذا میل کنند، به همین دلیل، روزه‌ داری به هیچ عنوان برای آن ها توصیه نمی ‌شود.

ملک با اشاره به این که شرایط جسمانی هر بیمار منحصر به فرد است افزود: اگر قند خون افراد دیابتی در حین روزه داری زیر 70 برسد و علایم چون بی حالی، تعریق سرد و اختلال در هوشیاری در فرد بروز کند یا اطرافیان متوجه چنین علایمی شوند فرد روزه دار باید روزه خود را افطار نماید.

وی ادامه داد: غذای افطار در بیمار دیابتی باید به چند وعده تقسیم شود، زیرا مصرف مواد غذایی به‌ صورت وعده کامل با افزایش قند همراه خواهد بود.

منبع : تبیان

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه و دیابت نوع دوم

روزه داری برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مفید است به شرط آنکه با مشورت پزشک و همراه با کنترل قند خون باشد

زهرا صفوي بيات در گفت‌وگو با خبرنگار نظام پرستاري كشور با بيان اينكه روزه براي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 سودمند است، اظهار كرد: بيماران مبتلا به ديابت نوع 2(وابسته به رژيم غذايي) مي‌توانند روزه بگيرند اما بايد 1 تا 2 ماه پيش از آغاز ماه مبارك رمضان نسبت به تغيير نوع يا دوز دارو با پزشك معالج خود مشورت كنند.



وی گفت: اين بيماران پيش از آغاز ماه مبارك رمضان بايد آزمايش هاي متعدد لازم از قبيل اندازه‌گيري ميزان قندخون در نوبت‌هاي متعددي نظير ناشتا، پس از صرف صبحانه و... را داشته باشند تا مشكلي در حين روزه‌داري برایشان ايجاد نشود.



وي ادامه داد: روزه‌داران مبتلا به ديابت بايد همواره به‌خاطر داشته باشند كه ميزان قندخونشان در طول روز زير 160 گزارش شود كه در اين صورت مي‌توان گفت قندخون فرد در حد كنترل شده‌ است.



اين عضو هيئت علمي دانشكده پرستاري مامايي شهيدبهشتي گفت: از ديگر شرايط روزه‌داري بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 سالم بودن ساير ارگانهاي حياتي بدن از قبيل قلب و كليه و عدم ابتلا به نارسايي قلبي و بيماري‌هاي حاد كليه است.



صفوي بيات افزود: البته افرادي با سابقه افت شديد قندخون(هايپوگليسمي) يا افرادی که دچار افزايش ناگهاني قندخون(هايپرگليسمي) منجر به بستري می شوند هم از گرفتن روزه منع مي‌شوند.

وي يادآور شد: اگر بيماران مبتلا به ديابت روزه‌دار مصرف‌كننده قرص خوراكي هستند به خاطر داشته باشند پيش آغاز ماه مبارك رمضان با پزشك معالج خود مشورت كنند زیرا شايد پزشك نسبت به كم كردن ميزان قرص مصرفي اقدام كند.

منبع : http://yazd.basijmed.ir

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

فوق تخصص غدد: روزه براي بيماران ديابتي تيپ يك مضر است

روزه داري براي بيماران ديابتي كه انسولين تزرق مي كنند، به علت كاهش قندخون مضر است.

دكتر پژوهي فوق تخصص غدد در گفت وگو با خبرنگار سرويس بهداشت و درمان ايسنا، با بيان اين مطلب افزود: در بيماري ديابت ميزان قندخون از 126 ميلي گرم بالاتر يا اينكه قندخون پس از صرف غذا بيش از 200 گرم افزايش مي يابد، در حقيقت اشكال در سوخت و ساز چربي ها و پروتئين ها موجب بيماري قند كه به دو دسته نيز تقسيم مي شود؛ دسته اي از بيماران كه براي درمان نياز به تزريق انسولين دارند شامل دو گروه هستند بيماراني كه در سنين قبل از 40 سالگي و لاغر هستند و گروه دوم زنان بارداري كه براي اولين بار دچار بيماري قند مي شوند و نمي توانند قرص مصرف كنند.

وي ادامه داد: اين زنان براي كنترل قند خون نياز به دريافت انسولين دارند؛ دسته ي دومي كه براي كنترل قند نياز به انسولين ندارند شامل افراد بيش از 40 سال هستند كه به علت چاقي، عدم تحرك، اشتهاي زيادي لازم است تا براي كنترل قند خون حتما وزن خود را كاهش داده و ورزش نمايند همچنين از داروهاي كمكي براي كاهش قند خون خود استفاده كنند.

وي با اشاره به عوارض اين بيماري اظهارداشت: پر نوشي و پرادراري از علايم مشترك اين بيماري در بين دو گروه است، كه امكان دارد كليه، چشم، اعصاب، قلب، استخوان ها و مفاصل را هم درگير كند.


اين فوق تخصص غدد با بيان اينكه تزريق انسولين به صورت كوتاه مدت و بلند مدت انجام مي شود، تصريح كرد: با توجه به ميزان قند خون مي توان از اين دو نوع استفاده كرد.

در افرادي كه ذخيره ي انسولين در آنها كم است و غده ي پانكراس و يا لوزالمعده ي آنها نمي تواند به خوبي انسولين ترشح كند براي كنترل قند مجبور به تزريق انسولين هستند.

دكتر پژوهي خاطرنشان كرد: داروهايي كه با فشار آوردن به لوز المعده يا پانكراس و تحريك آنها باعث ترشح انسولين مي شوند، شامل مصرف قرص هاي گلي بنگلاميد (نيم ساعت يا 20 دقيقه قبل از غذا) و مت فورمين (در بين غذا يا پس از صرف غذا مي باشند). همچنين ورزش و افزايش فعاليت بدني در هر دو گروه (افرادي كه نياز به تزريق انسولين و نياز به مصرف قرص دارند) بسيار مفيد است.

اين فوق تخصص غدد با اشاره به اينكه روزه داري براي مبتلايان به اين بيماري كه لاغر هستند و انسولين دريافت مي كنند مضر است، بيان كرد: از آنجا كه عدم مصرف غذا و يا كمبود آن باعث كاهش قندخون مي شود، اين افراد نبايد روزه بگيرند مگر در موارد محدود و با نظر پزشك معالج، اما بيماراني كه داراي وزن زيادي هستند در صورتي كه به طور متعادل رژيم غذايي خود را حفظ كنند روزه گرفتن برايشان مفيد خواهد بود و موجب آن مي شود تا در ماه مبارك رمضان مقداري از قرص ها و داروهايشان كاهش يابد.

منبع : تبیان

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

روزه داری در مبتلایان به دیابت

ایسنا :يك فوق تخصص بيماري‌هاي غدد و گوارش با تاكيد بر ضرورت توجه بيماران ديابتي به توصيه‌هاي پزشكي روزه‌داري گفت: روزه را نمي‌توان رژيمي براي كاهش قند ديابتي‌ها دانست بلكه تنها در افراد ديابتي كه چاق هستند سبب كاهش وزن آنان مي‌شود ولی هنوز اثبات نشده است كه قند خون را نيز كاهش مي دهد.

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان ايسنا، دكتر فريبا محسني در همايش ديابت و روزه داري، افت يا افزايش قند خون، ‌از دست دادن آب بدن و در نهايت انسداد عروقي را از مهم‌ترين مسائلي دانست كه بيماران ديابتي‌ در صورت عدم توجه به توصيه‌هاي پزشكي حين روزه‌داري با آن مواجه مي‌شوند، دانست.

وي در رابطه با بيماران ديابتي كه مجاز به روزه گرفتن هستند، گفت: مردان بالاي 20 سال و زنان غيرباردار بالاي 20 سال، افرادي كه وزن عادي يا افزايش يافته دارند، افرادي كه بيماري‌هاي عفوني، قلبي، فشار خون، سنگ كليه، بيماري‌هاي ريوي ندارند و بيماران ديابتي كنترل شده مجاز به روزه گرفتن هستند.

اين فوق تخصص بيماريهاي غدد و گوارش توصيه كرد: بيماران ديابتي سه ماه قبل از ماه رمضان و در ماه رمضان نيز هر هفته يك بار به پزشك معالج خود مراجعه كنند و ميزان داروي مصرفي خود را تنظيم كنند.

دكتر محسني، رعايت نكاتي را براي كساني كه واجد شرايط روزه گرفتن هستند لازم دانست و افزود: كساني كه ديابت كنترل شده دارند و واجد شرايط هستند نبايد در رژيم غذايي خود در ماه رمضان تغيير بدهند و مايعات كافي بنوشند و زمان ورزش خود را تنظيم كنند.

وي تاكيد كرد اين قبيل بيماران نبايد بدون سحري و خوردن قرص‌هاي تجويز شده روزه بگيرند.

اين فوق تخصص بيماريهاي غدد و گوارش در رابطه با بيماراني كه انسولين تزريق مي‌كنند، گفت: اين بيماران به شرطي مجاز به روزه گرفتن هستند كه مصرف انسولين آنان كم باشد، طي روز دچار افت قند خون نشوند و نيز دچار عوارض ديابت نباشند.

دكتر محسني از ضعف و بي حالي شديد، عرق سرد فراوان، تپش قلب، سرگيجه، لرزش بدن، تاري ديد و در نهايت بيهوشي و كما به عنوان علايم افت قند خون نام برد.

وي افزايش بيش از حد معمول مصرف دارو، افزايش فعاليت و كاهش و حذف يك وعده غذايي را از علل افت قند خون و درمان آن را مصرف به اندازه نمك و مايعات و نرفتن به مكان‌هاي گرم دانست.

به گزارش ايسنا، وي از عارضه يبوست، سردرد، انقباضات عضلاني، زخم و التهاب معده، سنگ كليه و سوزش سردل را به عنوان عوارض احتمالي روزه گرفتن بيماري‌هاي ديابتي در صورت عدم توجه به توصيه‌ها عنوان كرد.

دكتر محسني خاطرنشان كرد: بهترين زمان براي اندازه گيري قند خون قبل از افطار، دو ساعت بعد از افطار و قبل از سحر است و در صورتي كه بعد از افطار قند آنها بيش از250 بود، 20 درصد از رژيم غذايي افطار خود را براي روز بعد كم كنند.

منبع : http://www.pezeshki.net

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

فواید روزه برای دیابت و فشارخون

روزه گرفتن در ماه رمضان یکی از احکامی است که علاوه بر فواید معنوی، دارای فواید پزشکی و روانشناختی بیشماری برای بدن است که علم امروز تنها بخشی از آنها را مورد اشاره قرار داده است و تحقیقات درباره آثار مثبت آن همچنان ادامه دارد.

به گزارش مهر، به طور کلی روزه داری برای علل پزشکی در علم طب به کرات مورد استفاده قرار گرفته است که در آن میان می توان به مدیریت وزن بدن، کاهش چربی ها و استراحت دستگاه گوارش اشاره کرد. برای برخی روزه ها مضراتی هم شمرده شده است و بسیاری از آنها در زمره رژیمهای سختی دسته بندی می شوند که نه تنها برای بدن هیچ منفعتی در پی ندارد بلکه به آن صدماتی را وارد می کند و چه بسا که این صدمات جبران ناپذیر هم باشند.


این درحالی است که روزه در اسلام با چنین رژیمهای غذایی و چنین برنامه های روزه داری متفاوت است چرا که در ماه رمضان هیچ نوع سوء تغذیه یا عدم جذب کالریهای کافی وجود دارد. جذب کالری در زمان ماه رمضان به آرامی تحت راهبردهایی روزه داری ماه رمضان که هرساله توسط بسیاری از پزشکان توصیه می شوند صورت می گیرد.


علاوه بر این روزه داری در ماه رمضان از سوی هیچ پزشکی برای افرادی که دارای بیماریهای مختلف هستند توصیه نمی شود.


اگر درسهای رمضانی چه برحسب جذب و مصرف مواد غذایی و چه برحسب تقوا و پرهیزگاری پس از این ماه مبارک نیز ادامه یابد می تواند برای کل زندگی فرد موثر واقع شود. علاوه بر این نوع غذاهایی که فرد در طول ماه رمضان مصرف می کند هیچ کدام از معیارهای گزینشی رژیمهای سخت را چون مصرف صرف پروتئین یا مصرف صرف میوه ها را در پی ندارد. در ماه رمضان مصرف خوردنی ها در حد اعتدال بلامانع است.


توصیه پزشکان به روزه داران


پزشکان و متخصصان معتقدند فواید روزه بر سلامت بدنی بهتر حاصل می شود که روزه دار امساک روز را با زیاده ‌روی در فاصله زمانی افطار تا سحر تلافی نکند، چرا که پر خوری خود موجب زیانهای چشمگیری برای دستگاه گوارش می شود.


تنها تفاوت میان رمضان با سایر برنامه های غذایی مسئله زمان بدنی است ما در ماه رمضان با مصرف یک صبحانه زودهنگام، از خوردن وعده ناهار صرف نظر کرده و هنگام غروب افطار می کنیم.


براساس آنچه برخی محققان اعلام می کنند، پرهیز از نوشیدن آب در طول این ماه نه تنها مسئله منفی نیست بلکه در حقیقت موجب می شود که تمام مایعات بدن متمرکز شود و آب زدایی به آرامی صورت گیرد. بدن ما دارای مکانیسم حفاظت از آب است، تحقیقات علمی نشان داده است که در زندگی گیاهان آب زدایی آرام و حفاظت از آب می تواند بر طول عمر آنها تأثیرگذار باشد.


تأثیرات فیزیولوژی روزه بر بدن


تأثیر فیزیولوژی و کارکرد بدن در زمان روزه داری دربرگیرنده کاهش قند خون، کاهش کلسترول و کاهش فشار سیستولی خون است. سیستول به فرآیند انقباض قلب گفته می ‌شود. حقیقت امر این است که روزه داری توصیه ایده آل برای درمان دیابتهای خفیف، متوسط، ثابت و غیر انسولینی، چاقی و فشار خون بالا است.


روزه داری وضعیت سلامتی بدن را به خطر نمی اندازد


در سال 1994 در نخستین کنگره " سلامتی و رمضان" که در کازابلانکا برگزار شد، 50 مقاله تحقیقاتی از سراسر دنیا از سوی محققان مسلمان و غیر مسلمانی ارائه شد که تحقیقات جامعی درباره ابعاد پزشکی روزه داری انجام داده بودند. در این مقالات علاوه بر اینکه بهبود شرایط پزشکی بسیاری برای بدن مورد استناد قرار گرفته بود این مسئله مورد تأکید قرار گرفته بود که روزه‌داری براساس سنت اسلامی به هیچ وجه وضعیت سلامتی هیچ بیماری را به خطر نیانداخته و شرایط پزشکی وی را تشدید نکرده است. اما از سوی دیگر توصیه شده است که بیمارانی که از بیماریهای شدیدی چون دیابت یا انسداد شرائین اکلیلى قلب، سنگ کلیه رنج می بردند، نباید روزه بگیرند.


کارشناسان بهداشت جسم و فعالیتهای ورزشی اعتقاد دارند که روزه تغییرات متابولیکی در بدن ایجاد می کند که این تغییرات از کربوهیدراتهای اضافی استفاده کرده و اتکا به چربی را به عنوان یک لایه برای تأمین انرژی افزایش می دهند.


تأثیرات روانشناختی روزه داری


برای روزه داری همچنین تأثیرات روانشناختی را نیز برشمرده اند که درمیان فهرستی از این تأثیرات مثبت می توان به آرامش روزه داران، تقویت صبر در آنان، به حداقل رسیدن رویکردهای خصمانه در فرد و کاهش جرم و جنایت اشاره کرد. این تأثیرات مثبت روانشناسی را می توان به ثبات قند خون در زمان روزه داری نیز نسبت داد.


درنهایت این مسئله عادی است که در هفته اول ماه رمضان احساس خستگی می کنیم، این امر نشان می دهد که بدن برای انطباق خود با شرایط جدید به زمان نیاز دارد. پرهیز از فعالیت جسمانی شدید در ماه رمضان از جمله توصیه های صورت گرفته توسط پزشکان است که البته نباید در آن چون هررویکرد دیگری افراط کرد.


افزایش احساس خستگی ممکن است در نتیجه کمبود خواب یا اختلال در الگوهای عادی خواب باشد. رژیم غذایی مناسب و اصلاح وضعیت خواب و زمان بندی کاری می تواند هر تأثیری را بر عملکرد بدن به حداقل رسانده و حتی حذف کند. بنابراین به سادگی می توان استدلال کرد که روزه داری نه تنها به علمکرد بدن و شرایط جسمی صدمه نمی زند بلکه به سلامت جسم کمکهای شایانی خواهد داشت.

منبع : http://www.ghatreh.com

روزه گرفتن ديابتي ها فقط با مشورت پزشک

در ماه مبارك رمضان، بيماران زيادي از پزشكان خود درخصوص امكان روزه‌داري سوال مي‌كنند. بيماران ديابتي هم با توجه به شرايط خاص بيماري خود در اين مورد پرسش‌هاي گوناگوني دارند؛ از جمله اين كه آيا روزه‌داري براي آنان مفيد است يا مضر؟ درصورت روزه‌داري دچار چه عوارضي مي‌شوند؟ مهم‌ترين مساله‌ و تهديد روزه‌داري فرد ديابتي دراين فصل گرم چه چيزهايي مي‌تواند باشد؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها با دكتر امير كامران نيكوسخن، متخصص ديابت، مديرعامل انجمن ديابت ايران و رئيس فدراسيون بين‌المللي ديابت در خاورميانه و شمال آفريقا گفت‌وگو كرديم.

بسياري از بيماران مبتلا به ديابت علاقه‌مند هستند بدانند آيا مي‌توانند در ماه مبارك رمضان روزه بگيرند يا خير. لطفا در اين باره توضيحاتي بفرماييد.
خير، روزه گرفتن به افراد ديابتي توصيه نمي‌شود مگر با رعايت چند شرط؛ ازجمله كنترل قند خون، شيوه درمان، ميزان سطح اطلاعات و آموزش‌هاي فرد ديابتي از اين بيماري.

فرد ديابتي چطور مي‌تواند قند خون خود را كنترل كند؟
بسياري از ديابتي‌ها براي اطلاع از ميزان قند خون خود و كنترل ديابت هر چند وقت يك بار آزمايش مي‌دهند و نتيجه‌اي را كه به عنوان جواب مي‌گيرند ملاك عمل قرار مي‌دهند، غافل از اين كه قند خون ما در طول شبانه‌روز در حال نوسان است و اندازه قند خوني كه فقط يك بار در آزمايشگاه گرفته مي‌شود لحظه‌اي بوده و بر اساس شرايط آن روز فرد است. متاسفانه بيشتر افراد ديابتي زماني به آزمايشگاه مراجعه مي‌كنند كه وضعيت قند خون آن روز آنها با روزهاي ديگر تفاوت دارد. منظور اين است كه خودشان را براي انجام يك آزمايش با وضع مطلوب تطبيق مي‌دهند؛ مثلا از چند روز قبل رژيم‌هاي غذايي و نوع خوراك خود را مطابق اصول ديابت تنظيم مي‌كنند. همچنين پرهيزهاي مربوط به ديابت را فقط براي انجام آزمايش رعايت مي‌كنند. در صورتي كه براي كنترل قند خون دو معيار (كنترل‌هاي روزانه كه افراد ديابتي به كمك نوارهاي تست قند ادرار يا دستگاه‌هاي اندازه‌گيري قند خون انجام مي‌دهند و آزمايش هموگلوبين A1C كه نمايانگر ميانگين قند خون سه ماه گذشته فرد ديابتي است) وجود دارد و با رعايت اين دو مورد است كه مي‌توان درباره كنترل مطلوب قند خون فرد ديابتي اظهار نظر كرد.

بهترين زمان آزمايش اندازه‌گيري قند خون چه موقعي است؟
در روزهاي اول روزه‌داري، اندازه‌گيري منظم قند خون در طول روز، حداقل چهار تا پنج مرتبه ضروري است. بهترين زمان براي اين كار قبل و دو ساعت پس از سحري و افطاري و همچنين يك بار در طول روز است؛ البته در صورت نياز، تكرار آن هنگام خواب ضرورت دارد.

معمولا ميزان قند فرد ديابتي كه تمايل به گرفتن روزه دارد، بايد چقدر باشد؟
قند خون افراد معمولي در حالت ناشتايي 60 تا110 ميلي‌گرم درصد (صد سي سي خون) است و معمولا دو ساعت پس از صرف غذا هم به بيش از 140 ميلي‌گرم درصد نمي‌رسد. ميزان قند افراد ديابتي هم براي كنترل مطلوب ديابت و جلوگيري از عوارض زودرس و ديررس ديابت بايد به حد طبيعي نزديك باشد. ميزان قند فرد ديابتي كه مايل به روزه‌داري است بايد دو ساعت پس از غذا حداكثر 180ميلي گرم درصد باشد. افزايش ميزان قند بيش از اين اندازه خطرناك است.

روزه‌داري براي چه نوع ديابتي‌هايي مشكل‌ساز نيست و چه كساني اصلا نبايد روزه بگيرند؟
تعدادي از ديابتي‌ها بدون نياز به دارو، قند خون خود را كنترل مي‌كنند. مي‌توان گفت اگر اين افراد به شيوه صحيح روزه بگيرند و اين روزه گرفتن به كاهش وزن آنان منجر شود، روزه‌داري براي آنان مفيد است، اما در افرادي كه از قرص استفاده مي‌كنند دقت‌هاي ديگري در مورد روزه گرفتن لازم است، زيرا نخوردن غذا در طول روز به دنبال مصرف قرص قند ممكن است به شرايطي منجر شود كه به آن هيپوگليسمي (كاهش قند خون) مي‌گوييم. حتي در موارد شديد ممكن است به كما يا مرگ نيز منجر شود. اين افراد (ديابتي‌هاي وابسته به قرص) براي گرفتن روزه حتي بايد قند خونشان در حد ايده‌آل كنترل شود؛ منظور كنترل روزانه قند خون و آزمايش هموگلوبين A1C است. روزه‌داري با توجه به اين شرايط در كنار آموزش‌هاي مربوط به كنترل ديابت ميسر خواهد بود.
روزه‌داري براي ديابتي‌هاي وابسته به انسولين تقريبا غيرممكن است، زيرا اين افراد به دليل نياز به تزريق انسولين در فواصل مختلف شبانه‌روز با احتمال وقوع كاهش قند خون روبه‌رو هستند. قطع كردن انسولين به دليل نخوردن غذا اشتباه است، زيرا بدن ما حتي در شرايطي كه غذا نيز مصرف نشود به مقدار انسولين نيازمند است.

يك فرد ديابتي هنگام سحر و افطار مي‌تواند چه نوع غذا و مواد خوراكي را مصرف كند؟
متاسفانه بيشتر افراد ديابتي درخصوص تغذيه صحيح در ديابت اطلاعات لازم را ندارند و به تصور غلط، مصرف غذاهايي با قند زود جذب مثل حلوا، خرما، شله‌زرد و... را طي دوران روزه‌داري بلامانع مي‌دانند. خوب است اين عزيزان توجه داشته باشند، زمان روزه‌داري هم بايد مطابق تغذيه صحيح دوره‌هاي ديگر رفتار كنند. خوردن اين نوع خوراكي‌ها در زمان روزه‌داري هم براي آنان مجاز نيست و بهتر است اين افراد از مواد نشاسته‌اي ديرجذب مثل نان، ميوه و لبنيات استفاده كنند. همچنين اين افراد بايد توجه داشته باشند مواد نشاسته‌اي را بايد به دفعات و در حجم كم‌مصرف كنند.


اغلب چه مخاطراتي ممكن است فرد روزه‌دار ديابتي را تهديد كند؟ اين افراد در صورت مشاهده چه علائمي بايد روزه خود را قطع كنند؟
روزه‌داري در يك فرد ديابتي ممكن است سبب بالا رفتن يا پايين افتادن قند خون شود كه در هر دو حالت براي فرد ديابتي خطرناك است. اين افراد در صورت تكرار افزايش يا كاهش ميزان قند خون بايد از ادامه روزه‌داري در روزهاي بعد خودداري كنند؛ البته چنانچه قند خون بشدت پايين آمده باشد كه علائم هيپوگليسمي نظير لرزش دست‌ها، تپش قلب، گرسنگي بسيار شديد و... در فرد بروز كند يا قند خون به ميزان بالاي 25 ميلي‌گرم درصد برسد بايد بسرعت روزه را قطع و اقدامات لازم انجام شود؛ در صورت افت شديد قند خون بايد از مواد قندي زود جذب مانند نوشابه، آبميوه يا عسل استفاده شود و در صورت بالا رفتن شديد قند خون لازم است با نظر پزشك معالج، داروهاي ديابت مصرف شود.

چه توصيه‌اي به اين بيماران در زمان روزه‌داري داريد؟
اول اين كه فرد ديابتي در زمان روزه‌داري حتما مانند قبل از روزه گرفتن وحتي بيشتر از آن بايد قند خون و ادرار خود را كنترل كند تا درصورت افزايش يا كاهش ميزان قند خون بسرعت از نتيجه آن اطلاع پيدا كرده و اقدام لازم را انجام بدهد. نكته بعدي در ارتباط با مصرف غذا در طول روزه‌داري است. با توجه به اين كه مهم‌ترين اصل تغذيه در ديابت مصرف وعده‌هاي غذايي در دفعات بيشتر و حجم كمتر است (سه وعده اصلي و سه ميان وعده) امكان رسيدن به اين اصل هنگام روزه‌داري دقيقا ممكن نيست. البته يك فرد ديابتي بايد از مصرف غذاهاي حجيم در دو وعده سحري و افطاري خودداري كند، به طوري كه زمان افطار با مقدار كوچكي از وعده غذايي شروع كند، سپس يك تا دو ساعت بعد بقيه غذاي خود را مصرف كند. هنگام سحر نيز بايد از مصرف غذاهاي حجيم خودداري كرد، چون اين مساله ممكن است سبب بالارفتن قند خون در طول روز شود. بنابراين بايد ميزان مصرف دارو طي روزه‌داري با توجه به كنترل‌هاي قند خون در طول روز و با نظر پزشك تنظيم شود. در نتيجه از آنجا كه رعايت شش نوبت وعده غذايي در زمان روزه‌داري امكان‌پذير نيست، ضرورت دارد حداقل غذاهاي مصرفي از هنگام افطار تا سحر بتدريج در سه تا چهار وعده با حجم كم‌مصرف شود.

منبع : jamejamonline.ir 

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم
جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید66572220 (ده خط)
و یا به آدرس:[e-mail]
ایمیل بفرستید.
در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید :بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم
دکتر بیژن فروغ

تأثیرات مثبت روزه برسلامت بدن/ فواید روزه برای دیابت و فشارخون

روزه گرفتن در ماه رمضان یکی از احکامی است که علاوه بر فواید معنوی، دارای فواید پزشکی و روانشناختی بیشماری برای بدن است که علم امروز تنها بخشی از آنها را مورد اشاره قرار داده است و تحقیقات درباره آثار مثبت آن همچنان ادامه دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، به طور کلی روزه داری برای علل پزشکی در علم طب به کرات مورد استفاده قرار گرفته است که در آن میان می توان به مدیریت وزن بدن، کاهش چربی ها و استراحت دستگاه گوارش اشاره کرد. برای برخی روزه ها مضراتی هم شمرده شده است و بسیاری از آنها در زمره رژیمهای سختی دسته بندی می شوند که نه تنها برای بدن هیچ منفعتی در پی ندارد بلکه به آن صدماتی را وارد می کند و چه بسا که این صدمات جبران ناپذیر هم باشند.

این درحالی است که روزه در اسلام با چنین رژیمهای غذایی و چنین برنامه های روزه داری متفاوت است چرا که در ماه رمضان هیچ نوع سوء تغذیه یا عدم جذب کالریهای کافی وجود دارد. جذب کالری در زمان ماه رمضان به آرامی تحت راهبردهایی روزه داری ماه رمضان که هرساله توسط بسیاری از پزشکان توصیه می شوند صورت می گیرد.

علاوه بر این روزه داری در ماه رمضان از سوی هیچ پزشکی برای افرادی که دارای بیماریهای مختلف هستند توصیه نمی شود.

اگر درسهای رمضانی چه برحسب جذب و مصرف مواد غذایی و چه برحسب تقوا و پرهیزگاری پس از این ماه مبارک نیز ادامه یابد می تواند برای کل زندگی فرد موثر واقع شود. علاوه بر این نوع غذاهایی که فرد در طول ماه رمضان مصرف می کند هیچ کدام از معیارهای گزینشی رژیمهای سخت را چون مصرف صرف پروتئین یا مصرف صرف میوه ها را در پی ندارد. در ماه رمضان مصرف خوردنی ها در حد اعتدال بلامانع است.

توصیه پزشکان به روزه داران


پزشکان و متخصصان معتقدند فواید روزه بر سلامت بدنی بهتر حاصل می شود که روزه دار امساک روز را با زیاده ‌روی در فاصله زمانی افطار تا سحر تلافی نکند، چرا که پر خوری خود موجب زیانهای چشمگیری برای دستگاه گوارش می شود.

تنها تفاوت میان رمضان با سایر برنامه های غذایی مسئله زمان بدنی است ما در ماه رمضان با مصرف یک صبحانه زودهنگام، از خوردن وعده ناهار صرف نظر کرده و هنگام غروب افطار می کنیم.

براساس آنچه برخی محققان اعلام می کنند، پرهیز از نوشیدن آب در طول این ماه نه تنها مسئله منفی نیست بلکه در حقیقت موجب می شود که تمام مایعات بدن متمرکز شود و آب زدایی به آرامی صورت گیرد. بدن ما دارای مکانیسم حفاظت از آب است، تحقیقات علمی نشان داده است که در زندگی گیاهان آب زدایی آرام و حفاظت از آب می تواند بر طول عمر آنها تأثیرگذار باشد.

تأثیرات فیزیولوژی روزه بر بدن

تأثیر فیزیولوژی و کارکرد بدن در زمان روزه داری دربرگیرنده کاهش قند خون، کاهش کلسترول و کاهش فشار سیستولی خون است. سیستول به فرآیند انقباض قلب گفته می ‌شود. حقیقت امر این است که روزه داری توصیه ایده آل برای درمان دیابتهای خفیف، متوسط، ثابت و غیر انسولینی، چاقی و فشار خون بالا است.

روزه داری وضعیت سلامتی بدن را به خطر نمی اندازد


در سال 1994 در نخستین کنگره " سلامتی و رمضان" که در کازابلانکا برگزار شد، 50 مقاله تحقیقاتی از سراسر دنیا از سوی محققان مسلمان و غیر مسلمانی ارائه شد که تحقیقات جامعی درباره ابعاد پزشکی روزه داری انجام داده بودند. در این مقالات علاوه بر اینکه بهبود شرایط پزشکی بسیاری برای بدن مورد استناد قرار گرفته بود این مسئله مورد تأکید قرار گرفته بود که روزه‌داری براساس سنت اسلامی به هیچ وجه وضعیت سلامتی هیچ بیماری را به خطر نیانداخته و شرایط پزشکی وی را تشدید نکرده است. اما از سوی دیگر توصیه شده است که بیمارانی که از بیماریهای شدیدی چون دیابت یا انسداد شرائین اکلیلى قلب، سنگ کلیه رنج می بردند، نباید روزه بگیرند.

کارشناسان بهداشت جسم و فعالیتهای ورزشی اعتقاد دارند که روزه تغییرات متابولیکی در بدن ایجاد می کند که این تغییرات از کربوهیدراتهای اضافی استفاده کرده و اتکا به چربی را به عنوان یک لایه برای تأمین انرژی افزایش می دهند.

تأثیرات روانشناختی روزه داری

برای روزه داری همچنین تأثیرات روانشناختی را نیز برشمرده اند که درمیان فهرستی از این تأثیرات مثبت می توان به آرامش روزه داران، تقویت صبر در آنان، به حداقل رسیدن رویکردهای خصمانه در فرد و کاهش جرم و جنایت اشاره کرد. این تأثیرات مثبت روانشناسی را می توان به ثبات قند خون در زمان روزه داری نیز نسبت داد.

درنهایت این مسئله عادی است که در هفته اول ماه رمضان احساس خستگی می کنیم، این امر نشان می دهد که بدن برای انطباق خود با شرایط جدید به زمان نیاز دارد. پرهیز از فعالیت جسمانی شدید در ماه رمضان از جمله توصیه های صورت گرفته توسط پزشکان است که البته نباید در آن چون هررویکرد دیگری افراط کرد.

افزایش احساس خستگی ممکن است در نتیجه کمبود خواب یا اختلال در الگوهای عادی خواب باشد. رژیم غذایی مناسب و اصلاح وضعیت خواب و زمان بندی کاری می تواند هر تأثیری را بر عملکرد بدن به حداقل رسانده و حتی حذف کند. بنابراین به سادگی می توان استدلال کرد که روزه داری نه تنها به علمکرد بدن و شرایط جسمی صدمه نمی زند بلکه به سلامت جسم کمکهای شایانی خواهد داشت.

منبع : خبرگزاری مهر