معرفی رشته کاردرمانی

معرفی رشته کاردرمانی

     تعریف‌: این‌ رشته‌ از زیر مجموعه‌های‌ علوم‌ توانبخشی‌ است‌ که‌ وظیفه‌ آن‌ بررسی‌ و ارزیابی‌ توانائی‌ها، درمان‌ و آموزش‌ معلولینی‌ است‌ که‌ در اثر سکته‌های‌ مغزی‌، بیماری‌های‌ مختلف‌، حوادث‌، تصادفات‌، جنگ‌، عقب‌ماندگی‌های‌ ذهنی‌ و ... دچار معلولیت‌ شده‌اند.  فارغ‌التحصیلان‌ این‌ دوره‌ می‌توانند بر اساس‌ تشخیص‌ و معرفی‌ پزشک‌ به‌ درمان‌ جسمانی‌ و روانی‌ و توان‌ بخشی‌ بیماران‌بپردازند.متخصصان‌ کاردرمانی‌ با تسلط‌ کافی‌ بر علوم‌ مختلف‌ فیزیولوژی‌، آناتومیکی‌ و روان‌ شناختی‌ یک‌ برنامه‌ جامع‌ درمانی‌ را به‌ بیماران‌ ارائه‌ می‌دهند. در کار درمانی‌ بیماری‌ و تأثیرات‌ آن‌ در تمام‌ ابعاد زندگی‌ فرد، مورد بررسی‌ قرار می‌گیرد هدف‌ این‌ رشته‌ بالا بردن‌ استقلال‌ و افزایش‌ سطح‌ توانمندی‌ بیمار برای‌ انجام‌ فعالیتهای‌ روزمره‌ و اجتماعی‌ و مهارت‌های‌ زندگی‌ می‌باشد. تخصص‌ یک‌ کاردرمان‌ کمک‌ به‌ بازتوانی‌ جسمی‌، حرکتی‌، ذهنی‌ و روحی‌ افرادی‌ است‌ که‌ دچار معلولیت‌ می‌باشند و علاوه‌ بر آن‌ کاردرمان‌ با آموزش‌ کار و فعالیتهای‌ مختلف‌ متناسب‌ با نوع‌ معلولیت‌ و بالا بردن‌ توان‌ ذهنی‌ با استفاده‌ از کارگاههای‌ مختلف‌، تکنیکهای‌ متفاوت‌ ورزشی‌ درمانی‌ و ابزارهای‌ مختلف‌، علاوه‌ بر مقابله‌ با معلولیت‌ و جلوگیری‌ از پیشرفت بیماریها، فرد معلول‌ را به‌ محیط‌ اجتماعی‌بازگردانده‌استقلال‌اورافراهم‌می‌آورد.در زیر به تعدادی از بیماریها در حیطه درمان توانبخشی کاردرمانی اشاره میگردد.

کاردرمانی و دفورمیتی سوان نک (Swan neck deformity)

دفورمیتی سوان نک (Swan neck deformity) یا تغییر شکل گردن قو عبارت است از هیپراکستنشن در مفصل بین بند انگشتی پروگزیمال (Proximal interphalangeal or PIP joint) و فلکشن در مفصل بین بند انگشتی دیستال (Distal interphalangeal or DIP joint).

 

 

تصویر زیر:

 

 

بیماری آرتریت روماتویید شایع ترین علت دفورمیتی گردن قو است. دفورمیتی سوان نک عکس دفورمیتی بوتونیر (جا دکمه ای) است.

مهمترین عامل دفورمیتی سوان نک، عدم تعادل نیروهای عضلانی گروه خم کننده و بازکننده است (به ویژه افزایش قدرت اکستنسوری مفصل PIP و کاهش قدرت فلکسوری آن)

نحوه تقسیم و اتصال تاندون های بازکننده انگشتان

هر تاندون در محل بند فوقانی به سه قسمت تقسیم می شود:

*یک قسمت مرکزی (Central slip)

*دو باند طرفی (Lateral band)

بخش مرکزی به فالانکس (بند انگشت) میانی متصل می گردد. باندهای طرفی در سطح پشتی فالانکس میانی به یکدیگر می پیوندند و سپس به فالانکس انتهایی (دیستال) اتصال می یابند.

 

 

/

 تصویر زیر:

 

 

علل

برخی از عواملی که در ایجاد دفورمیتی گردن قو نقش دارند عبارتنداز:

*آرتریت روماتویید که یک عامل شایع است

*تحرک زیاد مفصل (هیپرموبیلیتی) به طور ذاتی

*فلج مغزی به علت ایمبالانس عضلانی

*سوختگی ها

*انگشت چکشی یا مالت فینگر (Mallet finger). مالت فینگر به علت ضایعه تاندون اکستنسور انگشتان در بخش انتهایی (دیستال) یا ناحیه اتصال به بند آخر انگشت ایجاد می گردد که نتیجه آن خم شدن (فلکشن) بند آخر انگشت مربوطه است.

درمان

درمان دفورمیتی گردن قو ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:

*درمان غیر جراحی

*درمان جراحی

درمان غیر جراحی

*اسپلینت

*فیزیوتراپی

*کاردرمانی

درمان جراحی

*ترمیم بافت نرم

*آرتروپلاستی مفصل بین بند انگشتی پروگزیمال (PIP joint)

*فیوژن یا خشک کردن مفصل (بی حرکت کردن مفصل)

*فیزیوتراپی و کاردرمانی پس از عمل جراحی

eorthopod.com

joint-pain-expert.net

منبع تصویر:http://www.handtherapy.ca/

http://www.joint-pain-expert.net

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کاردرمانی و دفورمیتی بوتونیر (Boutonniere deformity)

دفورمیتی بوتونیر (Boutonniere deformity) یا تغییرشکل بوتونیر (تغییرشکل جای دکمه ای) عبارت است از فلکشن در مفصل بین بند انگشتی پروگزیمال (Proximal interphalangeal or PIP joint) و هیپراکستنشن در مفصل بین بند انگشتی دیستال (Distal interphalangeal or DIP joint) به علت آسیب در قسمت مرکزی (Central slip) تاندون عضله اکستنسور مشترک انگشتان (Extensor digitorum communis) یا بازکننده مشترک انگشتان (بازکننده انگشتان).

تصویر زیر:

 

 

دفورمیتی بوتونیر ممکن است به علت بیماری روماتیسمی به خصوص آرتریت روماتویید نیز ایجاد شود. آرتریت روماتویید عامل سینویت مزمن و خم شدن تدریجی مفصل بین انگشتی پروگزیمال است که طویل شدن قسمت مرکزی تاندون ایجاد می گردد که درنهایت باعث پارگی آن می شود.

ابتدا و انتهای عضله اکستنسور مشترک انگشتان

مبدا عضله اکستنسور مشترک انگشتان (اکستنسور دیژیتوروم کومونیس) از اپی کوندیل خارجی هومروس، دیواره بین عضلانی و فاسیای مجاور است که در انتها ازطریق چهار تاندون برای چهار انگشت (انگشت دوم الی پنجم به جزء شست)-که هریک خود به سه قسمت تقسیم می شوند-به بند میانی و انتهایی هر انگشت اتصال می یابند.

نحوه تقسیم جزء انتهایی تاندون بازکننده انگشتان

هر تاندون در محل بند فوقانی به سه قسمت تقسیم می شود:

*یک قسمت مرکزی (Central slip)

*دو باند طرفی (Lateral band)

تصویر زیر:

 

 

بخش مرکزی به فالانکس (بند انگشت) میانی متصل می گردد. باندهای طرفی در سطح پشتی فالانکس میانی به یکدیگر می پیوندند و سپس به فالانکس انتهایی (دیستال) اتصال می یابند.

علت تغییرشکل بوتونیر

*کشیدگی قسمت مرکزی تاندون بازکننده مشترک انگشتان

*پارگی قسمت مرکزی تاندون بازکننده مشترک انگشتان

*بیماری آرتریت پیشرونده (مانند آرتریت روماتویید)

*سوختگی ها و عفونت ها

نحوه تغییرات به مرور زمان

به علت اختلال در مکانیسم اکستنسوری، فلکسیون در مفصل اینترفالانژیال پروگزیمال و اکستانسیون در مفصل اینترفالانژیال دیستال اتفاق می افتد. شدت دفورمیتی ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد.

درمان

درمان ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:

*استفاده از اسپلینت در مرحله حاد

*گچ گیری سریال درصورت مراجعه دیرهنگام که درمان می تواند پس از مدتی ازطریق اسپلینت دنبال گردد

*ترمیم تاندون ازطریق جراحی به خصوص هنگامی که بیمار خیلی دیر مراجعه کرده باشد

*کاردرمانی وفیزیوتراپی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

انگشت ماشه ای (Trigger finger)

انگشت ماشه ای یا تریگر فینگر (Trigger finger) یا شست ماشه ای (Trigger thumb) عبارت است از التهاب و ضخیم شدن غلاف فیبروزی (Fibrous sheath) تاندون های فلکسوری (خم کننده) در قاعده انگشت (یعنی در A1 pulley). بنابراین در انگشت ماشه ای یک تنگی در  مجرای تاندون در قاعده انگشت اتفاق می افتد. در این اختلال، بیمار در خم کردن انگشت یا صاف کردن انگشت مبتلا مشکل دارد.

تصویر زیر:

 

 

در نوع اکتسابی بیشتر انگشتان میانی و چهارم درگیر می شوند ولی در نوع مادرزادی در اغلب موارد، انگشت شست مبتلا می گردد. تریگر فینگر همچنین در زنان بیش از مردان ایجاد می گردد.

تاندون های خم کننده انگشتان در انگشت دارای دو نوع غلاف تاندون (Tendon sheath) هستند:

*غلاف سینوویال (Synovial sheath) یا تنوسینوویوم (Tenosynovium)

*غلاف لیفی (Fibrous sheath) به عنوان قرقره

تصویر زیر:

 

 

 

غلاف لیفی که به عنوان قرقره (Pulley) شناخته می شود، شامل دو نوع است:

*قسمت حلقوی (Annular part) یا قرقره حلقوی (Annular pulley)

*قسمت متقاطع (Cruciform part) یا قرقره متقاطع (Cruciform pulley)

تصویر زیر:

 

 

نام های دیگر انگشت ماشه ای (شست ماشه ای)

 *Digital tenovaginitis stenosans

*Trigger digit

*Stenosing tenosynovitis

*Stenosing tendovaginitis

علل

علت انگشت ماشه ای به طور دقیق شناخته نشده است ولی عوامل زیر ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند:

*بیماری روماتیسمی (مانند آرتریت روماتویید، نقرس)

*فعالیت های تکراری انگشتان

*تروما یا ضربه

*له شدگی تاندون های خم کننده به هنگام ترمیم

*تورم موضعی در تاندون های فلکسوری انگشتان

*دیابت

*هیپوتیروییدی

*عوامل عفونی (مثلا ابتلا به سل)

*سارکوییدوز

*وجود جسم آزاد (Loose body) در مفصل متاکارپوفالانژیال

*وضعیت غیرطبیعی ساختار انگشت

علایم و نشانه ها

در انگشت ماشه ای، درگیری در A1 pulley است که باعث التهاب و ضخیم شدن آن می گردد. این پدیده سبب می شود که حرکت تاندون مربوطه در قرقره مختل شده، به نحوی که بیمار در خم کردن انگشت یا صاف کردن آن پس از خم کردن دچار مشکل می گردد (قفل شدگی انگشتان). به تدریج تاندون نیز در ناحیه پروگزیمال غلاف لیفی ضخیم و ملتهب، درگیر می شود که باعث التهاب و گره دار شدن تاندون می گردد. بنابراین بیمار در باز کردن انگشت مشکل پیدا می کند و معمولا در طی عمل باز کردن انگشت (اکستانسیون) با صدایی همراه می گردد (Snapping). ممکن است ناحیه آسیب در لمس دردناک باشد.

درمان

درمان ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:

*تعدیل فعالیت های روزمره

*استفاده از اسپلینت

*تزریق استروییدی در ناحیه

*درمان توانبخشی فیزیوتراپی و کاردرمانی

*جراحی جهت باز کردن غلاف لیفی تاندون یا قرقره درگیر

 

کانتراکچر دوپویترن (Dupuytren's contracture) یا جمع شدگی دوپویترن

کانتراکچر دوپویترن (Dupuytren's contracture) یا جمع شدگی دوپویترن عبارت است از ضخیم شدن و کوتاهی فاشیای کف دست (Palmar fascia) یا فاشیای کف پا (Plantar fascia). در بافت فاشیا به تدریج حالت طنابی و گره دار ایجاد می شود. با پیشرفت بیماری، انگشتان نیز درگیر شده و خم می گردند. شیوع کانتراکچر دوپویترن در مردان بیشتر از زنان است.

 

تصویر زیر:

 

 

 

 

 

 

نام های دیگر 

 

* Dupuytren's disease

 

*Palmar fibromatosis

 

*Morbus dupuytren

 

علل

علت بیماری مشخص نیست ولی عوامل زیر ممکن است در روند بیماری نقش داشته باشند:

*وراثت

*نژاد

*مصرف الکل

*مصرف سیگار

*دیابت

*سل ریوی

*تشنج یا صرع

 

نشانه ها و علایم

*عدم گزارش درد

*وجود فاشیای ضخیم به هنگام لمس که حالت طنابی و گره ای دارد

*معمولا پیشرفت بیماری تدریجی بوده و تغییر شکل انگشتان در طی زمان بدتر می شود

*حالت فلکسوری یا خم شدن انگشتان با شیوع بیشتر در انگشتان حلقه و کوچک (انگشتان چهارم و پنجم)

 

درمان

 

*درمان غیر جراحی در مواردی که پیشرفت بیماری بسیار کند است (شامل امواج اولتراسوند، فریکشن ماساژ و موبیلیزاسیون مفاصل بدون کشش فاشیا)

 

*درمان جراحی و مراقبت های پس از عمل که درارتباط با موارد زیر است:

 

**برداشتن فاشیا به صورت ناکامل یا کامل

 

**استفاده از اسپلینت

 

**فیزیوتراپی  وکاردرمانی

 

در برخی بیماران ممکن است عمل جراحی همراه با پیوندهای پوستی یا آمپوتاسیون انگشت درگیر صورت گیرد. آمپوتاسیون یا قطع انگشت مبتلا هنگامی انجام می گیرد که امکان اصلاح دست به علت تغییرشکل شدید وجود ندارد.

 

 

نويسنده:رويا منصوري كاردمانگر كلينيك تبسم

تلفن كلينيك تبسم:۶۶۵۷۲۲۲۰

*ترمیم بافت نرم 

 

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم

جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید

66572220 (ده خط)

و یا به آدرس : 

[e-mail]

ایمیل بفرستید.

در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید:

بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم 

دکتر بیژن فروغ

كاردرماني و بيماريهاي ارتوپدي

 

کاردرمانی در ارتوپدی

کاردرمانی بعنوان یکی از رشته های توانبخشی علاوه بر کاربر روی بیماران نورولوژیک مانند کودکان فلج مغزی، ضایعات نخاعی، ضربه مغزی MSC ، پارکنیسون،... در درمان ارتوپدیک نیز شیوه های درمانی کارآرایی دارد که بطور خلاصه به بررسی گروهی از این ضایعات و درمان آنها می پردازیم.

1-      ضایعات شانه، بیماری های (شانه یخی ) FROZEN SHOULDER و پروتکل های توانبخشی در آن:

·         اقدامات درمانی زودهنگام ( مرحله حاد): تخفیف درد از طریق بکارگیری یخ، حرارت سطحی، حفظ دامنه حرکتی، شروع دامنه حرکتی کمکی از طریق تمرینات کودمن، موبیلیزاسیون، WARMING حرکات پاندولی، حرکات مختلف دو طرفه اندام فوقانی، پیشگیری از کیفوز و PROTRACTION کمربند شانه ای، انجام تمرینات ایزومتریک تقویت کننده عضلات روتاتورکاف بدلیل این که تمرینات ایزو متریک ایجاد درد و مهار رفلکسی می کند.

·         درمان مرحله مزمن:

استفاده از مدالیته گرمایی

تمرینات کششی روی عضلات به خارج چرخاننده و خم کننده شانه

تمرینات تقویتی در محدوده دامنه حرکتی بدست آمده: ابتدا flex تقویت می گردد و سپس بقیه حرکات، و سپس در مرحله دوم تمرینات کششی عضلات به داخل چرخاننده شانه و سپس تقویت آن وارد برنامه درمانی می شود.

2-      پروتکل های توانبخشی در سندرم سوپرا اسپایناتوس "IM Pingemest syndrome ":

·         توصیه به بیمار در استفاده مناسب از اندام مانند پرهیز از تمرینات مکرربالا آوردن بازو

·         تقویت عضلات گرفتار

·         ماساژ فریکشن جهت پر خون شدن ناحیه و التیام آن و متحرک ساختن اسکار

·         انجام تمرینات تقویتی بدون درد ایزومتریک بخصوص سوپرااسپایناتوس و دلتویید قدامی

·         انجام تمرینات کششی در وضعیتی که بازو به بدن چسبیده باشد

·         Shrug shouder و push up در Abdvction 90 درجه و flexion 90 درجه آرنج

3-      التهاب تاندون های شانه:

·         درمان در شرایط حاد: ماساژ یخ هر دو ساعت یکبار 

·         استراحت در وضعیت 45 درجه ابداکسیون تا جریان خون در ساختارهای مفصل گلنوهومرال افزایش یابد

·          ماساژ فریکشن عرضی آرام – تمرینات حفظ دامنه حرکتی اکتیو و پسیو

·          تمرینات تقویتی رو تاتور داخلی و خارجی به تدریج تقویت دلتويید خلفی، تمرینات در زنجیر بسته جهت ثبات اسکاپولا

# درمان در شرایط مزمن:

- مدالیته های گرمایی قبل ازفعالیت و سرما بعد از فعالیت  – ماساژ فریکشن عمقی – کشش، بخصوص ساختارهای مفصلی خلفی – اولتراسوند

# آموزش به منظور پیشگیری از عود:

تمرین برنامه پیشرونده ایزوکینتیک و وزنه های آزاد به منظور افزایش قدرت و تحمل در عضلات روتاتورکاف و ثابت کننده های اسکاپولا – تمرینات وضعیتی به منظور افزایش فضای گلنوهومدال – استفاده از تمرینات انفرادی جهت رفع ضعف عضلات خاص و استفاده از تمرینات الگویی برای حرکات ترکیبی

# درمان پس از جراحی رفع فشار:

روز دوم: تمرینات پاندولی برای حفظ دامنه حرکتی پاسیو- تحریک الکتریکی برای  کنترل درد- یخ- تمرینات اسکاپولار وضعیتی- به تدریج تمرینات کمکی اکتیو(wall walling )- تمرینات تقویتی از هفته سوم.

# پارگی روتاتور کاف:

آموزش بیمار به طور شفاهی، کتبی و عملکردی قبل از جراحی حايز اهمیت است.

" نکات آموزشی"

1-      بیمار باید فعال بماند اما نه بیش از اندازه

2-      دامنه حرکتی پاسیو در مراحل اولیه حرکت حایز اهمیت است

3-      درد و اسپاسم باید کاهش یافته و حرکت کامل پاسیو بدون درد از طرق زیر حاصل گردد:

-          استفاده از یخ و حرارت

-          استفاده از بالش ابداکسیون برای نشستن و خوابیدن

-          استفاده از فلکسیون پاسیو شانه با کمک یا توسط سیستم های قرقره ای

-          استفاده از ماساژ فریکشن در بطن عضلات سوپراسپایناتوس و اینفرااسپایناتوس به منظور افزایش گردش خون

4-      تشریح نمودن راستای وضعیتی و اهمیت ثبات اسکاپولا:

-          تأکید بر نوسان باز و حین راه رفتن

-          تأکید بر نشست و برخاست به طور مستقیم و اجتناب از وضعیت خمیده

-          تمرین اندام فوقانی در جهت دراز کردن دست به طرف بالا، پایین، کنار و جلوی بدن

-          تمرین تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده، غلطیدن و واکنش های حمایتی

# توانبخشی پس از جراحی:

1-      توانبخشی پس از ترمیم پارگی های کوچک یا ناکامل:

-          تمرینات پاندولی

-          تمرینات دامنه حرکتی اکتیو و تمرینات تقویتی دست در قسمت های انتهایی

-          تمرینات دامنه حرکتی پاسیو شانه، چرخش داخلی و خارجی شانه

-          در صورت درد از sling برای یک یا دو هفته استفاده شود

# بکارگیری سرما به مدت 15 دقیقه چندین بار در روز و قبل از خواب و استفاده از یخ در 45 درجه ابداکسیون بازو همزمان انجام انجام ماساژ با 2 انگشت از داخل به خارج روی تاندون سوپراواینفر اسپایناتوس

# وضعیت خوابیدن: به پهلوی سالم یا به پشت- وضعیت نشستن و ایستادن و راه رفتن به طور مستقیم و صاف

# روز 3 تا هفته 3:

-          ادامه استفاده از یخ و ماساژ

-          در صورت تجویز تمرینات پاندولی

-          پیشرفت تمرینات به سوی تمرینات فعال کمکی

-          فلکسیون از هفته دوم شروع شود

-          چرخش خارجی شانه در صفحه اسکاپولا

تمرینlow-level reaching در حالیکه بازو به طور پاسیو حرکت داده شود تا دست وضعیت reach را به دست آورد

# هفته 2 تا 6:

-          شروع حرکات چرخش داخلی و خارجی شانه در صفحه اسکاپولا

-          افزایش قدرت از طریق انقباضات ایزومتریک

-          استفاده از سیستم قرقره

# هفته 6 تا 10:

-          ادامه تمرینات تقویتی شانه شامل تمرینات مقاومتی در تمامی صفحات

-          تمرینات تراباند برای عضلات روتاتور شانه

-          به دست آوردن reaching به طور عملکردی و اکتیو

-          تمرین wall pushup به منظور افزایش ثبات اسکاپوا و توراسیک

-          شنا کردن در صورتی که دامنه و حرکت سراتوس قدامی طبیعی است

2-       توانبخشی پس از ترمیم پارگی های باز و ماژور:

روز یک تا 10:

-          بی حرکتی در اسلینگ و برداشتن آن در زمان تمرین و استحمام

-          کنترل التهاب درد

-          تمرینات پاندولی

-          تمرینات آرام شانه

-          دامنه حرکتی اکتیو در قسمت های انتهایی اندام فوقانی و تقویتgrasp

-          راهنمایی در مورد انجام امور روزمره با یک دست و استفاده از تجهیزات تطبیقی در صورت نیاز

روز 10 تا هفته 4:

-          کنار گذاشتن تدریجی sling و ادامه تمرینات قبلی

-          دامنه حرکتی پاسیو کامل و آغاز تمرینات فعال کمکی

-          تمرینات ایزومتریک شانه کمتر از حداکثر در دامنه بدون درد

-          تمرینات ثبات اسکاپولا

-          تمرینات دامنه حرکتی اکتیو شانه

-          آغاز فعالیت عملکردی سبک

هفته 6 تا 8:

-          تمرینات مقاومتی شانه و تمرینات تقویتی اسکاپولا

-          کشش ساختارهای سفت شده

هفته 10 تا 8:

-          پیشرفت تمرینات مقاومتی

3-      توانبخشی در ترمیم پارگی وسیع:

روز 2 تا ماه اول:

-          بی حرکتی قسمت های فوقانی در یک sling و بالش abd و یا بریس برای 4 تا 8 هفته اول به منظور حفاظت از ترمیم

-          فلکسیون پاسیو تا 100 درجه بر اساس اهداف درمانی

-          تقویت عضلات قسمت های انتهایی اندام

-           راهنمایی بیمار در انجام امور روزمره توسط یک دست و استفاده از تجهیزات تطبیقی در صورت نیاز

ماه 1 تا 3:

-          ادامه الواسیون پاسیو

-          آغازRot external پاسیو درحالیکه که بازو کنار بدن است (تا 20درجه)

-          تمرینات پاندولی

-          استفاده از sling بین تمرینات

-          دامنه حرکتی کمکی فعال و پیشرفت به سوی دامنه حرکتی فعال

-          انجام تمرینات اکتیو تا بالای سر تا حدود 6ماه به تعویق می افتد

ماه 2 تا32:

-          تقویت عضلات شانه به طور ایزومتریک کمتر از حداکثر

ماه 5:

-          انجام تمرینات مقاومتی پیشرونده

ماه6:

-          انجام فعالیت ها تا حد تحمل

# شکستگی های ناحیه فوقانی بازو:

-          تمرینات پاندولی از روزسوم تا پایان هفته اول: تمرینات حرکتی ساعد و مچ به مرورتمرینات  Rom پاسیو وکمکی    ( از پایان هفته اول تا انتهای هفته سوم) در نهایت تمرینات تقویتی ایزومتریک به ایزو تونیک مقاومتی و تمرینات کششی ( از هفته چهارم)

-          توانبخشی پس از جراحی: از هفته سوم بعد از جراحی:تمرینات ایزومتریک، تمرینات پاندولی ,wall climbing در عرض هفته 6-8 انجام شود. کشش و تقویت ایزوتونیک تا زمانی که التهاب کاهش نیافته انجام نگیرد تقویت ایزوتونیک تا 4 الی 6 ماه پس از برداشتن گچ توصیه نمی شود. کشش شدید و انقباض مقاومتی نیز برای 3-2 ماه به تعویق می افتند

# آرتروپلاستی شانه: 2 تا 3 روز پس از جراحی: تمرینات کودمن و فلکسیون و روتاسیون خارجی پاسیو بهترین و بهترین وضعیت برای ext.Rot  وضعیت خوابیده وvction add هومروس است

بعد از برداشتن بخیه ها در هفته دوم، تمرینات wall climbing به برنامه افزوده می شوند.

در هفته 6 با مشاوره پزشک، برنامه ارتقاء یافته و شامل تمرینات مقاومتی اکتیو و فعالیت هایی به منظور تقویت عضلات روتاتور کاف و سه سه بخش عضله دلتویید می شود. تحمل وزن روی بازوی صدمه دیده حداقل برای 6 ماه مجاز نیست.      

# تاندینیت های آرنج: 

-          درمان درشرایط حاد: استفاده ازیخ به صورت ماساژFriction هردوساعت یکبار, استراحت در Cock-up به مدت    3-2 هفته تمام مدت مگر درزمان های تمرین که باز می شود.

-          Counterforce  brace روی منشاء عضلات گرفتار, تمرینات کششی به منظور افزایش طول استراحت تاندون

-          محدود کردن حرکات ظریف انگشتان وGrip , کشش عضلات Flex وExt مچ

-          ماساژعمقی و متوقف کردن فعالیتهای تکراری

 

 

# شکستگی ودررفتگی های آرنج:

-          توانبخشی پس از درمان های غیرجراحی: کشش شدید خواه اکتیو یا پاسیو هیچ گاه درتوانبخشی شکستگی ها و        در رفتگی های آرنج جایی ندارد. ماشین های C.P.M و اسپلینت های لولائی آرنج امکان انجام حرکات حفاظت     شده را فراهم می کند درحالتی که از بی ثباتی داخلی و خارجی پیشگیری می نمایند.

-          شکستگی های خارج مفصلی فوق کندیلی و بین کندیلی: حرکت Flexion  آرام اکتیو را در هفته 3-2 روزدر وضعیت حذف جاذبه می توان آغاز کرد به تدریج به طرف اکستانسیون ادامه داد .

-          شکستگی های اپی کوندیل داخلی: 2-1 هفته بعد از بی حرکتی حرکات اکتیو آرام درمراحل بعد با اجازه پزشک تمرینات تقویتی انجام می شوند.

-          شکستگی های اپی کوندیل خارجی: بعد از 2-1 هفته بی حرکتی حرکت اکتیو آرام آغازمی شود.

-          شکستگی های ناحیه فوقانی اولنا واوله کرانون: دامنه حرکتی آرام پس از 10-7 روز آغاز می شود. از حرکت کامل Flexion  تا 6-4 هفته ممانعت می شود. پس از جوش خوردگی فعالیت مقاومتی سبک آغاز می گردد.

-          شکستگی ناحیه فوقانی رادیوس: بلافاصله حرکت آرام اکتیو را آغاز کرده و در مواردی 3-2 هفته بی حرکت شده و سپس حرکت اکتیو آرام و به دنبال آن فعالیت های تقویتی انجام می شود.

-          درمان دررفتگی رادیوس و اولنا: حرکت مفاصل سالم از روز بعد آغاز شده و حرکت فلکسیون آرام و سبک درون اسپلینت از هفته اول انجام می گردد. وقتی درهفته سوم با انجام  تمرینات extension  در صورتی که دررفتگی مشاهده  نگردید, حرکات فلکسیون و اکستانسیون در دامنه بزرگتری انجام می شود و نوبت به تمرینات  تقویتی میرسد.(به خصوص عضله سه سر بازویی)

 

# درمان پس از جراحی شکستگی های آرنج:

-          شکستگی های فوق کندیلی خارج مفصلی: حرکت آرام و سبک اکتیو را در جهت فلکسیون در هفته 3-2 آغاز می کنند و بتدریج بر دامنه  extensionافزوده میشود

-          شکستگی های داخل مفصل کندیلی: تمرینات دامنه حرکتی آرام 5-3 روز بعد از حراحی آغاز می شود. انجام فعالیتهای سبک روزانه در حالیکه اندام درون اسپیلنت حفاظتی قرار دارد ادامه می یابد. تمرینات تقویتی درهفته ششم آغاز می گردد.

-          شکستگی های کندیل داخلی و خارجی: دامنه حرکتی اکتیو 10-5 روز بعد از جراحی آغاز می شود.

شکستگی های انتهای فوقانی اولنا و اوله کرانون:

تمرینات دامنه حرکتی اکتیو7-3 روزپس از جراحی آغاز می شود, تا 4هفته از حرکت  Flexionاجتناب شود. تمرینات تقویتی پس از جوش خوردگی آغاز می شود.

شکستگی های انتهای فوقانی رادیوس: تمرینات Rom 10-5 روز بعد از جراحی آغاز می شود. بیمارSling را جایگزین اسپلینت می کند.

# شکستگی همراه با دررفتگی؛ بعد از4هفته بی حرکتی حرکات آرام و سبک و چرخش های آرام ساعد شروع می شود . extension  بالای 90درجه تا هفته 6 بعد ازجراحی مجاز نیست.

# توانبخشی در زخم ها: 

-          کاهش تورم ازطریق Elevation , تمرینات دامنه حرکتی همراه با الواسیون, فشارمتناوب (پوشش فشاری , نخ پیچیدن), فشار مداوم(باندپیچی, پوشش فشاری, اسپلینتهای هوائی) 

-          عوامل گرمائی: حرارت مرطوب در حالت Elevation , سرما درمانی در ورم حاد.

-          دامنه حرکتی                     تجویز اسپلینت                       تسکین درد

# توانبخشی کاردرمانی پس ازعمل جراحی پیوند پوست:

 روز7 پس ازجراحی تمرینات آرام دامنه حرکتی آغازمی شودElevation  اندام جهت کاهش ورم استفاده می شود. 2 هفته پس ازجراحی از پوشش های فشاری روی پیوند جهت کاهش ورم استفاده می شود. 4-3هفته پس از پیوند ماساژ آرام و مدالیته نرم کننده اسکار

توانبخشی کاردرمانی فلاپ ها:

1- فلاپ پایه دار: باندپیچی انگشتان آزاد و ماساژبرگشتی جهت کاهش ورم انجام گیرد. دامنه حرکتی در مفاصل غیرمبتلا حفظ شود اهداف درمان پس از جداکردن فلاپ شامل: التیام زخم, کنترل ورم, کسب مجدد حرکت اکتیو و پاسیو درمفاصل غیرمبتلا و مبتلا می باشد.

2- انتقال آزاد بافت: ازباندپیچی فشاری حداقل تا 3هفته بعد ازعمل اجتناب شود. درمفاصل سالم دامنه حرکتی اکتیوانجام می شود  2هفته بعد ازعمل در صورت ثبات وضعیت عروقی دامنه حرکتی اکتیو مفاصل مبتلا شروع می شود 4-3 هفته پس ازعمل از ماساژآرام , مدالیته های نرم کننده اسکار, پیچیدن همراه با فشار استفاده شود. 8-6 هفته پس ازجراحی دامنه حرکتی پاسیو شروع می شود. 8هفته پس ازعمل بیمارمی تواند فعالیت های عادی روزانه را با دست انجام دهد. تمرینات Rom راادامه داده و فعالیت هائی برای افزایش قدرت و تحمل اضافه می شود.

# توانبخشی کاردرمانی در شکستگی های مچ:

Casting وSplinting , کنترل ورم, تمرینات Rom درمفاصل سالم Mobilization پس ازبازکردن گچ, گرما وشروع تمرینات Rom اکتیو سپس پاسیو. 4-3هفته بعد ازبازکردن گچ تمرینات تقویتی, P.N.F, تمرینات کششی شروع می شود.

-          شکستگی های متاکارپ: حرکت زودهنگام P I P وDI P ضروری است. وجهت کاهش ورم دست در Elevation قرار می گیرد. درهفته سوم Splint کنار گذاشته می شود از Buddy taping استفاده می شود. تمرینات آرام اکتیو و اکتیو کمکی انجام می گردد. تمرینات تقویتی با خمیرنیز آغازمی شود.

-          شکستگی اسکافوئید(بدون جابجائی): استفاده ازThumb spica بمدت6هفته.و6هفته دیگراز Thumb spica کوتاه استفاده می شود.تمرینات ROM اکتیو ساعد, مچ وشست روزانه 6 تا 8 بارپس از بی حرکتی آغاز می شود.

-          شکستگی همراه باجابجائی اسکافوئید: به مدت 12-8 هفته از Thumb spica استفاده می شود پس از برداشت Splint تمرینات ROM اکتیو وآرام آغاز می شود. 4ماه پس از جراحی اسپلینت داینامیک مچی برای Flex وExt به منظور افزایش حرکات پاسیومچ تجویز می شود.

-          توانبخشی کاردرمانی در ضایعات تاندون های Flexory:

1-      موبیلیزاسیون کنترل شده ضایعات حاد:

2-      تاندون های فلکسوری: در این حالت M.P باD.B.S درFlexion 60درجه قرار می گیرد به طوری که مانع از I.P  Ext نشود و با استفاده ازکش مفاصل P.I.P در 40درجه  Flexionقرار می گیرد. در این تکنیک بیمارمی تواند I.P را صاف کند و با کش انگشت بصورت پاسیو به Flexion می رود درنتیجه از کانترکچر مفصلی و چسبندگی جلوگیری می شود ازاین تکنیک به مدت 3هفته استفاده می شود. D.B.S بعد از3هفته برداشته می شود و به مدت 1-5هفته باقی می ماند. 2- حرکت کنترل شده پاسیو: این کارجهت پیشگیری از چسبندگی انجام می شود و از روز3بعد ازجراحی روزی 2بار شامل فلکسیون, پاسیو وExt 6-8بار برای هر تاندون انجام می شود.

# توانبخشی تاندون های فلکسوری پس از مرحله حاد:

 تمرینات لغزش تاندونی Hook, Straight fist وFull fist  شروع می شود هر تمرین 10 بارو روزی 3مرتبه تکرار شود پس از8-6 هفته Ext پاسیو آغاز می شود. تمرینات تقویتی Putty 8 هفته پس ازجراحی آغاز می شود حفظROM کسب شده Scar Friction و بازآموزی حسی ادامه می یابد.

 # توانبخشی کاردرمانی درترمیم تاندون های Extansory:

جهت پیشگیری ازچسبندگی 5 میلی متر لغزش تاندونی موثر است و همچنین اسپلینتی را طراحی نموده که امکان Flex اکتیو   را همراه با Ext پاسیو فراهم کند. تا 3 هفته اسپلینت باقی می ماند وحرکت اکتیو را از هفته4 شروع می کنیم. درهفته ششم از اسپلینت داینامیک در جهت Flex استفاده می کنیم.                                                                                                  در صورت ضایعه تاندون پروگزیمال M.P بی حرکتی سه هفته انجام می شود و درهفته سوم ROM پیشرونده آغاز می شود. ضایعه تاندون دیستال M.P بی حرکتی طولانی تری نیاز دارد (به مدت 6 هفته) و سپس تمرینات ROM آغاز می شود.

# توانبخشی کاردرمانی دردوپوئیترن (پس از جراحی):

مراقبت از زخم, درمان ورم با کمک الواسیون یخ و تمرینات زود هنگام اکتیو, شروع تمرینات اکتیو و پاسیومچ و انگشتان, پوشیدن اسپلینت شبانه تا 6ماه ادامه می یابد.

# توانبخشی کاردرمانی در دکورون:

درنتیجه اصطکاک بین تاندون, غلاف و شیاراستخوانی رادیوس درجریان حرکات همزمان شست و مچ به طور تکراری اتفاق می افتد.                                                                                                                                                                * استفاده از Thumb Spica                       * ماساژ برگشتی جهت کاهش ورم                                                         *Friction  با یخ                                   * تقویت ایزومتریک به مرورایزوتونیک

# توانبخشی کاردرمانی پس از جراحی ترمیمی اعصاب دست:

دست را در وضعیتی بی حرکت می کنیم که کمترین تانسیون روی عصب وجود داشته باشد وبی حرکتی 3-2 هفته ادامه می یابد. درصورت تغییر شکل مفصلی اسپلینت 6-4 هفته استفاده می شود پس از آن تمرین اکتیو عضلات ضعیف آغازمی شود.      *تکنیک های P.N.F مانند Hold Relax و Contract Relax, کشش سریع واستفاده ازIce جهت افزایش قدرت انجام می شود.  *بازآموزی حسی در صورت عدم بهبودی پس از یکسال, جراح ازانتقال تاندون جهت بازگشت حرکت تاندون استفاده می کند.

# توانبخشی کاردرمانی در C.T.S:

1-درمان غیر جراحی:            

   *  استفاده از Rest splint                                                                                                                                      * اصلاح A.D.L                                                                                                                                                * تمرینات لغزش تاندونی و لغزش عصب مدیان

2- توانبخشی پس از جراحی:                                                                                                                                     * استفاده از تکنیک های کاهش ورم                                                                                                                     *Icing                                                                                                                                                             * تمرینات ROM جهت مفاصل پروگزیمال                                                                                                                  * لغزش تاندونی و به مرور لغزش مدیان                                                                                                                        * ماساژ اسکار                                                                                                                                                     * تمرینات ROM مچ                                                                                                                                          * به مرور تقویت ایزومتریک مچ و انگشتان                                                                                                           * حساسیت زدائی                                                                                                                                                  * شروع تمرینات کششی                                                                                                                                         * تقویت عضلات با Putty            

اهداف توانبخشی در آرتروز مفاصل دست:

1-تجویز اسپلینت به منظور کاهش درد                                                                                                                        2- آموزش تکنیک های حفاظت ازمفصل به منظور پیشگیری از درد                                                                                      3- آموزش تکنیک های تطبیقی و پیش بینی تجهیزات درجهت حداکثر استقلال                                                                         4- تجویز اسپلینت پس ازجراحی و برنامه موبیلیزاسیون درمراحل نهائی بیماری

تجویز اسپلینت جهت کاهش فشارمفصلی درحین فعالیت موردنظراست. حرارت مرطوب درکاهش ناراحتی موثراست. تمرینات ROM جهت کاهش خشکی مفصلی موثر است. اصلاح  A.D.L جهت کاهش فشاربه مفاصل توسط درمانگر انجام می شود.      عضلات ضعیف در دامنه بدون درد تقویت می شوند.

#پروتکلهای توانبخشی درسندرم تونل آرنجی:                                                                                           * استفاده از اسپلینت                                                                                                                                               * آموزش A.D.L صحیح                                                                                                                                         * تمرینات لغزش اولنار                                                                                                                                            *   تقویت عضلات ضعیف

                          

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم

جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید

66572220 (ده خط)

و یا به آدرس : 

[e-mail]

ایمیل بفرستید.

در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید:

بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم 

دکتر بیژن فروغ

 

كاردرماني ارتوپدي و بيماريهاي روماتيسمي

کاردرمانی جسمی وحرکتی

 كاردرماني در بيماري هاي جسماني به درمان بيماران و معلوليني مي پردازد كه به علل ارتوپدي،نورولوژي،روماتولوژي و مادرزادي دچار كاهش دائمي يا موقتي در توانائيهاي جسمي شده اند. كاردرماني همچنين به درمان توانبخشي در ضايعات تاندون اكستانسور،ضايعات اعصاب محيطي،سندرومهاي فشاري اعصاب،شكستگي ها،قطع عضوها،سوختگي ها،آتريت روماتوئيد،آتروفي سودوك،سندروم دكورون،كانتراكچر               د و پوئيترن،ضايعات نخاعي،ايسكیمي ولكمن و ... مي پردازد.

 

 اهداف كار درماني:

1.جلوگيري از پيشرفت بيماري و معلوليت

2. بازگرداندن توانائيهاي از دست رفته تا حد امكان

3.بازگشت بيمار به زندگي اجتماعي

 

*فرآيند كاردرمانی:                                                                                                       

 الف:ارزيابي بيمار:از طريق مراجعه به پرونده پزشكي،مصاحبه ،مشاهده و ارزیابی حرکتی.قدرت عضلانی.حسی.عملکردی.   شناختی .درکی.بالینی .تورم وكاركردي انجام می گیرد

ب:تعيين اهداف درماني

ج:طرح ريزي برنامه درماني

د:ارزيابي مجدد بيمار و طرح درماني

*رويكردهاي درماني:

1. Biomechanical  approaches

2. Neurodevelopmental  approaches

3. Rehabilitative  approaches

 

*روشهاي درماني:

1-Purposeful  activity  (فعاليت هدفمند)

2-Therapeutic exercise (تمرينات درماني)

3-اسپلينت:وسيله اي كه براي حمايت يا افزايش عملكرد بدن بكار ميرود. جهت كسب نتايج مطلوب، بكارگيري اسپلينت را بايد بطور دقيق با انجام فعاليت ها و تمرينات درماني تلفيق كرد.

 

   *ضايعات تاندون فلكسور:

درمان توانبخشي این ضايعات در 3 فاز 4 هفته اي انجام ميگيرد:  

فاز اول :ساخت اسپلينت حفاظتي، برنامه تمريني ،درمان ادم،اسكار و جلوگيري ازPIP contracture مي باشد.

 فاز دوم :كنار گذاشتن اسپلينت دور سال،انجام passive hold و ادامه رفع ادم،درمان اسكار و جلوگيري از pip contracture  .

فاز سوم:

1-تسهيل لغزش آزاد و جداگانه تاندونها

2-كنار گذاشتن هر نوع اسپلينت حفاظتي و استفاده از اسپلينت هاي corrective

3-رفع ادم و درمان اسكار

4- آغاز work therapy

5-آغاز فعاليتهاي فانكشنال با دست

6-افزايش تحمل و قدرت عضلاني

 

   *چسبندگي ها:

در درمان كنسرواتیو چسبندگي اهداف كار درماني شامل:

ما ساژ passive stretch (دادن مقاومت به عضلات آنتاگونيست)،

پس از عملTenolysis  مراقبت از زخم،كنترل ادم،splinting. حركات اكتيو وپاسيو وبرگشت فرد به فعاليت فانكشنال. .

*ترميم مرحله اي تاندون:كار درماني قبل از شروع جراحي به رفع كانتراكچر هاي مفصلي،بهبود پوست و بافت نرم و Mobilization  مفاصلStiff  مي پردازد.

پس از مرحله اول جراحي میتوان يك اسپلينت دور سال براي بيمار ساخته واز ماساژ با روغن براي نرم كردن بافت و از يك EXT Splint براي رفع كانتراكچر هاي مفصلي استفاده كرد.

بعد از مرحله دوم جراحي از يك اسپلينت دور سال و كش استفاده شده وبه بيمار فلكشن و اكستنشن پاسيو ارائه وكنترل كانتراكچر ادامه مي يابد.

در هفته ششم كش برداشته و تمرينات Tendon gliding ،استفاده از خمير (putty)و ماساژ با روغن انجام مي شود.         

 در هفته هشتم فعاليت هاي مقاومتي به بيمار ارائه ميگردد.        

  در هفته دوازدهم بيمار به كار خود برگشته و فعاليت دستي انجام ميدهد.

 

بيماري هاي عصبي- عضلاني

كار درماني در اين بيماران به موارد زير مي پردازد:

ü ارائه فعاليتهای مناسب جهت جلوگيري ازبد شكلي هاي مفصلي(ناشي ازضعف پيشرونده وعدم تعادل عضلاني)

ü   تداوم راستاي صحيح بدن واندامها

üحفظ حداکثرتوانا یی فرد برای جابجا یی وتحرک

ü   تجويز وسيله كمكي مناسب

üآموزش احتياطات لازم حين انجام كارهاي روزمره به بیماردر صورت وجود فقدان حسي

üتجويزوسايل كمكي جهت نوشتن،بريدن،دكمه بستن و.. در صورت وجود ضعف عضلاني ومشكل حركات fine  

ü آموزش مهارت هاي روزمره زندگي(ADL)

 

*سوختگيها

فعاليتهاي مهم متخصص كاردرماني در سوختگيهاي كودكان شامل موارد زير است :

ü        جلوگيري ازبدشكلي وتشكيل بافت ترميمي زخم(اسكار)

ü        وضعيت دادن ( Positioning)

ü  تجويزاسپلينت واستفاده ازبانداژ و ژاكت فشاری جهت قادر سازي كودك برای برگشت به زندگي مستقل

ü  فعاليتهاي درماني مناسب جهت بهبود دامنه حركتي   مفاصل،قدرت،هماهنگي عملكردي و مهارت هاي رشدي

ü        درنظرگرفتن ملاحظات درماني روانی– اجتماعي جهت تطابقات هيجاني

 

*مشكلات ارتوپديك كودكان:

شامل مشكلات مفصلي، نواقص و دفورميتهاي مادرزادي اندامها و ...می باشد .

 اهداف كاردرماني در درمان اين بيماران شامل:

ü                       حفظ يا افزايش دامنه حركتي مفاصل

ü                       ارائه تمرينات قبل و بعد از اعمال جراحي.

ü                       حفظ راستاي مفاصل واندامهابااسپلينت مناسب      

ü                       تجويز ارتز مورد نيازوکمک به تطابق با معلوليت

 

کاردرمانی بیماران نورولوژیک

 بيماران نورولوژيك،بيماراني هستند كه با اختلالات سيستم عصبي مركزي(C.N.S) متولد وياافرادي كه دراثربيماري ويا ضربه سروكمر دچارمعلوليت شده اند.شايعترين بيماري هايي كه كاردرماني درآنها مفيد واقع ميشود شامل:ضايعات نخاعي،اختلالات مخچه اي-بيماريهاي نورون محركه فوقاني(U.M.N)و تحتانی(L.M.N)-Head Injury – C.V.A- بيماريهاي دژنراتیو پيشرونده سيستم عصبي مركزي وپلي نوريتها هستند.نقش كاردرماني دراين گونه بيماران با توجه به ماهيت مسير وعوارض بيماري، دراز مدت و با پيگيريهاي ممتد می باشد.

 اهداف كلي كاردرماني در اين بيماران جلوگيري از پيشرفت بيماري و بازگرداندن تواناييهاي ازدست رفته تا حدامكان و بازگشت بيماربه زندگي اجتماعي است.

ارزيابي(Assessment) :

ارزيابي فرايندي است كه توسط آن اطلاعاتي راجع به توانايي ها وناتواناییها و محدوديتهاي بيمار بدست مي آيد.                               

  معاينه بيمار نورولوژيك در كاردرماني به شرح زیر است :

1.   Observation (مشاهده)

2. Mental status  (حالت شعوري و رواني) مثل:speech  -  قضاوت- Body scheme – praxia- orientation و....

3.  سيستم حركتي(motor):بررسي وجود يا عدم ضعف عضلاني،تون عضلاني،رفلكسهاي وتري،حركات اضافه،آتروفي

4. Coordination  (هماهنگي و بالانس)

5. سيستم حسي(sensory):ارزیابی حس سطحي.عمقي و مركب(sterognosis – two point discriminationو...)

6. standing- Gait

7. در بعضي موارد تست قدرت عضله –Rom  پسيو و اكتيو :  به منظور تعيين كانتراكچر هاي بالقوه يا فعلي كه سبب محدود شدن پتانسيل عملكردي ميشوند،صورت می گيرد تا نياز به استفاده از اسپلينت مشخص شود.

8. ارزيابي عملكردي(Functional):اين ارزيابي در ضايعات نورون محركه فوقاني (مثل همي پلژي)در وضعيت عملكردي مورد استفاده قرار ميگيرد. مثلا بردن دست به پشت سر جهت ارزيابي حركات شانه و آرنج  و رساندن دست به دهان به منظور بررسي حركت آرنج(Flex).

9. ارزيابيهاي ديگر مثل ADL (of living Activity Daily): بررسی موانع موجود درمنزل،تطابقات لازم براي رانندگي و فعاليت هاي      حرفه اي بايد به دقت  انجام شوند.

 

اهداف كلي كاردرمانی در بيماران نورولوژيك:

ü      كنترل بالانس و پوسچرال(stability)

ü      درمان motor-sensory

ü      ايجاد Relaxation Response در بيمار

ü      مهار الگو هاي حركتي ناخواسته و غير طبيعي

ü      تسهِِِیل الگوهای حرکتی نرمال در فعالیتهای عملکردی

ü      استفاده از وسايل جبراني و جايگزين و اسپلينت

ü      تمرينات راه رفتن وايستادن

ü      تمرين و آموزش فعاليت هاي A.D.L

ü        جلوگيري از كانتراكچر و حفظRom با حركات پسيو و اكتيو و positioning صحيح

 

                             اهداف تجویز اسپیلنت:

الف-حفظ قدرت عضله بخصوص اندام فوقاني مثلcock-up

ب-  جلوگيري از دفورميتي توسط اسپلينت هاي preventive

ج-  حفظ  Grip درآتروفي عضلات تنار يا ضعف شديد فلكسورهاي انگشتان

د-ساپورت سر: collarگردني براي ساپورت عضلات ضعيف

ه- تسهيل درامر تحرك و حفظ امنيت بيمارمثلا" toe-up

و-تهيه ابزار هاي كمكي وتطابقي مثل بزرگ كردن grip

ژ- تهيه sling هاي حمايتي يا ساپورتیو،مثلا" براي كاهش ادم اندام فوقاني يا جلوگيري از stretchعضلات شانه

 

مراحل درماني:

1- : Adjuctive Methodsشامل روشهايي هستند كه فرد را براي انجام مهارتهاي كار كردي آماده مي سازند ،اين روشها شامل.Exercise:تكنيكهاي facilitation و inhibition-positioning- تهيهsplint  ومداليتهاي فيزيكي ديگر .

2-Enabling activity :اين فعاليت ها براي بيمار مفهوم خاصي نداردو علاقه و انگيزه بيمار را مثل فعاليت هدفمند تحريك نمي كند مانند : sanding – peg board براي آموزش مهارتهاي دركي ،حركتي و...

3-purposeful activities(فعاليت هاي هدفمند):

بطور طبيعي براي بيمار معني دار ميباشند مانند كارهاي دستي، هنري،غذا خوردن،لباس پوشيدن ،ورزش و...                        occupational performance \ community                       -4

Reintegration

بيمار نقشهاي كاري خود را در محيط زندگي و جامعه بدست مي آورد و وظايفي مانند مراقبت ازخود(self-care) كار-تحصيل وگذراندن اوقات فراغت رادربالاترين سطح بطور مستقل انجام ميدهد.

 

 

 

نويسنده:رويا منصوري كاردمان كلينيك تبسم تلفن كلينيك:۶۶۵۷۲۲۲۰

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم

جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید

66572220 (ده خط)

و یا به آدرس : 

[e-mail]

ایمیل بفرستید.

در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید:

بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم 

دکتر بیژن فروغ

كاردرماني و سندروم تونل كارپ

کاردرمانی و سندروم تونل کارپ

مقدمه

سندروم تونل کارپ(CTS) یکی از شایع ترین سندروم های فشاری در اعصاب محیطی است و بدون شک تعداد زیادی از بیماران مراجعه کننده به متخصصین ارتوپدی، طب فیزیکی، توانبخشی، روماتولوژی و نورولوژی دارای علایم این سندروم هستند.

CTS، شایع ترین و شناخته شده ترین نوروپاتی فشاری است. در اکثر بیماران یافته های بالینی آشکار بوده و براحتی قابل تشخیص است ولی در برخی از بیماران تشخیص دشوار بوده و علائم کاملا مبهم و گول زننده است. CTS در خانم های میانسال و سفیدپوستان رایج تر است.

 

عصب مدین(C5-T1)

دلیل ایجاد CTS درگیری عصب مدین در تونل کارپال است. این عصب در این تونل در مجاورت 9 تاندون قرار گرفته است. این عصب پس از ورود به ساعد، در 5 سانتی متر بالاتر از فلکسور رتیناکولوم به سطح می آید و در مچ دست بین تاندون عضلات قلکسور دیجیتروم سوپرفیشیالیس و فلکسور کاپای رادیالیس قرار میگیرد که پس از عبور از زیر فلکسور رتیناکولوم وارد کف دست میشود.

لازم به ذکر است که تونل کارپ در سمت رادیال به استخوانهای اسکافوئید و تراپزیوم و در سمت النار به استخوان همیت میچسبد.

 

اتیولوژی

هر گونه ضایعه فضاگیر در تونل کارپ بر روی عصب مدین میتواند منجر به CTS شود از جمله: تنوسینوویت، RA، سل، عفونتهای intercarpal، تومورها، شکستگی ها به خصوص اطراف مچ، التهاب مفصلی، شرایط غیر طبیعی تاندونها(مثل قرارگیری لومبریکالها در تونل کارپ)

در این موارد نیز احتمال ابتلا به CTS را داریم: حاملگی(برخی در دوران بارداری و برخی در دوران شیردهی- با اسپیلینت و تزریق بهبود می یابد)، فقدان ویتامین B6(در اکثر افراد مبتلا وجود دارد)، دیابت قندی(حدود20درصد دیابتی ها)، افزایش سن، سابقه فامیلی(بالارفتن خطر ابتلا تا ده برابر)

 

طبقه بندی بالینی

1-  دارای کمترین علائم است.بیماران از خواب رقتگی و درد و گزگز در مسیر عصب مدین شکایت دارند. علائم در شب افزایش می یابد و بیمار برای کاهش علائم درد وخونرسانی بهتر دست خود را بادبزنی تکان میدهد(در این حالت تستها منفی یا به به ندرت مثبت خواهد بود)

2-  دارای علائم ثابتب مثل کاهش حس، تنبلی دست و ضعف در قدرت pinch، خواب رفتگی و کاهش مهارت در حین کار. درد در شب و نیز هنگام کار با دست افزایش می یابد. در اکثر بیماران علائم خواب رفتگی، درد شبانه، سوزش و ورم دست و احساس پرخونی در دست افزایش می یابد. درجاتی از ضعف یا آتروفی نتار را در این گروه داریم.

3-  دارای علائم شدید و طولانی اند. اختلال حسی و عملکردی دست کاملا واضح است. لاغری شدید تنار، آتروفی پوست و کاهش شدید مهارت در هنگام کا را داریم.

 

 

معاینات

·         حسی : در موارد پیشرفته، علائم از اختلال خفیف حس تا از دست رفتن افتراق دو نقطه میتواند متغیر باشد. دوگانه شدن حس انگشت حلقه در اثر دو عصبی بودن حس این انگشت به چشم میخورد و بطور کل حس 3.5 انگشت خارجی از سطح پالمار را عصب مدین تامین میکند.

·         حرکتی : عضله ابداکتور پالیسیس برویس=بیمار شست خود را در زاویه قائم نسبت به کف دست در مقابل مقاومت دور میکند.؛!؛ عضله آپوننس پالیسیس=بیمار با شست در مقابل مقاومت قاعده انگشت کوچک خود را لمس میکند؛!؛اولین عضله لومبریکال=بیمار انگشت اشاره خود را در مفصل PIP در مقابل مقاومت صاف میکند در حالی که مفصل MP بیش از حد کشیده و ثابت باشد.

 

 

تستهای درمانی

 

تست فالن: بیمار پشت دستهای خود را بر روی یکدیگر قرار میدهد در حالی که قدام ساعد و کف دست او باهم زاویه 90 درجه بسازند و به مدت یک قیقه در این وضعیت نگه میدارد.سوزش و گزگز در مسیر عصب مدین نشانه مثبت بودن CTS است.

 

تست تینل: در قسمت قدامی مچ با چکش رقلکسی چند ضربه به مسیر عصب مدین وارد میکنیم. ایجاد گزگز در مسیر عصب نشانه مثبت بودن CTS است.این تست ممکن است به صورت کاذب در افراد طبیعی نیز مثبت شود به همین دلیل در کنار علائم دیگر ارزش پیدا میکند.

 

درمان ها

*غیر جراحی: برای موارد خفیف، با علائم متناوب و موارد حاد ناشی از عارضه ای خاص توصیه میشود شامل:

۱- پرهیز از علائمی که سبب تشدید علائم شود.

 ۲- استفاده از اسپیلینت مچی

 ۳- تزریق استروئید موضعی

۴- تجویز استروئید خوراکی به مدت کوتاه

۵- تجویز داروهای غیر استروئید خوراکی

 ۶- استفاده از داروهای مدر

 ۷- استفاده از ویتامین B6

 ۸- استفاده از روشهای فیزیکی مانند ورزش درمانی، کاردرمانی و استفاده از مدالیته های فیزیوتراپی مانند اولتراسوند همراه با دارو و درمانهای الکتریکی مثل TENS

 

 بیمارانی که دچار دردهای شبانه میشوند یا دچار دردهای متناوب هستند احتمالا تغییر در فشار تونل کارپ باعث بروز علائم میشود که به آنها استفاده از اسپیلینت در وضعیت صفر درجه مچ توصیه میگردد.

نکات قابل توصیه: کاهش فعالیتهایی از قبیل مشت کردن، گرفتن اشیا، تایپ کردن، بافتن، کاهش فعالیتهای انگشتان مانند پاک کردن سبزی، شستوشو با دست، خیاطی و... میباشد.

مطالعات نشان میدهد که 71 درصد بیماران به درمانهای غیرجراحی پاسخ داده اند. بعلاوه بیماران با سن کمتر از 40 سال و مردان به اسپیلینت و تزریق بهتر جواب میدهند.

 

*جراحی: این جراحی بسته به مهارت جراح با حداقل زمان 10 دقیقه قابل انجام است(CTR) که این جراحی در این موارد انجام میشود:

الف)قطعی: 1-عدم پاسخ به درمانهای غیرجراحی و محافظه کارانه 2-وجود آتروفی تنار توام با درد ؛!؛

ب)نسبی: 1-باقی ماندن اختلال حس دست یا انگشتان به مدت طولانی 2- عدم پاسخ به تزریق موضعی و اسپیلینت مچ دست

پس از جراحی فشار تونل کارپ به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.

 

 

 

 

منابع:

1-سندروم تونل کارپ-دکتر فروغ

2-راهنمای معاینات بالینی سیستم اعصاب محیطی-ترجمه نوری و پورفخاران

3-معاینات بالینی در بیماریهای مغز و اعصاب-دکتر محدیانی نژاد

4-بیماریهای اعصاب-هاریسون 94-ترجه دکتر اسلامی

5-آناتومی اندام دکتر الهی

 

نويسنده:رويا منصوري كاردرمان كلينيك تبسم

تلفن كلينيك :۶۶۵۷۲۲۲۰

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم

جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید

66572220 (ده خط)

و یا به آدرس : 

[e-mail]

ایمیل بفرستید.

در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید:

بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم 

دکتر بیژن فروغ

كاردرماني و توانبخشي

کاردرمانی

 

حیطه های اشتغال در کاردرمانی

 

گستردگی حرفه کاردرمانی شرایطی فراهم کرده که کاردرمانگران می توانند در محیط های مختلف فعالیت کرده و با جمعیت های گوناگون سروکار داشته باشند. با توجه به این گستردگی و با درنظر گرفتن سیستم درمانی متفاوت در هر کشور طبقه بندی حیطه های اشتغال در این رشته بسیار دشوار است .

در این قسمت حیطه های کاری کاردرمانی باپيروي ازتازه ترین طبقه بندی انجمن کاردرمانی آمریکا (AOTA) معرفی می گردد.

طبق این طبقه بندی خدمات کاردرمانی به سه قسمت سلامت جسمانی ، سلامت روحی – روانی و خدمات مبتنی بر جامعه تقسیم شده است و افراد تحت پوشش این خدمات شامل همه گروه های سنی می باشند .

سلامت جسمانی

کاردرمانگران اين قسمت ميتوانند در بخشهاي زير فعاليت كنند:

1. مراکز توانبخشی

شامل

- توانبخشی بیماران بستری (شامل آسیب های طناب نخاعی ، CVA و ...):

افراد ناتوان همچون دیگران حق برخورداری از زندگی مفید و هدفمند را دارند لذا وقتی فردی دچار ناتوانی شد باید به منظور بازگرداندن توانایی از دست رفته به او کمک کرد و در صورت ناممکن بودن این امر بایستی فعاليت يا محيط فرد را با ناتوانی وی منطبق کرد .

کار درمانگران با دانش خود هم در بازتوانی و هم در متناسب سازی فعاليت ومحیط به این افراد کمک می کنند .

- توانبخشی بیماران سرپایی (شامل بیماران ارتوپدی):

در این بخش کاردرمانگران با اختلالات متعدد سروکار دارند ولی تخصص آنها در زمینه Hand therapy بیشتر از بقیه است .

Hand therapy یکی از حیطه های تخصصی کاردرمانی است که اساساً با مشکلات ارتوپدی اندام فوقانی درگیر می باشد. هدف Hand therapy بهبود استفاده عملکردی از دست و بازو است .

تشخیص هایی که به این حیطه مربوط می شوند عبارتند از : شکستگیهای دست و بازو ، جراحت یا قطع عضو ، سوختگی ها و بازتوانی پس از جراحی تاندون یا اعصاب . به اضافه Hand therapy با وضعیت های اکتسابی مثل آرتریت روماتوئید ، استئوآرتریت ، کشیدگی تاندون و سندرم تونل کارپل نیز سروکار دارد.

2. بیمارستانهای مراقبت از بیماران حاد:

در این بیمارستان ها افراد دچار اختلالات پزشکی جدی نگهداری می شوند. این اختلالات غالباً تحت تاثیر حوادثی همچون صدمات شدید مغزی و آسیب های طناب نخاعی ایجاد می شوند. هدف پایه این بیمارستان ها تثبیت وضعیت پزشکی بیمار و پرداختن به درمانهای مورد نیاز است .

کاردرمانگران در این بیمارستانها نقش مهمی را در مواردی همچون جلوگیری از پیشرفت اختلال ، تسهیل تحرکات اولیه، بازیابی عملکردها و همچنین تناسب مراحل درمان مثل انتقال و ترخیص ایفا می کنند .

3. خدمات کاردرمانی متمرکز بر سلامت کودکان:

درمراكزي مثل مدارس و بیمارستان های اطفال ارائه می شود.

به همان دلایلی که بزرگسالان به خدمات کاردرمانی نیازمندند کودکان نیز به این خدمات نیاز دارند .

Occupation کودکان یا بزرگسالان متفاوت بوده و شامل بازی ، فعالیت مدرسه ، مراقبت از خود و فعالیت روزمره است (case smith 2005) بنابراین کاردرمانی در کودکان با بزرگسالان تفاوت داشته و باید در حیطه جداگانه ای ارائه شود

اختلالاتی که کار درمانگران در این بخش روی آنها فعالیت دارند عبارتند از : اختلالات رشدی ، بی نظمی حسی يا اختلالات پردازش حسی ، اختلال یا تاخیر رشد حرکتی ، اتیسم (case smith 2005) و ناهنجاریهای عاطفی و رفتاری (lambert 2005)

در واقع کودکان در معرض آسیب ها و بیماریهای بسیاری هستند که ممکن است موجب ایجاد اختلالات زمینه ای در زندگی روزانه آنها شود و در اینجاست که به خدمات کاردرمانی نیاز دارند .

4. مراكز مراقبتهاي تخصصي:

نقش یک کاردرمانگر در اين مراكز بر اساس نیاز شخصی هر مراجع است .

بسیاری از فعالیت هایی که کاردرمانگر روی آنها فعالیت می کند با عنوان فعالیت های روزمره زندگی و یا مراقبت از خود مثل خوردن و لباس پوشیدن شناخته شده است. کاردرمانگران می توانند وسایل تطبیقی لازم برای انجام این فعالیت ها را فراهم کرده و یا محیط را با اختللال فرد هماهنگ کنند و در نتیجه موجب بهبودی استقلال فرد شوند .

از دیگر نقش های OT در این حیطه می توان به آموزش توانایی تطبیق با محیط ، آموزش حفظ انرژی و آسان سازی کارها اشاره کرد . (Hoffman 2008)

 home health agancy.5

کار درمانگرانی که در این بخش فعالیت می کنند عموماً با سالخوردگانی سروکار دارند که یک یا چند مورد از تشخیص های زیر را داشته باشند:

آرتریت ها ، سکته مغزی ، ضعف عضلانی ، پارکینسون ، COPDو...

 کار درمانگرانی که روی این افراد کار می کنند سطح توانمندي واستقلال  آنها را ارزیابی می کنند سپس مداخله های مورد نیاز برای بهبود سطح عملکرد و استقلال آنها را بکار می گیرند. این مداخلات براساس استراتژی های جبرانی یا تطبیقی هستند و هدف نهایی بازتوانی فرد برای افزایش استقلال وی در محیط خانه است .

 (swanson Anderson&Malaski1999)

6. سختي شغل يا شرطي شدگي شغل:

یک برنامه تخصصی است که برای بازتوانی افراد دچار ناتوانیهای فیزیکی ، روانی و اجتماعی به منظور بازگشت موفقیت آمیز آنها به سرکار طراحی شده است .

سلامت روحی – روانی

کاردرمانگران در مورد تمام گروه های سنی با جمعیت سلامت روحی – روانی مشارکت دارند و در عرض بسیاری از مراکز سلامت روحی و توانبخشی روانی فعالیت می کنند.(AOTA) کودکان ، نواجوانان ، جوانان ، بزرگسالان و سالمندانی که دچار اختلالات ذهنی یا روانی هستند به خدمات کاردرمانی نیاز دارند.

هدف کاردرمانی در این بخش همانند بخش سلامت جسمانی کمک به بیمار برای رسیدن به نهایت استقلال وی ADL و IADL است .

کاردرمانگران از فعالیت های روزمره زندگی به صورت درمانی استفاده می کنند تا ظرفیت های عملکردی و کیفیت زندگی افراد دچار اختلالات روانی را در بخش هایی چون روابط اجتماعی ، اشتغال ، مراقبت از خود ، و ... بهبود بخشند.(AOTA 2005)

از اختلالاتی که کاردرمانگران این بخش با آنها سروکار دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد :

اسکیزوفرنیا ، آلزایمر ، دمانس، اعتیاد ، اختلالات خلقی ، اختلالات شخصیتی ، اختلالات اضطرابی ، (Cara&MacRae2005) ، اختلالات توجه و تمركز (Lambert)

اهداف کاردرمانگران کمک به این افراد برای کسب مهارتهای مراقبت از خود و دیگران است که شامل موارد زیر می باشد :

آموزش ، اشتغال ، روابط اجتماعی ، اداره امور مالی ،استفاده از امکانات موجود در جامعه( مثل بانک و کتابخانه و ...) ، مراقبت از کودکان ، مشغول شدن در فعالیت های تولیدی و ... (Cara&mac Rae 2005)

از جمله محل هایی که کاردرمانگران بخش سلامت روان می توانند در آنها فعالیت كنند عبارتند از :

1. مراکز بسته افراد دچار اختلالات روانی

- بخش توانبخشی این مراکز

- بخش مراقبت های ویژه این مراکز

- بخش نگهداری بیماران

- بخش های تخصصی مثل بخش اختلالات آموزش ، خوردن و ...

2. گروه های سلامت روحی – روانی که به صورت وسیع در سطح جامعه فعالیت می کنند:

- گروه های سلامت روانی کودکان و نوجوانان

- گروه های سلامت روانی بزرگسالان و سالمندان

3. مراکز ارائه خدمات کاردرمانی در منزل

4. مراکز روزانه و ...

خدمات کاردرمانی مبتنی بر جامعه(community based occupational therapy)

خدمات مبتنی بر جامعه یعنی کار با مردم در محیط طبیعی خودشان (مثل خانه و مدرسه و...) به جای محیط کلینیکی . در این حیطه اغلب دانش و مهارت های هر دو بخش قبلی لازم است .

کاردرمانگران این بخش با افراد غیرعادی جامعه و جمعیت های در خطر (مثل بي خانمانها ، بی سرپرستان ، پناهندگان و ...) سروکار دارند .

نمونه هایی از محل های ارائه خدمات این بخش عبارتند از :

1. مدارس

2. مراکز رشد کودک

3. مراکز روزانه

4. کارخانه ها : برای مناسب سازی محیط کار با خصوصیات کارگران و همچنین رسیدگی به مسائل روحی روانی آنها با هدف افزایش تولید

5. مراکز آموزش رانندگی : برای ارزیابی و در صورت نیاز تقويت مهارت های مورد نیاز برای رانندگی (مثل بینایی ، حافظه و ...)

6. پایگاه های مراقبت از بی خانمانها

7. مراکز آموزشی

8. کمپهای پناهندگان و ...

درمان در کلینیک مرکز جامع توانبخشی تبسم

جهت تماس با ما می توانید از ساعت 9 تا 21 با شماره تلفنهای زیرتماس بگیرید

66572220 (ده خط)

و یا به آدرس : 

[e-mail]

ایمیل بفرستید.

در صورت تمایل به مراجعه حضوری به آدرس زیر مراجعه نمایید:

بزرگراه چمران – ابتدای باقرخان غربی – پلاک 89 قدیم – 26 جدید طبقه دوم 

دکتر بیژن فروغ

تشك طبي

يكي از معضلات خانواده ها تهيه تشك است.آيا تشك بايد سفت نرم يا نيمه سخت باشد.تشك طبي چيست آيا تشكهاي بازار كه نام طبي دارند طبي بشمار مي روند.

تشك طبي براي هر فردي ويژگي خاصي دارد در واقع يك تشك براي يك بيمارمي تواند طبي محسوب شده و براي فرد ديگري مضر بشمار آيد.

براي دانستن اينكه كدام تشك براي هر بيمار خاص مناسب است معاينه بيمار توسط تيم طب فيزيكي و توانبخشي شامل متخصص طب فيزيكي و توانبخشي فيزيوتراپيست كاردرمانگر كمك كننده خواهد بود.

انتخاب تشك بخصوص در درمان ديسك كمر و گردن نقش مهمي دارد.

تصور اينكه تشك سفت و سخت براي ديسك كمر مناسب است تفكر درستي نيست براي اين بيماران توصيه مي شود  ار تشك نيمه سفت استفاده شود.

در بيماري كه دچار نوروپاتي ديابتي و اختلال هروقي مي باشد بهتر است از تشك نرم استفاده شود.

قيمت تشك نقشي در كيفيت تشك از نظر طبي بودن ندارد.

در زير نكاتي در مورد تشك از ديدگاه مهندسي بيان شده است كه به روايت از سلامت ايران مي باشد:

تشک يکي از مهم‌ترين لوازم منزل است که به طور مستقيم با سلامت اسکلت و عضلات بدن در ارتباط است
استانداردهاي تشک سالم

---

ديگر اين روزها صداي پنبه‌زن‌ها را در کوچه‌هاي پرازدحام شهرها کمتر مي‌شنويم. ديگر خبري از زدن پنبه‌هاي تشک نيست. اين روزها کم‌کم انواع تشک‌هاي فنري و اسفنجي روي تختخواب خانه‌ها جاي تشک‌هاي دست‌دوز را مي‌گيرند. ما يک‌سوم عمرمان را روي تشک مي‌گذرانيم چون يک سوم عمرمان را خواب هستيم. با اين حساب خريد تشک يکي از خريدهايي است که مستقيما با سلامت در ارتباط است.

تشک‌هاي اسفنجي و فنري تشک‌هايي هستند که اغلب در بازار مصرف ديده مي‌شوند ولي در اين بازار هفت‌رنگ، بازار تشک‌هاي تقلبي هم داغ است. تشک‌هاي تقلبي همان تشک‌هاي «يونوليتي» هستند. اين تشک‌ها بسيار سبک و ارزان قيمت‌تر از تشک‌هاي اسفنجي‌اند و بيشتر از دو سه ماه عمر نمي‌کنند.

بعضي از افراد فکر مي‌کنند اگر تشک خيلي سفت باشد بهتر است که اين تشک‌ها طي مدت کمي با چند بار استفاده، شکسته و خراب و غيرقابل استفاده مي‌شوند. اين تشک‌ها به طور معمول در کارگاه‌هاي کوچک و بدون مجوز توليد و روانه بازار مي‌شوند. برخي فروشندگان نيز تشک‌هاي خود را با اسامي مشابه مارک‌هاي معروف سازنده تشک به فروش مي‌رسانند که اصلا کيفيت و استانداردهاي يک تشک سالم را ندارند. بعضي ديگر از فروشندگان نيز مارک دوخته شده کنار تشک را پاره و جدا کرده و اين تشک‌ها را به جاي تشک‌هاي داخلي و خارجي به فروش مي‌رسانند. نمونه ديگري از تقلب در بازار تشک به اين شکل است که برخي توليد‌کنندگان کارگاهي و زيرپله‌اي، با مراجعه به در منازل و خريداري تشک‌هاي فنري دست دوم و قديمي، اين تشک‌ها را مجددا بازسازي کرده و با رنگ و طرح جديد و استفاده از روکش نو، به جاي تشک نو مي‌فروشند. اين تشک‌ها به مرور انواع و اقسام بيماري‌هاي پوستي را براي مصرف‌کنندگان به ارمغان مي‌آورند. شما به عنوان يک مصرف کننده بايد بدانيد مي‌توانيد شکايات خود را پس از خريد چنين تشک‌هايي با اتحاديه ندافان در ميان بگذاريد.

چه تشکي استاندارد است؟

اگر قصد خريد تشک داريد بايد بدانيد يک تشک استاندارد چه ويژگي‌هايي دارد. اداره استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ويژگي‌هاي خاصي را براي يک تشک استاندارد در نظر گرفته است. يک تشک استاندارد بايد فنرهاي قوي داشته باشد، عايق‌هايي از الياف ضد باکتري و ضد حساسيت داشته باشد. نوع پارچه تشک، استحکام و مقاومت آن، نوع دوخت و شرايط آماده‌سازي و بسته‌بندي تشک از پارامترهايي است که نشانه مرغوبيت تشک است. که مورد استقبال افراد مسن قرار مي‌گيرند و قيمت بالاتري نسبت به تشک‌هاي فنري دارند. تشک‌هاي طبي برقي نوع ديگري از تشک‌هاي طبي‌اند که به طور معمول با ولتاژ 12 ولت کار مي‌کنند. اين تشک‌ها براي برطرف کردن دردهاي ناشي از آرتروز مفاصل، استخوان و آسب‌ديدگي تاندون‌ها و ماهيچه‌ها استفاده مي‌شوند همچنين چون قابليت گرم شدن دارند مي‌توان براي افراد مسن که نياز به گرم شدن موضعي دارند، از اين تشک‌ها استفاده کرد. تشک‌هاي بادي انواعي از تشک‌ها هستند که به طور معمول براي اوقات فراغت و نيز افرادي که به هر دليل نمي‌توانند از تشک فنري معمولي استفاده کنند، خريداري مي‌شوند.

10 نکته براي خريد تشک

پيش از خريد تشک بايد نکاتي را در نظر بگيريد تا وقتي تشک را به منزل آورديد و يک شب روي آن به خواب رفتيد از انتخابتان راضي باشيد:

پرس و جو کنيد: پيش از خريد تشک بهتر است خوب پرس و جو و تحقيق کنيد. انواع تشک‌هاي موجود در بازار را جويا شويد و مارک‌هاي معروف‌تر و مرغوب‌تر را بيابيد. اينجا هم هر قدر بيشتر پول بپردازيد بيشتر آش خواهيد خورد. شما مي‌توانيد يا در آگهي‌هاي اينترنتي به دنبال تشک مورد نظرتان بگرديد يا راهي بازار يا نمايندگي‌هاي فروش تشک شويد. با کارشناسان فروش تشک گفتگو کنيد و از آنها بخواهيد پس از شنيدن نيازهايي که به يک تشک داريد، مناسب‌ترين تشک را به شما معرفي کنند.

گارانتي: اگر از شرکت‌هاي معتبر توليد‌کننده تشک، خريد کنيد تشک شما داراي گارانتي تعميرات و تعويض خواهد بود. به طور معمول تشک‌ها تا 10 سال گارانتي نيز دارند. به طور معمول تشک‌هاي ضد آب را کارخانه‌هاي سازنده بهتر گارانتي مي‌کنند. اين تشک‌ها روکش‌‌هاي ضد آب دارند. بنابراين پيش از خريد تشک داشتن گارانتي و شرايط استفاده از آن را با فروشنده کنترل کنيد.

عجله نکنيد: براي خريد تشک عجله نکنيد و وقت کافي صرف کنيد. انواع بسيار متفاوتي از تشک‌ها در بازار وجود دارند. تشک طبي، تشک اسفنجي، تشک بادي، تشک برقي، تشک آبي و... انواع تشک‌هاي موجود در بازار هستند. شما مي‌توانيد به آرامي روي تشک دراز بکشيد و راحتي آن را امتحان کنيد سپس يک تشک ديگر را امتحان کنيد.

ثبات و استحکام: هر تشکي که استحکام بيشتري داشته باشد لزوما بهتر و مرغوب‌تر نيست. بعضي‌ها فکر مي‌کنند هرچه تشک سفت‌تر باشد براي کمر و ستون فقرات بهتر است ولي اين‌طور نيست. اگر تشک خيلي سفت باشد به استخوان ستون فقرات شما اجازه نخواهد داد مطابق با شانه‌ها و استخوان لگن شما خميدگي پيدا کند. تشک‌هايي که نرم‌تر هستند به استخوان شانه و لگن شما اجازه مي‌دهند در تشک کمي فرو روند و استخوان ستون فقرات شما به صورت مستقيم روي سطح تشک قرار گيرد.

اندازه تشک: اندازه تشک بايد متناسب با اندازه قد شما باشد. بزرگ‌ترين اندازه تشک را برگزينيد که با اندازه تخت شما هماهنگ باشد.

فنرها را کنترل کنيد: اگر تشکي فنرهاي بيشتري درونش کار گذاشته شده باشد لزوما تشک بهتري نيست. به طور معمول فنرهاي تشک‌ها به هم پيوسته و يا جدا جدا درون آن کار گذاشته شده است. تشک‌هايي که فنرهاي به هم پيوسته دارند به طور معمول درون آنها از فنرهاي کمتري استفاده شده است چون فنرها به هم پيوسته و گره خورده‌اند. تشک‌هايي که فنرهاي از هم جدا دارند، تعداد فنرهايي که درون‌شان کار گذاشته شده است بيشتر است زيرا هر فنر بايد به تنهايي از بدن شما هنگامي که روي تشک دراز کشيده‌ايد، حمايت کند. مزيت تشک‌هايي که فنرهاي مستقل دارند اين است که اگر شما روي تشک خوابيده باشيد و فرد ديگري روي تشک جا به جا شود شما کمتر متوجه اين جابه‌جايي تشک مي‌شويد. اگر شما خوابتان سبک است اين نوع تشک را خريداري کنيد.

تشک‌هاي 2 لايه را برگزينيد: تشک‌هايي که 2 لايه آستر دارند شايد قيمت گران‌تري داشته باشند ولي لايه‌هاي داخلي آن در سال‌هاي اوليه مصرف به آساني لک نمي‌شوند. حتما تشک‌هايي را ديده‌ايد که اگر آستر آن را برداريد، اسفنج درون آن از لايه‌هاي سطحي لک شده است. اين تشک‌ها چنين مشکلاتي ندارند.

بودجه شما چقدر است؟ قبل از اينکه براي خريد تشک راهي بازار شويد تصميم بگيريد که مي‌خواهيد چقدر پول خرج کنيد؟ اگر شما تشک‌هاي مختلف را امتحان کنيد خواهيد ديد تشک‌هايي که گران‌ترند، راحت‌تر نيز هستند.

از چه مارکي خريد مي‌کنيد؟ خيلي از اوقات ارزش دارد که شما از يک شرکت معتبر توليد‌کننده تشک، خريد کنيد. تشک‌هايي که در اين کارخانه‌ها توليد مي‌شوند به طور معمول کنترل کيفيت بالايي دارند و به گونه‌اي طراحي شده‌اند که سلامت عضلات و اسکلت بدن را هنگام دراز کشيدن روي تشک تامين مي‌کنند.

خجالت نکشيد: سعي کنيد تحت فشار فروشنده تشکي را خريداري نکنيد. اصلا اشکالي ندارد سوالات زيادي درباره قيمت، گارانتي، کيفيت، طريقه حمل تشک به منزل (هزينه بر عهده شما يا فروشنده)، امکان تعويض تشک را از فروشنده بپرسيد و سپس با آگاهي کامل اقدام به خريد تشک کنيد.

کي به فکر خريد يک تشک جديد باشيد

برخلاف عقيده بسياري از افراد، تشک يکي از مهم‌ترين لوازم منزل است چرا که به طور مستقيم با سلامت اسکلت و عضلات شما در ارتباط است. ما يک سوم عمر خود را در خواب به سر مي‌بريم بنابراين بهتر است يک سوم عمر خود را در تشک استانداردي طي کنيد که تا خواب ‌آرام و سالمي داشته باشيد. اگر تشک شما بيش از 10 سال عمر کرده است، گود شده يا قلمبه قلمبه شده است يا هنگامي که از خواب برمي‌خيزيد بدنتان کوفته است، نشانه‌هايي هستند که شايد وقت آن است که به فکر خريد يک تشک جديد باشيد. نشانه‌هايي که بايد تشکتان را تعويض کنيد عبارتند از:

1) در قسمتي از تشک که در آن قسمت مي‌خوابيد گودي ايجاد شده است.

2) وقتي تشک شما غژغژ صدا مي‌دهد.

3) پس از خوابيدن روي تشک احساس کمردرد مي‌کنيد يا بدنتان کوفته است.

اگر شما بد خواب هستيد يا خواب کافي نداريد، مي‌تواند نشانه اين باشد که شايد تشک شما راحت نيست. خستگي و خواب‌آلودگي در صبح، به سختي از تختخواب بيرون ‌آمدن، صبح وکج خلق بودن، نشانه بدخوابي شما است. مطالعات نشان مي‌دهد افرادي که تشک جديدي را خريداري کرده‌اند، خواب بهتري را تجربه مي‌کنند.

سايتهاي طب فيزيكي ،فيزيوتراپي ،كاردرماني و...

سايتهاي طب فيزيكي ،فيزيوتراپي ،كاردرماني و...

انجمن طب فيزيكي و توانبخشي ايران

انجمن طب فيزيكي و توانبخشي بین المللی

انجمن فيزيوتراپي ايران

انجمن كاردرماني ايران

انجمن ارتز و پروتز ايران

انجمن MS‌ايران

انجمن مهندس توانبخشي ايران